KÖK HARFLER: ض ر ر
ANLAM:
ضَرَّ : Bir kişi veya şeye zarar vermek, ziyan vermek, incitmek, zarara uğratmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | Açıklama | |
| ضَرَّ | fiil-I | 19 | Zarar verdi, ziyana soktu | 10/106 | |
| ضَارَّ | fiil-III | 3 | Zarara soktu | 65/6 | Meçhul Muzari: يُضَارُّ |
| اِضْطَرَّ | fiil-VIII | 7 | Maruz bıraktı, çarptırdı, zorladı | 16/115 | Meçhul: اُضْطُرَّ |
| ضَرَّاءُ | isim | 9 | Şiddet, darlık, zorluk | 11/10 | |
| ضَرٌّ | isim | 10 | Zarar vermek, ziyana sokmak | 10/49 | |
| ضَرَرٌ | isim | 1 | Zarar, ziyan | 4/95 | |
| ضُرٌّ | isim | 19 | Zarar vermek, ziyana sokmak | 10/12 | |
| ضَارٌّ | isim | 2 | Zarar verici | 58/10 | |
| ضِرَارٌ | isim | 2 | Zarara sokmak, zarara uğratmak | 9/107 | |
| مُضَارٌّ | isim | 1 | Zarara sokan | 4/12 | |
| مُضْطَرٌّ | isim | 1 | Maruz bırakılan, darda kalan | 27/62 | |
| Toplam | 74 |
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Mahreci Benzeyen Kökler
Benzer Manada Kelimeler
- ضَرَّ
- ضَارٌّ
- مُؤْذٍ > bak: أ ذ ي
- مُضِرٌّ > bu kök
- ضُرٌّ
- ضَرُورَةٌ
- ضَرُورِيٌّ
- ضَرَّاءُ
Zıt Manada Kelimeler
- ضَرَّ
- ضَارٌّ
- ضُرٌّ
- ضَرَّاءُ
AÇIKLAMA:
DARRÂ’ ile BE’SÂ’ kelimeleri arasındaki fark
( ض ر ر – ب أ س )
Darrâ’, açık olan, görünen zarar, ziyan demektir. Be’sâ’, korkuyla birlikte olan darrâ’dır yani zarar, ziyandır. Bünyesinde korku ve endişe barındırdığı için harbe “be’s” denilmiştir. Bâis, kendisinde be’s (şiddet korkusu) veya bu’s (fakirlik, zayıflık korkusu) ârız olmuş kimse demektir. (Farklar Sözlüğü 288) Bknz: ( ب أ س )
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Zarr | ضَرّ | Zarar. |
|
| Zârr | ضَارّ | Zarar veren. Zararlı. |
|
| Zarrâ (Darrâ) | ضَرَّاء | Şiddet, mihnet. Bela. Naks. Ziyan. Sıkıntı. |
|
| Zarar | ضَرَر | Bir şeyin, bir olayın yol açtığı çıkar kaybı veya olumsuz, kötü sonuç, dokunca, ziyan, mazarrat. | Çoğulu: Mazarrât |
| Zırâr | ضِرَار | Karşılıklı zarar verme. |
|
| Azarr | أَضَرّ | Çok zararlı. |
|
| Zaruri | ضَرُورِى | Zorunlu. |
|
| Zarûret | ضَرُورَة | Zorunluluk. Sıkıntı. |
|
| Mazarrat | مَضَرَّة | Zarar. Zarara uğrama. | Çoğulu: Mazârr |
| Tazrîr | تَضْرِير | Zarar vermek. Zarara uğratmak. |
|
| Izrâr | إِضْرَار | Zarar verme, zarara sokma. |
|
| Muzır | مُضِرّ | Zararlı. |
|
| Tazarrur | تَضَرُّر | Zarar ve ziyana uğrama. |
|
| Mutazarrır | مُتَضَرِّر | Zarar ve ziyana uğrayan, zarar görmüş olan. |
|
| Iztırâr | اِضْطِرَار | Çaresiz olmak. Mecburiyet. İhtiyaç. |
|
| Muztarr | مُضْطَرّ | Zorlanmış. Cebr olunmuş. |
|
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
ضَرَّ : Fiil-I
| 2:102 | وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمْ وَلَا يَنْفَعُهُمْ |
| Diyanet Meali: | (Onlar böyle yaparak) kendilerine zarar veren, fayda getirmeyen şeyleri öğreniyorlardı. |
| 3:111 | لَنْ يَضُرُّوكُمْ إِلَّا أَذًى وَإِنْ يُقَاتِلُوكُمْ يُوَلُّوكُمُ الْأَدْبَارَ |
| Diyanet Meali: | Onlar size eziyetten başka bir zarar veremezler. Eğer sizinle savaşmaya kalkışsalar, size arkalarını dönüp kaçarlar. |
| 3:120 | وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا لَا يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | Eğer siz sabırlı olur, Allah’a karşı gelmekten sakınırsanız, onların hileleri size hiçbir zarar vermez. |
| 3:144 | وَمَنْ يَنْقَلِبْ عَلَىٰ عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | Kim gerisin geriye dönerse, Allah’a hiçbir zarar veremez. |
| 3:176 | إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | Onlar, Allah’a hiçbir şekilde zarar veremezler. |
| 3:177 | إِنَّ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْكُفْرَ بِالْإِيمَانِ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | İman karşılığında küfrü satın alanlar Allah’a hiçbir zarar veremezler. |
| 4:113 | وَمَا يُضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَضُرُّونَكَ مِنْ شَيْءٍ |
| Diyanet Meali: | Hâlbuki onlar, ancak kendilerini saptırırlar, sana hiçbir zarar veremezler. |
| 5:42 | وَإِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | Onlardan yüz çevirecek olursan, sana asla hiçbir zarar veremezler. |
| 5:105 | عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ لَا يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ |
| Diyanet Meali: | Siz kendinizi düzeltin. Siz doğru yolda olursanız, yoldan sapan kimse size zarar veremez. |
| 6:71 | قُلْ أَنَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنْفَعُنَا وَلَا يَضُرُّنَا |
| Diyanet Meali: | De ki: “Allah’ı bırakıp da bize faydası olmayan, zararı da dokunmayan şeylere mi tapalım?” |
| 9:39 | وَيَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ وَلَا تَضُرُّوهُ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | Ve yerinize sizden başka bir toplum getirir. Siz ise O’na hiçbir zarar veremezsiniz. |
| 10:18 | وَيَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُمْ وَلَا يَنْفَعُهُمْ |
| Diyanet Meali: | Allah’ı bırakıp, kendilerine ne zarar, ne de fayda verebilecek şeylere tapıyorlar. |
| 10:106 | وَلَا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنْفَعُكَ وَلَا يَضُرُّكَ |
| Diyanet Meali: | “Allah’ı bırakıp da sana ne fayda ve ne de zarar verebilecek olan şeylere yalvarma.” |
| 11:57 | وَيَسْتَخْلِفُ رَبِّي قَوْمًا غَيْرَكُمْ وَلَا تَضُرُّونَهُ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | “Rabbim (dilerse) sizden başka bir kavmi sizin yerinize getirir ve siz O’na bir zarar veremezsiniz.” |
| 21:66 | قَالَ أَفَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنْفَعُكُمْ شَيْئًا وَلَا يَضُرُّكُمْ |
| Diyanet Meali: | İbrahim, şöyle dedi: “Öyle ise siz, (hâlâ) Allah’ı bırakıp da, size hiçbir fayda, hiçbir zarar veremeyecek şeylere mi tapacaksınız?” * |
| 22:12 | يَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُ وَمَا لَا يَنْفَعُهُ |
| Diyanet Meali: | O, Allah’ı bırakır da kendine ne zarar, ne de fayda veren şeylere tapar. |
| 25:55 | وَيَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنْفَعُهُمْ وَلَا يَضُرُّهُمْ |
| Diyanet Meali: | Onlar, Allah’ı bırakıp, kendilerine ne faydası ne de zararı dokunan şeylere kulluk ederler. |
| 26:73 | أَوْ يَنْفَعُونَكُمْ أَوْ يَضُرُّونَ |
| Diyanet Meali: | “Yahut size fayda veya zararları dokunur mu?” * |
| 47:32 | وَشَاقُّوا الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَىٰ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | (İnkâr edenler, Allah yolundan alıkoyanlar) ve kendilerine hidayet yolu belli olduktan sonra Peygamber’e karşı gelenler hiçbir şekilde Allah’a zarar veremezler. |
ضَارَّ : Fiil-III. Meçhul Muzari: يُضَارُّ (Malum ile aynı)
| 2:233 | لَا تُضَارَّ وَالِدَةٌ بِوَلَدِهَا وَلَا مَوْلُودٌ لَهُ بِوَلَدِهِ |
| Diyanet Meali: | Hiçbir anne ve hiçbir baba çocuğu sebebiyle zarara uğratılmasın. |
| 2:282 | وَأَشْهِدُوا إِذَا تَبَايَعْتُمْ وَلَا يُضَارَّ كَاتِبٌ وَلَا شَهِيدٌ |
| Diyanet Meali: | Alışveriş yaptığınız zaman da şahit tutun. Yazana da, şahide de bir zarar verilmesin. |
| 65:6 | وَلَا تُضَارُّوهُنَّ لِتُضَيِّقُوا عَلَيْهِنَّ |
| Diyanet Meali: | Onları sıkıntıya sokmak için kendilerine zarar vermeye kalkışmayın. |
اِضْطَرَّ : Fiil-VIII. Meçhul: اُضْطُرَّ
| 2:126 | وَمَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِيلًا ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلَىٰ عَذَابِ النَّارِ |
| Diyanet Meali: | “İnkâr edeni bile az bir süre, (bu geçici kısa hayatta) rızıklandırır; sonra onu cehennem azabına girmek zorunda bırakırım.” |
| 2:173 | فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ |
| Diyanet Meali: | Ama kim mecbur olur da, istismar etmeksizin ve zaruret ölçüsünü aşmaksızın yemek zorunda kalırsa, ona günah yoktur. |
| 5:3 | فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ |
| Diyanet Meali: | Kim şiddetli açlık durumunda zorda kalır, günaha meyletmeksizin (haram etlerden) yerse, şüphesiz ki Allah çok bağışlayıcıdır, çok merhamet edicidir. |
| 6:119 | وَقَدْ فَصَّلَ لَكُمْ مَا حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلَّا مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ |
| Diyanet Meali: | Allah, yemek zorunda kaldıklarınız dışında size neleri haram kıldığını tek tek açıklamışken… |
| 6:145 | فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ |
| Diyanet Meali: | “Fakat istismar etmeksizin ve zaruret ölçüsünü aşmaksızın kim bunlardan yeme zorunda kalırsa yiyebilir.” Şüphesiz Rabbin çok bağışlayandır, çok merhametlidir. |
| 16:115 | فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ |
| Diyanet Meali: | Ama kim mecbur olur da istismar etmeksizin ve zaruret ölçüsünü aşmaksızın yemek zorunda kalırsa, şüphesiz ki Allah çok bağışlayandır, çok merhamet edendir. |
| 31:24 | نُمَتِّعُهُمْ قَلِيلًا ثُمَّ نَضْطَرُّهُمْ إِلَىٰ عَذَابٍ غَلِيظٍ |
| Diyanet Meali: | Biz, onları (dünyada) biraz yararlandırırız. Sonra da onları ağır bir azaba sürükleriz. * |
ضَرَّاءُ : İsim.
| 2:177 | وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ |
| Diyanet Meali: | (Asıl iyilik) … zorda, hastalıkta ve savaşın kızıştığı zamanlarda (direnip) sabredenlerin (tutum ve davranışlarıdır). |
| 2:214 | مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَاءُ وَالضَّرَّاءُ وَزُلْزِلُوا |
| Diyanet Meali: | (Peygamber ve onunla beraber mü’minler, “Allah’ın yardımı ne zaman?” diyecek kadar) darlığa ve zorluğa uğramışlar ve sarsılmışlardı. |
| 3:134 | الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ |
| Diyanet Meali: | Onlar bollukta ve darlıkta Allah yolunda harcayanlar, öfkelerini yenenler, (insanları affedenlerdir). |
| 6:42 | وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ |
| Diyanet Meali: | Andolsun, senden önce birtakım ümmetlere de peygamberler gönderdik. (Peygamberlerini dinlemediler. Sonunda, yalvarsınlar da tövbe etsinler diye) onları şiddetli yoksulluk ve darlıklarla yakaladık. |
| 7:94 | إِلَّا أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ |
| Diyanet Meali: | (Biz hiçbir memlekete bir peygamber göndermedik ki karşı çıkmaktan vazgeçip, yalvarıp yakarsınlar diye) ora halkını yoksulluk ve sıkıntıya uğratmış olmayalım. |
| 7:95 | وَقَالُوا قَدْ مَسَّ آبَاءَنَا الضَّرَّاءُ وَالسَّرَّاءُ فَأَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً |
| Diyanet Meali: | “Atalarımız da darlığa uğramış ve bolluğa kavuşmuşlardı” dediler. Biz de, (farkında değillerken) onları ansızın yakaladık. |
| 10:21 | وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُمْ إِذَا لَهُمْ مَكْرٌ فِي آيَاتِنَا |
| Diyanet Meali: | Kendilerine dokunan bir sıkıntıdan sonra, insanlara bir rahmet (ferahlık ve mutluluk) tattırdığımız zaman, bir de bakarsın ki âyetlerimiz hakkında onların bir tuzakları (birtakım tertipleri ve asılsız iddiaları) vardır. |
| 11:10 | وَلَئِنْ أَذَقْنَاهُ نَعْمَاءَ بَعْدَ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَيَقُولَنَّ ذَهَبَ السَّيِّئَاتُ عَنِّي |
| Diyanet Meali: | Ama kendisine dokunan bir sıkıntıdan sonra, ona bir nimet tattırırsak mutlaka, “Kötülükler benden gitti” diyecektir. |
| 41:50 | وَلَئِنْ أَذَقْنَاهُ رَحْمَةً مِنَّا مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَيَقُولَنَّ هَٰذَا لِي |
| Diyanet Meali: | Andolsun! Başına gelen bir zarardan sonra kendisine tarafımızdan bir rahmet tattırsak mutlaka “Bu benim hakkımdır” der. |
ضَرٌّ : İsim.
| 5:76 | قُلْ أَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا |
| Diyanet Meali: | (Ey Muhammed!) De ki: “Allah’ı bırakıp da, sizin için ne bir zarara ne de bir yarara gücü yeten şeylere mi tapıyorsunuz?” |
| 7:188 | قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ |
| Diyanet Meali: | De ki: “Allah dilemedikçe ben kendime bir zarar verme ve bir fayda sağlama gücüne sahip değilim.” |
| 10:49 | قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرًّا وَلَا نَفْعًا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ |
| Diyanet Meali: | De ki: “Allah dilemedikçe, ben kendime bile ne bir zarar, ne de fayda verme gücüne sahibim.” |
| 13:16 | قُلْ أَفَاتَّخَذْتُمْ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ لَا يَمْلِكُونَ لِأَنْفُسِهِمْ نَفْعًا وَلَا ضَرًّا |
| Diyanet Meali: | De ki: “O’nu bırakıp da kendilerine (bile) bir faydası ve zararı olmayan dostlar (mabutlar) mı edindiniz?” |
| 20:89 | أَفَلَا يَرَوْنَ أَلَّا يَرْجِعُ إِلَيْهِمْ قَوْلًا وَلَا يَمْلِكُ لَهُمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا |
| Diyanet Meali: | Onlar bu heykelin, sözlerine karşılık vermediğini, kendilerinden hiçbir zararı uzaklaştıramayacağını ve onlara hiçbir fayda sağlayamayacağını görmezler mi? * |
| 22:13 | يَدْعُو لَمَنْ ضَرُّهُ أَقْرَبُ مِنْ نَفْعِهِ |
| Diyanet Meali: | Zararı faydasından daha yakın olana tapar. |
| 25:3 | وَلَا يَمْلِكُونَ لِأَنْفُسِهِمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا |
| Diyanet Meali: | Kendilerine fayda ve zararları dokunmayan … (ilâhlar edindiler). |
| 34:42 | فَالْيَوْمَ لَا يَمْلِكُ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ نَفْعًا وَلَا ضَرًّا |
| Diyanet Meali: | İşte bugün birbirinize ne fayda ne de zarar verebilirsiniz. |
| 48:11 | قُلْ فَمَنْ يَمْلِكُ لَكُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا إِنْ أَرَادَ بِكُمْ ضَرًّا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ نَفْعًا |
| Diyanet Meali: | De ki: “Allah, sizin bir zarara uğramanızı dilerse, yahut bir yarar elde etmenizi dilerse, O’na karşı kimin bir şeye gücü yeter?” |
| 72:21 | قُلْ إِنِّي لَا أَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا رَشَدًا |
| Diyanet Meali: | De ki: “Şüphesiz ben, size ne zarar verebilir ne de fayda sağlayabilirim.” * |
ضَرَرٌ : İsim.
| 4:95 | لَا يَسْتَوِي الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُولِي الضَّرَرِ |
| Diyanet Meali: | Mü’minlerden özür sahibi olmaksızın (cihattan geri kalıp) oturanlarla, (Allah yolunda mallarıyla, canlarıyla cihad edenler) eşit olamazlar. |
ضُرٌّ : İsim.
| 6:17 | وَإِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ |
| Diyanet Meali: | Şayet Allah sana bir zarar dokundursa, bunu O’ndan başka giderecek yoktur. |
| 10:12 | وَإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنْبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَائِمًا |
| Diyanet Meali: | İnsana bir sıkıntı dokundu mu, gerek yan üstü yatarken, gerek otururken, gerekse ayakta iken (her hâlinde bu sıkıntıdan kurtulmak için) bize dua eder. |
| 10:12 | فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَنْ لَمْ يَدْعُنَا إِلَىٰ ضُرٍّ مَسَّهُ |
| Diyanet Meali: | Ama biz onun bu sıkıntısını ondan kaldırdık mı, sanki kendisine dokunan bir sıkıntı için bize hiç yalvarmamış gibi geçer gider. |
| 10:12 | فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَنْ لَمْ يَدْعُنَا إِلَىٰ ضُرٍّ مَسَّهُ |
| Diyanet Meali: | Ama biz onun bu sıkıntısını ondan kaldırdık mı, sanki kendisine dokunan bir sıkıntı için bize hiç yalvarmamış gibi geçer gider. |
| 10:107 | وَإِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ |
| Diyanet Meali: | Eğer Allah sana herhangi bir zarar verecek olursa, bil ki onu, O’ndan başka giderebilecek yoktur. |
| 12:88 | فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَيْهِ قَالُوا يَا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ |
| Diyanet Meali: | Bunun üzerine (Mısır’a dönüp) Yûsuf’un yanına girdiklerinde, “Ey güçlü vezir! Bize ve ailemize darlık ve sıkıntı dokundu.” dediler. |
| 16:53 | وَمَا بِكُمْ مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَجْأَرُونَ |
| Diyanet Meali: | Size ulaşan her nimet Allah’tandır. Sonra size bir sıkıntı ve zarar dokunduğu zaman yalnız O’na yalvarır yakarırsınız. * |
| 16:54 | ثُمَّ إِذَا كَشَفَ الضُّرَّ عَنْكُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِنْكُمْ بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ |
| Diyanet Meali: | Sonra sizden o sıkıntıyı giderince, bir de bakarsınız, içinizden bir kısmı Rablerine ortak koşar. * |
| 17:56 | فَلَا يَمْلِكُونَ كَشْفَ الضُّرِّ عَنْكُمْ وَلَا تَحْوِيلًا |
| Diyanet Meali: | “Onlar, başınızdaki sıkıntıyı ne kaldırabilirler ne de değiştirebilirler.” |
| 17:67 | وَإِذَا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فِي الْبَحْرِ ضَلَّ مَنْ تَدْعُونَ إِلَّا إِيَّاهُ |
| Diyanet Meali: | Denizde size bir sıkıntı dokunduğunda bütün taptıklarınız (sizi yüzüstü bırakıp) kaybolur, yalnız Allah kalır. |
| 21:83 | وَأَيُّوبَ إِذْ نَادَىٰ رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ |
| Diyanet Meali: | Eyyûb’u da hatırla. Hani o Rabbine, “Şüphesiz ki ben derde uğradım, sen ise merhametlilerin en merhametlisisin” diye niyaz etmişti. * |
| 21:84 | فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَكَشَفْنَا مَا بِهِ مِنْ ضُرٍّ وَآتَيْنَاهُ أَهْلَهُ |
| Diyanet Meali: | Biz de onun duasını kabul edip kendisinde dert namına ne varsa gidermiştik. Ona ailesini (ve onlarla beraber bir mislini daha) vermiştik. |
| 23:75 | وَلَوْ رَحِمْنَاهُمْ وَكَشَفْنَا مَا بِهِمْ مِنْ ضُرٍّ لَلَجُّوا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ |
| Diyanet Meali: | Biz onlara merhamet edip başlarına gelen zararı giderseydik, yine de azgınlıkları içinde bocalayıp kalırlardı. * |
| 30:33 | وَإِذَا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُمْ مُنِيبِينَ إِلَيْهِ |
| Diyanet Meali: | İnsanlara bir zarar dokunduğu zaman, Rablerine yönelerek O’na dua ederler. |
| 36:23 | إِنْ يُرِدْنِ الرَّحْمَٰنُ بِضُرٍّ لَا تُغْنِ عَنِّي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | “Eğer Rahmân bana bir zarar vermek istese, onların şefaati bana hiçbir fayda sağlamaz.” |
| 39:8 | وَإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ ضُرٌّ دَعَا رَبَّهُ مُنِيبًا إِلَيْهِ |
| Diyanet Meali: | İnsana bir zarar dokunduğu zaman Rabbine yönelerek O’na yalvarır. |
| 39:38 | إِنْ أَرَادَنِيَ اللَّهُ بِضُرٍّ هَلْ هُنَّ كَاشِفَاتُ ضُرِّهِ |
| Diyanet Meali: | “Eğer Allah bana herhangi bir zarar dokundurmak isterse, onlar Allah’ın dokundurduğu zararı kaldırabilirler mi?” |
| 39:38 | إِنْ أَرَادَنِيَ اللَّهُ بِضُرٍّ هَلْ هُنَّ كَاشِفَاتُ ضُرِّهِ |
| Diyanet Meali: | “Eğer Allah bana herhangi bir zarar dokundurmak isterse, onlar Allah’ın dokundurduğu zararı kaldırabilirler mi?” |
| 39:49 | فَإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ ضُرٌّ دَعَانَا |
| Diyanet Meali: | İnsana bir zarar dokunduğunda bize yalvarır. |
ضَارٌّ : İsim. İsm-i Fâil.
| 2:102 | وَمَا هُمْ بِضَارِّينَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Hâlbuki onlar, Allah’ın izni olmadıkça o sihirle hiç kimseye zarar veremezlerdi. |
| 58:10 | وَلَيْسَ بِضَارِّهِمْ شَيْئًا إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Oysa şeytan, Allah’ın izni olmadıkça, mü’minlere hiçbir zarar verebilecek değildir. |
ضِرَارٌ : İsim. Mastar. Mufâale Bâbı (III. Bâb).
| 2:231 | وَلَا تُمْسِكُوهُنَّ ضِرَارًا لِتَعْتَدُوا |
| Diyanet Meali: | (Kadınları boşadığınız ve onlar da bekleme sürelerini bitirdikleri zaman, ya onları iyilikle tutun yahut iyilikle bırakın). Haklarına tecavüz edip zarar vermek için onları tutmayın. |
| 9:107 | وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ |
| Diyanet Meali: | Bir de zararlı faaliyetlerde bulunmak, küfre yardım etmek, mü’minler arasına ayrılık sokmak için (ve öteden beri Allah ve Resûlüne karşı savaşanlara üs olsun diye) bir mescit yapanlar vardır. |
مُضَارٌّ : İsim. İsm-i Fâil. Mufâale Bâbı (III. Bâb).
| 4:12 | مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصَىٰ بِهَا أَوْ دَيْنٍ غَيْرَ مُضَارٍّ |
| Diyanet Meali: | (Bu paylaştırma varislere) zarar vermeksizin yapılan vasiyetin yerine getirilmesinden, yahut borcun ödenmesinden sonra yapılır. |
مُضْطَرٌّ : İsim. İsim. İsm-i Mef’ûl. İfti’âl Bâbı (VIII. Bâb).
| 27:62 | أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ |
| Diyanet Meali: | Yahut kendisine dua ettiği zaman zorda kalmışa cevap veren ve başa gelen kötülüğü kaldıran, (sizi yeryüzünün halifeleri kılan) mı? |