ن ق ض

KÖK HARFLER:  ن ق ض

ANLAM: 

نَقَضَ : Bir şeyi çözmek, onu bozmak, dayanıksız hale getirmek.

AÇIKLAMA:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


Tür Adet Anlam Örnek
نَقَضَ fiil-I 6 Çözdü, açtı, bozdu, yıktı 16/92
أَنْقَضَ fiil-IV 1 Çatırdattı 94/3
نَقْضٌ isim 2 Çözmek, açmak, bozmak, yıkmak 4/155

Toplam 9

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Nakz نَقْض Bozmak. Bina yıkıntısı, bina bozuntusu.
Nâkız نَاقِض  Bozan, bozucu.
Nakîz نَقِيض Çelişik olan.
Enkâz أَنْقَاض Yıkıntı.
Menkûz مَنْقُوض Nakzedilmiş. Bozulmuş. Hükümsüz bırakılmış.
Münâkaza مُنَاقَضَة Çelişme.
Münâkız مُنَاقِض Birbirini tutmayan, zıt olan, nakzeden.
Tenâkuz تَنَاقُض Çelişme.
Mütenâkız مُتَنَاقِض Tenakuz eden.
İntikâz إِنْتِقَاض Bozulma, çözülme.
Müntakız مُنْتَقِض Bozulan, intikaz eden.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

نَقَضَ : Fiil-I. 

2:27 الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ
Diyanet Meali: Onlar, Allah’a verdikleri sözü, pekiştirilmesinden sonra bozanların ta kendileridir.
8:56 الَّذِينَ عَاهَدْتَ مِنْهُمْ ثُمَّ يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِي كُلِّ مَرَّةٍ
Diyanet Meali: Onlar, kendileriyle antlaşma yaptığın, sonra da her defasında antlaşmalarını bozan kimselerdir.
13:20 الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَلَا يَنْقُضُونَ الْمِيثَاقَ
Diyanet Meali: Onlar, Allah’a verdikleri sözü yerine getiren ve sözleşmeyi bozmayanlardır. *
13:25 وَالَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ
Diyanet Meali: Allah’a verdikleri sözü, pekiştirilmesinden sonra bozanlar…
16:91 وَلَا تَنْقُضُوا الْأَيْمَانَ بَعْدَ تَوْكِيدِهَا
Diyanet Meali: Pekiştirdikten sonra yeminlerinizi bozmayın.
16:92 وَلَا تَكُونُوا كَالَّتِي نَقَضَتْ غَزْلَهَا مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْكَاثًا
Diyanet Meali: İpliğini iyice eğirip büktükten sonra (tekrar) çözüp bozan kadın gibi olmayın.

أَنْقَضَ :  Fiil-IV. 

94:3 الَّذِي أَنْقَضَ ظَهْرَكَ
Diyanet Meali: Belini büken (yükünü üzerinden kaldırmadık mı?) *

نَقْضٌ : İsim. 

4:155 فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِيثَاقَهُمْ وَكُفْرِهِمْ بِآيَاتِ اللَّهِ
Diyanet Meali: Verdikleri sağlam sözü bozmalarından, Allah’ın âyetlerini inkâr etmelerinden dolayı…
5:13 فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِيثَاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِيَةً
Diyanet Meali: İşte, verdikleri sözlerini bozmaları sebebiyledir ki onları lânetledik, kalplerini de kaskatı kıldık.