ه ي م

KÖK HARFLER:  ه ي م

ANLAM: 

هَامَ : Bir kişiyi veya şeyi sevmek; o şeyi tutkulu bir biçimde arzu etmek. Susamak.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

هَامَ (geniş zaman يَهِيمُ mastar isim هَيَامٌ ve هَيْمٌ): Sevdalı sevdalı (yahut alık alık yahut ta şaşkın şaşkın) dolaştı. Sapık sapık konuştu, hayal peşinde koşturdu.

هَامَ بِكَذَا : O kişiyi veya şeyi sevdi; o şeyi tutkulu bir biçimde arzu etti.

هَامَ : Susamıştı ya da o hale geldi.

هَامَ عَلَى وَجْهِهِ : Nereye gittiğini bilmeksizin rastgele gitti.

اَهْيَمُ : Yoğun bir aşka tutulmuş bir kimse ( هَيْمَاءُ dişil hali); ödemden veya bastırılamaz susuzluk veya yoğun aşktan muzdarip bir deve veya kimse (çoğulu: هِيمٌ).

لَيْلٌ اَهْيَمُ : Yıldızsız bir gece.

رَجُلٌ هَائِمٌ  Şaşırmış bir kimse.

رَجُلٌ هَيْمَانُ : Susamış bir kimse.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek Âyet Açıklama
هَامَ fiil-I 1 Sevdalı sevdalı (yahut alık alık, şaşkın şaşkın) dolaştı. Sapık sapık konuştu, hayal peşinde koşturdu. 26/225
هِيمٌ isim 1 Yoğun bir aşka tutulmuş kimse, susamış kimse (Çoğul) 56/55 Tekili: أَهْيَمُ

Toplam 2


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

  • هَامَ (a)
  • هَامَ (b)
  • هَامَ (c)
    • عَقُلَ > bak: ع ق ل
    • وَقُرَ > bak: و ق ر
    • رَزُنَ
    • رَصُنَ
  • هَامَ (d)
    • نَقَعَ > bak: ن ق ع
    • شَبِعَ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Heym (Heyemân) هَيْم Aşık olma, aşıklık.
Heymâ هَيْمَى Susuz çöl.
Hüyâm هُيَام Azgınlık.
Hâ(y)im هَائِم Şaşkın, hayrette. Sevgiden dolayı şaşkına dönmüş.
Hîman هَيْمَان Susuz, susamış.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

هَامَ : Fiil-I. 

26:225 أَلَمْ تَرَ أَنَّهُمْ فِي كُلِّ وَادٍ يَهِيمُونَ
Diyanet Meali: Görmez misin ki onlar, her vadide şaşkın şaşkın dolaşırlar. *

هِيمٌ : İsim. 

56:55 فَشَارِبُونَ شُرْبَ الْهِيمِ
Diyanet Meali: Kanmak bilmez susamış develerin suya saldırışı gibi içeceksiniz. *