أ ذ ن

KÖK HARFLER:  أ ذ ن

ANLAM: 

أَذِنَ : Bir kişi veya şeyi memnuniyetle dinlemek.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

اَذِنَ (geniş zamanlı يَاْذَنُ mastar ismi اِذْنًا ve اَذَنًا ve اَذَانًا) : İzin verdi. Kulak verdi, susup dinledi, hayret içerisinde dinledi.

اَذِنَ لَهُ ve اَذِنَ اِلَيْهِ : O kişiyi veya şeyi memnuniyetle dinledi.

اَذِنَ بِالشَّىْءِ : Bir şeyi biliyordu; bununla ilgili bilgilendirilmiş veya uyarılmıştı.

اَذَّنَ بِالشَّىْءِ : Bir şeyi bilinir kıldı, haber verdi; duyurdu veya (halka) ilan etti.

اَذَّنَ بَالصَّلٰوةِ : Namaz esnasında ilan etti. (Mastar isim: اَذَانٌ ).

اَذَانٌ : Bir bildiri; duyuru; anons. Aynı zamanda, Müslümanların namaza çağrısı.

مُؤَذِّنٌ : Namaza çağrı yapan veya namaz vaktini duyuran kişidir.

اٰذَن : İlan etti, bildirdi.

اٰذَنَهُ بِالْاَمْرِ : Meseleyi ona anlattı veya onu bu konuda uyardı; meseleyi bilinir kıldı veya bildirdi.

اٰذَنَ لَهُ : Ona izin verdi veya onu bilgilendirdi ya da uyardı. ( تَاَذَّنَ ve اٰذَنَ eşanlamlıdır):

تَاَذَّنَ : Yemin etti, bildirdi.

اسْتَاْذَنَ : İzin istedi.

اِسْتَاْذَنْتُهُ : Ondan izin istedim.

اِذْنٌ : İzin; bir şeyi yapmak için müsaade, bazen emir ve irade anlamındadır.

بِاِذْنِ اللّٰهِ : Allah’ın c.c. iradesi, izni veya emriyle.

فَعَلَهُ بِاِذْنِى : Bunu bilgim dahilinde yaptı.

اُذُنٌ ve اُذْنٌ : Kulak; kendine söyleneni dinleyen veya kendine söylenen söze riayet eden kişi.

رَجُلٌ اُذُنٌ : Herkesi dinleyen insan.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnekAçıklama
أَذِنَfiil-I23İzin verdi, kulak verdi53/26Meçhul: أُذِنَ Meçhul Muzari: يُؤْذَنُ
أَذَّنَfiil-II3İlan etti22/27
آذَنَfiil-IV2İlan etti, bildirdi21/109
تَأَذَّنَfiil-V2Bildirdi14/7
اِسْتَأْذَنَfiil-X12İzin istedi24/59
أَذَانٌisim1İlan9/3
مُؤَذِّنٌisim2İlan Eden, müezzin12/70
إِذْنٌisim39İzin59/5
أُذُنٌisim18Kulak69/12Çoğulu: آذَانٌ

Toplam102


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

  • أَذِنَ
    • أَبَاحَ
    • رَخَّصَ
    • سَمَحَ
  • إِذْنٌَ
    • تَصْرِيحٌ > bak: ص ر ح
    • إِجَازَةٌ > bak: ج و ز
    • بَرَاءَةٌ > bak: ب ر أ
    • جَوَازٌ > bak: ج و ز
    • مَأْذُونِيَّةٌ > bu kök
    • إِبَاحَةٌ
    • تَرْخِيصٌ
    • رُخْصَةٌ
    • سَمَاحٌ

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

İzn (İzin) إِذْن Yasağı kaldırmak. Bir şeye ruhsat vermek. Yol vermek. Hizmetten çıkarmak.
Üzn (Üzün) أُذْن Kulak. İşitme organı.
Çoğul: Âzân
Üzânî(iyyü) أُذَانِيّ Kulakları büyük olan adam. (Merkepten kinaye olarak söylenmiştir.)
Ezân أَذاَن Namaz vaktini bildirmek için müezzinin yüksek sesle yaptığı çağrı.
Me’zene مَأْذَنَة Ezan okunacak yer. Çoğul: Meâzin
Me’zûn مَأْذُون 1: Bir okulu bitirerek diploma almış (kimse). 2: İzin almış, izinli. 3: Bir iş için yetki verilmiş, yetkili.
Me’zuniyyet مَأْذُونِيَّة 1: Okulu bitirme. 2: İzinli olma durumu. 
Te’zîn تَأْذِين Ezan okutma.
Müezzin مُؤَذِّن 1: Namaz vakitlerini bildirmek için ezan okuyan din görevlisi. 2: Sıkıntı, eziyet, zulüm.
Îzân إِيذٓان Bildirmek. Ezan okumak.
İstîzân اِسْتِأْذَان Yetki isteme, izin isteme.
Müste’zin مُسْتَأْذِن  İzin isteyen.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

أَذِنَ : Fiil-I. Meçhul: أُذِنَ Meçhul Muzari: يُؤْذَنُ

2:279فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ
Diyanet Meali:Eğer böyle yapmazsanız, Allah ve Resûlüyle savaşa girdiğinizi bilin.
7:123قَالَ فِرْعَوْنُ آمَنْتُمْ بِهِ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ
Diyanet Meali:Firavun, “Ben size izin vermeden ona iman ettiniz ha!” dedi.
9:43عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكَ
Diyanet Meali:Allah, seni affetsin! (Doğru söyleyenler) sana iyice belli olup, (yalancıları bilinceye kadar beklemeden) niçin onlara izin verdin?
9:49وَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ لِي وَلَا تَفْتِنِّي
Diyanet Meali:Onlardan “Bana izin ver, beni fitneye (isyana) sevk etme” diyen de vardır.
9:90وَجَاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ
Diyanet Meali:Bedevîlerden mazeret ileri sürenler, kendilerine izin verilsin diye geldiler.
10:59قُلْ آللَّهُ أَذِنَ لَكُمْ أَمْ عَلَى اللَّهِ تَفْتَرُونَ
Diyanet Meali:De ki: “Bunun için Allah mı size izin verdi, yoksa Allah’a iftira mı ediyorsunuz?”
12:80فَلَنْ أَبْرَحَ الْأَرْضَ حَتَّىٰ يَأْذَنَ لِي أَبِي أَوْ يَحْكُمَ اللَّهُ لِي
Diyanet Meali:“Artık babam bana izin verinceye veya Allah, hakkımda hükmedinceye kadar buradan asla ayrılmayacağım.”
16:84وَيَوْمَ نَبْعَثُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا ثُمَّ لَا يُؤْذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُوا
Diyanet Meali:Kıyamet günü her ümmetten bir şahit göndereceğiz; sonra inkâr edenlere ne (özür dilemeleri için) izin verilecek, (ne de Allah’ın rızasını kazandıracak amelleri işleme istekleri kabul edilecek).
20:71قَالَ آمَنْتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ إِنَّهُ لَكَبِيرُكُمُ
Diyanet Meali:Firavun, “Demek, ben size izin vermeden önce ona (Mûsâ’ya) inandınız ha! Şüphe yok, o (size sihiri öğreten) büyüğünüzdür.” dedi.
20:109إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَٰنُ وَرَضِيَ لَهُ قَوْلًا
Diyanet Meali:(O gün), Rahmân’ın izin verdiği ve sözünden razı olduğu kimseden (başkasının şefaati fayda vermez).
22:39أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ
Diyanet Meali:Kendilerine savaş açılan müslümanlara, zulme uğramaları sebebiyle cihad için izin verildi. Şüphe yok ki Allah’ın onlara yardım etmeğe gücü yeter. *
24:28فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِيهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّىٰ يُؤْذَنَ لَكُمْ
Diyanet Meali:Eğer evde kimseyi bulamazsanız, size izin verilinceye kadar oraya girmeyin.
24:36فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ
Diyanet Meali:Allah’ın, yüceltilmesine ve içlerinde adının anılmasına izin verdiği evlerde…
24:62فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ
Diyanet Meali:İçlerinden dilediğine izin ver ve onlar için Allah’tan bağışlama dile.
26:49قَالَ آمَنْتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ إِنَّهُ لَكَبِيرُكُمُ
Diyanet Meali:Firavun, “Ben size izin vermeden ona inandınız ha? Mutlaka o, size (sihri öğreten) büyüğünüzdür…” dedi.
33:53يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ اِلٰى طَعَامٍ
Diyanet Meali:Ey inananlar! Peygamber’in evlerine, yemeğe çağırılmaksızın (vakitli vakitsiz) girmeyin.
34:23وَلَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ عِنْدَهُ إِلَّا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ
Diyanet Meali:Allah katında, O’nun izin verdiği kimseden başkasının şefaati yarar sağlamaz.
42:21أَمْ لَهُمْ شُرَكَاءُ شَرَعُوا لَهُمْ مِنَ الدِّينِ مَا لَمْ يَأْذَنْ بِهِ اللَّهُ
Diyanet Meali:Yoksa, Allah’ın izin vermediği bir dini kendilerine tutulacak yol kılan ortakları mı var?
53:26إِلَّا مِنْ بَعْدِ أَنْ يَأْذَنَ اللَّهُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَرْضَىٰ
Diyanet Meali:Allah, dilediğine ve hoşnut olduğuna izin vermedikçe, (göklerde bulunan nice meleklerin şefaati bir şeye yaramaz).
77:36وَلَا يُؤْذَنُ لَهُمْ فَيَعْتَذِرُونَ
Diyanet Meali:Onlara izin de verilmez ki, özür dilesinler. *
78:38لَا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَٰنُ وَقَالَ صَوَابًا
Diyanet Meali:Sadece Rahmân’ın izin vereceği ve doğru söyleyecek olan kimseler konuşabilecektir.
84:2وَأَذِنَتْ لِرَبِّهَا وَحُقَّتْ
Diyanet Meali:(Gök yarıldığı) ve Rabbine boyun eğdiği zaman -ki ona yaraşan budur-, *
84:5وَأَذِنَتْ لِرَبِّهَا وَحُقَّتْ
Diyanet Meali:Rabbini dinlediği zaman -ki ona yaraşan da budur- (insan yaptıklarını karşısında bulur!) *

أَذَّنَ : Fiil-II. 

7:44:قَالُوا نَعَمْ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَيْنَهُمْ أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Onlar, “Evet” derler. O zaman aralarında bir duyurucu, “Allah’ın lâneti zalimlere!” diye seslenir.
12:70ثُمَّ أَذَّنَ مُؤَذِّنٌ أَيَّتُهَا الْعِيرُ إِنَّكُمْ لَسَارِقُونَ
Diyanet Meali:Sonra da bir çağırıcı şöyle seslendi: “Ey kervancılar! Siz hırsızsınız.”
22:27وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٍ
Diyanet Meali:İnsanlar arasında haccı ilan et ki, gerek yaya olarak, (gerek uzak yollardan gelen) yorgun develer üzerinde sana gelsinler.

آذَنَ : Fiil-IV.

21:109فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ آذَنْتُكُمْ عَلَىٰ سَوَاءٍ
Diyanet Meali:Eğer yüz çevirirlerse, de ki: “(Bana emrolunanı, ayırım yapmadan) size eşit olarak bildirdim.”
41:47وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ أَيْنَ شُرَكَائِي قَالُوا آذَنَّاكَ
Diyanet Meali:Allah onlara, “Nerede bana ortak koştuklarınız?” diye seslendiği gün şöyle derler: “Sana arz ederiz ki, (içimizden onları gören hiçbir kimse yok).”

تَأَذَّنَ : Fiil-V.

7:167وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَنْ يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذَابِ
Diyanet Meali:Hani Rabbin, elbette kıyamet gününe kadar onlara azabın en kötüsünü tattıracak kimseleri göndereceğini bildirmişti.
14:7وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ
Diyanet Meali:Hani Rabbiniz şöyle duyurmuştu: “Andolsun, eğer şükrederseniz elbette size nimetimi artırırım.”

اِسْتَأْذَنَ : Fiil-X.

9:44لَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ
Diyanet Meali:Allah’a ve âhiret gününe iman edenler, (mallarıyla ve canlarıyla cihad etmekten geri kalmak için) senden izin istemezler. 
9:45إِنَّمَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ
Diyanet Meali:Ancak Allah’a ve ahiret gününe inanmayan … kimseler senden izin isterler.
9:83فَاسْتَأْذَنُوكَ لِلْخُرُوجِ فَقُلْ لَنْ تَخْرُجُوا مَعِيَ أَبَدًا
Diyanet Meali:Onlar (sefere) çıkmak için senden izin isterlerse, de ki: “Artık siz benimle birlikte ebediyyen çıkmayacaksınız.”
9:86اسْتَأْذَنَكَ أُولُو الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَقَالُوا ذَرْنَا
Diyanet Meali:Onlardan servet sahibi olanlar, senden izin istediler ve “Bizi bırak da (oturup kalanlarla birlikte olalım)” dediler.
9:93إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ وَهُمْ أَغْنِيَاءُ
Diyanet Meali:Sorumluluk ancak, zengin oldukları hâlde senden izin isteyenleredir.
24:58لِيَسْتَأْذِنْكُمُ الَّذِينَ مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ
Diyanet Meali:Ellerinizin altında bulunanlar (köleleriniz) … sizden izin istesinler.
24:59وَإِذَا بَلَغَ الْأَطْفَالُ مِنْكُمُ الْحُلُمَ فَلْيَسْتَأْذِنُوا
Diyanet Meali:Çocuklarınız erginlik çağına geldiklerinde, (kendilerinden öncekilerin izin istedikleri gibi) izin istesinler.
24:59فَلْيَسْتَأْذِنُوا كَمَا اسْتَأْذَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ
Diyanet Meali:Kendilerinden öncekilerin izin istedikleri gibi izin istesinler.
24:62وَاِذَا كَانُوا مَعَهُ  عَلَىٰ أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّىٰ يَسْتَأْذِنُوهُ
Diyanet Meali:(Mü’minler ancak Allah’a ve peygamberine inanan), onunla beraber toplumu ilgilendiren bir iş üzerindeyken ondan izin almadan çekip gitmeyen kimselerdir. 
24:62إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَرَسُولِهِ
Diyanet Meali:Senden izin isteyenler, işte onlar, Allah’a ve Peygamberine inananlardır. 
24:62فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ
Diyanet Meali:O hâlde bazı işlerini görmek için senden izin isterlerse, içlerinden dilediğine izin ver.
33:13وَيَسْتَأْذِنُ فَرِيقٌ مِنْهُمُ النَّبِيَّ يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنَا عَوْرَةٌ
Diyanet Meali:Onlardan bir başka grup da, “Evlerimiz açık (korumasız)” diyerek Peygamberden izin istiyorlardı.

أَذَانٌ : İsim.

9:3وَأَذَانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ
Diyanet Meali:Hacc-ı ekber gününde , Allah ve Resûlünden bütün insanlara bir bildiridir…

مُؤَذِّنٌ : İsim. İsm-i Fâil. Tef’îl Bâbı (II. Bâb). 

7:44قَالُوا نَعَمْ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَيْنَهُمْ أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Onlar, “Evet” derler. O zaman aralarında bir duyurucu, “Allah’ın lâneti zalimlere!” diye seslenir.
12:70ثُمَّ أَذَّنَ مُؤَذِّنٌ أَيَّتُهَا الْعِيرُ إِنَّكُمْ لَسَارِقُونَ
Diyanet Meali:Sonra da bir çağırıcı şöyle seslendi: “Ey kervancılar! Siz hırsızsınız.”

إِذْنٌ : İsim.

2:97قُلْ مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَىٰ قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:De ki: “Her kim Cebrail’e düşman ise, bilsin ki o, Allah’ın izni ile Kur’an’ı senin kalbine indirmiştir.”
2:102وَمَا هُمْ بِضَارِّينَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Hâlbuki onlar, Allah’ın izni olmadıkça o sihirle hiç kimseye zarar veremezlerdi.
2:213فَهَدَى اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا لِمَا اخْتَلَفُوا فِيهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِهِ
Diyanet Meali:Bunun üzerine Allah iman edenleri, kendi izniyle, onların hakkında ayrılığa düştükleri gerçeğe iletti.
2:221أُولَٰئِكَ يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَاللَّهُ يَدْعُو إِلَى الْجَنَّةِ وَالْمَغْفِرَةِ بِإِذْنِهِ
Diyanet Meali:Onlar ateşe çağırırlar, Allah ise izniyle, cennete ve bağışlanmaya çağırır.
2:249كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:“Allah’ın izniyle büyük bir topluluğa galip gelen nice küçük topluluklar vardır.”
2:251فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُودُ جَالُوتَ
Diyanet Meali:Derken, Allah’ın izniyle onları bozguna uğrattılar. Davud, Câlût’u öldürdü.
2:255مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ
Diyanet Meali:İzni olmaksızın O’nun katında şefaatte bulunacak kimdir?
3:49كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنْفُخُ فِيهِ فَيَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:“(Ben çamurdan) kuş şeklinde (bir şey yapar), ona üflerim. O da Allah’ın izniyle hemen kuş oluverir.”
3:49وَأُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَالْأَبْرَصَ وَأُحْيِي الْمَوْتَىٰ بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:“Körü ve alacalıyı iyileştiririm ve Allah’ın izniyle ölüleri diriltirim.”
3:145وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ كِتَابًا مُؤَجَّلًا
Diyanet Meali:Hiçbir kimse Allah’ın izni olmadan ölmez. Ölüm belirli bir süreye göre yazılmıştır.
3:152وَلَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ
Diyanet Meali:Andolsun, Allah, izniyle, onları (müşrikleri) kırıp geçirdiğiniz sırada size olan va’dini gerçekleştirdi.
3:166وَمَا أَصَابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:İki topluluğun (ordunun) karşılaştığı günde başınıza gelen musibet Allah’ın izniyledir.
4:25فَانْكِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ
Diyanet Meali:Sahiplerinin izniyle onlarla evlenin, mehirlerini de güzelce verin.
4:64وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Biz her peygamberi sırf, Allah’ın izni ile itaat edilmek üzere gönderdik.
5:16وَيُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَيَهْدِيهِمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ
Diyanet Meali:Allah, onları izniyle, karanlıklardan aydınlığa çıkarıp kendilerini dosdoğru bir yola iletir.
5:110وَإِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِي
Diyanet Meali:Hani iznimle çamurdan kuş şekline benzer bir şey yapıyordun.
5:110فَتَنْفُخُ فِيهَا فَتَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِي
Diyanet Meali:Ve içine üflüyordun, benim iznimle hemen bir kuş oluyordu. 
5:110وَتُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَالْأَبْرَصَ بِإِذْنِي
Diyanet Meali:Yine benim iznimle doğuştan körü ve alacalıyı iyileştiriyordun.
5:110وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَىٰ بِإِذْنِي
Diyanet Meali:Hani benim iznimle ölüleri de (hayata) çıkarıyordun.
7:58وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ
Diyanet Meali:(Toprağı) iyi ve elverişli beldenin bitkisi, Rabbinin izniyle bol ve bereketli çıkar.
8:66وَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوا أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Eğer içinizde (sabırlı) bin kişi olursa, Allah’ın izniyle iki bin kişiye galip gelirler.
10:3مَا مِنْ شَفِيعٍ إِلَّا مِنْ بَعْدِ إِذْنِهِ ذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ
Diyanet Meali:O’nun izni olmaksızın, hiç kimse şefaatçi olamaz. İşte O, Rabbiniz Allah’tır. O hâlde O’na kulluk edin.
10:100وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تُؤْمِنَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Allah’ın izni olmadıkça, hiçbir kimse iman edemez.
11:105يَوْمَ يَأْتِ لَا تَكَلَّمُ نَفْسٌ إِلَّا بِإِذْنِهِ فَمِنْهُمْ شَقِيٌّ وَسَعِيدٌ
Diyanet Meali:O gün geldiği zaman Allah’ın izni olmadan hiçbir kimse konuşamaz. Onlardan mutsuz (cehennemlik) olanlar da vardır, mutlu (cennetlik) olanlar da. *
13:38وَمَا كَانَ لِرَسُولٍ أَنْ يَأْتِيَ بِآيَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ لِكُلِّ أَجَلٍ كِتَابٌ
Diyanet Meali:Allah’ın izni olmadan hiçbir peygamber bir mucize getiremez. Her ecelin (vadenin) bir yazısı vardır.
14:1أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ
Diyanet Meali:(Bu Kur’an), Rablerinin izniyle insanları karanlıklardan aydınlığa çıkarman için sana indirdiğimiz (bir kitaptır).
14:11وَمَا كَانَ لَنَا أَنْ نَأْتِيَكُمْ بِسُلْطَانٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:“Allah’ın izni olmadıkça, bizim size bir delil getirmemiz haddimize değil.”
14:23خَالِدِينَ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ تَحِيَّتُهُمْ فِيهَا سَلَامٌ
Diyanet Meali:(İnanan ve salih ameller işleyenler), Rablerinin izniyle, ebedî kalacakları (ve içlerinden ırmaklar akan cennetlere sokulacaklardır). Oradaki esenlik dilekleri “selâm”dır.
14:25تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا
Diyanet Meali:Bu ağaç, Rabbinin izniyle her zaman meyvesini verir.
22:65وَيُمْسِكُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ
Diyanet Meali:İzni olmaksızın yerin üzerine düşmesin diye göğü O tutuyor.
33:46وَدَاعِيًا إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَسِرَاجًا مُنِيرًا
Diyanet Meali:(Ey Peygamber! Biz seni) Allah’ın izniyle kendi yoluna çağıran bir davetçi ve aydınlatıcı bir kandil olarak gönderdik. *
34:12وَمِنَ الْجِنِّ مَنْ يَعْمَلُ بَيْنَ يَدَيْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ
Diyanet Meali:Cinlerden de Rabbinin izniyle onun önünde çalışanlar vardı.
35:32وَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمِنْهُمْ سَابِقٌ بِالْخَيْرَاتِ بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Onlardan ortada olanlar vardır. Yine onlardan Allah’ın izniyle hayırlı işlerde öne geçenler vardır.
40:78وَمَا كَانَ لِرَسُولٍ أَنْ يَأْتِيَ بِآيَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Hiçbir peygamber, Allah’ın izni olmadan bir mûcize getiremez.
42:51أَوْ يُرْسِلَ رَسُولًا فَيُوحِيَ بِإِذْنِهِ مَا يَشَاءُ إِنَّهُ عَلِيٌّ حَكِيمٌ
Diyanet Meali:Yahut bir elçi gönderip, izniyle ona dilediğini vahyeder. Şüphesiz O yücedir, hüküm ve hikmet sahibidir.
58:10لِيَحْزُنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَيْسَ بِضَارِّهِمْ شَيْئًا إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:(O kötü fısıltılar) iman edenleri üzmek için (ancak şeytandan kaynaklanmaktadır.) Oysa şeytan, Allah’ın izni olmadıkça, mü’minlere hiçbir zarar verebilecek değildir.
59:5مَا قَطَعْتُمْ مِنْ لِينَةٍ أَوْ تَرَكْتُمُوهَا قَائِمَةً عَلَىٰ أُصُولِهَا فَبِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:(Savaş gereği,) hurma ağaçlarından her neyi kestiniz, yahut (kesmeyip) kökleri üzerinde dikili bıraktınızsa hep Allah’ın izniyledir.
64:11مَا أَصَابَ مِنْ مُصِيبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَمَنْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ يَهْدِ قَلْبَهُ
Diyanet Meali:Allah’ın izni olmaksızın hiçbir musibet başa gelmez. Kim Allah’a inanırsa, Allah onun kalbini doğruya iletir.
97:4تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ
Diyanet Meali:Melekler ve Ruh (Cebrail) o gecede, Rablerinin izniyle her türlü iş için iner de iner. *

أُذُنٌ : İsim. Çoğulu: آذَانٌ

2:19يَجْعَلُونَ أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ مِنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ
Diyanet Meali:Ölüm korkusuyla, yıldırım seslerinden parmaklarını kulaklarına tıkarlar.
4:119وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذَانَ الْأَنْعَامِ
Diyanet Meali:“(Onları mutlaka saptıracağım, mutlaka onları kuruntulara sokacağım) ve onlara emredeceğim de (putlara adak için) hayvanların kulaklarını yaracaklar.”
5:45أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالْأَنْفَ بِالْأَنْفِ وَالْأُذُنَ
Diyanet Meali:Cana can, göze göz, buruna burun, kulağa (kulak, dişe diş kısas edilir).
5:45وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالْأَنْفَ بِالْأَنْفِ وَالْأُذُنَ بِالْأُذُنِ
Diyanet Meali:Göze göz, buruna burun, kulağa kulak…
6:25وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا
Diyanet Meali:Onu anlamamaları için kalpleri üzerine perdeler (gereriz), kulaklarına ağırlık koyarız.
7:179وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَٰئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ
Diyanet Meali:Kulakları olup da bunlarla işitmeyen (birçoklarını cehennem için var ettik). İşte bunlar hayvanlar gibi, hatta daha da aşağıdadırlar.
7:195أَمْ لَهُمْ أَيْدٍ يَبْطِشُونَ بِهَا أَمْ لَهُمْ أَعْيُنٌ يُبْصِرُونَ بِهَا أَمْ لَهُمْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا
Diyanet Meali:Yahut tutacak elleri mi var? Veya görecek gözleri mi var, ya da işitecek kulakları mı var?
9:61وَمِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ
Diyanet Meali:Yine onlardan peygamberi inciten ve “O (her söyleneni dinleyen) bir kulaktır” diyen kimseler de vardır.
9:61قُلْ أُذُنُ خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَيُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ
Diyanet Meali:De ki: “O, sizin için bir hayır kulağıdır ki Allah’a inanır, mü’minlere inanır (güvenir).”
17:46وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا
Diyanet Meali:Kur’an’ı anlamamaları için kalpleri üzerine perdeler, kulaklarına da ağırlık koyarız.
18:11فَضَرَبْنَا عَلَىٰ آذَانِهِمْ فِي الْكَهْفِ سِنِينَ عَدَدًا
Diyanet Meali:Bunun üzerine biz de nice yıllar onların kulaklarını (dış dünyaya) kapattık (Onları uyuttuk).  *
18:57إِنَّا جَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا
Diyanet Meali:Şüphesiz biz, onu anlamamaları için, kalplerine perdeler gerdik, kulaklarına da ağırlıklar koyduk.
22:46فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا
Diyanet Meali:(Yeryüzünde gezip dolaşmadılar mı ki), düşünecek kalpleri, işitecek kulakları olsun?
31:7وَلَّىٰ مُسْتَكْبِرًا كَأَنْ لَمْ يَسْمَعْهَا كَأَنَّ فِي أُذُنَيْهِ وَقْرًا
Diyanet Meali:(Ona âyetlerimiz okunduğu zaman); onları hiç işitmemiş gibi, kulağında bir ağırlık var da büyüklenerek arkasını döner.
41:5وَقَالُوا قُلُوبُنَا فِي أَكِنَّةٍ مِمَّا تَدْعُونَا إِلَيْهِ وَفِي آذَانِنَا وَقْرٌ
Diyanet Meali:Dediler ki: “(Ey Muhammed!) Bizi çağırdığın şeye karşı kalplerimiz örtüler içerisindedir. Kulaklarımızda bir ağırlık vardır.”
41:44وَالَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ فِي آذَانِهِمْ وَقْرٌ وَهُوَ عَلَيْهِمْ عَمًى
Diyanet Meali:İnanmayanların kulaklarında bir ağırlık vardır ve Kur’an onlara kapalı ve anlaşılmaz gelir.
69:12لِنَجْعَلَهَا لَكُمْ تَذْكِرَةً وَتَعِيَهَا أُذُنٌ وَاعِيَةٌ
Diyanet Meali:(Şüphesiz, Nûh zamanında su bastığı vakit, sizi gemide biz taşıdık ki), bu olayı sizin için bir uyarı yapalım ve belleyecek kulaklar da onu bellesin. *
71:7جَعَلُوا أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ وَاسْتَغْشَوْا ثِيَابَهُمْ
Diyanet Meali:“(Kuşkusuz sen onları bağışlayasın diye kendilerini her davet edişimde) parmaklarını kulaklarına tıkadılar, elbiselerine büründüler…”