س ع ر

KÖK HARFLER: س ع ر

ANLAM: 

سَعَرَ : Ateşi yakmak ya da tutuşturmak. Bir şeyi yakmak, cayır cayır yakmak.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

سَعَرَ (geniş zaman يَسْعَرُ mastar isim سَعْرٌ) ve اَسْعَرَ ve سَعَّر:

سَعَرَ النَّارَ اَوْ سَعَّرَ النَّارَ : Ateşi yaktı ya da tutuşturdu; o şeyi yaktı, cayır cayır yaktı.

سَعَرَ الْحَرْبَ اَوْ سَعَّرَ الْحَرْبَ : Savaş çıkarttı.

سُعِرَ الرَّجُلُ : Adam sıcak rüzgara çarptırılmıştı (yani سَمُومٌ) ; adam şiddetli bir biçimde aç ve susuzdu ya da o hale geldi; adam çıldırmıştı ya da o hale geldi.

وَ اِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ : Ve Cehennem kızıştırıldığında (81:12).

سَعِيرٌ : Yakılmış, tutuşturulmuş ya da alevlendirilmiş.

نَارٌ سَعِيرٌ : Yakılmış ya da alevlendirilmiş ateş; aynı zamanda ateş; ateşin alevi, manasına da gelmektedir.

سُعُرٌ : Delilik; çılgınlık; şeytani etki altında olma; gazap; açlığın şiddeti ve susuzluğun şiddeti; sıcaklık; acı; yara kabuğu; hiddet.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnekAçıklama
سَعَّرَfiil-II1Kızıştırdı, alevlendirdi81/12Meçhulü: سُعِّرَ
سُعُرٌisim2Cünûn,  delilik, divânelik54/24
سَعِيرٌisim16Yakılan  ve alevlendirilen; Cehennem’in adı4/10

Toplam19


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Saîr سَعِير Ateş. Cehennem ateşi.
Tes’îr تَسْعِير 1: Ateşi yakıp alevlendirme.  2: Değer biçme.
İs’âr إِسْعَار Fiat veya paha biçme. 

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

سَعَّرَ : Fiil-II. Meçhulü: سُعِّرَ

81:12وَإِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ
Diyanet Meali:Cehennem alevlendirildiği zaman, *

سُعُرٌ : İsim.

54:24فَقَالُوا أَبَشَرًا مِنَّا وَاحِدًا نَتَّبِعُهُ إِنَّا إِذًا لَفِي ضَلَالٍ وَسُعُرٍ
Diyanet Meali:Ve şöyle demişlerdi: “İçimizden bir insana mı uyacağız? (Asıl) o takdirde biz apaçık bir sapıklık ve delilik içine düşmüş oluruz.” *
54:47إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي ضَلَالٍ وَسُعُرٍ
Diyanet Meali:Şüphesiz suçlular (müşrikler) sapıklık ve ateşler içindedirler. *

سَعِيرٌ : İsim.

4:10إِنَّمَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَيَصْلَوْنَ سَعِيرًا
Diyanet Meali:Ancak ve ancak karınlarını doldurasıya ateş yemiş olurlar ve zaten onlar çılgın bir ateşe (cehenneme) gireceklerdir.
4:55فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُ وَكَفَىٰ بِجَهَنَّمَ سَعِيرًا
Diyanet Meali:Böylece onlardan kimi ona iman etti, kimi de sırt çevirdi. (O iman etmeyenlere) çılgın ateş olarak cehennem yeter. *
17:97مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ كُلَّمَا خَبَتْ زِدْنَاهُمْ سَعِيرًا
Diyanet Meali:Varacakları yer cehennemdir. Cehennemin ateşi dindikçe, onlara çılgın ateşi artırırız.
22:4كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهْدِيهِ إِلَىٰ عَذَابِ السَّعِيرِ
Diyanet Meali:Şeytan hakkında, “Her kim onu dost edinirse, mutlaka o kimseyi saptırır ve onu cehennem azabına sürükler” diye yazılmıştır. *
25:11بَلْ كَذَّبُوا بِالسَّاعَةِ وَأَعْتَدْنَا لِمَنْ كَذَّبَ بِالسَّاعَةِ سَعِيرًا
Diyanet Meali:Hayır, onlar Kıyameti de yalanladılar. Biz ise o Kıyameti yalanlayanlara çılgın bir cehennem ateşi hazırlamışızdır. *
31:21أَوَلَوْ كَانَ الشَّيْطَانُ يَدْعُوهُمْ إِلَىٰ عَذَابِ السَّعِيرِ
Diyanet Meali:Şeytan, kendilerini cehennem azabına çağırıyor olsa da mı?
33:64إِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْكَافِرِينَ وَأَعَدَّ لَهُمْ سَعِيرًا
Diyanet Meali:Şüphesiz Allah, kâfirlere lânet etmiş ve onlara alevli bir ateş hazırlamıştır. *
34:12وَمَنْ يَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِيرِ
Diyanet Meali:İçlerinden kim bizim emrimizden çıkarsa, ona alevli ateş azabını tattırırız.
35:6إِنَّمَا يَدْعُو حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحَابِ السَّعِيرِ
Diyanet Meali:O, kendi taraftarlarını ancak alevli ateşe girecek kimselerden olmaya çağırır.
42:7فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَفَرِيقٌ فِي السَّعِيرِ
Diyanet Meali:Bir grup cennette, bir grup ise cehennemdedir.
48:13وَمَنْ لَمْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ فَإِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ سَعِيرًا
Diyanet Meali:Kim Allah’a ve Peygambere inanmazsa bilsin ki, şüphesiz biz, inkârcılar için alevli bir ateş hazırladık. *
67:5وَجَعَلْنَاهَا رُجُومًا لِلشَّيَاطِينِ وَأَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابَ السَّعِيرِ
Diyanet Meali:Onları şeytanlara atılan taşlar yaptık ve (ahirette de) onlara alevli ateş azabını hazırladık.
67:10وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ
Diyanet Meali:Yine şöyle derler: “Eğer kulak vermiş veya aklımızı kullanmış olsaydık, şu alevli ateştekilerden olmazdık.” *
67:11فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِمْ فَسُحْقًا لِأَصْحَابِ السَّعِيرِ
Diyanet Meali: İşte böylece günahlarını itiraf ederler. Artık alevli ateştekiler Allah’ın rahmetinden uzak olsun! *
76:4إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ سَلَاسِلَ وَأَغْلَالًا وَسَعِيرًا
Diyanet Meali:Şüphesiz biz, kâfirler için zincirler, demir halkalar ve alevli bir ateş hazırladık. *
84:12وَيَصْلَىٰ سَعِيرًا
Diyanet Meali:Ve alevli ateşe girecektir.*