KÖK HARFLER: أ س ن
ANLAM:
أَسَنَ : (Uzun süredir devam eden sebeplerden ötürü, su) daha kötü kokmaya, tadı bozulmaya veya rengi çirkinleşmeye başlamak.
AÇIKLAMA:
“Suyun kokusu tiksindirici bir biçimde değişti” anlamında, dördüncü babdan أَسِنَ الْماءُ ve يَأْسَنُ الْماءُ, birinci babdan أَسَنَ الْماءُ ve يَأْسُنُ الْماءُ denir.
مَاءٌ آسِنٌ : Kokusu tiksindirici bir şekilde değişmiş su.
أَسِنَ الرَّجُلُ : Adam hastalandı. (Bu söz kişinin bayıldığını ifade eder.)
تَأَسَّنَ الرَّجُلُ deyimi de bir teşbihtir ve kişinin hastalandığını ifâde eder.
DİĞER BAZI TÜREVLER:
أَسَنَ (geniş zaman يَاْسُنُ ve يَاْسِنُ) ve أَسِنَ (geniş zaman يَاْسَنُ mastar isim اَسْنًا ve اُسُونًا):
أَسَنَ اَوْ أَسِنَ الْمَاءُ : Uzun süredir devam eden sebeplerden ötürü su daha kötü kokmaya, tadı bozulmaya veya rengi çirkinleşmeye başlamıştı.
اٰسِنٌ İsmi fail: (Suyun kokusu) değişmiş, bozulmuş.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
آسِنٌ | isim | 1 | (Suyun kokusu) değişmiş, bozulmuş | 47/15 |
| Toplam | 1 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
Âsin | آسِن | Pis kokulu. Bozulup kokan su. |
Teessün | تَأَسُّن | Mütegayyer olmak, rengi ve tadı değişmek. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
آسِنٌ : İsim. İsm-i Fâil.
47:15 | مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِيهَا أَنْهَارٌ مِنْ مَاءٍ غَيْرِ آسِنٍ |
Diyanet Meali: | Allah’a karşı gelmekten sakınanlara söz verilen cennetin durumu şöyledir: Orada bozulmayan su ırmakları … vardır. |