KÖK HARFLER: ح ج ز
ANLAM:
حَجَزَ : Bir kişi veya şeye engel olmak, mani olmak, engel teşkil etmek; alıkoymak, mahrum bırakmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
حَجَزَ (geniş zamanlı يَحْجُزُ ve يَحْجِزُ mastar ismi حَجَزًا ve حَجِيزًى ve حِجَازَةً):
حَجَزَهُ : O kişi veya şey o kişi veya şeye engel oldu, mani oldu, engel teşkil etti, alıkoydu, mahrum bıraktı.
حَجَزَ بَيْنَهُمَا : O kişi veya şey, ikisinin arasına bir set, duvar, çit, bölme, engel veya bir sınır olarak girdi ya da teşkil etti, onları ayırdı, birbirine dönük iki şeyi veya iki kişiyi ayırdı.
حَاجِزٌ : Birbirine dönük iki şey arasında bir set, bir duvar, bir çit, bir bölme veya sınır olarak duran şey.
حِجَازٌ da bu şekilde bilinmektedir, çünkü Necid ve Gur arasında ya da Necid ve Sahra arasında ya da Gur ve Suriye arasında ya da Necid ve Tihame arasında bir set oluşturmaktadır.
الحَاجِزُ : (İsmi fail) engel.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
حَاجِزٌ | isim | 2 | Men eden | 27/61 |
| Toplam | 2 |
|
|
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Benzer Manada Kelimeler
- حَجَزَ
- حَاجِزٌ
Zıt Manada Kelimeler
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
Hacz (Haciz) | حَجْز | Men etmek. Mani olmak. |
Hâciz | حَاجِز | Bir alacağın ödenmesi için borçlunun parasına, aylığına veya malına icra dairesi tarafından el konulması. |
Mahcûz | مَحْجُوز | Haciz altına alınmış, hacizli. |
Hicâz | حِجَاز | 1: Klasik Türk müziğinde dügâh perdesinde karar kılan bir makam. 2: Arabistan’da Mekke-i Mükerreme ile Medine-i Münevvere’nin bulunduğu mıntıka. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
حَاجِزٌ : İsim. İsm-i Fâil.
27:61 | وَجَعَلَ خِلَالَهَا أَنْهَارًا وَجَعَلَ لَهَا رَوَاسِيَ وَجَعَلَ بَيْنَ الْبَحْرَيْنِ حَاجِزًا |
Diyanet Meali: | (Yahut yeryüzünü karar kılma yeri yapan), içinde nehirler akıtan, onun için oturaklı dağlar yapan ve iki denizin arasına bir engel koyan mı? |
69:47 | فَمَا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ عَنْهُ حَاجِزِينَ |
Diyanet Meali: | Hiçbiriniz de bu cezayı engelleyip ondan savamazdı. * |