KÖK HARFLER: س و غ
ANLAM:
سَاغَ : (İçecek) yutması kolay ve uygun olmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
سَاغَ (geniş zaman يَسُوغُ mastar isim سَوْغٌ ve geniş zaman يَسِيغُ mastar isim سَيْغٌ):
سَاغَ الشَّرَابُ : İçeceğin yutması kolaydır ve uygundur.
سَاغَ النَّهَارُ : Gün kolaydı ya da o hale geldi.
سَاغَتْ بِهِ الْاَرْضُ : Yer onunla birlikte battı.
سَائِغٌ : İçecek veya şarap; yiyeceğe istinaden kullanıldığında, boğazdan kolayca ve uygun bir biçimde süzülen, yutması kolay ve uygun; takılmayan.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| أَسَاغَ | fiil-IV | 1 | Boğazdan kolayca geçti. | 14/17 |
| سَائِغٌ | isim | 2 | Boğazdan kolayca geçen. | 35/12 |
|
| Toplam | 3 |
|
|
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Benzer Manada Kelimeler
- سَاغَ
- سَوَّغَ (a)
- سَوَّغَ (b)
- سَائِغٌ
- مُسَوِّغٌ
Zıt Manada Kelimeler
- سَاغَ
- سَوَّغَ (a)
- شَدَّدَ > bak: ش د د
- صَعَّبَ
- سَوَّغَ (b)
- سَائِغٌ
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Sâig | سَائِغ | Boğazdan kolay ve hoş geçen yiyecek veya içecek. |
| Mesâg | مَسَاغ | İzin. |
| Tesvîg | تَسْوِيغ | Kolaylaştırma. |
| İsâga | إِسَاغَة | Kolaylıkla ve rahatlıkla yutulma. |
Mesağ kelimesi, “kolaylık, açık kapı, izin” anlamına gelen mesağ (مساغ) sözcüğünden gelmektedir. Bu kelimenin türetilmiş olduğu ساغ fiili, “(lokma) yutması kolay idi, kabul edilebilir idi, izinli idi” anlamındadır. (Nişanyan Sözlük)
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
اَسَاغَ : Fiil-IV.
| 14:17 | يَتَجَرَّعُهُ وَلَا يَكَادُ يُسِيغُهُ وَيَأْتِيهِ الْمَوْتُ مِنْ كُلِّ مَكَانٍ |
| Diyanet Meali: | Onu yudumlamaya çalışacak fakat boğazından geçiremeyecektir. Ona her yönden ölüm gelecek.. |
سَائِغٌ : İsim. İsm-i Fâil.
| 16:66 | نُسْقِيكُمْ مِمَّا فِي بُطُونِهِ مِنْ بَيْنِ فَرْثٍ وَدَمٍ لَبَنًا خَالِصًا سَائِغًا لِلشَّارِبِينَ |
| Diyanet Meali: | Onların karınlarındaki fışkı ile kan arasından (süzülen) içenlere halis ve içimi kolay süt içiriyoruz. |
| 35:12 | هَٰذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَائِغٌ شَرَابُهُ وَهَٰذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ |
| Diyanet Meali: | Şu tatlıdır, susuzluğu giderir, içimi kolaydır. Şu ise tuzludur, acıdır. |