KÖK HARFLER: ر ج ل
ANLAM:
رَجِلَ : Bineceği hayvan olmayınca yürüyerek gitmek; yürüyerek gitmeye devam etmek; yürüyerek gidecek güçte olmak; (bir kimsenin) bacağı veya ayağı büyümek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
رَجِلَ (geniş zaman يَرْجَلُ mastar ismi رَجَلٌ): Bineceği hayvan olmayınca yürüyerek gitti; yürüyerek gitmeye devam etti; yürüyerek gidecek güçteydi ya da o hale geldi; o kişinin (bir kimsenin) bacağı veya ayağı büyüdü.
رُجِلَ : Bacağında veya ayağından bir hastalığı veya şikayeti vardı.
رَجَلَ الْمَرْاَةَ : Kadına hafifçe sarıldı.
رِجْلٌ : Bir insan oğlunun bacağı veya bir kuşun ayağı ve bir dört ayaklının arka ayağı; şu sözcüğün zıttı: يَدٌ (çoğul: اَرْجُلٌ).
رِجْلٌ (çoğul hali اَرْجُلٌ ) : Bir şeyin geniş, büyük kısmı; bir ordu.
رَجُلٌ (çoğul hali: رِجَالٌ): Bir adam (şu sözcüğün zıt anlamlısı: اِمْرَاَةٌ : bir kadın). Yalnızca rüşte ermiş ve yetişkin olmuşlar için kullanılır ama doğduğu gibi ve sonrasında da kullanılmaktadır.
رَجُلٌ bir kadının kocası, manasına da gelmektedir.
رَجُلَانِ bazen bir adam ve onun karısı, manasına gelmekte ancak üstünlük ilkine atfedilmektedir.
رَجُلٌ vücut dinçliği bakımından mükemmel veya eksiksiz bir adam, manasına da gelmektedir.
فُلَانٌ رَجُلٌ فِى الرِّجَالِ : O adamlar arasında bir adamdır, yani çok güçlü, mükemmel veya dinç bir adam.
رَجِلٌ : Piyade; bir yaya, şu sözcüğün zıt anlamlısı: فَارِسٌ ; veya bir seyahat esnasında binecek hayvanı olmayan bir kişi. Bu sözcük hem tekil hem de çoğul halde kullanılmaktadır ve aynı zamanda da şu sözcüğün çoğul halidir: رَاجِلٌ ki piyade, manasına gelmektedir.
اَغَارَ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِهِ وَ رَجِلِهِ : Süvarileri ve piyadeleriyle aniden onlara saldırdı.
رَجُلٌ رَاجِلٌ : Çok yürüyen: Çok yürüyen bir kimse.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | Açıklama | |
| رَجُلٌ | isim | 57 | Erkek, adam | 4/12 | Çoğul: رِجَالٌ |
| رِجْلٌ | isim | 15 | Ayak | 24/45 | Çoğulu: أَرْجُلٌ |
| رَجِلٌ | isim | 1 | Yaya; piyade | 17/64 | |
| Toplam | 73 |
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Benzer Manada Kelimeler
- رَجَلَ
- رُجُولَةٌ
Zıt Manada Kelimeler
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Racül | رَجُل | Adam. Er. |
|
| Ricâl | رِجَال | Erkekler, er kişiler. Yüksek makamlardaki devlet adamları. | Devlet ricâli |
| Râcil | رَاجِل | 1: Yaya olarak, yürüyerek. 2: Piyade. |
|
| Ricl | رِجْل | Ayak, kadem. | Çoğul: Ercül |
| İrcâl | إِرْجَال | Birini yayan olarak yürütme. |
|
| Tereccül | تَرَجُّل | Yayan yürümek. |
|
| İrticâl | اِرْتِجَال | Düşünmeden. Birdenbire. Doğaçlama. | İrticâlen, İrticâlî |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
رَجُلٌ : İsim. Çoğulu: رِجَالٌ
| 2:282 | فَإِنْ لَمْ يَكُونَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ |
| Diyanet Meali: | Eğer iki erkek olmazsa, bir erkek ve iki kadını (şahit tutun). |
| 2:282 | فَإِنْ لَمْ يَكُونَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاءِ |
| Diyanet Meali: | (Bu işleme) şahitliklerine güvendiğiniz (iki erkeği); eğer iki erkek olmazsa, bir erkek ve iki kadını (şahit tutun). |
| 4:12 | وَإِنْ كَانَ رَجُلٌ يُورَثُ كَلَالَةً أَوِ امْرَأَةٌ وَلَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ |
| Diyanet Meali: | Eğer kendisine varis olunan bir erkek veya bir kadının evladı ve babası olmaz ve bir erkek veya bir kız kardeşi bulunursa, ona altıda bir düşer. |
| 5:23 | قَالَ رَجُلَانِ مِنَ الَّذِينَ يَخَافُونَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمَا ادْخُلُوا عَلَيْهِمُ الْبَابَ |
| Diyanet Meali: | Korkanların içinden Allah’ın kendilerine nimet verdiği iki adam şöyle demişti: “Onların üzerine kapıdan girin.” |
| 6:9 | وَلَوْ جَعَلْنَاهُ مَلَكًا لَجَعَلْنَاهُ رَجُلًا وَلَلَبَسْنَا عَلَيْهِمْ مَا يَلْبِسُونَ |
| Diyanet Meali: | Eğer onu (Peygamberi) bir melek kılsaydık yine onu bir adam (suretinde) yapardık ve onları yine içinde bulundukları karmaşaya düşürmüş olurduk. * |
| 7:63 | أَوَعَجِبْتُمْ أَنْ جَاءَكُمْ ذِكْرٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَلَىٰ رَجُلٍ مِنْكُمْ لِيُنْذِرَكُمْ وَلِتَتَّقُوا |
| Diyanet Meali: | Sizi uyarması ve sizin de Allah’a karşı gelmekten sakınıp (rahmete ulaşmanız için), içinizden bir adam aracılığı ile Rabbinizden size bir zikir (vahiy ve öğüt) gelmesine şaştınız mı? |
| 7:69 | أَوَعَجِبْتُمْ أَنْ جَاءَكُمْ ذِكْرٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَلَىٰ رَجُلٍ مِنْكُمْ لِيُنْذِرَكُمْ |
| Diyanet Meali: | “Sizi uyarması için içinizden bir adam aracılığıyla Rabbinizden size bir zikir (vahy ve öğüt) gelmesine şaştınız mı?” |
| 7:155 | وَاخْتَارَ مُوسَىٰ قَوْمَهُ سَبْعِينَ رَجُلًا لِمِيقَاتِنَا |
| Diyanet Meali: | Mûsâ, kavminden, belirlediğimiz yere gitmek için yetmiş adam seçti. |
| 10:2 | أَكَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا أَنْ أَوْحَيْنَا إِلَىٰ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَنْ أَنْذِرِ النَّاس |
| Diyanet Meali: | İçlerinden bir adama insanları uyar diye vahyetmemiz, insanlar için şaşılacak bir şey mi oldu? |
| 11:78 | فَاتَّقُوا اللَّهَ وَلَا تُخْزُونِ فِي ضَيْفِي أَلَيْسَ مِنْكُمْ رَجُلٌ رَشِيدٌ |
| Diyanet Meali: | “Allah’a karşı gelmekten sakının ve konuklarıma karşı beni rezil etmeyin. İçinizde hiç aklı başında bir adam yok mu?” |
| 16:76 | وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا أَبْكَمُ لَا يَقْدِرُ عَلَىٰ شَيْءٍ |
| Diyanet Meali: | Allah, (şöyle) iki adamı da misal verdi: Onlardan biri dilsizdir, hiçbir şeye gücü yetmez… |
| 17:47 | إِذْ يَقُولُ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُورًا |
| Diyanet Meali: | O zalimlerin, “Siz ancak büyülenmiş bir adama uyuyorsunuz” dediklerini (çok iyi biliyoruz). |
| 18:32 | وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلًا رَجُلَيْنِ جَعَلْنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيْنِ مِنْ أَعْنَابٍ |
| Diyanet Meali: | Onlara şu iki adamı örnek ver: Onlardan birine iki üzüm bağı vermiştik… |
| 18:37 | أَكَفَرْتَ بِالَّذِي خَلَقَكَ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ سَوَّاكَ رَجُلًا |
| Diyanet Meali: | “Seni topraktan, sonra bir damla döl suyundan yaratan, sonra da seni (eksiksiz) bir insan şeklinde düzenleyen Allah’ı inkâr mı ediyorsun?” |
| 23:25 | إِنْ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ بِهِ جِنَّةٌ فَتَرَبَّصُوا بِهِ حَتَّىٰ حِينٍ |
| Diyanet Meali: | “Bu, ancak cinnet getirmiş bir adamdır. Öyle ise bir müddet onu gözetleyiniz.” * |
| 23:38 | إِنْ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا وَمَا نَحْنُ لَهُ بِمُؤْمِنِينَ |
| Diyanet Meali: | “Bu, Allah’a karşı yalan uyduran bir kimseden başkası değildir. Biz ona inanmayız.” * |
| 25:8 | وَقَالَ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُورًا |
| Diyanet Meali: | Zalimler, (inananlara): “Siz ancak büyülenmiş bir adama uyuyorsunuz” dediler. |
| 28:15 | فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَٰذَا مِنْ شِيعَتِهِ وَهَٰذَا مِنْ عَدُوِّهِ |
| Diyanet Meali: | Orada biri kendi tarafından, diğeri düşmanı tarafından; kavga eden iki adam gördü. |
| 28:20 | وَجَاءَ رَجُلٌ مِنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ يَسْعَىٰ قَالَ يَا مُوسَىٰ إِنَّ الْمَلَأَ يَأْتَمِرُونَ بِكَ لِيَقْتُلُوكَ |
| Diyanet Meali: | Şehrin öbür ucundan koşarak bir adam geldi. “Ey Mûsâ! İleri gelenler seni öldürmek için aralarında senin durumunu görüşüyorlar.” dedi. |
| 33:4 | مَا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ فِي جَوْفِهِ |
| Diyanet Meali: | Allah, hiçbir adamın içine iki kalp koymamıştır. |
| 34:7 | هَلْ نَدُلُّكُمْ عَلَىٰ رَجُلٍ يُنَبِّئُكُمْ إِذَا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ |
| Diyanet Meali: | “Çürüyüp ufalandıktan sonra (sizin yeniden diriltileceğinizi) söyleyen bir adamı size gösterelim mi? |
| 34:43 | مَا هَٰذَا إِلَّا رَجُلٌ يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ عَمَّا كَانَ يَعْبُدُ آبَاؤُكُمْ |
| Diyanet Meali: | “Bu sadece, atalarınızın tapmakta olduğu şeylerden sizi alıkoymak isteyen bir adamdır.” |
| 36:20 | وَجَاءَ مِنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ رَجُلٌ يَسْعَىٰ قَالَ يَا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلِينَ |
| Diyanet Meali: | Şehrin öbür ucundan bir adam koşarak geldi ve şöyle dedi: “Ey kavmim! Bu elçilere uyun.” * |
| 39:29 | ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلًا فِيهِ شُرَكَاءُ مُتَشَاكِسُونَ |
| Diyanet Meali: | Allah, birbiriyle çekişen ortak sahipleri bulunan bir (köle) adam ile (yalnızca bir kişiye ait olan bir köle adamı) örnek verdi. |
| 39:29 | وَرَجُلًا سَلَمًا لِرَجُلٍ هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلًا |
| Diyanet Meali: | (Allah, birbiriyle çekişen ortak sahipleri bulunan bir köle adam ile) yalnızca bir kişiye ait olan bir (köle) adamı (örnek verdi). Bu iki adamın durumu hiç, bir olur mu? |
| 39:29 | ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلًا فِيهِ شُرَكَاءُ مُتَشَاكِسُونَ وَرَجُلًا سَلَمًا لِرَجُلٍ هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلًا |
| Diyanet Meali: | Allah, birbiriyle çekişen ortak sahipleri bulunan bir (köle) adam ile yalnızca bir kişiye ait olan bir (köle) adamı örnek verdi. Bu iki adamın durumu hiç, bir olur mu? |
| 40:28 | وَقَالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَكْتُمُ إِيمَانَهُ أَتَقْتُلُونَ رَجُلًا أَنْ يَقُولَ رَبِّيَ اللَّهُ |
| Diyanet Meali: | Firavun ailesinden, imanını gizlemekte olan mü’min bir adam şöyle dedi: “Rabbim Allah’tır, dediği için bir adamı öldürecek misiniz?” |
| 40:28 | أَتَقْتُلُونَ رَجُلًا أَنْ يَقُولَ رَبِّيَ اللَّهُ وَقَدْ جَاءَكُمْ بِالْبَيِّنَاتِ |
| Diyanet Meali: | “Rabbim Allah’tır, dediği için bir adamı öldürecek misiniz? Hâlbuki o, size Rabbinizden apaçık mucizeler getirdi.” |
| 43:31 | وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ هَٰذَا الْقُرْآنُ عَلَىٰ رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ |
| Diyanet Meali: | “Bu Kur’an, iki şehrin birinden bir büyük adama indirilseydi ya!” dediler. * |
رِجَالٌ : İsim. Çoğul. Tekili: رَجُلٌ
| 2:228 | وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِي عَلَيْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَلِلرِّجَالِ عَلَيْهِنَّ دَرَجَةٌ |
| Diyanet Meali: | Kadınların, yükümlülükleri kadar meşru hakları vardır. Yalnız erkeklerin kadınlar üzerinde bir derece farkı vardır. |
| 2:239 | فَإِنْ خِفْتُمْ فَرِجَالًا أَوْ رُكْبَانًا |
| Diyanet Meali: | Eğer (bir tehlikeden) korkarsanız, namazı yaya olarak veya binek üzerinde kılın. |
| 2:282 | وَاسْتَشْهِدُوا شَهِيدَيْنِ مِنْ رِجَالِكُمْ |
| Diyanet Meali: | (Bu işleme şahitliklerine güvendiğiniz) iki erkeği şahit tutun. |
| 4:1 | وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً |
| Diyanet Meali: | (Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten yaratan) ve ondan da eşini yaratan; ikisinden birçok erkek ve kadın (meydana getirip) yayan (Rabbinize karşı gelmekten sakının). |
| 4:7 | لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ |
| Diyanet Meali: | Ana, baba ve akrabaların (miras olarak) bıraktıklarından erkeklere bir pay vardır. |
| 4:32 | لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ |
| Diyanet Meali: | Erkeklere kazandıklarından bir pay vardır. Kadınlara da kazandıklarından bir pay vardır. |
| 4:34 | الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ |
| Diyanet Meali: | Erkekler, kadınların koruyup kollayıcılarıdırlar. Çünkü Allah, insanların kimini kiminden üstün kılmıştır. |
| 4:75 | وَمَا لَكُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ |
| Diyanet Meali: | Size ne oluyor da, Allah yolunda ve zayıf ve zavallı erkekler, (kadınlar ve çocukların) uğrunda savaşa çıkmıyorsunuz? |
| 4:98 | إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ لَا يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً |
| Diyanet Meali: | Ancak gerçekten zayıf ve güçsüz olan, çaresiz kalan erkekler, kadınlar ve çocuklar başkadır. |
| 4:176 | وَإِنْ كَانُوا إِخْوَةً رِجَالًا وَنِسَاءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ |
| Diyanet Meali: | Eğer kardeşler erkekli kızlı iseler, o zaman (bir) erkeğe, iki kızın hissesi kadar (pay) vardır. |
| 7:46 | وَعَلَى الْأَعْرَافِ رِجَالٌ يَعْرِفُونَ كُلًّا بِسِيمَاهُمْ |
| Diyanet Meali: | A’râf üzerinde de birtakım adamlar vardır. Cennet ve cehennemliklerin hepsini simalarından tanımaktadırlar. |
| 7:48 | وَنَادَىٰ أَصْحَابُ الْأَعْرَافِ رِجَالًا يَعْرِفُونَهُمْ بِسِيمَاهُمْ |
| Diyanet Meali: | A’râftakiler, simalarından tanıdıkları birtakım adamlara da seslenirler. |
| 7:81 | إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِنْ دُونِ النِّسَاءِ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ |
| Diyanet Meali: | “Hakikaten siz kadınları bırakıp, şehvetle erkeklere yaklaşıyorsunuz. Hayır, siz haddi aşan bir toplumsunuz.” * |
| 9:108 | فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ |
| Diyanet Meali: | Orada temizlenmeyi seven adamlar vardır. Allah da tertemiz olanları sever. |
| 12:109 | وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجَالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُرَىٰ |
| Diyanet Meali: | Biz senden önce de, memleketler halkından ancak kendilerine vahyettiğimiz birtakım erkekleri peygamber olarak gönderdik. |
| 16:43 | وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجَالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ |
| Diyanet Meali: | Senden önce de ancak, kendilerine vahyettiğimiz birtakım erkekleri peygamber olarak gönderdik. (Eğer bilmiyorsanız) ilim sahiplerine sorun. |
| 21:7 | وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ إِلَّا رِجَالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ |
| Diyanet Meali: | Senden önce de ancak kendilerine vahyettiğimiz birtakım erkekleri peygamber gönderdik. (Eğer bilmiyorsanız) ilim sahiplerine sorun. |
| 22:27 | وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٍ |
| Diyanet Meali: | İnsanlar arasında haccı ilan et ki, gerek yaya olarak, gerek (uzak yollardan gelen) yorgun develer üzerinde sana gelsinler. |
| 24:31 | أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ |
| Diyanet Meali: | (Zinetlerini) … yahut erkekliği kalmamış hizmetçilerden (başkalarına göstermesinler). |
| 24:37 | رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Hiçbir ticaretin ve hiçbir alışverişin kendilerini, Allah’ı anmaktan … alıkoymadığı birtakım adamlar, (buralarda sabah akşam O’nu tesbih ederler). |
| 27:55 | أَئِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِنْ دُونِ النِّسَاءِ |
| Diyanet Meali: | “Siz kadınları bırakıp şehvetle erkeklere mi varıyorsunuz?” |
| 29:29 | أَئِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِيلَ |
| Diyanet Meali: | “Siz hâlâ erkeklere yanaşacak, yol kesecek misiniz?” |
| 33:23 | مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ |
| Diyanet Meali: | Mü’minlerden öyle adamlar vardır ki, Allah’a verdikleri söze sâdık kaldılar. |
| 33:40 | مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَٰكِنْ رَسُولَ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Muhammed, sizin erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir. Fakat o, Allah’ın Resûlüdür. |
| 38:62 | وَقَالُوا مَا لَنَا لَا نَرَىٰ رِجَالًا كُنَّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الْأَشْرَارِ |
| Diyanet Meali: | Yine şöyle derler: “Dünyada kendilerini kötü saydığımız adamları acaba neden göremiyoruz?” * |
| 48:25 | وَلَوْلَا رِجَالٌ مُؤْمِنُونَ وَنِسَاءٌ مُؤْمِنَاتٌ لَمْ تَعْلَمُوهُمْ أَنْ تَطَئُوهُمْ |
| Diyanet Meali: | Eğer, oradaki henüz tanımadığınız inanmış erkeklerle, inanmış kadınları bilmeyerek ezmeniz (ve böylece size bir eziyet gelecek) olmasaydı, (Allah, Mekke’ye girmenize izin verirdi). |
| 72:6 | وَأَنَّهُ كَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ |
| Diyanet Meali: | “Doğrusu insanlardan bazı kimseler, (cinlerden bazılarına sığınırlardı da, cinler onların taşkınlıklarını artırırlardı).” |
| 72:6 | يَعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا |
| Diyanet Meali: | “(Doğrusu insanlardan bazı kimseler), cinlerden bazılarına sığınırlardı da, cinler onların taşkınlıklarını artırırlardı.” |
رِجْلٌ : İsim. Çoğulu: أَرْجُلٌ
| 5:6 | وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ |
| Diyanet Meali: | -Başlarınıza mesh edip- her iki topuğa kadar da ayaklarınızı (yıkayın). |
| 5:33 | أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ |
| Diyanet Meali: | Veya ellerinin ve ayaklarının çaprazlama kesilmesi… |
| 5:66 | لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ |
| Diyanet Meali: | (Eğer onlar Tevrat’ı, İncil’i ve Rableri tarafından kendilerine indirileni gereğince uygulasalardı), elbette üstlerinden ve ayaklarının altından (bol bol rızık) yiyeceklerdi. |
| 6:65 | قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَىٰ أَنْ يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِنْ فَوْقِكُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ |
| Diyanet Meali: | De ki: “O, size üstünüzden (gökten) veya ayaklarınızın altından (yerden) bir azap göndermeğe gücü yetendir.” |
| 7:124 | لَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلَافٍ ثُمَّ لَأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِينَ |
| Diyanet Meali: | “Mutlaka sizin ellerinizi ve ayaklarınızı çaprazlama keseceğim, sonra da (ibret olsun diye) sizin tümünüzü elbette asacağım.” * |
| 7:195 | أَلَهُمْ أَرْجُلٌ يَمْشُونَ بِهَا |
| Diyanet Meali: | Onların yürüyecek ayakları mı var? |
| 20:71 | فَلَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلَافٍ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمْ فِي جُذُوعِ النَّخْلِ |
| Diyanet Meali: | “Şimdi andolsun, sizin ellerinizi ve ayaklarınızı çaprazlama keseceğim ve mutlaka sizi hurma dallarına asacağım.” |
| 24:24 | يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ |
| Diyanet Meali: | İşlemiş oldukları günahtan dolayı dillerinin, ellerinin ve ayaklarının kendi aleyhlerine şahitlik edecekleri günde (onlara çok büyük bir azap vardır). * |
| 24:31 | وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ |
| Diyanet Meali: | Gizledikleri zinetler bilinsin diye ayaklarını yere vurmasınlar. |
| 24:45 | وَمِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلَىٰ رِجْلَيْنِ وَمِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلَىٰ أَرْبَعٍ |
| Diyanet Meali: | Kimi iki ayak üzerinde yürür, kimisi dört ayak üzerinde yürür. |
| 26:49 | لَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلَافٍ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِينَ |
| Diyanet Meali: | “Andolsun, ellerinizi ve ayaklarınızı çaprazlama keseceğim ve hepinizi asacağım.” |
| 29:55 | يَوْمَ يَغْشَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ |
| Diyanet Meali: | Oysa azap kâfirleri üstlerinden ve ayaklarının altından bürüyeceği gün, (şüphesiz cehennem onları mutlaka kuşatmış olacaktır). |
| 36:65 | الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَىٰ أَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَا أَيْدِيهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ |
| Diyanet Meali: | O gün biz onların ağızlarını mühürleriz. Elleri bize konuşur, ayakları da kazandıklarına şahitlik eder. * |
| 38:42 | ارْكُضْ بِرِجْلِكَ هَٰذَا مُغْتَسَلٌ بَارِدٌ وَشَرَابٌ |
| Diyanet Meali: | Biz de ona, “Ayağını yere vur! İşte yıkanacak ve içecek soğuk bir su” dedik. * |
| 60:12 | وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ |
| Diyanet Meali: | Elleriyle ayakları arasında bir iftira uydurup getirmemek … (konusunda sana biat etmek üzere geldikleri zaman, biatlarını kabul et.) |
رَجِلٌ : İsim.
| 17:64 | وَأَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ |
| Diyanet Meali: | “Atlıların ve yayalarınla onların üzerine yürü.” |