ش ه د

KÖK HARFLER: ش ه د

ANLAM: 

شَهِدَ : Bir mecliste hazır bulunmak. Bir şeyi görmek ve ona dair bilgi edinmek. 

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

شَهِدَ (geniş zaman يَشْهَدُ mastar isim شُهُودٌ):

شَهِدَ الْمَجْلِسَ : O mecliste hazır bulundu.

شَهِدَ الشَّىْءَ : O şeyi gördü ve ona dair bilgi edindi.

شَهِدَ الْجُمُعَةَ : Cuma Namazı’nda hazır bulundu ya da kıldı.

شَهِدَ عَلَى كَذَا : Böyle bir şeye dair kesin bilgi verdi ya da şahadet etti; bir tanık oldu. (شَاهِدٌ böyle bir şeye dair bilgisi vardı ve onu gözleriyle gördü).

شَهِدَ عِنْدَ الْحَاكِمِ بِفُلَانٍ عَلَى فُلَانٍ : Falancanın lehine ve falancanın aleyhine hakimin huzurunda tanıklık etti.

شَهِدَ بِكَذَا : Böyle bir şeye şahadet etti.

شَهِدَ بِاللّٰهِ : Allah’a (c.c.) şahadet etti.

شَهِدَ اللّٰهُ اَنَّهُ لَا اِلٰهَ اِلَّا هُوَ : Allah (c.c.), kendisinden başka ilah olmadığını beyan eder, söyler, şahitlik eder, yazmıştır ya da bilir (3:18).

اَشْهَدُ اَنْ لَا اِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ : Allah’tan (c.c.) başka ilah olmadığını beyan ederim ya da bilirim, şahitlik ederim, tasdik ederim.

شَاهَدَهُ (mastar isim مُشَاهَدَةٌ ) : Onu söyledi.

اَشْهَدَهُ عَلَى كَذَا : Böyle bir şeyde hazır bulunmasını sağladı ya da ona tanık etti.

 اَشْهَدْتُهُ الشَّىْءَ : O şeye dair bilgi sahibi olmasını ya da ona tanık olmasını ya da onu gözleriyle görmesini sağladım.

اِسْتَشْهَدَهُ : Ondan, şahit olduğu, gözleriyle gördüğü şeye şahitlik etmesini, ya da bildiği şeyi beyan etmesini, tanıklık etmesini veya kesin bilgi vermesini istedi ya da talep etti.

اُشْهِدَ فِى سَبِيلِ اللّٰهِ : Allah (c.c.) yolunda bir şehitti.

شَهِيدٌ : (şu sözcükle eşanlamlı: شَاهِدٌ): Bir şahit; harici şeylere dair fazlasıyla bilgisi olan (شُهَدَاءُ çoğul hali); bizzat hazır bulunan kişi. Allah (c.c.) yolunda çarpışırken öldürülen kişi.

اَلشَّهِيدُ : Allah’ın (c.c.) adlarından biri olarak, tanıklığında Dürüst veya Güvenilir ya da bilgisinden hiçbir şey saklanamayacak olan; her şeyi bilen, manasına gelmektedir.

شُهَدَاءُ (tekil hali: شَهِيدٌ ) : Şahitler; şehitler.

شَاهِدٌ (etken ortaç  ismi fail ve şu sözcükle شَهِيدٌ eş anlamlı) : Bildiği veya gözleriyle gördüğü şey hakkında bilgi aktaran veya veren kişi; bir şahit; kesin bilgi veren kişi; bir görgü şahidi, bizzat hazır bulunan kişi veya bir şeye dair kişisel bilgisi olan; hakimin yargısına ibraz edilmek üzere durumları duyan ve yazan ve şahadet eden bir noter; bir atın gücünü esirgemeden ortaya koyduğu bir koşu; hızlı veya çabuk bir şey veya iş; kanıt oluşturan bir örnek (çoğul halleri: شَاهِدُونَ ve شَاهِدِينَ ve شُهُودٌ ve اَشْهَادٌ).

 اَلشَّاهِدُ يَرَى مَا لَا يَرَاهُ الْغَائِبُ : Hazır bulunan kişi, hazır bulunmayan kişinin bilmediğini bilir.

اَلشَّهِيدُ aynı zamanda Yüce Peygamberin (s.a.v) adlarından biridir, çünkü Kıyamet Günü’nde, kendisine mesaj gönderilen ve bunu kabul etmeyenlere karşı şahitlik eder.

شَاهِدٌ : Bir şahit (melek) (50:21).

شَاهِدٌ dil, manasına da gelmektedir.

مَا لِفُلَانٍ اَدَاءٌ وَ لَا شَاهِدٌ : Böyle biri ne iyi bir görünüşe ne de iyi bir dile sahiptir.

اَلشَّاهِدُ aynı zamanda Cuma’nın bir ismidir.

قَوْمٌ شُهُودٌ : Hazır olan insanlar.

شَهَادَةٌ : Birinin şahitlik ettiği veya gözleriyle gördüğü şeye dair bilgi; tanıklık, kanıt, şahit, kesin bilgi; birinin bildiğini beyan; görünen şey; Allah (c.c.) yolunda şehit olma; bir ant.

شَهَادَاتٌ (çoğul hali): Antlar.

مَشْهَدٌ : Toplanma, insanların hazır bulunduğu veya bir araya toplandığı bir yer; bir meclis; bir cenaze meclisi veya töreni; bir şehidin öldüğü ve gömüldüğü bir yer; bir kimsenin dış görünüşü.

مَشْهُودٌ : Hakkında şahitlik edilen bir şey veya kimse.

مَجْلِسٌ مَشْهُودٌ : Sayısız insanın hazır bulunduğu bir toplanma yeri.

صَلَاةٌ مَشْهُودَةٌ مَكْتُوبَةٌ : Kılınırken meleklerin hazır bulunduğu ve kılanın mükafatının kaydedildiği bir namaz.

مَوْعُودٌ ve مَشْهُودٌ ve مَفْقُودٌ : Geçmiş ve şimdi ve gelecek.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnekAçıklama
شَهِدَfiil-I44Hazır oldu, bildi, delalet etti, şahitlik etti, yemin etti27/49
أشْهَدَfiil-IV7Hazır etti, hazır tuttu, bulundurdu18/51
اِسْتَشْهَدَfiil-X2Şahit tuttu, şahidlik etmesini istedi4/15
شَاهِدٌisim21Hazır olan, bilen, şahid, gözetleyici, yemin eden11/17Çoğulu: شُهُودٌ – أَشْهَادٌ
شَهِيدٌisim56Çok bilen, iyi gözetleyen, iyi şahitlik yapan, Allah yolunda savaşırken öldürülen, Allah’ın isimlerinden biri4/33Çoğul: شُهَدَاءُ
شَهَادَةٌisim26Şahitlik etme, yemin etme, huzurda bulunma, hazır olma65/2
مَشْهَدٌisim1Hazır oluş, huzurda bulunuş19/37
مَشْهُودٌisim3Şahit olunan85/3

Toplam160


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Şehîd شَهِيد İyi şahidlik eden. Çokça gözetleyen. Şahid olan. Allah yolunda canını feda eden müslüman.
Şühedâ شُهَدَاء Şahidler. Şehitler. Şehid’in Çoğulu
Şâhid شَاهِد Hazır olan. Bilen. Tanık. Çoğul: Şühûd, Eşhâd
Şevâhid شَوَاهِد Şahidler Şâhid’in çoğulu
Şehâdet شَهَادَة Tanıklık, şahitlik.
Meşhed مَشْهَد Bir kimsenin şehid düştüğü yer.  Maşatlık
Meşhûd مَشْهُود Görünen. Şehadet edilen.
Eşhedü أَشْهَدُ Tanıklık ediyorum.
Teşhîd تَشْهِيد Müşahade, gözle görmek.
Müşâhede مُشَاهَدَة Görme.
Müşâhid مُشَاهِد Gören, seyreden. Görmekle tetkik eden.
Müşâhed مُشَاهَد Görülen.
İşhâd إِشْهَاد Şahid getirme.
Teşehhüd تَشَهُّد Şehadet getirmek.
İstişhâd اِسْتِشْهَاد Birisinin şahidliğini istemek. 

Maşatlık kelimesi, “şehitlik” anlamındaki meşhed (مشهد) sözcüğünden türetilmiştir. (Nişanyan Sözlük) “Müslüman olmayanların, özellikle Yahudilerin mezarlığı” anlamındadır. (Nedir Ne Demek Sözlüğü)

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

شَهِدَ : Fiil-I.

2:84ثُمَّ أَقْرَرْتُمْ وَأَنْتُمْ تَشْهَدُونَ
Diyanet Meali:Sonra bunu böylece kabul etmiştiniz. Kendiniz de buna hâlâ şahitlik etmektesiniz.
2:185فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ
Diyanet Meali:Öyle ise içinizden kim bu aya ulaşırsa, onu oruçla geçirsin.
3:18شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِكَةُ وَأُولُو الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ
Diyanet Meali:Allah, melekler ve ilim sahipleri, ondan başka ilâh olmadığına adaletle şâhitlik ettiler.
3:52آمَنَّا بِاللَّهِ وَاشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ
Diyanet Meali:“Allah’a iman ettik. Şahit ol, biz müslümanlarız.”
3:64فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ
Diyanet Meali:Eğer onlar yine yüz çevirirlerse, deyin ki: “Şahit olun, biz müslümanlarız.”
3:70يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَأَنْتُمْ تَشْهَدُونَ
Diyanet Meali:Ey Kitap ehli! (Gerçeğe) şahit olduğunuz hâlde, niçin Allah’ın âyetlerini inkâr ediyorsunuz? *
3:81قَالُوا أَقْرَرْنَا قَالَ فَاشْهَدُوا وَأَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ
Diyanet Meali:Onlar, “Kabul ettik” demişlerdi. Allah da, “Öyleyse şahid olun, ben de sizinle beraber şahit olanlardanım” demişti.
3:86كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ
Diyanet Meali:İman ettikten, Peygamberin hak olduğuna şahitlik ettikten ve kendilerine açık deliller geldikten sonra inkâr eden bir toplumu Allah nasıl doğru yola eriştirir?
4:15فَإِنْ شَهِدُوا فَأَمْسِكُوهُنَّ فِي الْبُيُوتِ حَتَّىٰ يَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ
Diyanet Meali:Eğer onlar şahitlik ederlerse, o kadınları ölüm alıp götürünceye (veya Allah onlar hakkında bir yol açıncaya) kadar kendilerini evlerde tutun (dışarı çıkarmayın).
4:166لَٰكِنِ اللَّهُ يَشْهَدُ بِمَا أَنْزَلَ إِلَيْكَ أَنْزَلَهُ بِعِلْمِهِ
Diyanet Meali:Fakat Allah, sana indirdiğini kendi ilmiyle indirmiş olduğuna şahitlik eder.
4:166أَنْزَلَهُ بِعِلْمِهِ وَالْمَلَائِكَةُ يَشْهَدُونَ
Diyanet Meali:(Fakat Allah, sana indirdiğini) kendi ilmiyle indirmiş olduğuna (şahitlik eder). Melekler de buna şahitlik eder.
5:111قَالُوا آمَنَّا وَاشْهَدْ بِأَنَّنَا مُسْلِمُونَ
Diyanet Meali:Onlar da “İman ettik. Bizim müslüman olduğumuza sen de şahit ol” demişlerdi.
6:19أَئِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرَىٰ قُلْ لَا أَشْهَدُ
Diyanet Meali:“Gerçekten siz mi Allah ile beraber başka ilâhlar olduğuna şahitlik ediyorsunuz?” De ki: “Ben şahitlik etmem.”
6:19أَئِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرَىٰ قُلْ لَا أَشْهَدُ
Diyanet Meali:“Gerçekten siz mi Allah ile beraber başka ilâhlar olduğuna şahitlik ediyorsunuz?” De ki: “Ben şahitlik etmem.”
6:130قَالُوا شَهِدْنَا عَلَىٰ أَنْفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا
Diyanet Meali:Onlar şöyle diyecekler: “Biz kendi aleyhimize şahitlik ederiz.” Dünya hayatı onları aldattı.
6:130وَشَهِدُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ
Diyanet Meali:Ve kâfir olduklarına dair kendi aleyhlerine şahitlik ettiler.
6:150قُلْ هَلُمَّ شُهَدَاءَكُمُ الَّذِينَ يَشْهَدُونَ أَنَّ اللَّهَ حَرَّمَ هَٰذَا
Diyanet Meali:De ki: “Haydi, Allah şunu haram kıldı” diye tanıklık yapacak şahitlerinizi getirin.
6:150فَإِنْ شَهِدُوا فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ
Diyanet Meali:Onlar şahitlik etseler de sen onlarla beraber şahitlik etme.
6:150فَإِنْ شَهِدُوا فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ
Diyanet Meali:Onlar şahitlik etseler de sen onlarla beraber şahitlik etme.
7:37قَالُوا ضَلُّوا عَنَّا وَشَهِدُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ
Diyanet Meali:Onlar da, “Bizi yüzüstü bırakıp kayboldular” derler ve kâfir olduklarına dair kendi aleyhlerine şahitlik ederler.
7:172شَهِدْنَا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَٰذَا غَافِلِينَ
Diyanet Meali:(Onlar da), “Evet, şahit olduk (ki Rabbimizsin” demişlerdi). Böyle yapmamız kıyamet günü, “Biz bundan habersizdik” dememeniz içindir.
9:107وَلَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا الْحُسْنَىٰ وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ
Diyanet Meali:Bunlar, “Bizim iyilikten başka hiçbir kasdımız yok” diye de mutlaka yemin ederler. Ama Allah şâhitlik eder ki bunlar mutlaka yalancıdırlar.
11:54قَالَ إِنِّي أُشْهِدُ اللَّهَ وَاشْهَدُوا أَنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ
Diyanet Meali:Hûd, dedi ki: “İşte ben Allah’ı şâhit tutuyorum. Siz de şâhit olun ki, ben sizin Allah’ı bırakıp da O’na ortak koştuğunuz şeylerden uzağım.”
12:26وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ أَهْلِهَا إِنْ كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُلٍ فَصَدَقَتْ
Diyanet Meali:Kadının ailesinden bir şahit de şöyle şahitlik etti: “Eğer onun gömleği önden yırtılmışsa, kadın doğru söylemiştir.”
12:81فَقُولُوا يَا أَبَانَا إِنَّ ابْنَكَ سَرَقَ وَمَا شَهِدْنَا إِلَّا بِمَا عَلِمْنَا
Diyanet Meali:Ve deyin ki: “Ey babamız! Şüphesiz oğlun hırsızlık etti, biz ancak bildiğimize şahitlik ettik.”
21:61قَالُوا فَأْتُوا بِهِ عَلَىٰ أَعْيُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَشْهَدُونَ
Diyanet Meali:(Bir kısmı da) “O hâlde haydi, onu insanların gözü önüne getirin. Belki (bu konuda) şahitlik ederler” dediler. *
22:28لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَعْلُومَاتٍ
Diyanet Meali:(Gelsinler ki), kendilerine ait birtakım menfaatlere şahit olsunlar (ve Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerine) belli günlerde  (onları kurban ederken) Allah’ın adını ansınlar.
24:2وَلْيَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
Diyanet Meali:Mü’minlerden bir topluluk da onların cezalandırılmasına şahit olsun.
24:8وَيَدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ
Diyanet Meali:(Kocasının yalancılardan olduğuna dair) Allah’ı dört defa şahit getirmesi (Allah adına yemin etmesi), kadından cezayı kaldırır.
24:24يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
Diyanet Meali:İşlemiş oldukları günahtan dolayı dillerinin, ellerinin ve ayaklarının kendi aleyhlerine şahitlik edecekleri günde (onlara çok büyük bir azap vardır). *
25:72وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا
Diyanet Meali:Onlar, yalana şahitlik etmeyen, faydasız boş bir şeyle karşılaştıkları zaman, vakar ve hoşgörü ile geçip gidenlerdir. *
27:32أَفْتُونِي فِي أَمْرِي مَا كُنْتُ قَاطِعَةً أَمْرًا حَتَّىٰ تَشْهَدُونِ
Diyanet Meali:“Durumum hakkında bana görüş bildirin. Sizler yanımda bulunmadıkça hiçbir işe kesin olarak karar vermem.”
27:49ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِ مَا شَهِدْنَا مَهْلِكَ أَهْلِهِ وَإِنَّا لَصَادِقُونَ
Diyanet Meali:“Sonra da velisine; ‘Biz onun ailesinin öldürülüşüne şahit olmadık. Biz kesinlikle doğru söyleyenleriz’, diyeceğiz.”
36:65وَتُكَلِّمُنَا أَيْدِيهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ
Diyanet Meali:Elleri bize konuşur, ayakları da kazandıklarına şahitlik eder.
41:20حَتَّىٰ إِذَا مَا جَاءُوهَا شَهِدَ عَلَيْهِمْ سَمْعُهُمْ وَأَبْصَارُهُمْ وَجُلُودُهُمْ
Diyanet Meali:Nihayet cehenneme vardıklarında, kulakları, gözleri ve derileri, (yapmış oldukları işler hakkında), kendileri aleyhine şahitlik ederler.
41:21وَقَالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَيْنَا
Diyanet Meali:Onlar derilerine, “Niçin aleyhimize şâhitlik ettiniz?” derler.
41:22وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ
Diyanet Meali:“Siz (günahları işlerken) kulaklarınızın, gözlerinizin (ve derilerinizin), aleyhinize şâhitlik etmesinden sakınmıyordunuz.”
43:19أَشَهِدُوا خَلْقَهُمْ سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ
Diyanet Meali:Onların yaratılışına şahit mi oldular? Onların (yalan) şahitlikleri yazılacak (ve sorgulanacaklardır).
43:86وَلَا يَمْلِكُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الشَّفَاعَةَ إِلَّا مَنْ شَهِدَ بِالْحَقِّ
Diyanet Meali:O’nu bırakıp taptıkları şeyler şefaat edemezler. Ancak (bilerek) hakka şâhitlik edenler şefaat edebilirler.
46:10وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَىٰ مِثْلِهِ فَآمَنَ وَاسْتَكْبَرْتُمْ
Diyanet Meali:(De ki: “Ne dersiniz? Şayet bu, Allah katından ise ve siz onu inkâr etmişseniz), İsrailoğullarından bir şahit de bunun benzerini (Tevrat’ta görerek) şahitlik edip inandığı hâlde, siz yine de büyüklük taslamışsanız (haksızlık etmiş olmaz mısınız?).”
59:11وَإِنْ قُوتِلْتُمْ لَنَنْصُرَنَّكُمْ وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ
Diyanet Meali:“Eğer size karşı savaşılırsa, size mutlaka yardım ederiz” (diyerek münafıklık yapanlara bakmaz mısın)? Hâlbuki Allah onların kesinlikle yalancı olduklarına şahitlik eder.
63:1إِذَا جَاءَكَ الْمُنَافِقُونَ قَالُوا نَشْهَدُ إِنَّكَ لَرَسُولُ اللَّهِ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Münafıklar sana geldiklerinde, “Senin, elbette Allah’ın peygamberi olduğuna şahitlik ederiz” derler.
63:1وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ لَكَاذِبُونَ
Diyanet Meali:(Fakat) Allah, o münafıkların hiç şüphesiz yalancılar olduklarına elbette şahitlik eder.
83:21يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ
Diyanet Meali:Ona, Allah’a yakın olanlar şâhit olur. *

أَشْهَدَ : Fiil-IV.

2:204وَيُشْهِدُ اللَّهَ عَلَىٰ مَا فِي قَلْبِهِ وَهُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ
Diyanet Meali:Bir de kalbindekine (Sözünün özüne uyduğuna) Allah’ı şahit tutar. Hâlbuki o, düşmanlıkta en amansız olandır.
2:282وَأَشْهِدُوا إِذَا تَبَايَعْتُمْ وَلَا يُضَارَّ كَاتِبٌ وَلَا شَهِيدٌ
Diyanet Meali:Alışveriş yaptığınız zaman da şahit tutun. Yazana da, şahide de bir zarar verilmesin. 
4:6فَإِذَا دَفَعْتُمْ إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ فَأَشْهِدُوا عَلَيْهِمْ
Diyanet Meali:Mallarını kendilerine geri verdiğiniz zaman da yanlarında şahit bulundurun.
7:172وَأَشْهَدَهُمْ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ قَالُوا بَلَىٰ
Diyanet Meali:Onları kendilerine karşı şahit tutarak, “Ben sizin Rabbiniz değil miyim?” demişti. Onlar da, “Evet, (şahit olduk ki Rabbimizsin)” demişlerdi.
11:54قَالَ إِنِّي أُشْهِدُ اللَّهَ وَاشْهَدُوا أَنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ
Diyanet Meali:Hûd, dedi ki: “İşte ben Allah’ı şâhit tutuyorum. Siz de şâhit olun ki, ben sizin (Allah’ı bırakıp da) O’na ortak koştuğunuz şeylerden uzağım.”
18:51مَا أَشْهَدْتُهُمْ خَلْقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ
Diyanet Meali:Ben onları ne göklerin ve yerin yaratılışına, (ne de kendilerinin yaratılışına) şahit tuttum.
65:2وَأَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنْكُمْ وَأَقِيمُوا الشَّهَادَةَ لِلَّهِ
Diyanet Meali:İçinizden iki âdil kimseyi şahit tutun. Şahitliği Allah için dosdoğru yapın.

اِسْتَشْهَدَ : Fiil-X.

2:282وَاسْتَشْهِدُوا شَهِيدَيْنِ مِنْ رِجَالِكُمْ
Diyanet Meali:Erkeklerinizden iki de şahit bulundurun.
4:15فَاسْتَشْهِدُوا عَلَيْهِنَّ أَرْبَعَةً مِنْكُمْ
Diyanet Meali:Kadınlarınızdan fuhuş (zina) yapanlara karşı içinizden dört şahit getirin.

شَاهِدٌ : İsim. İsm-i Fâil. Çoğulu: شُهُودٌ – أَشْهَادٌ

3:53فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ
Diyanet Meali:“Artık bizi (hakikate) şahitlik edenlerle beraber yaz.”
3:81قَالُوا أَقْرَرْنَا قَالَ فَاشْهَدُوا وَأَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ
Diyanet Meali:Onlar, “Kabul ettik” demişlerdi. Allah da, “Öyleyse şahid olun, ben de sizinle beraber şahit olanlardanım” demişti.
5:83يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! İnandık. Artık bizi (hakikate) şahitlik edenler (Muhammed’in ümmeti) ile  beraber yaz” derler.
5:113وَنَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنَا وَنَكُونَ عَلَيْهَا مِنَ الشَّاهِدِينَ
Diyanet Meali:“Senin bize doğru söylediğini bilelim ve ona, (gözü ile) görmüş şahitlerden olalım.”
9:17مَا كَانَ لِلْمُشْرِكِينَ أَنْ يَعْمُرُوا مَسَاجِدَ اللَّهِ شَاهِدِينَ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ بِالْكُفْرِ
Diyanet Meali:Allah’a ortak koşanların, inkârlarına bizzat kendileri şahitlik edip dururken, Allah’ın mescitlerini imar etmeleri düşünülemez.
10:61وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ
Diyanet Meali:Ve (ey insanlar, sizler de) hangi şeyi yaparsanız yapın, siz ona daldığınızda biz sizi mutlaka görürüz.
11:17أَفَمَنْ كَانَ عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ وَيَتْلُوهُ شَاهِدٌ مِنْهُ
Diyanet Meali:Rabbi katından açık bir delile dayanan kimse, (yalnız dünyalık isteyen kimse gibi midir)? Kaldı ki, bu delili Rabbinden bir şahit (Kur’an) desteklemektedir.
11:18وَيَقُولُ الْأَشْهَادُ هَٰؤُلَاءِ الَّذِينَ كَذَبُوا عَلَىٰ رَبِّهِمْ
Diyanet Meali:Ve şâhitler de, “Rablerine karşı yalan söyleyenler işte bunlardır” diyeceklerdir.
12:26وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ أَهْلِهَا إِنْ كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُلٍ فَصَدَقَتْ
Diyanet Meali:Kadının ailesinden bir şahit de şöyle şahitlik etti: “Eğer onun gömleği önden yırtılmışsa, kadın doğru söylemiştir…”
21:56وَأَنَا عَلَىٰ ذَٰلِكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ
Diyanet Meali:“Ve ben de buna şahitlik edenlerdenim.”
21:78إِذْ نَفَشَتْ فِيهِ غَنَمُ الْقَوْمِ وَكُنَّا لِحُكْمِهِمْ شَاهِدِينَ
Diyanet Meali:Çünkü halkın koyunları o ekine girmişti. Biz de hükümlerine şahit olmuştuk.
28:44وَمَا كُنْتَ مِنَ الشَّاهِدِينَ
Diyanet Meali:(O olayı) görenlerden de değildin.
33:45يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا
Diyanet Meali:Ey Peygamber! Biz seni bir şahit, bir müjdeleyici, bir uyarıcı olarak gönderdik. *
37:150أَمْ خَلَقْنَا الْمَلَائِكَةَ إِنَاثًا وَهُمْ شَاهِدُونَ
Diyanet Meali:Yoksa biz melekleri dişi olarak yaratmışız da onlar şahid mi bulunuyorlarmış? *
40:51إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهَادُ
Diyanet Meali:Şüphesiz ki, peygamberlerimize ve iman edenlere dünya hayatında ve şahitlerin şahitlik edecekleri günde yardım ederiz. *
46:10وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَىٰ مِثْلِهِ فَآمَنَ وَاسْتَكْبَرْتُمْ
Diyanet Meali:“İsrailoğullarından bir şahit de bunun benzerini (Tevrat’ta görerek) şahitlik edip inandığı hâlde, siz yine de büyüklük taslamışsanız (haksızlık etmiş olmaz mısınız?).”
48:8إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Şüphesiz biz seni bir şâhit, bir müjdeci ve bir uyarıcı olarak gönderdik. *
85:3وَشَاهِدٍ وَمَشْهُودٍ
Diyanet Meali:Şâhitlik edene ve şahitlik edilene andolsun ki…*
85:7وَهُمْ عَلَىٰ مَا يَفْعَلُونَ بِالْمُؤْمِنِينَ شُهُودٌ
Diyanet Meali:O vakit, (ateşin etrafında oturmuş), mü’minlere yaptıklarını seyrediyorlardı. *
73:15إِنَّا أَرْسَلْنَا إِلَيْكُمْ رَسُولًا شَاهِدًا عَلَيْكُمْ
Diyanet Meali:(Ey Mekkeliler!) Şüphesiz biz size üzerinize şahitlik edecek bir peygamber gönderdik.
74:13وَبَنِينَ شُهُودًا
Diyanet Meali:Ve gözü önünde duran oğullar (verdim). *

شَهِيدٌ : İsim. Çoğul: شُهَدَاءُ

2:23وَادْعُوا شُهَدَاءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ
Diyanet Meali:Ve eğer doğru söyleyenler iseniz, Allah’tan başka şahitlerinizi çağırın (ve bunu ispat edin).
2:133أَمْ كُنْتُمْ شُهَدَاءَ إِذْ حَضَرَ يَعْقُوبَ الْمَوْتُ إِذْ قَالَ لِبَنِيهِ مَا تَعْبُدُونَ مِنْ بَعْدِي
Diyanet Meali:Yoksa siz Yakub’un, ölüm döşeğinde iken çocuklarına, “Benden sonra kime ibadet edeceksiniz?” dediği zaman orada hazır mı bulunuyordunuz?
2:143وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ
Diyanet Meali:Böylece, sizler insanlara birer şahit (ve örnek) olasınız diye sizi orta bir ümmet  yaptık.
2:143لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا
Diyanet Meali:Böylece, sizler insanlara birer şahit (ve örnek) olasınız ve Peygamber de size bir şahit (ve örnek) olsun diye (sizi orta bir ümmet  yaptık).
2:282وَاسْتَشْهِدُوا شَهِيدَيْنِ مِنْ رِجَالِكُمْ
Diyanet Meali:Erkeklerinizden iki şahid tutun.
2:282فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاءِ
Diyanet Meali:(Eğer iki erkek bulunmazsa), şahidlerden razı olacağınız bir erkek, iki kadın olabilir. 
2:282وَلَا يَأْبَ الشُّهَدَاءُ إِذَا مَا دُعُوا
Diyanet Meali:Şahitler çağırıldıkları zaman (gelmekten) kaçınmasınlar.
2:282وَأَشْهِدُوا إِذَا تَبَايَعْتُمْ وَلَا يُضَارَّ كَاتِبٌ وَلَا شَهِيدٌ
Diyanet Meali:Alışveriş yaptığınız zaman da şahit tutun. Yazana da, şahide de bir zarar verilmesin. 
3:98لِمَ تَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ شَهِيدٌ عَلَىٰ مَا تَعْمَلُونَ
Diyanet Meali:“Allah, yaptıklarınızı görüp dururken Allah’ın âyetlerini niçin inkâr ediyorsunuz?”
3:99لِمَ تَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَنْ آمَنَ تَبْغُونَهَا عِوَجًا وَأَنْتُمْ شُهَدَاءُ
Diyanet Meali:“(Gerçeği) görüp bildiğiniz hâlde, niçin Allah’ın yolunu eğri ve çelişkili göstermeğe yeltenerek inananları Allah’ın yolundan çevirmeye kalkışıyorsunuz?”
3:140وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَدَاءَ
Diyanet Meali:Allah, sizden iman edenleri ayırt etmek, sizden şahitler edinmek için böyle yapar.
4:33إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدًا
Diyanet Meali:Şüphesiz Allah her şeye şahittir.
4:41فَكَيْفَ إِذَا جِئْنَا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ
Diyanet Meali:Her ümmetten bir şahit getirdiğimiz (ve seni de onların üzerine bir şahit yaptığımız) zaman, bakalım onların hâli nice olacak!.
4:41وَجِئْنَا بِكَ عَلَىٰ هَٰؤُلَاءِ شَهِيدًا
Diyanet Meali:(Her ümmetten bir şahit getirdiğimiz) ve seni de onların üzerine bir şahit yaptığımız (zaman, bakalım onların hâli nice olacak)!.
4:69فَأُولَٰئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ
Diyanet Meali:(Kim Allah’a ve Peygambere itaat ederse), işte onlar, Allah’ın kendilerine nimet verdiği peygamberlerle, sıddîklarla, şehidlerle ve iyi kimselerle birliktedirler.
4:72قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُنْ مَعَهُمْ شَهِيدًا
Diyanet Meali:Eğer başınıza bir musibet gelirse), “Allah, bana lütfetti de onlarla beraber bulunmadım” der.
4:79وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Seni insanlara bir peygamber olarak gönderdik. Şahit olarak Allah yeter.
4:159وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا
Diyanet Meali:Kıyamet günü, o (İsa) onların aleyhine şahit olacaktır.
4:166أَنْزَلَهُ بِعِلْمِهِ وَالْمَلَائِكَةُ يَشْهَدُونَ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا
Diyanet Meali:(Fakat Allah, sana indirdiğini) kendi ilmiyle indirmiş olduğuna şahitlik eder. Melekler de buna şahitlik eder. Şahit olarak Allah yeter.
5:8يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ
Diyanet Meali:Ey iman edenler! Allah için hakkı titizlikle ayakta tutan, adalet ile şahitlik eden kimseler olun.
5:44بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتَابِ اللَّهِ وَكَانُوا عَلَيْهِ شُهَدَاءَ
Diyanet Meali:Çünkü bunlar Allah’ın kitabını korumakla görevlendirilmişlerdi. Onlar Tevrat’ın hak olduğuna da şahit idiler.
5:117وَكُنْتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَا دُمْتُ فِيهِمْ
Diyanet Meali:“Aralarında bulunduğum sürece onlara şahit (ve örnek) idim.”
5:117فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنْتَ أَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَأَنْتَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ
Diyanet Meali:“Ama beni içlerinden aldığında, artık üzerlerine gözetleyici yalnız sen oldun. Sen, her şeye hakkıyla şahitsin.”
6:19قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهَادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ
Diyanet Meali:De ki: “Şahitlik bakımından hangi şey daha büyüktür?” De ki: “Allah benimle sizin aranızda şahittir.”
6:144أَمْ كُنْتُمْ شُهَدَاءَ إِذْ وَصَّاكُمُ اللَّهُ بِهَٰذَا
Diyanet Meali:“Yoksa Allah size bunları haram ettiğinde, orada hazır mı idiniz!?”
6:150قُلْ هَلُمَّ شُهَدَاءَكُمُ الَّذِينَ يَشْهَدُونَ أَنَّ اللَّهَ حَرَّمَ هَٰذَا
Diyanet Meali:De ki: “Haydi, Allah şunu haram kıldı” diye tanıklık yapacak şahitlerinizi getirin.”
16:89وَجِئْنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَىٰ هَٰؤُلَاءِ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed! Her ümmetin kendi içinden üzerlerine bir şahit göndereceğimiz), seni de onların üzerine bir şahit olarak getireceğimiz (günü düşün).
22:78لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ
Diyanet Meali:Peygamber size şahit (ve örnek) olsun, siz de insanlara şahit (ve örnek) olasınız. 
24:4وَالَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِينَ جَلْدَةً
Diyanet Meali:Namuslu kadınlara zina isnat edip sonra da dört şahit getiremeyenlere seksen değnek vurun.
24:6وَالَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُمْ شُهَدَاءُ إِلَّا أَنْفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ
Diyanet Meali:Namuslu kadınlara zina isnat edip sonra da dört şahit getiremeyenlere seksen değnek vurun. Artık onların şahitliğini asla kabul etmeyin. İşte bunlar fâsık kimselerdir. *
24:13فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَٰئِكَ عِنْدَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ
Diyanet Meali:Madem ki şahit getirmediler; işte onlar Allah yanında yalancıların ta kendileridir.
29:52قُلْ كَفَىٰ بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدًا
Diyanet Meali:De ki: “Benimle sizin aranızda şahit olarak Allah yeter.”
39:69وَجِيءَ بِالنَّبِيِّينَ وَالشُّهَدَاءِ وَقُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ
Diyanet Meali:Peygamberler ve şahitler getirilir ve haksızlığa uğratılmaksızın aralarında adaletle hüküm verilir.
41:47وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ أَيْنَ شُرَكَائِي قَالُوا آذَنَّاكَ مَا مِنَّا مِنْ شَهِيدٍ
Diyanet Meali:Allah onlara, “Nerede bana ortak koştuklarınız?” diye seslendiği gün şöyle derler: “Sana arz ederiz ki, içimizden onları gören hiçbir kimse yok.”
46:8هُوَ أَعْلَمُ بِمَا تُفِيضُونَ فِيهِ كَفَىٰ بِهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ
Diyanet Meali:“O, sizin, hakkında (düşüncesizce) yaygara kopardığınız şeyi daha iyi bilir. Benimle sizin aranızda şâhit olarak O yeter!”
50:21وَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ
Diyanet Meali:Herkes beraberinde bir sevk edici, bir de şahitlik edici (melek) ile gelir. *
50:37إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَذِكْرَىٰ لِمَنْ كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda, aklı olan yahut hazır bulunup kulak veren kimseler için bir öğüt vardır. *
57:19وَالشُّهَدَاءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ لَهُمْ أَجْرُهُمْ وَنُورُهُمْ
Diyanet Meali:Ve Allah katında şahitlerdir. Onların mükâfatları ve nurları vardır.
85:9الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ
Diyanet Meali:(Onlar mü’minlere ancak); göklerin ve yerin hükümranlığı kendisine ait olan (mutlak güç sahibi ve övülmeye lâyık Allah’a iman ettikleri için kızıyorlardı). Allah, her şeye şahittir. *
100:7وَإِنَّهُ عَلَىٰ ذَٰلِكَ لَشَهِيدٌ
Diyanet Meali:Hiç şüphesiz buna kendisi de şahittir. *
4:135يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ
Diyanet Meali:Ey iman edenler! (Kendiniz, ana babanız ve en yakınlarınızın aleyhine de olsa), Allah için şahitlik yaparak adaleti titizlikle ayakta tutan kimseler olun.
10:29فَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ إِنْ كُنَّا عَنْ عِبَادَتِكُمْ لَغَافِلِينَ
Diyanet Meali:“Şimdi ise sizin bize tapınmanızdan habersiz olduğumuza dair sizinle bizim aramızda şâhit olarak Allah yeter.” *
10:46فَإِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللَّهُ شَهِيدٌ عَلَىٰ مَا يَفْعَلُونَ
Diyanet Meali:Sonunda onların dönüşü bizedir. Sonra, Allah onların yapmakta olduklarına da şahittir.
13:43قُلْ كَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ
Diyanet Meali:De ki: “Benimle sizin aranızda şahit olarak Allah ve bir de yanında kitap (Kur’an) bilgisi bulunanlar yeter.”
16:84وَيَوْمَ نَبْعَثُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا ثُمَّ لَا يُؤْذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُوا
Diyanet Meali:Kıyamet günü her ümmetten bir şahit göndereceğiz; sonra inkâr edenlere ne (özür dilemeleri için) izin verilecek…
16:89وَيَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Her ümmetin kendi içinden üzerlerine bir şahit göndereceğimiz, (seni de onların üzerine bir şahit olarak getireceğimiz) günü düşün.
17:96قُلْ كَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا
Diyanet Meali:De ki: “Sizinle benim aramda şahit olarak Allah yeter. Çünkü O, kullarından hakkıyla haberdardır, onları hakkıyla görendir.” *
22:17إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ
Diyanet Meali:Allah, kıyamet günü onların aralarında mutlaka hüküm verecektir. Çünkü Allah, her şeye şahittir.
22:78هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِنْ قَبْلُ وَفِي هَٰذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ
Diyanet Meali:Allah, sizi hem daha önce, hem de bu Kur’an’da müslüman diye isimlendirdi ki, Peygamber size şahit (ve örnek) olsun, siz de insanlara şahit (ve örnek) olasınız. 
24:13لَوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ
Diyanet Meali:Onlar (iftiracılar) bu iddialarına dair dört şahit getirselerdi ya!
28:75وَنَزَعْنَا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا فَقُلْنَا هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ
Diyanet Meali:Her ümmetten bir şahit çıkarırız ve (kâfirlere), “Kesin delilinizi getirin” deriz.
33:55وَاتَّقِينَ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدًا
Diyanet Meali:Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah, her şeye hakkıyla şahittir.
34:47إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ
Diyanet Meali:“Benim ücretim ancak Allah’a aittir. O, her şeye hakkıyla şahittir.” 
41:53أَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ
Diyanet Meali:Rabbinin, her şeye şâhit olması yetmez mi?
48:28هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا
Diyanet Meali:O, Peygamberini hidayet ve hak din ile gönderendir. (Allah) o hak dini bütün dinlere üstün kılmak için (böyle yaptı). Şahit olarak Allah yeter. *
58:6أَحْصَاهُ اللَّهُ وَنَسُوهُ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ
Diyanet Meali:Allah onları sayıp zaptetmiş, onlarsa bunları unutmuşlardır. Allah, her şeye şahittir.

شَهَادَةٌ : İsim.  

2:140وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَتَمَ شَهَادَةً عِنْدَهُ مِنَ اللَّهِ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ
Diyanet Meali:Allah tarafından kendisine ulaşan bir gerçeği gizleyen kimseden daha zalim kimdir? Allah, yaptıklarınızdan habersiz değildir.
2:282ذَٰلِكُمْ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ وَأَقْوَمُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَىٰ أَلَّا تَرْتَابُوا
Diyanet Meali:Bu, Allah katında adalete daha uygun, şahitlik için daha sağlam, şüpheye düşmemeniz için daha elverişlidir.
2:283وَلَا تَكْتُمُوا الشَّهَادَةَ وَمَنْ يَكْتُمْهَا فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ
Diyanet Meali:Bir de şahitliği gizlemeyin. Kim şahitliği gizlerse, şüphesiz onun kalbi günahkârdır.
5:106شَهَادَةُ بَيْنِكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ
Diyanet Meali:Birinizin ölümü yaklaştığı zaman, (vasiyet sırasında) aranızda şahitlik (edecek olanlar sizden adaletli iki kişidir).
5:106وَلَا نَكْتُمُ شَهَادَةَ اللَّهِ إِنَّا إِذًا لَمِنَ الْآثِمِينَ
Diyanet Meali:“Allah için yaptığımız şahitliği gizlemeyiz. Gizlediğimiz takdirde, şüphesiz günahkârlardan oluruz.”
5:107فَيُقْسِمَانِ بِاللَّهِ لَشَهَادَتُنَا أَحَقُّ مِنْ شَهَادَتِهِمَا وَمَا اعْتَدَيْنَا
Diyanet Meali:“Allah’a yemin ederiz ki, bizim şahitliğimiz onların şahitliğinden elbette daha gerçektir. Biz hakkı da çiğneyip geçmedik.” diye yemin ederler.
5:107فَيُقْسِمَانِ بِاللَّهِ لَشَهَادَتُنَا أَحَقُّ مِنْ شَهَادَتِهِمَا وَمَا اعْتَدَيْنَا
Diyanet Meali:“Allah’a yemin ederiz ki, bizim şahitliğimiz onların şahitliğinden elbette daha gerçektir. Biz hakkı da çiğneyip geçmedik.” diye yemin ederler.
5:108ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يَأْتُوا بِالشَّهَادَةِ عَلَىٰ وَجْهِهَا
Diyanet Meali:Bu (usul), şahitliği lâyıkıyla yerine getirmeleri için en uygun çaredir.
6:19قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهَادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ
Diyanet Meali:De ki: “Şahitlik bakımından hangi şey daha büyüktür?” De ki: “Allah benimle sizin aranızda şahittir.”
6:73وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ
Diyanet Meali:Sûr’a üflendiği gün de mülk (hükümranlık) O’nundur. Gaybı da, görülen âlemi de bilendir.
9:94ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
Diyanet Meali:“Sonra hepiniz, gaybı da görülen âlemi de bilene döndürüleceksiniz de yapmakta olduğunuz şeyleri size haber verecek.”
9:105وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
Diyanet Meali:“Sonra gaybı da, görülen âlemi de bilen Allah’ın huzuruna döndürüleceksiniz. O da size bütün yapmakta olduğunuz şeyleri haber verecektir.”
13:9عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ
Diyanet Meali:O, gaybı da görülen âlemi de bilendir, çok büyüktür, çok yücedir. *
23:92عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ
Diyanet Meali:Gaybı da, görülen âlemi de bilen Allah, onların yakıştırdığı nitelemelerden uzaktır. Onların koştukları ortaklardan çok yücedir. *
24:4فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِينَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا
Diyanet Meali:(Namuslu kadınlara zina isnat edip sonra da dört şahit getiremeyenlere) seksen değnek vurun. Artık onların şahitliğini asla kabul etmeyin.
24:6فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ
Diyanet Meali:Onların her birinin şahitliği; kendisinin doğru söyleyenlerden olduğuna dair, Allah adına dört defa yemin ederek şahitlik etmesi ile yerine gelir.
32:6ذَٰلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ
Diyanet Meali:İşte Allah, gaybı da görünen âlemi de bilendir, mutlak güç sahibidir, çok merhametlidir. *
39:46عَالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادِكَ فِي مَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
Diyanet Meali:(De ki: “Ey göklerin ve yerin yaratıcısı olan), gaybı da, görünen âlemi de bilen Allah’ım! Ayrılığa düştükleri şeyler konusunda kulların arasında sen hükmedersin.”
43:19أَشَهِدُوا خَلْقَهُمْ سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَيُسْأَلُونَ
Diyanet Meali:Onların yaratılışına şahit mi oldular? Onların (yalan) şahitlikleri yazılacak ve sorgulanacaklardır.
59:22هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَٰنُ الرَّحِيمُ
Diyanet Meali:O, kendisinden başka hiçbir ilâh olmayan Allah’tır. Gaybı  da, görünen âlemi de bilendir. O, Rahmân’dır, Rahîm’dir. *
62:8ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
Diyanet Meali:“Sonra gaybı da, görünen âlemi de bilen Allah’a döndürüleceksiniz de, O size yapmakta olduklarınızı haber verecektir.”
64:18عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
Diyanet Meali:O, gaybı da görünen âlemi de bilendir, mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir. *
65:2وَأَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنْكُمْ وَأَقِيمُوا الشَّهَادَةَ لِلَّهِ
Diyanet Meali:İçinizden iki âdil kimseyi şahit tutun. Şahitliği Allah için dosdoğru yapın.

شَهَادَاتٌ : İsim. Kurallı Bayan Çoğul. Tekili: شَهَادَةٌ

24:6فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ
Diyanet Meali:Onların her birinin şahitliği; kendisinin doğru söyleyenlerden olduğuna dair, Allah adına dört defa yemin ederek şahitlik etmesi ile yerine gelir.
24:8وَيَدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ
Diyanet Meali:Kocasının yalancılardan olduğuna dair Allah’ı dört defa şahit getirmesi (Allah adına yemin etmesi), kadından cezayı kaldırır. *
70:33وَالَّذِينَ هُمْ بِشَهَادَاتِهِمْ قَائِمُونَ
Diyanet Meali:Onlar, şahitliklerini dosdoğru yapan kimselerdir. *

مَشْهَدٌ : İsim. 

19:37فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ مَشْهَدِ يَوْمٍ عَظِيمٍ
Diyanet Meali:Büyük bir günü görüp yaşayacakları için vay kâfirlerin hâline!

مَشْهُودٌ : İsim. İsm-i Mef’ûl. 

11:103ذَٰلِكَ يَوْمٌ مَجْمُوعٌ لَهُ النَّاسُ وَذَٰلِكَ يَوْمٌ مَشْهُودٌ
Diyanet Meali:Bu, insanların toplanacağı gündür; bu, görülecek bir gündür.
17:78إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا
Diyanet Meali:Çünkü sabah namazı şahitlidir.
85:3وَشَاهِدٍ وَمَشْهُودٍ
Diyanet Meali:Şâhitlik edene ve şahitlik edilene andolsun ki…*