ر ج س

KÖK HARFLER: ر ج س

ANLAM: 

رَجَسَ : Kirli, pis olmak; utanç verici bir şey yapmak.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

رَجَسَ (geniş zaman يَرْجُسُ ve يَرْجِسُ mastar ismi رَجْسٌ):

رَجَسَتِ السَّمَاءُ : Gök şiddetli bir biçimde gürledi ve yağmaya hazır bir karmaşa haline girdi.

رَجِسَ (geniş zaman يَرْجَسُ mastar ismi رَجْسٌ)  ve رَجُسَ (geniş zaman يَرْجُسُ mastar ismi رَجَاسَةً ): O şey kirli veya pis idi, murdarlığından ötürü sevilmiyor veya nefret ediliyordu ya da o hale geldi; kötü, şer, berbat veya yanlış bir hareket yaptı.

رِجْسٌ : Anlamları: (1) Kir, pislik veya kirlilik; (2) murdarlığından ötürü sevilmeyen her tür eylem; (3) temiz olmayan, pis, kirli bir şey veya kimse; (4) ceza, (5) bir günah veya suç; (6) haram veya yasak bir şey; (7) imansızlık ve küfür; (8) cezaya sebep olan bir eylem; (9) kızgınlık; (10) içinde iyilik olmayan; (11) beddua veya lanet; (12) basit veya önemsiz bir hareket; (13) Şeytanın önerisi.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek
رِجْسٌ isim 10 (Hissî olsun, manevi olsun, umumi manada) pislik. Azap, ceza. Küfür. 5/90

Toplam 10

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

  • رَجُسَ
    • طَهُرَ > bak: ط ه ر
    • عَفَّ > bak: ع ف ف
    • وَقُرَ > bak: و ق ر
    • تَأَدَّبَ
    • اِحْتَشَمَ
  • رِجْسٌ (a)
  • رِجْسٌ (b)
    • طُهْرٌ > bak: ط ه ر
    • نَظَافَةٌ
    • نَقَاءٌ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Rics رِجْس Günah, pislik, murdarlık.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

رِجْسٌ : İsim. 

5:90 إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ
Diyanet Meali: (Aklı örten) içki (ve benzeri şeyler), kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak, şeytan işi birer pisliktir. 
6:125 كَذَٰلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali: Allah, inanmayanlara azap (ve sıkıntıyı) işte böyle verir.
6:145 إِلَّا أَنْ يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنْزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ
Diyanet Meali: Leş, akıtılmış kan, domuz eti -ki o şüphesiz necistir- ‘nden başka …
7:71 قَالَ قَدْ وَقَعَ عَلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ رِجْسٌ وَغَضَبٌ
Diyanet Meali: Hûd, “Artık size Rabbinizden bir azap ve öfke inmiştir.” dedi.
                   9:95 فَأَعْرِضُوا عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ
Diyanet Meali: Artık onların peşini bırakın. Çünkü onlar pistir. 

9:125 		وَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا
Diyanet Meali: Kalplerinde hastalık olanların ise, (pisliklerine) pislik katmış …
9:125 إِلَىٰ رِجْسِهِمْ وَمَاتُوا وَهُمْ كَافِرُونَ
Diyanet Meali: Pisliklerine (pislik katmış) (küfürlerini artırmış), böylece kâfir olarak ölüp gitmişlerdir.
10:100 وَيَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali: Allah, azabı akıllarını (güzelce) kullanmayanlara verir.
22:30 فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ
Diyanet Meali: Artık putlara tapma pisliğinden kaçının, yalan sözden kaçının.
33:33 إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ
Diyanet Meali: Ey Peygamberin ev halkı! Allah, sizden ancak günah kirini gidermek istiyor.