KÖK HARFLER: س ج د
ANLAM:
سَجَدَ : Mütevazı, alçakgönüllü, itaatkar olmak. Eğilmek. Alnını yere koyarak secde etmek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
سَجَدَ (geniş zaman يَسْجُدُ mastar isim سُجُودٌ): Mütevazı, alçakgönüllü veya itaatkardı ya da o hale geldi, eğiliyordu; alnını yere koyarak secde etti.
سَجَدَ لَهُ : Ona secde etti; onu selamladı; ona saygı gösterdi ya da onu methetti.
سَجْدَةٌ ve سِجْدَةٌ : Tek bir kez secde etmek.
سَاجِدٌ (ismi fail): Alçakgönüllü, mütevazı veya itaatkar olma, secde etme.
فُلَانٌ سَاجِدُ الْمِنْخَرِ : Falanca biri alçakgönüllü, mütevazıdır.
عَيْنٌ سَاجِدَةٌ : Baygın bakan bir göz.
مَسْجِدٌ : Bir ibadethane; bir mescid (çoğulu: مَسَاجِدُ)
مَسْجِدٌ جَامِعٌ : Bir cemaatin Cuma Namazlarını ifa etmek için toplandıkları bir mescid.
اَلْمَسْجِدِ الْحَرَامِ : Mescidi Haram, yani Kabe (2:144).
اَلْمَسْجِدِ الْاَقْصَى : Mescidi Aksa (17:1).
اَلْمَسْجِدَانِ : İki mescid, yani Kabe ve Medine’de bulunan Yüce Peygamber’in (s.a.v) mescidi.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | Açıklama |
| سَجَدَ | fiil-I | 35 | Secde etti, eğildi, boyun eğdi | 15/30 |
|
| سُجُودٌ | isim | 6 | Secde etmek | 50/40 |
|
| سَاجِدٌ | isim | 23 | Secde eden | 39/9 | Çoğulu: سُجَّدٌ |
| مَسْجِدٌ | isim | 28 | Mescid, namaz kılınan yer | 17/1 | Çoğul: مَسَاجِدُ |
|
| Toplam | 92 |
|
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Secde | سَجْدَة | Genellikle namaz kılarken alnı, el ayalarını, dizleri ve ayak parmaklarını yere getirerek alınan durum. |
|
| Seccâde | سَجَّادَة | Bir kişinin üzerinde namaz kılabileceği büyüklükte, halı, kilim, post veya kumaştan yaygı, namazlık. |
|
| Sâcid | سَاجِد | Secde eden. | Çoğul: Sücced, Süccâd, Sâcidûn |
| Sâcide | سَاجِدَة | Secde eden. |
|
| Sücûd | سُجُود | Secdeye varmak. |
|
| Mescûd | مَسْجُود | Secde edilmiş. |
|
| Mescid | مَسْجِد | Secde edilen yer. | Çoğul: Mesâcid |
| Teseccüd | تَسَجُّد | Secde etme, secdeye kapanma. |
|
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
سَجَدَ : Fiil-I.
| 2:34 | وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَىٰ |
| Diyanet Meali: | Hani meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” demiştik de İblis hariç bütün melekler hemen saygı ile eğilmişlerdi, İblis (bundan) kaçınmıştı. |
| 2:34 | وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَىٰ |
| Diyanet Meali: | Hani meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” demiştik de İblis hariç bütün melekler hemen saygı ile eğilmişlerdi, İblis (bundan) kaçınmıştı. |
| 3:43 | يَا مَرْيَمُ اقْنُتِي لِرَبِّكِ وَاسْجُدِي وَارْكَعِي مَعَ الرَّاكِعِينَ |
| Diyanet Meali: | “Ey Meryem! Rabbine divan dur. Secde et ve (O’nun huzurunda) rükû edenlerle beraber rükû et” demişlerdi. * |
| 3:113 | يَتْلُونَ آيَاتِ اللَّهِ آنَاءَ اللَّيْلِ وَهُمْ يَسْجُدُونَ |
| Diyanet Meali: | (Kitap ehli içinde), gece saatlerinde (ayakta duran), secdeye kapanarak Allah’ın âyetlerini okuyan (bir topluluk da vardır). |
| 4:102 | فَإِذَا سَجَدُوا فَلْيَكُونُوا مِنْ وَرَائِكُمْ |
| Diyanet Meali: | Bunlar secdeye vardıklarında (bir rekât kıldıklarında) arkanıza (düşman karşısına) geçsinler. |
| 7:11 | ثُمَّ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ |
| Diyanet Meali: | Sonra da meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” dedik. İblis’ten başka hepsi saygı ile eğildiler. |
| 7:11 | ثُمَّ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ |
| Diyanet Meali: | Sonra da meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” dedik. İblis’ten başka hepsi saygı ile eğildiler. |
| 7:12 | قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلَّا تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُكَ |
| Diyanet Meali: | Allah, “Sana emrettiğim zaman seni saygı ile eğilmekten ne alıkoydu?” dedi. |
| 7:206 | إِنَّ الَّذِينَ عِنْدَ رَبِّكَ لَا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَيُسَبِّحُونَهُ وَلَهُ يَسْجُدُونَ |
| Diyanet Meali: | Şüphesiz Rabbin katındaki (melek)ler O’na ibadet etmekten büyüklenmezler. O’nu tespih ederler ve yalnız O’na secde ederler. * |
| 13:15 | وَلِلَّهِ يَسْجُدُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا |
| Diyanet Meali: | Göklerde ve yerde kim varsa, ister istemez (kendileri de gölgeleri de sabah akşam) Allah’a boyun eğer. |
| 15:30 | فَسَجَدَ الْمَلَائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ |
| Diyanet Meali: | Bunun üzerine bütün melekler saygı ile eğildiler. * |
| 15:33 | قَالَ لَمْ أَكُنْ لِأَسْجُدَ لِبَشَرٍ خَلَقْتَهُ مِنْ صَلْصَالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ |
| Diyanet Meali: | İblis dedi ki: “Ben, kuru bir çamurdan, şekillenmiş balçıktan yarattığın insan için saygı ile eğilemem.” * |
| 16:49 | وَلِلَّهِ يَسْجُدُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ |
| Diyanet Meali: | Göklerde ve yerde (bulunan canlılar ve melekler büyüklük taslamadan) Allah’a secde ederler (boyun eğerler). |
| 17:61 | وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ قَالَ أَأَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِينًا |
| Diyanet Meali: | Hani meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” demiştik, onlar da saygı ile eğilmişlerdi. Yalnız İblis saygı ile eğilmemiş, “Hiç ben, çamur hâlinde yarattığın kimse için saygı ile eğilir miyim?” demişti. * |
| 17:61 | وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ قَالَ أَأَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِينًا |
| Diyanet Meali: | Hani meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” demiştik, onlar da saygı ile eğilmişlerdi. Yalnız İblis saygı ile eğilmemiş, “Hiç ben, çamur hâlinde yarattığın kimse için saygı ile eğilir miyim?” demişti. * |
| 17:61 | إِلَّا إِبْلِيسَ قَالَ أَأَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِينًا |
| Diyanet Meali: | Yalnız İblis saygı ile eğilmemiş, “Hiç ben, çamur hâlinde yarattığın kimse için saygı ile eğilir miyim?” demişti. |
| 18:50 | وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ |
| Diyanet Meali: | Hani biz meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” demiştik de İblis’ten başka hepsi saygı ile eğilmişlerdi. İblis ise cinlerdendi. |
| 18:50 | وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ |
| Diyanet Meali: | Hani biz meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” demiştik de İblis’ten başka hepsi saygı ile eğilmişlerdi. İblis ise cinlerdendi. |
| 20:116 | وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَىٰ |
| Diyanet Meali: | Hani meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” demiştik de, İblis’ten başka melekler hemen saygı ile eğilmişler; İblis bundan kaçınmıştı. * |
| 20:116 | وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَىٰ |
| Diyanet Meali: | Hani meleklere, “Âdem için saygı ile eğilin” demiştik de, İblis’ten başka melekler hemen saygı ile eğilmişler; İblis bundan kaçınmıştı. * |
| 22:18 | أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ |
| Diyanet Meali: | Görmedin mi ki şüphesiz, göklerde ve yerde olanlar … Allah’a secde etmektedir. |
| 22:77 | يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ |
| Diyanet Meali: | Ey iman edenler, rükû edin, secde edin, Rabbinize kulluk edin. |
| 25:60 | وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اسْجُدُوا لِلرَّحْمَٰنِ قَالُوا وَمَا الرَّحْمَٰنُ |
| Diyanet Meali: | Onlara, “Rahmân’a secdeye kapanın denildiğinde “Rahmân da nedir?” derler. |
| 25:60 | قَالُوا وَمَا الرَّحْمَٰنُ أَنَسْجُدُ لِمَا تَأْمُرُنَا |
| Diyanet Meali: | “Rahmân da nedir? Senin bize emrettiğine mi secde edeceğiz?” derler. |
| 27:24 | وَجَدْتُهَا وَقَوْمَهَا يَسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِنْ دُونِ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | “Onun ve kavminin, Allah’ı bırakıp güneşe taptıklarını gördüm. |
| 27:25 | أَلَّا يَسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي يُخْرِجُ الْخَبْءَ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ |
| Diyanet Meali: | “Göklerde ve yerde gizli olanı ortaya çıkaran … Allah’a secde etmesinler diye (şeytan onları yoldan çıkarmış.)” |
| 38:73 | فَسَجَدَ الْمَلَائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ |
| Diyanet Meali: | Derken bütün melekler topluca saygı ile eğildiler. * |
| 38:75 | قَالَ يَا إِبْلِيسُ مَا مَنَعَكَ أَنْ تَسْجُدَ لِمَا خَلَقْتُ بِيَدَيَّ |
| Diyanet Meali: | Allah, “Ey İblis! Ellerimle yarattığıma saygı ile eğilmekten seni ne alıkoydu?” dedi. |
| 41:37 | لَا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَلَا لِلْقَمَرِ |
| Diyanet Meali: | Güneşe ve aya secde etmeyin. |
| 41:37 | لَا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَلَا لِلْقَمَرِ وَاسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَهُنَّ |
| Diyanet Meali: | Güneşe ve aya secde etmeyin. (Eğer gerçekten Allah’a kulluk ediyorsanız), onları yaratan Allah’a secde edin. |
| 53:62 | فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَاعْبُدُوا |
| Diyanet Meali: | Haydi Allah’a secde edin ve O’na kulluk edin. * |
| 55:6 | وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ يَسْجُدَانِ |
| Diyanet Meali: | Otlar ve ağaçlar (Allah’a) boyun eğerler. * |
| 76:26 | وَمِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَسَبِّحْهُ لَيْلًا طَوِيلًا |
| Diyanet Meali: | Gecenin bir kısmında O’na secde et; geceleyin de O’nu uzun uzadıya tespih et. * |
| 84:21 | وَإِذَا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لَا يَسْجُدُونَ |
| Diyanet Meali: | Onlara Kur’an okunduğu zaman secde etmiyorlar. * |
| 96:19 | كَلَّا لَا تُطِعْهُ وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ |
| Diyanet Meali: | Hayır! Sakın sen ona uyma; secde et ve Rabbine yaklaş. * |
سُجُودٌ : İsim.
| 48:29 | سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ |
| Diyanet Meali: | Onların secde eseri olan alametleri yüzlerindedir. |
| 50:40 | وَمِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَأَدْبَارَ السُّجُودِ |
| Diyanet Meali: | Gecenin bir kısmında ve secdelerin ardından da O’nu tespih et. * |
| 68:42 | يَوْمَ يُكْشَفُ عَنْ سَاقٍ وَيُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلَا يَسْتَطِيعُونَ |
| Diyanet Meali: | Baldırların açılacağı (işlerin zorlaşacağı) ve kâfirlerin secdeye çağrılıp da buna güç yetiremeyecekleri günü (Kıyamet gününü) düşün. * |
| 68:43 | وَقَدْ كَانُوا يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ وَهُمْ سَالِمُونَ |
| Diyanet Meali: | Hâlbuki onlar sağlıklarında secde etmeye çağrılıyorlar (ve buna yanaşmıyorlar)dı. |
| 2:125 | أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ |
| Diyanet Meali: | “Tavaf edenler, kendini ibadete verenler, rükû ve secde edenler için evimi (Kâbe’yi) tertemiz tutun.” |
| 22:26 | وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ |
| Diyanet Meali: | “Evimi, tavaf edenler, namaz kılanlar, rükû ve secde edenler için temizle.” |
سَاجِدٌ : İsim. İsm-i Fâil. Çoğulu: سُجَّدٌ
| 2:58 | فَكُلُوا مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَدًا وَادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا |
| Diyanet Meali: | “Orada dilediğiniz gibi, bol bol yiyin. Kapısından eğilerek tevazu ile girin.” |
| 4:154 | وَرَفَعْنَا فَوْقَهُمُ الطُّورَ بِمِيثَاقِهِمْ وَقُلْنَا لَهُمُ ادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا |
| Diyanet Meali: | Verdikleri sağlam söz(ü yerine getirmemeleri) sebebiyle “Tûr”u üzerlerine kaldırdık ve onlara, “Tevazu ile kapıdan girin” dedik. |
| 7:11 | فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ لَمْ يَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | İblis’ten başka hepsi saygı ile eğildiler. O, saygı ile eğilenlerden olmadı. |
| 7:120 | وَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ سَاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | Sihirbazlar ise secdeye kapandılar. * |
| 7:161 | وَقُولُوا حِطَّةٌ وَادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا نَغْفِرْ لَكُمْ خَطِيئَاتِكُمْ |
| Diyanet Meali: | “Ve ‘Hıtta (Ya Rabbi, bizi affet)’ deyin. Kentin kapısından eğilerek tevazu ile girin ki biz de sizin hatalarınızı bağışlayalım.” |
| 9:112 | الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ |
| Diyanet Meali: | (Bunlar), … rükû’ ve secde edenler, iyiliği emredip kötülükten alıkoyanlar… |
| 12:4 | إِنِّي رَأَيْتُ أَحَدَ عَشَرَ كَوْكَبًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ رَأَيْتُهُمْ لِي سَاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | Hani Yûsuf, babasına “Babacığım! Gerçekten ben (rüyada) on bir yıldız, güneşi ve ayı gördüm. Gördüm ki onlar bana boyun eğiyorlardı” demişti. |
| 12:100 | وَرَفَعَ أَبَوَيْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَخَرُّوا لَهُ سُجَّدًا |
| Diyanet Meali: | Ana babasını tahtın üzerine çıkardı. Hepsi ona (Yûsuf’a) saygı ile eğildiler. |
| 15:29 | فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | “Onu düzenleyip içine ruhumdan üflediğim zaman, onun için hemen saygı ile eğilin.” * |
| 15:31 | إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَىٰ أَنْ يَكُونَ مَعَ السَّاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | Ancak İblis, saygı ile eğilenlerle beraber olmaktan kaçındı. * |
| 15:32 | قَالَ يَا إِبْلِيسُ مَا لَكَ أَلَّا تَكُونَ مَعَ السَّاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | Allah, “Ey İblis! Saygı ile eğilenlerle beraber olmamandaki maksadın ne?” dedi. * |
| 15:98 | فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | O hâlde, Rabbini hamd ile tesbih et (yücelt) ve secde edenlerden ol * |
| 19:58 | إِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ آيَاتُ الرَّحْمَٰنِ خَرُّوا سُجَّدًا وَبُكِيًّا |
| Diyanet Meali: | Kendilerine Rahmân’ın âyetleri okunduğu zaman ağlayarak secdeye kapanırlardı. |
| 26:46 | فَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ سَاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | Bunun üzerine sihirbazlar derhal secdeye kapandılar. * |
| 26:219 | وَتَقَلُّبَكَ فِي السَّاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | Ve secde edenler arasında dolaşmanı (gören; mutlak güç sahibi, çok merhametli olan Allah’a tevekkül et). * |
| 32:15 | إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا |
| Diyanet Meali: | Bizim âyetlerimize ancak, kendilerine bu âyetlerle öğüt verildiği zaman secdeye kapananlar inanırlar. |
| 38:72 | فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ |
| Diyanet Meali: | “Onu şekillendirip içine ruhumdan üflediğim zaman onun için saygı ile eğilin.” * |
| 39:9 | أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاءَ اللَّيْلِ سَاجِدًا وَقَائِمًا يَحْذَرُ الْآخِرَةَ |
| Diyanet Meali: | (Böyle bir kimse mi Allah katında makbuldür,) yoksa gece vakitlerinde, secde hâlinde ve ayakta, ahiretten korkarak (ve Rabbinin rahmetini umarak) itaat ve kulluk eden mi? |
| 16:48 | يَتَفَيَّأُ ظِلَالُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَالشَّمَائِلِ سُجَّدًا لِلَّهِ وَهُمْ دَاخِرُونَ |
| Diyanet Meali: | Onların gölgeleri Allah’a secde ederek ve tevazu ile boyun eğerek sağa ve sola dönmektedir. |
| 17:107 | إِذَا يُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ سُجَّدًا |
| Diyanet Meali: | “(Kur’an) kendilerine okunduğunda derhal yüzüstü secdeye kapanırlar.” |
| 20:70 | فَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ سُجَّدًا قَالُوا آمَنَّا بِرَبِّ هَارُونَ وَمُوسَىٰ |
| Diyanet Meali: | (Mûsâ’nın değneği, sihirbazların ipleriyle değneklerini yutunca) sihirbazlar hemen secdeye kapandılar ve, “Hârûn ve Mûsâ’nın Rabbine inandık” dediler. * |
| 25:64 | وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِيَامًا |
| Diyanet Meali: | Onlar, Rabblerine secde ederek ve kıyamda durarak geceleyenlerdir. * |
| 48:29 | تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا |
| Diyanet Meali: | Onların, rükû ve secde hâlinde, Allah’tan lütuf ve hoşnutluk istediklerini görürsün. |
مَسْجِدٌ : İsim. Çoğulu: مَسَاجِدُ
| 2:114 | وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَسَاجِدَ اللَّهِ أَنْ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ |
| Diyanet Meali: | Allah’ın mescitlerinde onun adının anılmasını yasak eden (ve onların yıkılması için çalışandan) kim daha zalimdir. |
| 2:144 | فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضَاهَا فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | (Merak etme) elbette seni, hoşnut olacağın kıbleye çevireceğiz. (Bundan böyle), yüzünü Mescid-i Haram yönüne çevir. |
| 2:149 | وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | (Ey Muhammed!) Nereden yola çıkarsan çık, (namazda) Mescid-i Haram’a doğru dön. |
| 2:150 | وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | (Ey Muhammed!) Nereden yola çıkarsan çık, yüzünü Mescid-i Haram’a doğru çevir. |
| 2:187 | وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ |
| Diyanet Meali: | Bununla birlikte siz mescitlerde itikâfta iken eşlerinize yaklaşmayın. |
| 2:191 | وَلَا تُقَاتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّىٰ يُقَاتِلُوكُمْ فِيهِ |
| Diyanet Meali: | Yalnız, Mescid-i Haram yanında, onlar sizinle savaşmadıkça, siz de onlarla savaşmayın. |
| 2:196 | ذَٰلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | Bu (durum), ailesi Mescid-i Haram civarında olmayanlar içindir. |
| 2:217 | وَصَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَكُفْرٌ بِهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | Allah’ın yolundan alıkoymak, onu inkâr etmek, Mescid-i Haram’ın ziyaretine engel olmak (ve halkını oradan çıkarmak, Allah katında daha büyük günahtır). |
| 5:2 | وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَنْ تَعْتَدُوا |
| Diyanet Meali: | Sizi Mescid-i Haram’dan alıkoydular diye birtakımlarına beslediğiniz kin, sakın ha sizi, haddi aşmaya sürüklemesin. |
| 7:29 | وَأَقِيمُوا وُجُوهَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ |
| Diyanet Meali: | “Her secde yerinde yüzlerinizi (O’na) doğrultun. Dini Allah’a has kılarak O’na ibadet edin.” |
| 7:31 | يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ |
| Diyanet Meali: | Ey Âdemoğulları! Her mescitte ziynetinizi takının (güzel ve temiz giyinin). |
| 8:34 | وَمَا لَهُمْ أَلَّا يُعَذِّبَهُمُ اللَّهُ وَهُمْ يَصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | Onlar Mescid-i Haram’dan (mü’minleri) alıkoyarken, Allah onlara ne diye azap etmesin? |
| 9:7 | إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | Ancak Mescid-i Haram’ın yanında kendileriyle antlaşma yaptıklarınız başkadır. |
| 9:17 | مَا كَانَ لِلْمُشْرِكِينَ أَنْ يَعْمُرُوا مَسَاجِدَ اللَّهِ شَاهِدِينَ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ بِالْكُفْرِ |
| Diyanet Meali: | Allah’a ortak koşanların, inkârlarına bizzat kendileri şahitlik edip dururken, Allah’ın mescitlerini imar etmeleri düşünülemez. |
| 9:18 | إِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ |
| Diyanet Meali: | Allah’ın mescitlerini, ancak Allah’a ve ahiret gününe inanan … kimseler imar eder. |
| 9:19 | أَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ كَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Siz hacılara su dağıtmayı ve Mescid-i Haram’ın bakım ve onarımını, Allah’a ve âhiret gününe iman edip (Allah yolunda cihad eden kimselerin amelleri) gibi mi tuttunuz? |
| 9:28 | فَلَا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هَٰذَا |
| Diyanet Meali: | Artık bu yıllarından sonra, Mescid-i Haram’a yaklaşmasınlar. |
| 9:107 | وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ |
| Diyanet Meali: | Bir de zararlı faaliyetlerde bulunmak, küfre yardım etmek, mü’minler arasına ayrılık sokmak için bir mescit yapanlar vardır. |
| 9:108 | لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَىٰ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِيهِ |
| Diyanet Meali: | İlk günden temeli takva (Allah’a karşı gelmekten sakınmak) üzerine kurulan mescit (Kuba mescidi), içinde namaz kılmana elbette daha lâyıktır. |
| 17:1 | سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | (Kendisine âyetlerimizden bir kısmını gösterelim diye) kulunu (Muhammed’i) bir gece Mescid-i Haram’dan (çevresini bereketlendirdiğimiz Mescid-i Aksa’ya) götüren Allah’ın şanı yücedir. |
| 17:1 | إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا |
| Diyanet Meali: | Kendisine âyetlerimizden bir kısmını gösterelim diye (kulunu, Muhammed’i bir gece Mescid-i Haram’dan) çevresini bereketlendirdiğimiz Mescid-i Aksa’ya (götüren Allah’ın şanı yücedir). |
| 17:7 | وَلِيَدْخُلُوا الْمَسْجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ |
| Diyanet Meali: | Daha önce girdikleri gibi yine mescide (Beyt-i Makdis’e) girsinler diye (üzerinize yine düşmanlarınızı gönderdik.) |
| 18:21 | قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَىٰ أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِدًا |
| Diyanet Meali: | Duruma hâkim olanlar ise, “Üzerlerine mutlaka bir mescit yapacağız” dediler. |
| 22:25 | إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | İnkâr edenler ile Allah’ın yolundan ve Mescid-i Haram’dan alıkoyanlar (azabı hak etmişlerdir.) |
| 22:40 | لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا |
| Diyanet Meali: | İçlerinde Allah’ın adı çok anılan manastırlar, kiliseler, havralar ve mescitler muhakkak yerle bir edilirdi. |
| 48:25 | هُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | Onlar, inkâr edenler ve sizi Mescid-i Haram’ı ziyaretten alıkoyanlardır. |
| 48:27 | لَتَدْخُلُنَّ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ آمِنِينَ |
| Diyanet Meali: | Allah dilerse, siz güven içinde Mescid-i Haram’a gireceksiniz. |
| 72:18 | وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا |
| Diyanet Meali: | “Şüphesiz mescitler, Allah’ındır. O hâlde, Allah ile birlikte hiç kimseye kulluk etmeyin.” * |