KÖK HARFLER: م ع ن
ANLAM:
مَعَنَ : (Su) sorunsuz bir biçimde akmak. Bir hususta ileri gitmek; hızlıca ve uzağa ilerlemek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
اَلْمَاعُونَ : Ev eşyaları; Zekat veya sadaka; takva, tevekkül; yağmur; su; iyilik; yardım.
مَاءٌ مَعِينٌ : Akar bir su (67:30)
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | |
| مَاعُونٌ | isim | 1 | İtaat, inkıyad, bağlılık. Zekât, sadaka. (Balta, urgan, kazık, kapkacak, kova vs. gibi) ihtiyaç maddeleri. Yardım. | 107/7 |
| مَعِينٌ | isim | 4 | Akıntı. Cennettekilerin içecekleri | 67/30 |
| Toplam | 5 |
AÇIKLAMA:
Bazı kaynaklar مَعِينٌ kelimesini (ع ي ن) kökü altında ele almıştır.
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Kök Harflerinin Yer Değişimi
Benzer Manada Kelimeler
- أَمْعَنَ
- اِسْتَرْسَلَ > bak: ر س ل
- مَعِينٌ
- مَاعُونٌ (a)
- مَاعُونٌ (b)
Zıt Manada Kelimeler
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Maîn | مَعِين | Saf, akar su. |
| Mâûn | مَاعُون | Malın zekatı. Kendisinden faydalanılacak şey. Eve lazım şeyler. |
| Mavna | مَعُونَة | Bir tür geniş gövdeli tekne. (Mısır lehçesi) |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
مَاعُونٌ : İsim.
| 107:7 | وَيَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ |
| Diyanet Meali: | Ufacık bir yardıma bile engel olurlar. * |
مَعِينٌ : İsim.
| 23:50 | وَآوَيْنَاهُمَا إِلَىٰ رَبْوَةٍ ذَاتِ قَرَارٍ وَمَعِينٍ |
| Diyanet Meali: | Onların iyiliğine koştuğumuzu mu sanıyorlar? Hayır, onlar farkına varmıyorlar! |
| 37:45 | يُطَافُ عَلَيْهِمْ بِكَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ |
| Diyanet Meali: | Onların etrafında cennet pınarından doldurulmuş kadehler dolaştırılır. * |
| 56:18 | بِأَكْوَابٍ وَأَبَارِيقَ وَكَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ |
| Diyanet Meali: | Maîn çeşmesinden doldurulmuş testiler, ibrikler ve kadehlerle. * |
| 67:30 | قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ |
| Diyanet Meali: | De ki: “Söyleyin bakalım: Suyunuz çekiliverse, size kim temiz bir akar su getirir?” * |