س ن ن

KÖK HARFLER: س ن ن

ANLAM: 

سَنَّ : Dişleriyle birisini ısırmak. Birisini mızrakla delmek. Bıçağı bilemek ve onu cilalamak. Düğümü çözmek. Meseleyi veya işi ortaya koymak. Bir şeyi tesis etmek, kurmak. Bir gelenek veya uygulama, ya da onun bir emsalini oluşturmak. Bir şeyi başkaları tarafından takip edilecek bir gelenek olarak yaratmak. Bir yolu veya rotayı takip etmek ya da peşinden gitmek.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

سَنَّ (geniş zaman يَسُنُّ mastar isim سَنٌّ):

سَنَّهُ : Dişleriyle onu ısırdı.

سَنَّهُ بِالرُّمْحِ : Onu mızrakla deldi.

سَنَّ السِّكِّينَ : Bıçağı biledi ve onu cilaladı.

سَنَّ الْعُقْدَةَ : Düğümü çözdü.

سَنَّ الْاَمْرَ : Meseleyi veya işi ortaya koydu.

سَنَّهُ ya da سَنَّ سُنَّةً : O şeyi tesis etti, kurdu ya da bildirdi; yani bir gelenek veya uygulama ya da onun bir emsalini oluşturdu; o şeyi başkaları tarafından takip edilecek bir gelenek olarak ortaya çıkardı.

سَنَّ الطَّرِيقَةَ : O yolu veya rotayı takip etti ya da peşinden gitti.

سَنَّ عَلَيْهِمْ سُنَّةً : Onlar için bir kanun veya gelenek veya davranış biçimi kurdu ya da tesis etti ya da bildirdi.

سَنَّ سُنَّةً : Bir yol, rota, kural, eylem biçimi veya tavrı veya yaşam şekli takip etti.

سَنَّ اللّٰهُ لِلنَّاسِ سُنَّتَهُ : Allah (c.c.) insanlar için emirlerini, hükümlerini ve kanunlarını bilinir hale getirdi.

سُنَّةٌ : Anlamları: (1) Hal veya biçim; (2) bir yol, rota, hüküm, eylem biçimi veya tavrı; (3) bir halk tarafından tesis edilen veya takip edilen ve onlardan sonra başkaları tarafından peşinden gidilen eylem şekli; (4) örnek; emsal; (5) karakter, davranış, yapı veya mizaç; (6) kanun, dini kanun veya dini sistem; (7) eşeğin sırtındaki siyah çizgi veya şerit.

سُنَّةُ النَّبِىِّ : Yüce Peygamberimizin (s.a.v) gelenekle ondan miras kalan sünneti; Yüce Peygamberimizin (s.a.v) oluşturdukları, onun kanunu veya adeti (çoğul hali سُنَنٌ).

اَسْنَانُ الْعَرَبِ : Nice Arap.

سَنَّ اَسْنَانَهُ : İlgili amaçla kullanılan çubukla dişlerini temizledi.

سِنٌّ : Bir diş; yaşam ya da yaşamın miktarı veya uzunluğu ya da varılan yaş (çoğul hali اَسِنَّةٌ ve اَسْنَانٌ).

رَجُلٌ حَدِيثُ السِّنِّ : Genç bir insan, yaş bakımından bir dengi, benzeri veya bir eşiti; bir uç; bir diş sarımsak.

اَسْنَانُ الْمُشْطِ : Tarağın dişleri.

جَاوَزْتُ اَسْنَانَ اَهْلِ بَيْتِى : Evimdeki insanların yaşlarını geçmişim.

سَنَّ الطِّينَ : Çömleği kille yapıştırdı ya da çömlek işine kil yaptı.

مَسْنُونٌ : Dişlerle ısırılmış; keskinleştirilmiş, bilenmiş veya cilalanmış; düzlenmiş; oluşturulmuş, şekil verilmiş, biçimlendirilmiş; uzatılmış.

سُنَّ : O şey pis kokmaya başladı ya da daha kötüye gitti.

رَجُلٌ مَسْنُونُ الْوَجْهِ : Çehresi güzel ve düzgün bir kimse; burnu ve yüzü uzun olan bir kimse, ya da çehresi güzel veya uzun olan.

مَسْنُونٌ : Dişlerle ısırılmış.

اَرْضٌ مَسْنُونَةٌ : Otları yenmiş arazi.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnekAçıklama
سِنٌّisim2Diş5/45
سُنَّةٌisim16Yol, çığır, takip edilen hat, gidişat35/43Çoğulu: سُنَنٌ
مَسْنُونٌisim3Kalıba dökülmüş, kokusu değişmiş, şekillendirilmiş parlatılmış15/33

Toplam21


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Benzer Manada Kelimeler

  • سَنَّ (a)
    • قَرَّرَ > bak: ق ر ر
    • رَسَمَ
  • سَنَّ (b)
  • سِنٌّ (a)
  • سِنٌّ (b)
  • سِنٌّ (c)
    • عَاجِمَةٌ > bak: ع ج م
    • ثَنِيَّةٌ > bak: ث ن ي
    • ضِرْسٌ
  • سُنَّةٌ (a)
  • سُنَّةٌ (b)
    • شَرِيعَةٌ > bak: ش ر ع
    • قَانُونٌ
    • نَامُوسٌ
    • دُسْتُورٌ

Zıt Manada Kelimeler

AÇIKLAMA:

SÜNNET ile ‘ÂDET kelimeleri arasındaki fark

( س ن نع و د )

‘Âdet, “insanın kendisinden önceki bir uygulamayı sürdürmesi”dir. Sünnet ise, “daha önce geçmiş olan bir örneğe göre hareket etmek”tir. (Farklar Sözlüğü 332) Bknz: ( ع و د )

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Senn سَنّ Halinden döndürmek. Koymak. Dökmek.
Sinn سِنّ Diş.
Sünnet سُنَّة Kanun, yol, adet. Hz. Muhammed’in Müslümanlarca uyulması gerekli sayılan davranışları ve herhangi bir konuda söylemiş olduğu söz. Çoğul: Sünen
Sünnî سُنِّى Sünnet ehlinden olan kimse.
Mesnûn مَسْنُون Sünnet olan. Sünnet olmuş olan.
İsnân إِسْنَان Diş çıkarmak.
Tesennün تَسَنُّن Diş çıkarma.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

سِنٌّ : İsim.

5:45وَكَتَبْنَا عَلَيْهِمْ فِيهَا أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالْأَنْفَ بِالْأَنْفِ وَالْأُذُنَ بِالْأُذُنِ وَالسِّنَّ
Diyanet Meali:Onda (Tevrat’ta) üzerlerine şunu da yazdık: Cana can, göze göz, buruna burun, kulağa kulak, dişe.. (diş kısas edilir.)
5:45بِالسِّنِّ وَالْجُرُوحَ قِصَاصٌ
Diyanet Meali:(Dişe) Diş kısas edilir.Yaralar da kısasa tabidir.

سُنَّةٌ : İsim. Çoğulu: سُنَنٌ

3:137قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ
Diyanet Meali:Sizden önce(ki milletlerin başından) nice olaylar gelip geçmiştir. Yeryüzünde gezin dolaşın.
4:26يُرِيدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَيَهْدِيَكُمْ سُنَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ
Diyanet Meali:Allah, size (hükümlerini) açıklamak, size, sizden öncekilerin yollarını göstermek istiyor.
8:38وَإِنْ يَعُودُوا فَقَدْ مَضَتْ سُنَّتُ الْأَوَّلِينَ
Diyanet Meali:Eğer (düşmanlık ve savaşa) dönerlerse, öncekilere uygulanan ilâhî kanun devam etmiş olacaktır.
15:13لَا يُؤْمِنُونَ بِهِ وَقَدْ خَلَتْ سُنَّةُ الْأَوَّلِينَ
Diyanet Meali:Önceki milletlerin (helâkine dair Allah’ın) kanunu geçmiş iken onlar buna (Kur’an’a) inanmazlar. *
17:77سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِنْ رُسُلِنَا وَلَا تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحْوِيلًا
Diyanet Meali:Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerimiz hakkındaki kanun böyledir. Bizim kanunumuzda hiçbir değişme bulamazsın. *
17:77سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِنْ رُسُلِنَا وَلَا تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحْوِيلًا
Diyanet Meali:Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerimiz hakkındaki kanun böyledir. Bizim kanunumuzda hiçbir değişme bulamazsın. *
18:55وَمَا مَنَعَ النَّاسَ أَنْ يُؤْمِنُوا إِذْ جَاءَهُمُ الْهُدَىٰ وَيَسْتَغْفِرُوا رَبَّهُمْ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمْ سُنَّةُ الْأَوَّلِينَ
Diyanet Meali:İnsanlara hidayet geldikten sonra onların inanmalarına ve Rab’lerinden mağfiret dilemelerine, ancak, öncekilerin başına gelenlerin kendi başlarına da gelmesi, engel olmuştur.
33:38سُنَّةَ اللَّهِ فِي الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ وَكَانَ أَمْرُ اللَّهِ قَدَرًا مَقْدُورًا
Diyanet Meali:Daha önce gelip geçen peygamberler hakkında da Allah’ın kanunu böyledir. Allah’ın emri, kesinleşmiş bir hükümdür.
33:62سُنَّةَ اللَّهِ فِي الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ
Diyanet Meali: Daha önce gelip geçenler hakkında da Allah’ın kanunu böyledir.
33:62وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبْدِيلًا
Diyanet Meali: Allah’ın kanununda asla değişme bulamazsın.
35:43فَهَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ الْأَوَّلِينَ
Diyanet Meali:Onlar ancak öncekilere uygulanan kanunu bekliyorlar…
35:43فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَبْدِيلًا
Diyanet Meali:Sen Allah’ın kanununda hiçbir değişiklik bulamazsın.
35:43وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَحْوِيلًا
Diyanet Meali:Sen, Allah’ın kanununda hiçbir sapma bulamazsın.
40:85سُنَّتَ اللَّهِ الَّتِي قَدْ خَلَتْ فِي عِبَادِهِ وَخَسِرَ هُنَالِكَ الْكَافِرُونَ
Diyanet Meali:Bu, Allah’ın kulları hakkında eskiden beri yürürlükte olan kanunudur. İşte orada inkârcılar hüsrana uğradılar.
48:23سُنَّةَ اللَّهِ الَّتِي قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلُ
Diyanet Meali:Allah’ın öteden beri işleyip duran kanunu (budur).
48:23وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبْدِيلًا
Diyanet Meali:Allah’ın kanununda asla bir değişiklik bulamazsın.

مَسْنُونٌ : İsim. İsm-i Mef’ûl.

15:26وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ صَلْصَالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ
Diyanet Meali:Andolsun, biz insanı kuru bir çamurdan, şekillendirilmiş bir balçıktan yarattık. *
15:28إِنِّي خَالِقٌ بَشَرًا مِنْ صَلْصَالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ
Diyanet Meali:(Hani Rabbin meleklere, )”Ben kuru bir çamurdan, şekillendirilmiş balçıktan bir insan yaratacağım.” (demişti.) *
15:33قَالَ لَمْ أَكُنْ لِأَسْجُدَ لِبَشَرٍ خَلَقْتَهُ مِنْ صَلْصَالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ
Diyanet Meali:İblis dedi ki: “Ben, kuru bir çamurdan, şekillenmiş balçıktan yarattığın insan için saygı ile eğilemem.” *