KÖK HARFLER: ر ه ط
ANLAM:
رَهَطَ: Bu kökten:
اِرْتَهَطَ الْقَوْمُ : İnsanlar toplandı.
AÇIKLAMA:
رَهْطٌ : On kişiden az erkek topluluğu. Bir görüşe göre ise, aksine “40’a kadar olan erkek topluluğuna” söylenebilir. Yüce Allah şöyle buyurmuştur: تِسْعَةُ رَهْطٍ يُفْسِدُونَ : Bozgunculuk yapan dokuz topluluk… (27/48). Yine şöyle buyurmuştur: وَلَوْلاَ رَهْطُكَ لَرَجَمْنَاكَ : Kabilen olmasaydı seni taşlardık (11/91); قَالَ يَا قَوْمِ أَرَهْطِي أَعَزُّ عَلَيْكُمْ مِنَ اللّهِ : Ey halkım, kabilem size göre Allah’tan daha mı üstündür, dedi (11/92)..
رُهَطَاءُ : Arap tavşanı yuvalarından biri. Ayrıca buna رُهَطَةٌ de denir.
رَهْطٌ kelimesinin, hayızlı kadınların giydikleri deriden bir giysi olduğu söylenmektedir. Kimisine göre ise رَهْط , hayızlı kadının, kendisiyle önünü kapattığı bir bezdir. Kötülemek amacıyla şöyle denir: هُوَ أَذَلُّ مِنَ الرَّهْطِ : O, raht’tan/hayız bezinden daha aşağılıktır. (Müfredât)
DİĞER BAZI TÜREVLER:
رَهَطَ (geniş zaman يَرْهَطُ mastar ismi رَهْطٌ):
اِرْتَهَطَ الْقَوْمُ : İnsanlar toplandı.
رَهْطٌ : Bir kimsenin yakın akrabalarından oluşan bir ümmet ve kabile. Aralarında kadın olmayan ondan daha az kişiden oluşan insan topluluğu.
هُمْ رَهْطُهُ : Onlar, yakın akraba olan kabilesi ve ümmeti. Sözcük, “bir düşman” manasına da gelmektedir.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
رَهْطٌ | isim | 3 | (İçlerinde kadın olmaksızın, on kişiden az olan) erkekler gurubu. Bir kimsenin yakın akrabalarından oluşan bir ümmet, kabile. | 27/48 |
| Toplam | 3 |
|
|
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Kök Harflerinin Yer Değişimi
Benzer Manada Kelimeler
- رَهْطٌ (a)
- رَهْطٌ (b)
Zıt Manada Kelimeler
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
Reht | رَهْط | Cemaat, kalabalık. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
رَهْطٌ : İsim.
11:91 | وَإِنَّا لَنَرَاكَ فِينَا ضَعِيفًا وَلَوْلَا رَهْطُكَ لَرَجَمْنَاكَ |
Diyanet Meali: | Hem biz seni aramızda zayıf görüyoruz. Eğer kabilen olmasaydı, seni taşa tutardık. |
11:92 | قَالَ يَا قَوْمِ أَرَهْطِي أَعَزُّ عَلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ |
Diyanet Meali: | Şu’ayb, şöyle dedi: “Ey kavmim! Benim kabilem sizce Allah’tan daha mı itibarlı?” |
27:48 | وَكَانَ فِي الْمَدِينَةِ تِسْعَةُ رَهْطٍ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ |
Diyanet Meali: | Şehirde dokuz kişilik bir çete vardı. Bunlar yeryüzünde bozgunculuk yapıyorlardı. |