ت ب ع

KÖK HARFLER:  ت ب ع

ANLAM: 

تَبِعَ : Uymak, tabi olmak, (fiziki olsun, manevi olsun umumi manada) arkasından yürümek. 

AÇIKLAMA:

Tâbi’ olmak ve ittibâ’ etmek kelimeleri bir kişinin izinde gitmek anlamını taşır. Bu bazen bizzat bedenle izlemeyi, bazen de onu örnek almayı, lider edinmeyi ifade eder.

Tubba’ kelimesi eski Yemen devlet başkanlarının genel adıdır. Başkanlık ve siyasette arka arkaya geldiklerinden, birbirlerine uyduklarından bu ismi almışlardır. “Kavmi tarafından izlenen kraldır” da denmiştir. (Müfredât)

DİĞER BAZI TÜREVLER:

تَبِعَ (geniş zamanlı يَتْبَعُ mastar isim تَبَعٌ ve اِتَّبَعَ): Ona uydu; onun arkasından veya ardından yürüdü.

اَتْبَعَهُ : Onu takip etti; onun arkasından gitti ve ona yetişti; onu yandaşı yaptı veya yandaşı olması için ikna etti; takip etmesini sağladı; onun peşinde koştu.

تَابِعٌ (çoğul hali تُبَّعٌ ve تُبَّاعٌ ve تَابِعُونَ ve تَابِعِينَ ) : Uyan; tabi olan; yandaş.

اَلْمُصَلِّى تَبَعٌ لِاِمَامِهِ : Dua eden kişi, İmam’ı takip edendir.

اَلنَّاسُ تَبَعٌ لَهُ : Halk onun yandaşıdır.

تَبِيعٌ : Takibat yapan veya dava açan kişi; özellikle bir düşmana karşı yardım eden kişi.

تَتَابَعَ : Peş peşe, ardı ardına veya kesintisizdi ya da öyle oldu.

تَتَابَعَ الْقَوْمُ : Kavimler birbirlerini takip etti.

مُتَتَابِعٌ : Peş peşe, ardı ardına, kesintisiz.

اِتَّبَعَ (mastar isim اِتِّبَاعٌ ): Takip etti; onun arkasından gitti.

تُبَّعٌ : Yemen meliklerinin lakabıdır. Eskiden Yemen halkı onlara nisbet edilmiştir. Onlar nimet ve iktidar sahibi idiler..

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnek ÂyetAçıklama
تَبِعَfiil-I9Uydu, tâbi oldu2/38
أَتْبَعَfiil-IV15Tâbi kıldı, peşine taktı18/85Meçhul: أُتْبِعَ
اِتَّبَعَfiil-VIII136Uydu, tâbi oldu2/102Meçhul: اُتُّبِعَ Meçhul Muzari: يُتَّبَعُ
تَابِعٌisim3Uyan, tâbi olan24/31
تَبَعٌisim2Takip eden, uyan14/21
تَبِيعٌisim1Takipçi, peşine düşen17/69
اِتِّبَاعٌisim2Uymak, tâbi olmak4/157
مُتَّبَعٌisim2Uyulan, tâbi olunan44/23
مُتَتَابِعٌisim2Peşpeşe, ard arda gelen58/4
تُبَّعٌözel isim1Yemen meliklerinin lakabı50/14

Toplam173


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

  • تَبِعَ
    • تَأَسَّى > bak: أ س و
    • اِقْتَفَى > bak: ق ف و
    • تَعَقَّبَ > bak: ع ق ب
    • تَلَا > bak: ت ل و
    • اِتَّبَعَ > bu kök
    • اِنْقَادَ
    • اِحْتَذَى
  • تَتَابَعَ
    • تَوَاتَرَ > bak: و ت ر
    • اِنْثَالَ
  • اِتَّبَعَ

Zıt Manada Kelimeler

  • تَبِعَ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Tâbi’ تَابِع Bir kimsenin, bir kuruluşun, bir devletin etkisi altında, güdümünde olma durumu. Tâbiîn, Tâbiîyet
Tebâ’ تَبَاع Tâbi olma. Uyma.
Etbâ’ أَتْبَاع Tâbi olanlar, bağlı olanlar, emri altında bulunanlar.
Tebî’ تَبِيع Yardımcı, yardak.
Metbu’ مَتْبُوع Kendisine bağlanılan.
Mütâbi’ مُتَابِع Tâbi olan, uyan. Mütâbiîn
Mütâbaât مُتَابَعَات Birine tâbi olmak, uymak. Birini takib etmek.
Tübba’ تُبَّع Yemen Meliki.
İtbâ’ إِتْبَاع Tâbi kılmak. Ardına katmak.
Tetbî’ تَتْبِيع Peşini bırakmayıp iyice araştırma.
İttiba’ اِتِّبَاع Tâbi olma. Arkasından gitme. İtaat etme.
Müttebi’ مُتَّبِع İttiba eden. Uyan, tâbi olan. Muktedi.
Tetâbu’ تَتَابُع Fasılasız birbiri ardından gelmek. Aralıksız birbirini takib etmek.
Mütetâbi’ مُتَتَابِع Birbiri ardınca gelen.
Tetebbu’ تَتَبُّع Bir şeyi iyice inceleme, onunla ilgili bilgi edinme, araştırma.
Mütetebbi’ مُتَتَبِّع Bir konuyu dikkatle araştıran, irdeleyici, araştırıcı.
İstitbâ’ اِسْتِتْبَاع Tâbi olmayı istemek. Peşinden sürüklemek.
Müstetbî’ مُسْتَتْبِيع Kendisine tâbi olunmasını isteyen.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

تَبِعَ : Fiil-I.

2:38فَمَنْ تَبِعَ هُدَايَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ
Diyanet Meali:“(Tarafımdan size bir yol gösterici, peygamber gelir de) kim ona uyarsa, onlar için herhangi bir korku yoktur, onlar üzülmeyeceklerdir.”
2:145وَلَئِنْ أَتَيْتَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ بِكُلِّ آيَةٍ مَا تَبِعُوا قِبْلَتَكَ
Diyanet Meali:Andolsun, sen kendilerine kitap verilenlere her türlü mucizeyi getirsen de, onlar yine senin kıblene uymazlar.
2:263قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ يَتْبَعُهَا أَذًى
Diyanet Meali:Güzel bir söz ve bağışlama, peşinden gönül kırma gelen bir sadakadan daha hayırlıdır.
3:73وَلَا تُؤْمِنُوا إِلَّا لِمَنْ تَبِعَ دِينَكُمْ
Diyanet Meali:“Sizin dininize uyandan başkasına inanmayın” (dediler).
7:18لَمَنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْكُمْ أَجْمَعِينَ
Diyanet Meali:“Andolsun, onlardan sana kim uyarsa sizin, hepinizi cehenneme doldururum.”
14:36فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي وَمَنْ عَصَانِي فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ
Diyanet Meali:“Artık kim bana uyarsa, o bendendir. Kim de bana karşı gelirse, şüphesiz sen çok bağışlayan, çok merhamet edensin.”
17:63قَالَ اذْهَبْ فَمَنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزَاؤُكُمْ جَزَاءً مَوْفُورًا
Diyanet Meali:Allah, şöyle dedi: “Çekil, git.” Onlardan kim sana uyarsa, kuşkusuz cehennem tam bir karşılık olarak hepinizin cezası olacaktır.” *
38:85لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْكَ وَمِمَّنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ أَجْمَعِينَ
Diyanet Meali:“Andolsun, cehennemi seninle ve onlardan sana uyanların hepsiyle dolduracağım.” *
79:7تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ
Diyanet Meali:(O sarsıntıyı), peşinden gelen başka bir sarsıntı izleyecektir. *

أَتْبَعَ : Fiil-IV. Meçhul: أُتْبِعَ

2:262ثُمَّ لَا يُتْبِعُونَ مَا أَنْفَقُوا مَنًّا وَلَا أَذًى لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ
Diyanet Meali:(Mallarını Allah yolunda harcayan), sonra da harcadıklarının peşinden (bunları) başa kakmayan ve gönül incitmeyenlerin, Rab’leri katında mükâfatları vardır.
7:175فَانْسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ
Diyanet Meali:(Kendisine âyetlerimizi verdiğimiz hâlde), onlardan sıyrılıp da şeytanın kendisini peşine taktığı, bu yüzden de azgınlardan olan (kimsenin haberini onlara anlat).
10:90فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَجُنُودُهُ بَغْيًا وَعَدْوًا
Diyanet Meali:Firavun da, askerleriyle birlikte zulmetmek ve saldırmak üzere, derhal onları takibe koyuldu.
11:60وَأُتْبِعُوا فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا لَعْنَةً وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Onlar, hem bu dünyada, hem de kıyamet gününde lânete uğratıldılar.
11:99وَأُتْبِعُوا فِي هَٰذِهِ لَعْنَةً وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ بِئْسَ الرِّفْدُ الْمَرْفُودُ
Diyanet Meali:Onlar, hem bu dünyada, hem de kıyamet gününde lânete uğratıldılar. Ne kötü destektir onlara verilen destek! *
15:18إِلَّا مَنِ اسْتَرَقَ السَّمْعَ فَأَتْبَعَهُ شِهَابٌ مُبِينٌ
Diyanet Meali:Ancak kulak hırsızlığı eden olursa, onu da parlak bir ateş takip etmektedir. *
18:85فَأَتْبَعَ سَبَبًا
Diyanet Meali:O da (Batı’ya gitmek istedi ve) bir yol tuttu. *
18:89ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَبًا
Diyanet Meali:Sonra yine (doğuya doğru) bir yol tuttu. *
18:92ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَبًا
Diyanet Meali:Sonra yine bir yol tuttu. *
20:78فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ بِجُنُودِهِ فَغَشِيَهُمْ مِنَ الْيَمِّ مَا غَشِيَهُمْ
Diyanet Meali:Bunun üzerine Firavun askerleriyle birlikte onların peşine düştü de, deniz onları görülmedik bir şekilde kuşatıp yuttu. *
23:44فَأَتْبَعْنَا بَعْضَهُمْ بَعْضًا وَجَعَلْنَاهُمْ أَحَادِيثَ
Diyanet Meali:(Her ümmete kendi peygamberi geldikçe, onu yalanladılar). Biz de onları birbiri ardından helâk ettik ve onları birer ibretli hikâye yaptık.
26:60فَأَتْبَعُوهُمْ مُشْرِقِينَ
Diyanet Meali:Firavun ve adamları gün doğarken onları takibe koyuldular. *
28:42وَأَتْبَعْنَاهُمْ فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا لَعْنَةً وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ هُمْ مِنَ الْمَقْبُوحِينَ
Diyanet Meali:Bu dünyada onları lânete uğrattık. Kıyamet gününde de onlar iğrenç kılınmış kimselerden olacaklardır. *
37:10إِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَأَتْبَعَهُ شِهَابٌ ثَاقِبٌ
Diyanet Meali:Ancak onlardan söz kapan olur. Onu da delip geçen bir alev izler (ve yok eder). *
77:17ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ الْآخِرِينَ
Diyanet Meali:Sonra arkadan gelenleri de onların peşine takacağız. *

اِتَّبَعَ : Fiil-VIII. Meçhul: اُتُّبِعَ Meçhul Muzari: يُتَّبَعُ

2:102وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّيَاطِينُ عَلَىٰ مُلْكِ سُلَيْمَانَ
Diyanet Meali:Süleyman’ın hükümranlığı hakkında şeytanların (ve şeytan tıynetli insanların) uydurdukları yalanların ardına düştüler.
2:120وَلَنْ تَرْضَىٰ عَنْكَ الْيَهُودُ وَلَا النَّصَارَىٰ حَتَّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ
Diyanet Meali:Sen dinlerine uymadıkça, ne Yahudiler ve ne de Hıristiyanlar asla senden razı olmazlar.
2:120وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ بَعْدَ الَّذِي جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ مَا لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ
Diyanet Meali:Sana gelen ilimden sonra, eğer onların arzu ve keyiflerine uyacak olursan, bilmiş ol ki, Allah’tan sana ne bir dost, ne bir yardımcı vardır.
2:143وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِي كُنْتَ عَلَيْهَا إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يَتَّبِعُ الرَّسُولَ
Diyanet Meali:Senin yöneldiğin yönü, Peygambere uyanları, (cayacaklardan) ayırdetmek için kıble yaptık.
2:145وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّكَ إِذًا لَمِنَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Andolsun, eğer sana gelen bunca ilimden sonra onların arzu ve keyiflerine uyacak olursan, o takdirde sen de mutlaka zalimlerden olursun.
2:166إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِينَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا
Diyanet Meali:Kendilerine uyulanlar (o gün azabı görünce), kendilerine uyanlardan uzaklaşacaklardır.
2:166إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِينَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا وَرَأَوُا الْعَذَابَ
Diyanet Meali:Kendilerine uyulanlar o gün azabı görünce, kendilerine uyanlardan uzaklaşacaklardır.
2:167وَقَالَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنَا كَرَّةً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ كَمَا تَبَرَّءُوا مِنَّا
Diyanet Meali:Uyanlar şöyle derler: “Keşke dünyaya bir dönüşümüz olsaydı da onların şimdi bizden uzaklaştıkları gibi, biz de onlardan uzaklaşsaydık.”
2:168كُلُوا مِمَّا فِي الْأَرْضِ حَلَالًا طَيِّبًا وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ
Diyanet Meali:Yeryüzündeki şeylerin helâl ve temiz olanlarından yiyin! Şeytanın izinden yürümeyin.
2:170وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَيْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا
Diyanet Meali:Onlara, “Allah’ın indirdiğine uyun!” denildiğinde, “Hayır, biz, atalarımızı üzerinde bulduğumuz (yol)a uyarız!” derler.
2:170وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَيْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا
Diyanet Meali:Onlara, “Allah’ın indirdiğine uyun!” denildiğinde, “Hayır, biz, atalarımızı üzerinde bulduğumuz (yol)a uyarız!” derler.
2:208ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ
Diyanet Meali:Hepiniz topluca barış ve güvenliğe (İslâm’a) girin. Şeytanın adımlarını izlemeyin.
3:7فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ
Diyanet Meali:Kalplerinde bir eğrilik olanlar, (fitne çıkarmak ve onun olmadık yorumlarını yapmak için) müteşabih âyetlerinin ardına düşerler.
3:20فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ
Diyanet Meali:Seninle tartışmaya girişirlerse, de ki: “Ben, bana uyanlarla birlikte kendi özümü Allah’a teslim ettim.”
3:31قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ
Diyanet Meali:De ki: “Eğer Allah’ı seviyorsanız bana uyun ki, Allah da sizi sevsin…”
3:53رَبَّنَا آمَنَّا بِمَا أَنْزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ
Diyanet Meali:“Rabbimiz! Senin indirdiğine iman ettik ve Peygamber’e uyduk. Artık bizi (hakikate) şahitlik edenlerle beraber yaz.” *
3:55وَجَاعِلُ الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:(Hani Allah şöyle buyurmuştu: “Ey İsa!) … sana uyanları kıyamete kadar küfre sapanların üstünde tutacağım.”
3:68إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَٰذَا النَّبِيُّ
Diyanet Meali:Şüphesiz, insanların İbrahim’e en yakın olanı, elbette ona uyanlar, bir de bu peygamber (Muhammed ve mü’minler)dir.
3:95قُلْ صَدَقَ اللَّهُ فَاتَّبِعُوا مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا
Diyanet Meali:De ki: “Allah, doğru söylemiştir. Öyle ise hakka yönelen İbrahim’in dinine uyun.”
3:162أَفَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَ اللَّهِ كَمَنْ بَاءَ بِسَخَطٍ مِنَ اللَّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ
Diyanet Meali:Allah’ın rızasına uyan kimse, Allah’ın gazabına uğrayan ve varacağı yer cehennem olan kimse gibi midir?
3:167قَالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتَالًا لَاتَّبَعْنَاكُمْ
Diyanet Meali:Onlar, “Eğer savaşmayı bilseydik, arkanızdan gelirdik” dediler.
3:174وَاتَّبَعُوا رِضْوَانَ اللَّهِ وَاللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ
Diyanet Meali:Ve Allah’ın rızasına uydular. Allah, büyük lütuf sahibidir.
4:27وَيُرِيدُ الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الشَّهَوَاتِ أَنْ تَمِيلُوا مَيْلًا عَظِيمًا
Diyanet Meali:Şehvetlerine uyanlar ise sizin büyük bir sapıklığa düşmenizi istiyorlar.
4:83وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلَّا قَلِيلًا
Diyanet Meali:Allah’ın size lütfu ve merhameti olmasaydı, pek azınız hariç, muhakkak şeytana uyardınız.
4:115وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّىٰ وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ
Diyanet Meali:(Kim, kendisine hidayet besbelli olduktan sonra peygambere karşı çıkar), mü’minlerin yolundan başkasına uyarsa, onu yöneldiği yolda bırakırız ve cehenneme sokarız.
4:125وَمَنْ أَحْسَنُ دِينًا مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا
Diyanet Meali:Kimin dini, iyilik yaparak kendini Allah’a teslim eden ve hakka yönelen İbrahim’in dinine tabi olan kimsenin dininden daha güzeldir?
4:135فَلَا تَتَّبِعُوا الْهَوَىٰ أَنْ تَعْدِلُوا
Diyanet Meali:Öyle ise adaleti yerine getirmede nefsinize uymayın.
5:16يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ
Diyanet Meali:Allah, onunla rızası peşinde olanları selâmet yollarına iletir…
5:48وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ عَمَّا جَاءَكَ مِنَ الْحَقِّ
Diyanet Meali:Ve sana gelen haktan ayrılıp da onların arzularına uyma.
5:49وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ وَاحْذَرْهُمْ أَنْ يَفْتِنُوكَ عَنْ بَعْضِ مَا اَنْزَلَ اللّٰهُ اِلَيْكَ
Diyanet Meali:Onların arzularına uyma ve Allah’ın sana indirdiğinin bir kısmından (Kur’an’ın bazı hükümlerinden) seni şaşırtmalarından sakın.
5:77وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَأَضَلُّوا كَثِيرًا
Diyanet Meali:“Daha önce sapmış, birçoklarını da saptırmış bir milletin arzu ve keyiflerine uymayın.”
6:50وَلَا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ
Diyanet Meali:“Size ‘Ben bir meleğim’ de demiyorum. Ben sadece, bana gönderilen vahye uyuyorum.”
6:56قُلْ لَا أَتَّبِعُ أَهْوَاءَكُمْ قَدْ ضَلَلْتُ إِذًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِينَ
Diyanet Meali:De ki: “Ben sizin arzularınıza uymam. (Uyarsam) o takdirde sapmış olurum, hidayete erenlerden olmam.”
6:106اتَّبِعْ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ
Diyanet Meali:Ey Muhammed! Sen, Rabbinden sana vahyedilene uy.
6:116إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ
Diyanet Meali:Onlar ancak zanna uyuyorlar ve onlar sadece yalan uyduruyorlar.
6:142كُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ
Diyanet Meali:Allah’ın size rızık olarak verdiğinden yiyin de şeytanın adımlarına uymayın.
6:148إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ أَنْتُمْ إِلَّا تَخْرُصُونَ
Diyanet Meali:“Siz ancak kuruntuya uyuyorsunuz ve siz sadece yalan söylüyorsunuz.”
6:150وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا
Diyanet Meali:Âyetlerimizi yalanlayanların (ve ahirete inanmayanların) arzularına uyma.
6:153وَأَنَّ هَٰذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ
Diyanet Meali:İşte bu, benim dosdoğru yolum. Artık ona uyun.
6:153وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ
Diyanet Meali:Başka yollara uymayın. Yoksa o yollar sizi parça parça edip O’nun yolundan ayırır.
6:155وَهَٰذَا كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ
Diyanet Meali:Bu (Kur’an) da bizim indirdiğimiz bereket kaynağı bir kitaptır. Artık ona uyun ve Allah’a karşı gelmekten sakının ki size merhamet edilsin. *
7:3اتَّبِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَلَا تَتَّبِعُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ
Diyanet Meali:Rabbinizden size indirilene uyun. Onu bırakıp başka dostlara uymayın.
7:3اتَّبِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَلَا تَتَّبِعُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ
Diyanet Meali:Rabbinizden size indirilene uyun. Onu bırakıp başka dostlara uymayın.
7:90لَئِنِ اتَّبَعْتُمْ شُعَيْبًا إِنَّكُمْ إِذًا لَخَاسِرُونَ
Diyanet Meali:“(Ey ahali!) Andolsun ki eğer Şu’ayb’a uyarsanız, o takdirde mutlaka siz zarar edenler olursunuz.”
7:142اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِيلَ الْمُفْسِدِينَ
Diyanet Meali:(Mûsâ, kardeşi Hârûn’a), “Kavmim arasında benim yerime geç ve yapıcı ol. Sakın bozguncuların yoluna uyma” (dedi).
7:157الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا
Diyanet Meali:Onlar, (yanlarındaki Tevrat’ta ve İncil’de) yazılı buldukları Resûle, o ümmî  peygambere uyan kimselerdir.
7:157فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
Diyanet Meali:Ona iman edenler, ona saygı gösterenler, ona yardım edenler ve ona indirilen nura (Kur’an’a) uyanlar var ya, işte onlar kurtuluşa erenlerdir.
7:158فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ الَّذِي يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَكَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ
Diyanet Meali:“O hâlde, Allah’a ve O’nun sözlerine inanan Resûlüne, o ümmî peygambere iman edin ve ona uyun (ki doğru yolu bulasınız).”
7:176وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَٰكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ
Diyanet Meali:Dileseydik o âyetlerle onu elbette yüceltirdik. Fakat o, dünyaya saplanıp kaldı da kendi heva ve hevesine uydu.
7:193وَإِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَىٰ لَا يَتَّبِعُوكُمْ
Diyanet Meali:Onları doğru yola çağırsanız size uymazlar.
7:203قُلْ إِنَّمَا أَتَّبِعُ مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ مِنْ رَبِّي
Diyanet Meali:De ki: “Ben ancak Rabbimden bana vahyedilene uymaktayım.”
8:64يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
Diyanet Meali:Ey Peygamber! Sana ve sana tabi olan mü’minlere Allah yeter. *
9:42لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لَاتَّبَعُوكَ
Diyanet Meali:Eğer yakın bir dünya menfaati ve kolay bir yolculuk olsaydı, (sefere katılmayan münafıklar da) mutlaka sana uyarlardı.
9:100وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ
Diyanet Meali:(İslâm’ı ilk önce kabul eden muhâcirler ve ensar ile), iyilikle onlara uyanlar var ya, Allah onlardan razı olmuş; onlar da O’ndan razı olmuşlardır.
9:117لَقَدْ تَابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَالْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ
Diyanet Meali:Andolsun Allah; Peygamber ile … ona uyan muhacirlerle ensarın tövbelerini kabul etmiştir.
10:15قُلْ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقَاءِ نَفْسِي إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ
Diyanet Meali:De ki: “Onu kendiliğimden değiştirmem benim için olacak şey değildir. Ben ancak bana vahyolunana uyarım.”
10:35أَفَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ
Diyanet Meali:Öyle ise, hakka ileten mi uyulmaya daha lâyıktır…
10:36وَمَا يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إِلَّا ظَنًّا
Diyanet Meali:Onların çoğu ancak zannın ardından gider.
10:66وَمَا يَتَّبِعُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ شُرَكَاءَ
Diyanet Meali:Allah’tan başkasına tapanlar (gerçekte) Allah’a koştukları ortaklara tâbi olmuyorlar. (Şüphesiz onlar ancak zanna uyuyorlar ve sadece yalan söylüyorlar).
10:66إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz onlar ancak zanna uyuyorlar ve sadece yalan söylüyorlar.
10:89فَاسْتَقِيمَا وَلَا تَتَّبِعَانِّ سَبِيلَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:“Öyleyse dürüst olmakta devam edin ve sakın bilmeyenlerin yolunda gitmeyin.”
10:109وَاتَّبِعْ مَا يُوحَىٰ إِلَيْكَ وَاصْبِرْ حَتَّىٰ يَحْكُمَ اللَّهُ وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Sana vahyolunana uy ve Allah hükmünü verinceye kadar sabret. O, hüküm verenlerin en hayırlısıdır. *
11:27وَمَا نَرَاكَ اتَّبَعَكَ إِلَّا الَّذِينَ هُمْ أَرَاذِلُنَا بَادِيَ الرَّأْيِ
Diyanet Meali:“(Biz, senin ancak bizim gibi bir insan olduğunu görüyoruz). İlk bakışta sana uyanların da ancak en aşağılıklarımızdan ibaret olduğunu görüyoruz.”
11:59وَعَصَوْا رُسُلَهُ وَاتَّبَعُوا أَمْرَ كُلِّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ
Diyanet Meali:O’nun peygamberlerine karşı geldiler ve inatçı her zorbanın emrine uydular!
11:97إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَاتَّبَعُوا أَمْرَ فِرْعَوْنَ وَمَا أَمْرُ فِرْعَوْنَ بِرَشِيدٍ
Diyanet Meali:(Andolsun, biz Mûsâ’yı âyetlerimizle ve apaçık bir mucize ile) Firavun’a ve onun ileri gelen adamlarına (peygamber gönderdik de) ileri gelenler Firavun’un emrine uydular. Hâlbuki Firavun’un emri doğru değildi. *
11:116وَاتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا مَا أُتْرِفُوا فِيهِ وَكَانُوا مُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:Zulmedenler ise içinde şımartıldıkları refahın ardına düştüler ve günahkâr kimseler oldular.
12:38وَاتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبَائِي إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ
Diyanet Meali:“Atalarım İbrahim, İshak ve Yakub’un dinine uydum.”
12:108قُلْ هَٰذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَىٰ بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي
Diyanet Meali:De ki: “İşte bu benim yolumdur. Ben ve bana uyanlar bilerek Allah’a çağırırız.”
13:37وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ بَعْدَمَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ مَا لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا وَاقٍ
Diyanet Meali:Sana gelen bu ilimden sonra eğer sen onların heva ve heveslerine uyarsan, Allah tarafından senin için ne bir dost vardır, ne de bir koruyucu.
14:44رَبَّنَا أَخِّرْنَا إِلَىٰ أَجَلٍ قَرِيبٍ نُجِبْ دَعْوَتَكَ وَنَتَّبِعِ الرُّسُلَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Yakın bir süreye kadar bizi ertele de senin çağrına uyalım ve peygamberlerin izinden gidelim.”
15:42إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ إِلَّا مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغَاوِينَ
Diyanet Meali:“Azgınlardan sana uyanlar dışında, kullarım üzerinde senin hiçbir hâkimiyetin yoktur.” *
15:65فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ وَاتَّبِعْ أَدْبَارَهُمْ
Diyanet Meali:“Gecenin bir bölümünde aile fertlerini yola çıkar, sen de arkalarından git.”
16:123ثُمَّ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا
Diyanet Meali:Sonra da sana, “Hakka yönelen İbrahim’in dinine uy.” diye vahyettik.
17:47إِذْ يَقُولُ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُورًا
Diyanet Meali:O zalimlerin, “Siz ancak büyülenmiş bir adama uyuyorsunuz” dediklerini (çok iyi biliyoruz).
18:28وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ اَمْرُهُ فُرُطًا
Diyanet Meali:Kalbini bizi anmaktan gafil kıldığımız, boş arzularına uymuş ve işi hep aşırılık olmuş kimselere boyun eğme.
18:66قَالَ لَهُ مُوسَىٰ هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلَىٰ أَنْ تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْدًا
Diyanet Meali:Mûsâ ona, “Sana öğretilen bilgilerden bana, doğruya iletici bir bilgi öğretmen için sana tabi olayım mı?” dedi. *
18:70قَالَ فَإِنِ اتَّبَعْتَنِي فَلَا تَسْأَلْنِي عَنْ شَيْءٍ حَتَّىٰ أُحْدِثَ لَكَ مِنْهُ ذِكْرًا
Diyanet Meali:O da şöyle dedi: “O hâlde, eğer bana tabi olacaksan, ben sana söylemedikçe hiçbir şey hakkında bana soru sormayacaksın.” *
19:43يَا أَبَتِ إِنِّي قَدْ جَاءَنِي مِنَ الْعِلْمِ مَا لَمْ يَأْتِكَ فَاتَّبِعْنِي
Diyanet Meali:“Babacığım! Doğrusu, sana gelmeyen bir ilim bana geldi. Bana uy ki (seni doğru yola ileteyim).”
19:59فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ
Diyanet Meali:Onlardan sonra, namazı zayi eden, şehvet ve dünyevî tutkularının peşine düşen bir nesil geldi.
20:16فَلَا يَصُدَّنَّكَ عَنْهَا مَنْ لَا يُؤْمِنُ بِهَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَتَرْدَىٰ
Diyanet Meali:“Buna inanmayan ve nefsinin arzusuna uyan kimseler, seni ondan (ona hazırlanmaktan) sakın alıkoymasın, sonra helâk olursun!” *
20:47قَدْ جِئْنَاكَ بِآيَةٍ مِنْ رَبِّكَ وَالسَّلَامُ عَلَىٰ مَنِ اتَّبَعَ الْهُدَىٰ
Diyanet Meali:“Sana Rabbinin katından bir mucize getirdik. Selâm, doğru yola uyanlara olsun.”
20:90وَإِنَّ رَبَّكُمُ الرَّحْمَٰنُ فَاتَّبِعُونِي وَأَطِيعُوا أَمْرِي
Diyanet Meali:“Doğrusu sizin Rabbiniz ancak Rahmân’dır. Öyleyse bana uyun ve emrime itaat edin.”
20:93أَلَّا تَتَّبِعَنِ أَفَعَصَيْتَ أَمْرِي
Diyanet Meali:“(Ey Hârûn! Saptıklarını gördüğün zaman) bana uymana ne engel oldu? Yoksa emrime karşı mı geldin?” *
20:108يَوْمَئِذٍ يَتَّبِعُونَ الدَّاعِيَ لَا عِوَجَ لَهُ
Diyanet Meali:O gün kendisinden yan çizmek mümkün olmayan davetçiye (İsrâfil’e) uyarlar.
20:123فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدًى فَمَنِ اتَّبَعَ هُدَايَ فَلَا يَضِلُّ وَلَا يَشْقَىٰ
Diyanet Meali:“Eğer tarafımdan size bir yol gösterici (kitap) gelir de, kim benim yol göstericime uyarsa artık o, ne (dünyada) sapar ne de (ahirette) sıkıntı çeker.”
20:134رَبَّنَا لَوْلَا أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آيَاتِكَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Keşke bize bir peygamber gönderseydin de âyetlerine uysaydık.” (derlerdi)
22:3وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ
Diyanet Meali:İnsanlardan kimi vardır ki, hiçbir bilgisi olmadığı hâlde, Allah hakkında tartışmaya girer ve her azgın şeytanın  ardına düşer. *
23:71وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْوَاءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ وَمَنْ فِيهِنَّ
Diyanet Meali:Eğer hak onların arzularına uysaydı, gökler ile yer ve onlarda bulunanlar elbette bozulur giderdi.
24:21يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ
Diyanet Meali:Ey iman edenler! Şeytanın adımlarına uymayın.
24:21وَمَنْ يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ
Diyanet Meali:Kim şeytanın adımlarına uyarsa, bilsin ki o hayâsızlığı ve kötülüğü emreder.
25:8وَقَالَ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُورًا
Diyanet Meali:Zalimler, (inananlara): “Siz ancak büyülenmiş bir adama uyuyorsunuz” dediler.
26:40لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ السَّحَرَةَ إِنْ كَانُوا هُمُ الْغَالِبِينَ
Diyanet Meali:“Umarız, üstün gelirlerse sihirbazlara uyarız” (dediler.) *
26:111قَالُوا أَنُؤْمِنُ لَكَ وَاتَّبَعَكَ الْأَرْذَلُونَ
Diyanet Meali:Dediler ki: “Sana hep aşağılık kimseler uymuş iken, biz hiç sana inanır mıyız?” *
26:215وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
Diyanet Meali:Mü’minlerden sana uyanlara kanatlarını indir. *
26:224وَالشُّعَرَاءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ
Diyanet Meali:Şairlere ise haddi aşan azgınlar uyarlar. *
28:35أَنْتُمَا وَمَنِ اتَّبَعَكُمَا الْغَالِبُونَ
Diyanet Meali:“Siz ve size uyanlar, galip gelecek olanlardır.”
28:47لَوْلَا أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آيَاتِكَ وَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Bize bir Peygamber gönderseydin de âyetlerine uysaydık ve mü’minlerden olsaydık” (diyecek olmasalardı, seni peygamber olarak göndermezdik).
28:49هُوَ أَهْدَىٰ مِنْهُمَا أَتَّبِعْهُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ
Diyanet Meali:“Eğer doğru söyleyenler iseniz, (Allah katından), doğruya bu ikisinden (Tevrat ve Kur’an’dan) daha çok ulaştıran (bir kitap getirin de, ben ona uyayım).”
28:50فَإِنْ لَمْ يَسْتَجِيبُوا لَكَ فَاعْلَمْ أَنَّمَا يَتَّبِعُونَ أَهْوَاءَهُمْ
Diyanet Meali:Eğer (bu konuda) sana cevap veremezlerse, bil ki onlar sadece kendi nefislerinin arzularına uymaktadırlar.
28:50وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِنَ اللَّهِ
Diyanet Meali:Kim, Allah’tan bir yol gösterme olmaksızın kendi nefsinin arzusuna uyandan daha sapıktır.
28:57وَقَالُوا إِنْ نَتَّبِعِ الْهُدَىٰ مَعَكَ نُتَخَطَّفْ مِنْ أَرْضِنَا
Diyanet Meali:Onlar, “Sizinle beraber doğru yolu tutarsak, kendi yurdumuzdan koparılıp çıkarılırız” dediler.
29:12وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا اتَّبِعُوا سَبِيلَنَا
Diyanet Meali:İnkâr edenler iman edenlere, “Yolumuza uyun (da sizin günahlarınızı yüklenelim)” derler.
30:29بَلِ اتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَهْوَاءَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ
Diyanet Meali:Fakat, zulmedenler bilgisizce nefislerinin arzularına uydular.
31:15وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ
Diyanet Meali:“Fakat dünyada onlarla iyi geçin. Bana yönelenlerin yoluna uy.”
31:21وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا
Diyanet Meali:Kendilerine, “Allah’ın indirdiğine uyun” denildiği zaman, “Hayır, biz babalarımızı üzerinde bulduğumuz şeye uyarız” derler.
31:21وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا
Diyanet Meali:Kendilerine, “Allah’ın indirdiğine uyun” denildiği zaman, “Hayır, biz babalarımızı üzerinde bulduğumuz şeye uyarız” derler.
33:2وَاتَّبِعْ مَا يُوحَىٰ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا
Diyanet Meali:Rabbinden sana vahyolunana uy. Şüphesiz Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır. *
34:20وَلَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ ظَنَّهُ فَاتَّبَعُوهُ إِلَّا فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
Diyanet Meali:Şeytan, onlar hakkındaki zannını doğru çıkardı. İnananlardan bir grup dışında hepsi ona uydular. *
36:11إِنَّمَا تُنْذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَٰنَ بِالْغَيْبِ
Diyanet Meali:Sen ancak Zikr’e (Kur’an’a) uyanı ve görmediği hâlde Rahmân’dan korkan kimseyi uyarırsın.
36:20قَالَ يَا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلِينَ
Diyanet Meali:(Şehrin öbür ucundan bir adam koşarak geldi) ve şöyle dedi: “Ey kavmim! Bu elçilere uyun.”
36:21اتَّبِعُوا مَنْ لَا يَسْأَلُكُمْ أَجْرًا وَهُمْ مُهْتَدُونَ
Diyanet Meali:“Sizden hiçbir ücret istemeyen kimselere uyun, onlar hidayete erdirilmiş kimselerdir.” *
38:26فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوَىٰ
Diyanet Meali:“İnsanlar arasında hak ile hüküm ver. Nefis arzusuna uyma…”
39:18الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ
Diyanet Meali:Sözü dinleyip de onun en güzeline uyanlar var ya…
39:55وَاتَّبِعُوا أَحْسَنَ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ
Diyanet Meali: (Farkında olmadan azap size ansızın gelmeden önce), Rabbinizden size indirilenin en güzeline uyun…
40:7فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تَابُوا وَاتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَقِهِمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ
Diyanet Meali:“O hâlde tövbe eden ve senin yoluna uyanları bağışla ve onları cehennem azâbından koru.”
40:38وَقَالَ الَّذِي آمَنَ يَا قَوْمِ اتَّبِعُونِ أَهْدِكُمْ سَبِيلَ الرَّشَادِ
Diyanet Meali:O inanan kimse dedi ki: “Ey kavmim! Bana uyun ki, sizi doğru yola ileteyim.” *
42:15فَلِذَٰلِكَ فَادْعُ وَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ
Diyanet Meali: (Ey Muhammed!) Bundan dolayı sen çağrıya devam et ve emrolunduğun gibi dosdoğru ol. Onların hevâ ve heveslerine uyma…
43:61وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُونِ
Diyanet Meali:Şüphesiz o Kıyametin (kopacağının) bir bilgisidir. Artık onun hakkında asla şüphe etmeyin, bana uyun…
45:18ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَىٰ شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا
Diyanet Meali:Sonra da seni din işi konusunda açık bir yola koyduk. Sen ona uy…
45:18فَاتَّبِعْهَا وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:Sen ona uy, bilmeyenlerin heva ve heveslerine uyma.
46:9إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ وَمَا أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ
Diyanet Meali:“Ben sadece bana vahyedilene uyarım. Ben sadece apaçık bir uyarıcıyım.”
47:3ذَٰلِكَ بِأَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا اتَّبَعُوا الْبَاطِلَ
Diyanet Meali:Bu, inkâr edenlerin batıla uymalarından dolayıdır.
47:3وَأَنَّ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِنْ رَبِّهِمْ
Diyanet Meali:Ve inananların Rablerinden gelen gerçeğe uymalarından dolayıdır. İ
47:14أَفَمَنْ كَانَ عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ كَمَنْ زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُمْ
Diyanet Meali:Rabbinin katından açık bir belgesi olan kimse, kötü işleri kendisine güzel gösterilen ve nefislerinin arzularına uyan kimseler gibi midir? *
47:16أُولَٰئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُمْ
Diyanet Meali:İşte bunlar, Allah’ın, kalplerini mühürlediği ve nefislerinin arzularına uyan kimselerdir.
47:28ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا مَا أَسْخَطَ اللَّهَ وَكَرِهُوا رِضْوَانَهُ
Diyanet Meali:Bu, Allah’ı gazaplandıran şeylere uydukları ve O’nun hoşnut olduğu şeyleri beğenmedikleri içindir.
48:15سَيَقُولُ الْمُخَلَّفُونَ إِذَا انْطَلَقْتُمْ إِلَىٰ مَغَانِمَ لِتَأْخُذُوهَا ذَرُونَا نَتَّبِعْكُمْ
Diyanet Meali:Savaştan geri bırakılanlar, siz ganimetleri almaya giderken, “Bırakın biz de sizinle gelelim” diyeceklerdir.
48:15قُلْ لَنْ تَتَّبِعُونَا كَذَٰلِكُمْ قَالَ اللَّهُ مِنْ قَبْلُ
Diyanet Meali:De ki: “Siz bizimle asla gelmeyeceksiniz. Allah, önceden böyle buyurmuştur.”
52:21وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإِيمَانٍ أَلْحَقْنَا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ
Diyanet Meali:İman eden ve nesilleri de iman konusunda kendilerinin yoluna uyanlar var ya, biz onların nesillerini kendilerine kattık.
53:23إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَمَا تَهْوَى الْأَنْفُسُ
Diyanet Meali:Onlar (putperestler) yalnız zanna ve nefislerin arzusuna tâbi oluyorlar. 
53:28إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا
Diyanet Meali:Onlar sadece zanna uyuyorlar. Şüphesiz zan, hakikat namına hiçbir şey ifade etmez.
54:3وَكَذَّبُوا وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُمْ وَكُلُّ أَمْرٍ مُسْتَقِرٌّ
Diyanet Meali:Peygamberi yalanladılar, nefislerinin arzularına uydular. Hâlbuki her iş, (Allah nasıl takdir ettiyse öylece) gerçekleşecek (değişmeyecek)tir. *
54:24فَقَالُوا أَبَشَرًا مِنَّا وَاحِدًا نَتَّبِعُهُ إِنَّا إِذًا لَفِي ضَلَالٍ وَسُعُرٍ
Diyanet Meali:Ve şöyle demişlerdi: “İçimizden bir insana mı uyacağız? (Asıl) o takdirde biz apaçık bir sapıklık ve delilik içine düşmüş oluruz.” *
57:27وَجَعَلْنَا فِي قُلُوبِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ رَأْفَةً وَرَحْمَةً
Diyanet Meali:(Onların arkasından da Meryem oğlu İsa’yı gönderdik, ona İncil’i verdik) ve kendisine uyanların kalplerine şefkat ve merhamet duygusu koyduk.
71:21إِنَّهُمْ عَصَوْنِي وَاتَّبَعُوا مَنْ لَمْ يَزِدْهُ مَالُهُ وَوَلَدُهُ إِلَّا خَسَارًا
Diyanet Meali:“Gerçekten onlar bana karşı geldiler, malı ve çocuğu ancak kendi hüsranını artıran kimselere uydular.”
75:18فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ
Diyanet Meali:O hâlde, biz onu okuduğumuz zaman, onun okunuşuna uy. *

تَابِعٌ : İsim. İsm-i Fâil. 

2:145وَمَا أَنْتَ بِتَابِعٍ قِبْلَتَهُمْ
Diyanet Meali:Sen de onların kıblesine uyacak değilsin.
2:145وَمَا بَعْضُهُمْ بِتَابِعٍ قِبْلَةَ بَعْضٍ
Diyanet Meali:Onlar birbirlerinin kıblesine de uymazlar.
24:31أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ
Diyanet Meali:(Zinetlerini), … yahut erkekliği kalmamış hizmetçilerden … (başkalarına göstermesinler).

تَبَعٌ : İsim

14:21إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعًا فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا مِنْ عَذَابِ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ
Diyanet Meali:“Şüphesiz bizler size uymuştuk; şimdi siz az bir şey olsun, Allah’ın azabından bizi koruyabilecek misiniz?”
40:47إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعًا فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا نَصِيبًا مِنَ النَّارِ
Diyanet Meali:“Biz size uymuş kimselerdik. Şimdi şu ateşin bir kısmını üzerimizden kaldırabilir misiniz?”

تَبِيعٌ : İsim.

17:69فَيُغْرِقَكُمْ بِمَا كَفَرْتُمْ ثُمَّ لَا تَجِدُوا لَكُمْ عَلَيْنَا بِهِ تَبِيعًا
Diyanet Meali:(Yahut sizi tekrar denize döndürüp üstünüze, kasıp kavuran bir fırtına yollayarak) nankörlüğünüz sebebiyle sizi boğmasından, sonra da bize karşı kendiniz için arka çıkacak bir yardımcı bulamama (durumun)dan (güvende misiniz)?

اِتِّبَاعٌ :  İsim.Mastar. İfti’âl Bâbı (VIII. Bâb). 

2:178فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ
Diyanet Meali:Ancak öldüren kimse, kardeşi (öldürülenin vârisi, velisi) tarafından affedilirse, aklın ve dinin gereklerine uygun yol izlemek (ve güzellikle diyet ödemek) gerekir.
4:157مَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلَّا اتِّبَاعَ الظَّنِّ وَمَا قَتَلُوهُ يَقِينًا
Diyanet Meali:O hususta hiçbir bilgileri yoktur. Sadece zanna uyuyorlar. Onu kesin olarak öldürmediler.

مُتَّبَعُونَ : İsim. İsm-i Mef’ûl. İfti’âl Bâbı (VIII. Bâb). Tekili: مُتَّبَعٌ

26:52وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ أَنْ أَسْرِ بِعِبَادِي إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ
Diyanet Meali:Biz Mûsâ’ya, “Kullarımı geceleyin yola çıkar, muhakkak ki takip edileceksiniz” diye vahyettik. *
44:23فَأَسْرِ بِعِبَادِي لَيْلًا إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ
Diyanet Meali:Allah da şöyle dedi: “O hâlde kullarımı geceleyin yola çıkar, çünkü takip edileceksiniz.” *

مُتَتَابِعَيْنِ : İsim. İsm-i Fâil. Tefâul Bâbı (VI. Bâb). İkili isim. Tekili: مُتَتَابِعٌ

4:92فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ تَوْبَةً مِنَ اللَّهِ
Diyanet Meali:Bunlara imkân bulamayanın, Allah tarafından tövbesinin kabulü için iki ay ard arda oruç tutması gerekir.
58:4فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا
Diyanet Meali:Kim (köle azat etme imkânı) bulamazsa, eşine dokunmadan önce ard arda iki ay oruç tutmalıdır.

تُبَّعٌ : Özel İsim.

50:14وَأَصْحَابُ الْأَيْكَةِ وَقَوْمُ تُبَّعٍ كُلٌّ كَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِيدِ
Diyanet Meali:Eykeliler, Tübba’ın kavmi de yalanlamıştı. Bütün bunlar (kendilerine gönderilen) peygamberleri yalanladılar, böylece kendilerini uyardığım şey gerçekleşti. *