ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

اِغْتَابَ : Fiil-VIII.

49:12	وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا
Diyanet Meali:	Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın.

غَيَابَةٌ : İsim.

12:10	قَالَ قَائِلٌ مِنْهُمْ لَا تَقْتُلُوا يُوسُفَ وَأَلْقُوهُ فِي غَيَابَتِ الْجُبِّ
Diyanet Meali:	Onlardan bir sözcü, “Yûsuf’u öldürmeyin, onu bir kuyunun dibine bırakın…” dedi.
12:15	فَلَمَّا ذَهَبُوا بِهِ وَأَجْمَعُوا أَنْ يَجْعَلُوهُ فِي غَيَابَتِ الْجُبِّ
Diyanet Meali:	Yûsuf’u götürüp kuyunun dibine bırakmaya karar verdikleri zaman…

غَيْبٌ : İsim. Çoğulu: غُيُوبٌ

2:3	الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:	Onlar gaybe  inanırlar, namazı dosdoğru kılarlar…
2:33	إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ
Diyanet Meali:	“(Size), göklerin ve yerin gaybını şüphesiz ki ben bilirim … (demedim mi)?”
3:44	ذَٰلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ
Diyanet Meali:	(Ey Muhammed!) Bunlar sana vahyettiğimiz gayb haberlerindendir..
3:179	وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ
Diyanet Meali:	Allah, size gaybı bildirecek de değildir.
4:34	فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ
Diyanet Meali:	İyi kadınlar, itaatkârdırlar. Allah’ın (kendilerini) koruması sayesinde onlar da “gayb”ı  korurlar.
5:94	لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَخَافُهُ بِالْغَيْبِ
Diyanet Meali:	(Andolsun, Allah sizleri, ellerinizin ve mızraklarınızın erişebileceği avlar ile elbette deneyecek ki), görmediği hâlde kendisinden korkanı ayırıp meydana çıkarsın.
6:50	قُلْ لَا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلَا أَعْلَمُ الْغَيْبَ
Diyanet Meali:	De ki: “Ben size, ‘Allah’ın hazineleri benim yanımdadır’ demiyorum. Ben gaybı da bilmem.”
6:59	وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ
Diyanet Meali:	Gaybın anahtarları yalnızca O’nun katındadır. Onları ancak O bilir.
6:73	عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ
Diyanet Meali:	Gaybı da, görülen âlemi de bilendir. O, hüküm ve hikmet sahibidir, (her şeyden) hakkıyla haberdardır.
7:188	وَلَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ
Diyanet Meali:	“Eğer ben gaybı biliyor olsaydım, daha çok hayır elde etmek isterdim.”
9:94	ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ
Diyanet Meali:	“Sonra hepiniz, gaybı da görülen âlemi de bilene döndürüleceksiniz…”
9:105	وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
Diyanet Meali:	“Sonra gaybı da, görülen âlemi de bilen Allah’ın huzuruna döndürüleceksiniz. O da size bütün yapmakta olduğunuz şeyleri haber verecektir.”
10:20	فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ
Diyanet Meali:	De ki: “Gayb ancak Allah’ındır. Bekleyin, şüphesiz ben de sizinle birlikte bekleyenlerdenim!”
11:31	وَلَا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلَا أَعْلَمُ الْغَيْبَ
Diyanet Meali:	Size ben, “Allah’ın hazineleri yanımdadır”, demiyorum; gaybı da bilmem.
11:49	تِلْكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ
Diyanet Meali:	İşte bunlar, sana vahyettiğimiz gayb haberlerindendir.
11:123	وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَإِلَيْهِ يُرْجَعُ الْأَمْرُ كُلُّهُ
Diyanet Meali:	Göklerin ve yerin gaybını bilmek Allah’a mahsustur. Bütün işler O’na döndürülür.
12:52	ذَٰلِكَ لِيَعْلَمَ أَنِّي لَمْ أَخُنْهُ بِالْغَيْبِ
Diyanet Meali:	(Yûsuf, “Benim böyle yapmam, Aziz’in); yokluğunda, benim kendisine hainlik etmediğimi … bilmesi içindi” (dedi).
12:81	وَمَا شَهِدْنَا إِلَّا بِمَا عَلِمْنَا وَمَا كُنَّا لِلْغَيْبِ حَافِظِينَ
Diyanet Meali:	“(Ey babamız! Şüphesiz oğlun hırsızlık etti), biz ancak bildiğimize şahitlik ettik. (Sana söz verdiğimiz zaman) gaybı (oğlunun hırsızlık edeceğini) bilemezdik.”
12:102	ذَٰلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ
Diyanet Meali:	İşte bu (kıssa), gayb haberlerindendir. Onu sana biz vahiy yolu ile bildiriyoruz.
13:9	عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ
Diyanet Meali:	O, gaybı da görülen âlemi de bilendir, çok büyüktür, çok yücedir. *
16:77	وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ
Diyanet Meali:	Göklerin ve yerin gaybı Allah’a aittir.
18:22	وَيَقُولُونَ خَمْسَةٌ سَادِسُهُمْ كَلْبُهُمْ رَجْمًا بِالْغَيْبِ
Diyanet Meali:	Bazıları bilmedikleri şey hakkında atıp tutarak: (“Onlar üç kişidirler, dördüncüleri köpekleridir” diyecekler). Yine, “Beş kişidirler, altıncıları köpekleridir” diyecekler.
18:26	قُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثُوا لَهُ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ
Diyanet Meali:	De ki: “Kaldıkları süreyi Allah daha iyi bilir. Göklerin ve yerin gaybını bilmek O’na aittir.”
19:61	جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدَ الرَّحْمَٰنُ عِبَادَهُ بِالْغَيْبِ
Diyanet Meali:	(Onlar cennete), Rahmân’ın, kullarına gıyaben vaad ettiği “Adn” cennetlerine (girecekler). *
19:78	أَطَّلَعَ الْغَيْبَ أَمِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمَٰنِ عَهْدًا
Diyanet Meali:	Gaybı mı görüp bilmiş, yoksa Rahmân’dan bir söz mü almış? *
21:49	الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ وَهُمْ مِنَ السَّاعَةِ مُشْفِقُونَ
Diyanet Meali:	Onlar, görmedikleri hâlde Rablerinden içten içe korkarlar. Onlar kıyamet gününden de korkarlar. *
23:92	عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ
Diyanet Meali:	Gaybı da, görülen âlemi de bilen Allah, onların yakıştırdığı nitelemelerden uzaktır. Onların koştukları ortaklardan çok yücedir. *
27:65	قُلْ لَا يَعْلَمُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلَّا اللَّهُ
Diyanet Meali:	De ki: “Göktekiler ve yerdekiler gaybı bilemezler, ancak Allah bilir.”
32:6	ذَٰلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ
Diyanet Meali:	İşte Allah, gaybı da görünen âlemi de bilendir, mutlak güç sahibidir, çok merhametlidir. *
34:3	قُلْ بَلَىٰ وَرَبِّي لَتَأْتِيَنَّكُمْ عَالِمِ الْغَيْبِ
Diyanet Meali:	De ki: “Hayır, öyle değil, gaybı bilen Rabbime andolsun ki, Kıyamet size mutlaka gelecektir.”
34:14	أَنْ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ الْغَيْبَ مَا لَبِثُوا فِي الْعَذَابِ الْمُهِينِ
Diyanet Meali:	(Süleyman’ın cesedi yıkılınca cinler anladılar ki), eğer gaybı bilmiş olsalardı aşağılayıcı azap içinde kalmamış olacaklardı.
34:53	وَقَدْ كَفَرُوا بِهِ مِنْ قَبْلُ وَيَقْذِفُونَ بِالْغَيْبِ مِنْ مَكَانٍ بَعِيدٍ
Diyanet Meali:	Oysa daha önce onu inkâr etmişlerdi ve uzak bir yerden gayb hakkında atıp tutuyorlardı. *
35:18	إِنَّمَا تُنْذِرُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:	Sen ancak, görmedikleri hâlde Rablerinden için için korkanları ve namaz kılanları uyarırsın.
35:38	إِنَّ اللَّهَ عَالِمُ غَيْبِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ
Diyanet Meali:	Şüphesiz Allah, göklerin ve yerin gaybını bilendir. Şüphesiz O, göğüslerin özünü (kalplerde olanı) hakkıyla bilendir. *
36:11	إِنَّمَا تُنْذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَٰنَ بِالْغَيْبِ
Diyanet Meali:	Sen ancak Zikr’e (Kur’an’a) uyanı ve görmediği hâlde Rahmân’dan korkan kimseyi uyarırsın.
39:46	عَالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادِكَ
Diyanet Meali:	“Gaybı da, görünen âlemi de bilen (Allah’ım! Ayrılığa düştükleri şeyler konusunda) kulların arasında sen hükmedersin.”
49:18	إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ
Diyanet Meali:	Şüphesiz Allah, göklerin ve yerin gaybını bilir. Allah, yaptıklarınızı hakkıyla görendir. *
50:33	مَنْ خَشِيَ الرَّحْمَٰنَ بِالْغَيْبِ وَجَاءَ بِقَلْبٍ مُنِيبٍ
Diyanet Meali:	“Görmediği hâlde sırf saygıdan dolayı Rahmân’dan korkan ve O’na yönelmiş bir kalp ile gelen kimseler (içindir).” *
52:41	أَمْ عِنْدَهُمُ الْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ
Diyanet Meali:	Yoksa, gayb ilmi onların yanında da ondan mı yazıyorlar? *
53:35	أَعِنْدَهُ عِلْمُ الْغَيْبِ فَهُوَ يَرَىٰ
Diyanet Meali:	Gayb’ın ilmi kendi yanında da o gerçeği mi görüyor? *
57:25	وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ
Diyanet Meali:	Allah da kendisine ve Resûllerine gayba inanarak yardım edecekleri bilsin diye. Şüphesiz Allah kuvvetlidir, mutlak güç sahibidir.
59:22	عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَٰنُ الرَّحِيمُ
Diyanet Meali:	Gaybı da, görünen âlemi de bilendir. O, Rahmân’dır, Rahîm’dir.
62:8	ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
Diyanet Meali:	“Sonra gaybı da, görünen âlemi de bilen Allah’a döndürüleceksiniz de, O size yapmakta olduklarınızı haber verecektir.”
64:18	عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
Diyanet Meali:	O, gaybı da görünen âlemi de bilendir, mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir. *
67:12	إِنَّ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ كَبِيرٌ
Diyanet Meali:	Görmedikleri hâlde Rablerinden korkanlar için bir bağışlanma ve büyük bir mükâfat vardır. *
68:47	أَمْ عِنْدَهُمُ الْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ
Diyanet Meali:	Yahut gayb (Levh-i Mahfuz) kendi yanlarında da onlar mı (bundan aktarıp) yazıyorlar? *
72:26	عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَىٰ غَيْبِهِ أَحَدًا
Diyanet Meali:	O, gaybı bilendir. Hiç kimseye gaybını bildirmez. *
72:26	عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَىٰ غَيْبِهِ أَحَدًا
Diyanet Meali:	O, gaybı bilendir. Hiç kimseye gaybını bildirmez. *
81:24	وَمَا هُوَ عَلَى الْغَيْبِ بِضَنِينٍ
Diyanet Meali:	O, gayb hakkında cimri değildir. *

غُيُوبٌ : İsim. Çoğul. Tekili: غَيْبٌ 

5:109	قَالُوا لَا عِلْمَ لَنَا إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ
Diyanet Meali:	Onların da, “Bizim hiçbir bilgimiz yok. Gaybleri hakkıyla bilen ancak sensin” diyecekleri (günü hatırlayın).
5:116	تَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِي وَلَا أَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ
Diyanet Meali:	“Sen benim içimde olanı bilirsin, ama ben sende olanı bilemem. Şüphesiz ki yalnızca sen gaybları hakkıyla bilensin.”
9:78	أَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُمْ وَأَنَّ اللَّهَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ
Diyanet Meali:	Allah’ın, içlerinde gizlediklerini ve fısıltılarını bildiğini  ve Allah’ın gaybleri çok iyi bilen olduğunu bilmediler mi? *
34:48	قُلْ إِنَّ رَبِّي يَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَّامُ الْغُيُوبِ
Diyanet Meali:	De ki: “Şüphesiz Rabbim gerçeği ortaya koyar. O, gaybleri hakkıyla bilendir.” *

غَائِبِينَ : İsim. İsm-i Fâil. Kurallı Erkek Çoğul. Nasb / Cerr Hali. Tekili: غَائِبٌ

7:7	فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيْهِمْ بِعِلْمٍ وَمَا كُنَّا غَائِبِينَ
Diyanet Meali:	Andolsun, onlara (yaptıklarını) tam bir bilgi ile anlatacağız. Çünkü biz onlardan uzak değiliz. *
27:20	وَتَفَقَّدَ الطَّيْرَ فَقَالَ مَا لِيَ لَا أَرَى الْهُدْهُدَ أَمْ كَانَ مِنَ الْغَائِبِينَ
Diyanet Meali:	Süleyman, kuşlara göz atıp yokladı ve şöyle dedi: “Hüdhüd’ü niçin göremiyorum? Yoksa kayıplara mı karıştı?” *
82:16	وَمَا هُمْ عَنْهَا بِغَائِبِينَ
Diyanet Meali:	Onlar oradan kaybolup kurtulacak da değillerdir. *

غَائِبَةٌ : İsim. İsm-i Fâil. Müennes. Müzekkeri: غَائِبٌ

27:75	وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ
Diyanet Meali:	Gökte ve yerde gâib (gizli) hiçbir şey yoktur ki apaçık bir Kitap’ta (Levh-i Mahfuz’da) olmasın. *