ح ب س

KÖK HARFLER:  ح ب س

ANLAM: 

حَبَسَ : Hapsetmek, serbest bırakmamak, tutmak, kapatmak. Engellemek, mani olmak, alıkoymak, mahkum etmek.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

حَبَسَ (geniş zamanlı يَحْبِسُ mastar ismi حَبْسٌ):

حَبَسَهُ : Onu alıkoydu, hapsetti; ona mani oldu; onu engelledi; onu kapattı; onu mahkum etti.

حَبَسَهُ عَنْ حَاجَتِهِ : İstediği şeyi almasına engel oldu.

حَبْسٌ :Tutukluluk yeri; hapis, kodes.

مَايَحْبِسُهُ : O şeyi engelleyen.

اَحْبَسَ مَالَهُ فِى سَبِيلِ اللّٰهِ : Mallarının Allah (c.c.) yolunda harcanmasını vasiyet etti.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek
حَبَسَ fiil-I 2 Hapsetti 11/8

Toplam 2

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Habs (Hapis) حَبْس Hapis, alıkoyma. Hapishane
Habîs حَبِيس Bağışlanan şey. Mukabilinde bir ücret istenmeyen şey. Parasız olarak verilen nesne.
Mahbûs مَحْبُوس Hapsedilmiş olan.
İhbâs إِحْبَاس Eteğinde bir şey gizleme. Hapsetme. Vakfetme.
Mahbes  مَحْبَس Hapsedilen yer. Cezaevi.
İhtibâs اِحْتِبْاس Tutulma, tutukluk.
Muhtebis مُحْتَبِس Bir yere kapanıp kalan. Tıkanan. Zorla alan.
Muhtebes مُحْتَبَس Hapsedilmiş.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

حَبَسَ : Fiil-I.


5:106 		تَحْبِسُونَهُمَا مِنْ بَعْدِ الصَّلَاةِ فَيُقْسِمَانِ بِاللَّهِ إِنِ ارْتَبْتُمْ
Diyanet Meali: Eğer şüphe ederseniz, onları namazdan sonra alıkorsunuz da Allah adına … yemin ederler.
11:8 وَلَئِنْ أَخَّرْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِلَىٰ أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ لَيَقُولُنَّ مَا يَحْبِسُهُ
Diyanet Meali: Andolsun, biz onlardan azabı belirli bir süreye kadar geciktirsek, o zaman da mutlaka “Onu ne alıkoyuyor?” derler.