ب ل ع

KÖK HARFLER:  ب ل ع

ANLAM: 

بَلَعَ : Yutmak. Boğazından midesine indirmek.

AÇIKLAMA:

Yüce Allah şöyle buyurmuştur: يَا أَرْضُ ابْلَعِي مَاءَكِ Ey yer! Suyunu yut (11/44). Burada geçen اِبْلَعِي kelimesi Arapların “Şu şeyi yuttum” anlamında söyledikleri بَلَعْتُ الشَّيْءَ ve اِبْتَلَعْتُهُ kullanımlarından gelir.

سَعْدُ بُلَعَ : Bir yıldız adı.

“Bir kimsenin başında aklık, kırlık ilk zuhur etmeye başladığında بَلَّعَ الشَّيْبُ فِي رَأْسِهِ denir.

DİĞER BAZI TÜREVLER:

بَلَعَ ve بَلِعَ (geniş zaman يَبْلَعُ mastar isim بَلْعٌ):

بَلَعَهُ ve بَلِعَهُ ve اِبْتَلَعَهُ : Onu yuttu.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek Âyet
بَلَعَ fiil-I 1 Yuttu 11/44

Toplam: 1

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

  • بَلَعَ
    • لَهِمَ > bak: ل ه م
    • اِلْتَهَمَ > bak: ل ه م
    • اِبْتَلَعَ > bu kök
    • سَرَطَ
    • إِزْدَرَدَ
  • اِبْتَلَعَ
    • تَجَرَّعَ > bak: ج ر ع
    • لَقِمَ > bak: ل ق م
    • اِلْتَهَمَ > bak: ل ه م
    • أَكَلَ > bak: أ ك ل
    • بَلَعَ > bu kök
    • إِزْدَرَدَ
    • رَشَفَ

Zıt Manada Kelimeler

  • بَلَعَ
    • لَفَظَ > bak: ل ف ظ
    • اِسْتَفْرَغَ > bak: ف ر غ
    • تَهَوَّعَ
    • تَقَيَّأَ
  • اِبْتَلَعَ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Bel’ بَلْع Yutma, emme.
Meblû’ مَبْلُوع Yutulmuş.
İblâ’ إِبْلَاع Yutturma, emdirme.
Mibla’ مِبْلَع Obur.
İbtilâ’ إِبْتِلَاع Zorlukla yutmak.
Mübteli’ مُبْتَلِع Yutan. Yiyen.
Mübtela’ مُبْتَلَع Yenilmiş. Yutulmuş.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

بَلِعَ : Fiil-I. 

11:44 وَقِيلَ يَا أَرْضُ ابْلَعِي مَاءَكِ وَيَا سَمَاءُ أَقْلِعِي
Diyanet Meali: “Ey yeryüzü! Yut suyunu. Ey gök! Tut suyunu” denildi.