م ر د

KÖK HARFLER: م ر د

ANLAM: 

مَرَدَ / مَرُدَ : Gözü pek, cesur ve ölçüsüz, dengesiz veya aşırı olmak. Aşırı mağrur veya yozlaşmış olmak. İnatçı veya aşırı derecede asi olmak. Azgın olmak. Genel durumdan çıkacak kadar uç bir noktaya gitmek.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


Tür Adet Anlam Örnek
مَرَدَ fiil-I 1 Alışık oldu, mübtela ve tiryakisi oldu, adet edindi; azdı 9/101
مَرِيدٌ isim 2 Çok azgın, mütemerrid 4/117
مَارِدٌ isim 1 Azgın 37/7
مُمَرَّدٌ isim 1 Cilâlı, parlatılmış, mücellâ 27/44

Toplam 5

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

  • مَرَدَ (a)
  • مَرَدَ (b)
  • مَارِدٌ (a)
  • مَارِدٌ (b)
  • مَارِدٌ (c)
    • شَاهِقٌ > bak: ش ه ق
    • مُنِيفٌ
  • مَارِدٌ (d)
    • عَاصٍ > bak: ع ص ي
    • مُتَمَرِّدٌ > bu kök
  • مَرِيدٌ
    • عَاتٍ > bak: ع ت و
    • مُشَاكِسٌ > bak: ش ك س
    • مُتَمَرِّدٌ > bu kök
    • شَرِسٌ
  • أَمْرَدُ

Zıt Manada Kelimeler

  • مَرَدَ (a)
    • اِنْذَهَلَ > bak: ذ ه ل
    • اِسْتَغْرَبَ > bak: غ ر ب
    • اِنْدَهَشَ
  • مَرَدَ (b)
  • مَارِدٌ (a)
  • مَارِدٌ (b)
    • قَصِيرٌ > bak: ق ص ر
    • قَزْمٌ
  • مَارِدٌ (c)
  • مَارِدٌ (d)
  • مَرِيدٌ
  • أَمْرَدُ
    • غَلِيظٌ  > bak: غ ل ظ
    • خَشِنٌ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Mered مَرَد İnadcı, baş belası. Meret
Mârid مَارِد İnadcı. Çoğulu: Merede
Merîd مَرِيد İnadcı. Şerli. Haddini aşmakta, azgınlıkta ve günahkarlıkta çok ileri gitmiş olan.
Mürûdet مُرُودَة Asilik.
Mümerred مُمَرَّد Yüksek, mürtefi.
Temerrüd تَمَرُّد İnad etme.
Mütemerrid مُتَمَرِّد İnadcı, ısrar eden, dik kafalılık eden.  Çoğulu: Mütemerridîn

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

مَرَدَ : Fiil-I. 

9:101وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَا تَعْلَمُهُمْ
Diyanet Meali:Medine halkından da münafıklıkta direnenler var ki sen onları bilmezsin.

مَرِيدٌ : İsim. Sıfat.  

4:117وَإِنْ يَدْعُونَ إِلَّا شَيْطَانًا مَرِيدًا
Diyanet Meali: Hâlbuki (aslında) azgın bir şeytana tapmaktadırlar.
22:3وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ
Diyanet Meali:her azgın şeytanın  ardına düşer.

مَارِدٌ : İsim. İsm-i Fâil. 

37:7وَحِفْظًا مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ مَارِدٍ
Diyanet Meali:Onu itaatten çıkan her şeytandan koruduk. *

مُمَرَّدٌ : İsim. İsm-i Mef’ûl. Tef’îl Bâbı (II. Bâb). 

27:44قَالَ إِنَّهُ صَرْحٌ مُمَرَّدٌ مِنْ قَوَارِيرَ
Diyanet Meali:Süleyman, ona “Bu, (zemini) billurdan döşenmiş bir köşktür” dedi.