ز و ل

KÖK HARFLER: ز و ل

ANLAM: 

زَالَ : Bir şey uzaklaşmak; ayrılmak; yerinden olmak; kaymak; zail olmak; uzak veya kayıp olmak; varlığına son vermek; ziyan olmak; bir karmaşa veya çalkantı halinde olmak; yerinden oynamak. 

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.

TürAdetAnlamÖrnek
زَالَfiil-I8مَا زَالَ : Devam etti, yapıp durdu.21/15Yarı câmid mâzi ve muzâri fiil, nâkıs fiil
زَيَّلَfiil-II1Ayırdı. (بَيْنَ ile): Arayı açtı.10/28
تَزَيَّلَfiil-V1Ayrıldı, dağıldı.48/25
Toplam10

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Zevâl زَوَال Zail olma, sona erme.
Zâil زَائِل Geçen, geçici. Çoğul: Zevâil
İzâle إِزَالَة Zevale erdirmek. Gidermek.
İstizâle اِسْتِزَالَة Yok edilme, izale olma.
Zavallı ——— Acınacak kadar kötü durumda bulunan, mutsuz.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

زَالَ : Fiil-I (Yarı câmid mâzi ve muzâri fiil, nâkıs fiil).

2:217وَلَا يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّىٰ يَرُدُّوكُمْ عَنْ دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطَاعُوا
Diyanet Meali:Onlar, güç yetirebilseler, sizi dininizden döndürünceye kadar sizinle savaşmaya devam ederler.
5:13وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَىٰ خَائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) İçlerinden pek azı hariç, onların daima bir hainliğini görüyorsun.
9:110لَا يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ الَّذِي بَنَوْا رِيبَةً فِي قُلُوبِهِمْ
Diyanet Meali:Kurmuş oldukları binaları, (ölüp de kalpleri paramparça olmadıkça) yüreklerinde sürekli bir kuşku olarak kalmaya devam edecektir.
11:118وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَا يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ
Diyanet Meali:Rabbin dileseydi, insanları (aynı inanca bağlı) tek bir ümmet yapardı. Fakat onlar ihtilafa devam edeceklerdir. 
13:31وَلَا يَزَالُ الَّذِينَ كَفَرُوا تُصِيبُهُمْ بِمَا صَنَعُوا قَارِعَةٌ
Diyanet Meali:İnkâr edenlere yaptıkları işler sebebiyle devamlı olarak, ya büyük bir felaket gelecek veya …
21:15فَمَا زَالَتْ تِلْكَ دَعْوَاهُمْ حَتَّىٰ جَعَلْنَاهُمْ حَصِيدًا خَامِدِينَ
Diyanet Meali:Biz onları biçilmiş ekin, sönmüş ateş gibi yapıncaya kadar bu feryatları devam etti. *
22:55وَلَا يَزَالُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي مِرْيَةٍ مِنْهُ حَتَّىٰ تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ
Diyanet Meali:İnkâr edenler, kendilerine kıyamet (ansızın) gelinceye dek o Kur’an’dan bir şüphe içinde kalırlar.
40:34وَلَقَدْ جَاءَكُمْ يُوسُفُ مِنْ قَبْلُ بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا زِلْتُمْ فِي شَكٍّ مِمَّا جَاءَكُمْ بِهِ
Diyanet Meali:Andolsun, daha önce Yûsuf da size apaçık deliller getirmişti de, onun size getirdikleri hakkında şüphe edip durmuştunuz.

زَيَّلَ : Fiil-II.

10:28فَزَيَّلْنَا بَيْنَهُمْ وَقَالَ شُرَكَاؤُهُمْ مَا كُنْتُمْ إِيَّانَا تَعْبُدُونَ
Diyanet Meali:Artık onların (ortak koştuklarıyla) aralarını tamamen ayırırız ve ortak koştukları derler ki: “Siz bize ibadet etmiyordunuz.”

تَزَيَّلَ : Fiil-V.

48:25لَوْ تَزَيَّلُوا لَعَذَّبْنَا الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا
Diyanet Meali:Eğer, inananlarla inkârcılar birbirinden ayrılmış olsalardı, onlardan inkâr edenleri elem dolu bir azaba uğratırdık.