و ص ل

KÖK HARFLER:  و ص ل

ANLAM: 

وَصَلَ: 

  1. Bir şeyi başka bir şeyle birleştirmek ya da bağlamak. İki şeyi bir araya getirmek. 
  2. Bir şeye veya kimseye ulaşmak, varmak. 
  3. İyilik etmek, güzel davranmak, alâka ve irtibat kurmak 
  4. Bağlı olmak, mensup olmak.

AÇIKLAMA:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnek ÂyetAçıklama
وَصَلَfiil-I10İyilik etti, irtibat kurdu, ulaştı, vardı28/35Meçhul Muzari: يُوصَلُ
وَصَّلَfiil-II1Arka arkaya yaptı28/51
وَصِيلَةٌisim1Biri dişi biri erkek şeklinde ikiz doğan davarın dişisi5/103

Toplam12


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

  • وَصَلَ (a)
  • وَصَلَ (b)
  • وَصَلَ (c)
  • وَصَلَ (d)
  • صِلَةٌ (a)
  • صِلَةٌ (b)
  • مُتَّصِلٌ
    • مُسْتَمِرٌّ > bak: م ر ر
    • مُتَوَاصِلٌ > bu kök

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Vasl وَصْل Aşığın sevdiğine kavuşması. Kavuşmak. Birleştirmek, ulaştırmak. Ulama, ekleme.
Visâl وِصَال Sevgiliye kavuşma.
Vasîl وَصِيل Birinden asla ayrılmaz kimse.
Vâsıl وَاصِل Erişen, ulaşan, kavuşan. Hakk’a vasıl olan.
Vusûl وُصُول Ulaşma, varma.
Vuslat وُصْلَة Ulaşma.
Muvâsala مُوَاصَلَة Vasıl olmak. Erişmek. Ulaşmak. Muvâsalat
Îsâl إِيصَال Ulaştırmak, vasıl etmek. Yetiştirmek.
Tevassul تَوَصُّل Ulaşma, kavuşma.
Tevâsul تَوَاصُل Birbirine ulaşma.
İttisâl اِتِّصَال Ulaşmak. Bitişmek.
Muttasıl مُتَّصِل Bitişik. Aralıksız. Fasılasız. Hiç durmadan. İttisal eden, ulaşan, kavuşan.
Sıla صِلَة Kavuşma hasreti, bir süre ayrı kaldığı bir yere veya yakınlarına kavuşma.
Çoğulu: Sılât
Muslin  ——— Sık dokunmuş, parlak, ince, yumuşak bir tür kumaş.

Dâu’s-sıla: دَاءُ الصِّلَة : Sıla hastalığı, sıla hasreti.

Muslin kelimesi, Fransızca mousseline “tülbend” sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük İtalyanca mussolina “1. Musullu, Musul’dan gelen, 2. Orta Doğu kökenli ince pamuklu kumaş, tülbend” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük “Irak’ta bir kent, Musul” özel adından türetilmiştir. Bu sözcük Arapçada aynı anlama gelen المَوْصِل  özel adından alıntıdır ve bu kelime, bu kökten gelen mevsil, “yol çatı, kavşak” sözcüğünden türetilmiştir.

Mussolini soyadı genel kabul gören anlatıma göre “muslin ticaretiyle uğraşan” demek ise de, aslen “Musullu” anlamına gelme ihtimali güçlüdür. (Nişanyan Sözlük)

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

وَصَلَ : Fiil-I. Meçhul muzari: يُوصَلُ

2:27 وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ
Diyanet Meali: Onlar, Allah’ın korunmasını emrettiği bağları (iman, akrabalık, beşerî ve ahlâkî bütün ilişkileri) koparan ve yeryüzünde bozgunculuk yapan kimselerdir. İşte onlar ziyana uğrayanların ta kendileridir.
4:90 إِلَّا الَّذِينَ يَصِلُونَ إِلَىٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ
Diyanet Meali: Ancak sizinle aralarında anlaşma olan bir topluma sığınmış bulunanlar başka.
6:136 فَمَا كَانَ لِشُرَكَائِهِمْ فَلَا يَصِلُ إِلَى اللَّهِ
Diyanet Meali: Ortakları için olan Allah’ınkine eklenmiyor.
6:136 وَمَا كَانَ لِلَّهِ فَهُوَ يَصِلُ إِلَىٰ شُرَكَائِهِمْ
Diyanet Meali: Allah için olan ise ortaklarınkine ekleniyor..
11:70 فَلَمَّا رَأَىٰ أَيْدِيَهُمْ لَا تَصِلُ إِلَيْهِ نَكِرَهُمْ وَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً
Diyanet Meali: Ellerini yemeğe uzatmadıklarını görünce, onları yadırgadı ve onlardan dolayı içinde bir korku duydu.
11:81 قَالُوا يَا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ
Diyanet Meali: Konukları şöyle dedi: “Ey Lût! Biz Rabbinin elçileriyiz. Onlar sana asla ulaşamayacaklar.”
13:21 وَالَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ
Diyanet Meali: Onlar, Allah’ın riâyet edilmesini emrettiği haklara riâyet eden, Rablerine saygı besleyen (ve kötü hesaptan korkan)lardır.
13:21 وَالَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَيَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ
Diyanet Meali: Onlar, Allah’ın riâyet edilmesini emrettiği haklara riâyet eden, Rablerine saygı besleyen ve kötü hesaptan korkanlardır. *
13:25 وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولَٰئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ
Diyanet Meali: Allah’ın korunmasını emrettiği şeyleri (akrabalık bağlarını) koparanlar ve yeryüzünde fesat çıkaranlar var ya; işte lânet onlara, yurdun kötüsü (cehennem) de onlaradır.
28:35 وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَانًا فَلَا يَصِلُونَ إِلَيْكُمَا
Diyanet Meali: Allah, “Size bir iktidar vereceğiz de size (kötü bir amaçla) ulaşamayacaklar.” dedi.

وَصَّلَ : Fiil-II. 

28:51 وَلَقَدْ وَصَّلْنَا لَهُمُ الْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ
Diyanet Meali: Andolsun, düşünüp öğüt alsınlar diye o sözü (Kur’an âyetlerini) onlara peş peşe ulaştırdık. *

وَصِيلَةٌ : Özel isim.

5:103 مَا جَعَلَ اللَّهُ مِنْ بَحِيرَةٍ وَلَا سَائِبَةٍ وَلَا وَصِيلَةٍ وَلَا حَامٍ
Diyanet Meali: Allah, ne “Bahîre”, ne “Sâibe”, ne “Vasîle”, ne de “Hâm” diye bir şey meşru kılmamıştır.