ن س خ

KÖK HARFLER:  ن س خ

ANLAM: 

نَسَخَ : Nesh etmek (İzale etmek, iptal etmek, kaldırmak). Yazmak. Nüshasını çıkartmak.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

نَسَخَ (geniş zaman يَنْسَخُ mastar isim نَسْخٌ): O kişi veya şey, bir şeyi başka bir şey ile feshetti, neshetti, hükümsüz kıldı, bozdu, giderdi ya da iptal etti. Yazdı. Nüshasını çıkardı.

نَسَخَ اٰيَةً : (Allah c.c.) bir ayeti veya alameti veya hükmü veya mesajı, yerine başkasını getirerek yürürlükten kaldırdı, feshetti ya da hükümsüz kıldı.

نَسَخَ bir şeyi bir yerden başka bir yere nakletti, manasına da gelmektedir.

نَسَخَ الْكِتَابَ : Yazının veya kitabın suretini çıkardı ya da kopya etti.

اِسْتَنْسَخَ : Yazdı, nüshasını çıkarttı. Yazılmasını yahut nüshasının çıkarılmasını istedi.

نُسْخَةٌ : Bir suret veya nüsha; kopya.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek
نَسَخَ fiil-I 2 Yazdı, nüshasını çıkarttı; iptal etti, kaldırdı 22/52
اِسْتَنْسَخَ fiil-X 1 Yazdı veya yazdırdı 45/29
نُسْخَةٌ isim 1 Nüsha 7/154

Toplam 4

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

  • نَسَخَ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Nesh نَسْخ Şer’i bir hükmü yine şer’i bir emirle kaldırmaktır. Nesh etmek
Nâsih نَاسِخ Battal eden, hükümsüz bırakan.
Mensûh مَنْسُوخ Hükmü kaldırılmış. Nesholunmuş. Hükümsüz bırakılmış.
Nüsha نُسْخَة Yazılı şey. Yazılı bir şeyden çıkarılan suret. Çoğulu: Nüsah
Tenâsüh تَنَاسُخ Ruh göçü.
İstinsâh إِسْتِنْسَاخ Sahifeyi çoğaltmak, nüshasını yazmak. Kopya etmek.
Müstensih مُسْتَنْسِخ İstinsah eden. Yazıyı çoğaltan, kopya çıkaran.
Muska ——— Taşıyanı, takanı ya da sahip olanı zararlı etkilerden koruyup iyilik getirdiğine inanılan doğal ya da yapay nesne.

Muska kelimesi, “nüsha” نسخة : “yazı belge” sözcüğünden gelmektedir. نسخ fiili, “kopyaladı, temize çekti” anlamındadır. (Nişanyan Sözlük) 

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

نَسَخَ :  Fiil-I. 

2:106 مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا
Diyanet Meali: Biz herhangi bir âyetin hükmünü yürürlükten kaldırır veya onu unutturur (ya da ertelersek), yerine daha hayırlısını veya mislini getiririz.
22:52 فَيَنْسَخُ اللَّهُ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ ثُمَّ يُحْكِمُ اللَّهُ آيَاتِهِ
Diyanet Meali: Ama Allah, şeytanın vesvesesini giderir. Sonra Allah, âyetlerini sağlamlaştırır.

اِسْتَنْسَخَ : Fiil-X. 

45:29 إِنَّا كُنَّا نَسْتَنْسِخُ مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
Diyanet Meali: Çünkü biz yapmakta olduklarınızı kaydediyorduk.

نُسْخَةٌ : İsim. 

7:154 وَفِي نُسْخَتِهَا هُدًى وَرَحْمَةٌ لِلَّذِينَ هُمْ لِرَبِّهِمْ يَرْهَبُونَ
Diyanet Meali: (Mûsâ’nın öfkesi dinince attığı levhaları aldı.) Onların yazısında Rableri için korku duyanlara bir hidayet ve bir rahmet vardı.