ض ج ع

KÖK HARFLER: ض ج ع

ANLAM: 

ضَجَعَ : Yanı üzerine uzanmak; uzanıp uyumak. (Güneş) batmaya yaklaşmak. İşinde güçsüz olmak.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

ضَجَعَ (geniş zaman يَضْجَعُ mastar isim ضَجْعٌ ve ضُجُوعٌ): Yanı üzerine uzandı; uzandı, uyudu.

ضَجَعَتِ الشَّمْسُ : Güneş batmaya yaklaştı.

ضَجَعَ فِى اَمْرِهِ : İşinde güçsüzdü ya da o hale geldi.

مَضْجَعٌ (çoğul hali مَضَاجِعُ ): Birinin uyuduğu bir yer, bir yatak.

هُوَ طَيِّبُ الْمَضَاجِعِ : O soylu hanımlara sahiptir, şunun gibi: هُوَ كَرِيمُ الْمَفَارِش

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek Açıklama
مَضَاجِعُ isim 3 Yatak (Çoğul) 4/34 Tekili: مَضْجَعٌ

Toplam 3


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Benzer Manada Kelimeler

  • ضَجَعَ
    • اِسْتَلْقَى > bak: ل ق ي
    • تَمَدَّدَ > bak: م د د
    • اِضْطَجَعَ > bu kök
  • اِضْطَجَعَ

Zıt Manada Kelimeler

  • ضَجَعَ
    • أَفَاقَ > bak: ف و ق
    • اِسْتَيْقَظَ > bak: ي ق ظ
    • نَهَضَ
    • صَحَا
  • اِضْطَجَعَ
    • اِسْتَيْقَظَ > bak: ي ق ظ
    • قَامَ > bak: ق و م
    • صَحَا
    • نَهَضَ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Mazca’ (Madca’) مَضْجَع Yatılacak yer. Mezar, kabir. Çoğulu: Madâcı’  (Mazâcı’)
Idcâ’ (İzcâ’) إِضْجَاع Yan üstüne yatma.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

مَضَاجِعُ : İsim. Çoğul. Tekili: مَضْجَعٌ

3:154 قُلْ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلَىٰ مَضَاجِعِهِمْ
Diyanet Meali: De ki: “Evlerinizde dahi olsaydınız, üzerlerine öldürülmesi yazılmış bulunanlar mutlaka yatacakları (öldürülecekleri) yerlere çıkıp gideceklerdi.”
4:34 فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ
Diyanet Meali: (Evlilik yükümlülüklerini reddederek başkaldırdıklarını gördüğünüz kadınlara) öğüt verin, onları yataklarında yalnız bırakın. (Bunlar fayda vermez de mecbur kalırsanız) onları (hafifçe) dövün.
32:16 تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا
Diyanet Meali: Onlar, korkarak ve ümid ederek Rablerine ibadet etmek için yataklarından kalkarlar.