ق و م

KÖK HARFLER: ق و م

ANLAM: 

قَامَ : Sabit durmak; ayakta durmak; hareketsiz durmak; ayağa kalkmak ya da dikilmek. Durmak ya da kalmak; otururken veya uzanırken kalkmak.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnekAçıklama
قَامَfiil-I33Kalktı, azmetti, ayakta durdu72/19
أَقَامَfiil-IV54Yerleşti, dosdoğru kıldı13/22
اِسْتَقَامَfiil-X10Dosdoğru oldu81/28
قَائِمٌisim22Kalkan, duran, gözleyici11/100Müennes: قَائِمَةٌ Kırık Çoğul: قِيَامٌ
قَوَّامٌisim3Bakan, himaye eden, idareci4/34
قَيُّومٌisim3Zatı ile kaim olan20/111
أَقْوَمُisim4Daha eftal, daha doğru4/46
مَقَامٌisim14Makam55/46
مُقَامٌisim4İkamet etmek33/13Müennes: مُقَامَةٌ
مُقِيمٌisim10Bâki, namazı dosdoğru kılan14/40
قَيِّمٌisim5Dosdoğru30/30
قَيِّمَةٌisim2Çok kıymetli98/3
قَوَامٌisim1Dengeli, ölçülü25/67
إِقَامٌisim2Namazı dosdoğru kılma21/73
أِقَامَةٌisim1Yerleşme, ikamet etme16/80
تَقْويِمٌisim1Ölçülü ve düzgün yapma95/4
مُسْتَقِيمٌisim37Dosdoğru, kusursuz2/142
قِيَمٌisim1Dosdoğru, sabit; (işleri) sağlamca yapan, halleden6/161
قِيَامَةٌisim70Kıyamet3/55
قَوْمٌisim383Kavim7/69

Toplam660


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Benzer Manada Kelimeler

  • قَامَ
    • نَهَضَ
  • اِسْتَقَامَ
    • اِسْتَوَى > bak: س و ي
    • اِسْتَدَّ > bak: س د د
    • اِنْتَظَمَ
  • قَوْمٌ

Zıt Manada Kelimeler

  • قَامَ
  • اِسْتَقَامَ

AÇIKLAMA:

TESDÎD ile TAKVÎM kelimeleri arasındaki fark

( س د دق و م )

Tesdîd, “sevaba / doğruya yöneltmek anlamına gelir. Bu nedenle, birisi oku doğru yöne çevirdiği zaman, seddede’s sehme (oku hedefe doğrulttu) denir. Takvîm ise, okun ve kumar okunun doğrultulmasında olduğu gibi “eğriliğin giderilmesi”dir. Sonra istiare olarak kullanılmış ve kavveme’l amele (işi doğru yaptı) denilmiştir. (Farklar Sözlüğü 309) Bknz: ( س د د )

KIYMET ile SEMEN kelimeleri arasındaki fark

( ق و مث م ن )

Kıymet, “fazlasız ve eksiksiz olarak semen’e/değere denk olan” anlamına gelir. Semen; eksik, tam ya da fazla olabilir. (Farklar Sözlüğü 352) Bknz: ( ث م ن )

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Kavim قَوْم Aralarında töre, dil ve kültür ortaklığı bulunan, boy ve soy bakımından da birbirine bağlı insan topluluğu.
Kâim قَائِم 1: Başka bir şeyin yerine geçen. 2: Ayakta duran, var olan, mevcut. 3: Bir işte sebat eden, direnen. 4: Bir şeyi yapan, icra eden.  5: Allah’ın emrini ifa eden.  6: Her zaman var olan (Allah).
Kayme قَائِمَة Bir şeyin yerine geçen, kâim olan şey. Kâğıt para.
Kavâm قَوَام Adalet.
Kıvam قِوَام 1: Sıvıların koyuluk derecesi. 2: Bir şeyin en uygun zaman veya durumu.
Kıyâm قِيَام 1: Kalkma, ayağa kalkma, ayakta durma. 2: Namazda ayakta durma. 3: Bir işe başlama. 4: Ayaklanma. 5: Ölümden sonra dirilme, ayağa kalkma.
Kıymet قِيْمَة 1: Değer 2: Bedel, baha, tutar. 3: Şeref, onur, itibar.
Kıyâmet قِيَامَة 1: Tek tanrılı dinlerin inanışına göre dünyanın sonu ve bütün ölülerin dirilerek mahşerde toplanacağı zaman, kıyamet günü, mahşer günü. 2: Gürültülü, karışıklık; gürültü, patırtı.  3: Büyük felaket, afet.
Kâmet قَامَة 1: Farz olan namazdan önce okunan iç ezan. 2: Boy, boy bos, endam.
Akvem أٓقْوَم Daha doğru. En doğru.
Makâm مَقَام 1: Mevki, kat, yer. 2: Klasik Türk müziğinde bir müzik parçası veya şarkının işleniş biçimi.
Kaymakam قَائِم مَقَام Bir ilçede devleti temsil eden en yetkili yönetim görevlisi, ilçebay. Yerinde duran, makam sahibi
Kayyûm قَيوُّم 1: Belli bir malın yönetilmesi veya belli bir işin yapılması için görevlendirilen kimse. 2: Gökleri, yeri ve herşeyi tutan. Herşeyin varlık sahibi olabilmesi için gerekeni veren. Allah’ın isimlerinden. 3: Ezeli ve ebedi olan, değişmeyen.
Kayyime قَيِّمَة Müstakim, adil. Çok değerli.
Kavvâm قَوَّام Nezaret ve muhafaza eden kimse. İşlerin mes’uliyetini üzerine alıp iyi idare eden.
Takvîm تَقْويِم 1: Zamanı yıllara, aylara ve günlere ayıran yöntem. 2: Bir yılın günlerini, aylarını gösteren, değişik biçimlerde yapılmış çizelge veya defter.  3: Yapılacak bir işin türlü evrelerini zamana bağlı olarak gösteren program.
Mukâvim مُقَاوِم 1: Dayanıklı, güçlü, dirençli. 2: Karşı koyan, başkaldıran.
Mukâvemet مُقَاوَمَة Dayanma, karşı durma, karşı koyma, direnme, direniş, dayanırlık.
Mukîm مُقِيم Bir yerde, bir evde oturan, eğleşen, ikamet eden.
Mükâm مُقَام Durulacak yer, ikametgah. İkametgahta geçen zaman.
İkâmet إِقَامَة Bir yerde oturma, eğleşme.
Tekavvüm تَقَوُّم Eğri iken doğrulma.
Mütekavvim مُتَقَوِّم Bozuk iken düzelen, eğri iken doğrulan.
Tekâvüm تَقَاوُم Dövüşmek, vuruşmak. Birbiriyle cenge durmak.
Müstakîm مُسْتَقِيم Doğru, doğruluktan şaşmayan.
İstikâmet اِسْتِقَامَة Doğrultu. Doğruluk, namuslu hareket. Her işte itidal üzere bulunmak. Adaletten, doğruluktan ayrılmayıp, diyanet ve akıl içinde yürümek.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

قَامَ : Fiil-I.

2:20كُلَّمَا أَضَاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِيهِ وَإِذَا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُوا
Diyanet Meali:(Şimşek neredeyse gözlerini alıverecek.) Önlerini her aydınlatışında ışığında yürürler. Karanlık çökünce dikilip kalırlar.
2:238وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ
Diyanet Meali:Allah’a gönülden boyun eğerek namaza durun.
2:275لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ
Diyanet Meali:(Faiz yiyenler), ancak şeytanın çarptığı kimsenin kalktığı gibi kalkarlar.
2:275لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ
Diyanet Meali:Faiz yiyenler, ancak şeytanın çarptığı kimsenin kalktığı gibi kalkarlar.
4:102فَلْتَقُمْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَكَ وَلْيَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed! Cephede sen de onların, mü’minlerin arasında bulunup da onlara namaz kıldırdığın vakit), içlerinden bir kısmı seninle beraber namaza dursun. Silâhlarını da yanlarına alsınlar.
4:127وَأَنْ تَقُومُوا لِلْيَتَامَىٰ بِالْقِسْطِ
Diyanet Meali:(Kitapta, kendilerine verilmesi farz kılınan mirası vermediğiniz ve evlenmek istediğiniz yetim kızlara, zavallı çocuklara) ve yetimlere âdil davranmanıza dair, (size okunmakta olan âyetler de bunu açıklıyor). 
4:142وَإِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ
Diyanet Meali:Onlar, namaza kalktıkları zaman (tembel tembel kalkarlar).
4:142قَامُوا كُسَالَىٰ
Diyanet Meali:(Onlar, namaza kalktıkları zaman) tembel tembel kalkarlar.
5:6إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ
Diyanet Meali:Namaza kalkacağınız zaman yüzlerinizi, (dirseklere kadar) ellerinizi … yıkayın.
5:107فَإِنْ عُثِرَ عَلَىٰ أَنَّهُمَا اسْتَحَقَّا إِثْمًا فَآخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا
Diyanet Meali:Bu şahitlerin (sonradan yalan söyleyerek) bir günah kazandıkları anlaşılırsa, (şahitlerin haklarına tecavüz ettiği ölüye daha yakın olan mirasçılardan) iki kişi onların yerini alır…
9:84وَلَا تُصَلِّ عَلَىٰ أَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ أَبَدًا وَلَا تَقُمْ عَلَىٰ قَبْرِهِ
Diyanet Meali:Onlardan ölen hiçbirine asla namaz kılma ve kabrinin başında durma.
9:108لَا تَقُمْ فِيهِ أَبَدًا
Diyanet Meali:Onun içinde asla namaz kılma.
9:108لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَىٰ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِيهِ
Diyanet Meali:İlk günden temeli takva (Allah’a karşı gelmekten sakınmak) üzerine kurulan mescit (Kuba mescidi), içinde namaz kılmana elbette daha lâyıktır.
14:41رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ
Diyanet Meali:“Rabbimiz! Hesap görülecek günde, beni, ana-babamı ve inananları bağışla.”*
18:14إِذْ قَامُوا فَقَالُوا رَبُّنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ
Diyanet Meali:Kalkıp da, “Rabbimiz, göklerin ve yerin Rabbidir…” dediklerinde (onların kalplerine kuvvet vermiştik).
26:218الَّذِي يَرَاكَ حِينَ تَقُومُ
Diyanet Meali:O ki, (gece namaza) kalktığın zaman seni görüyor.*
27:39قَالَ عِفْرِيتٌ مِنَ الْجِنِّ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ مِنْ مَقَامِكَ
Diyanet Meali:Cinlerden bir ifrit, ”Sen yerinden kalkmadan ben onu sana getiririm…” dedi.
30:12وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ
Diyanet Meali:Kıyametin kopacağı günde, suçlular hayal kırıklığı içinde ümitsizliğe düşeceklerdir.*
30:14وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ
Diyanet Meali:Kıyametin kopacağı gün, işte o gün mü’minler ve kâfirler birbirinden ayrılacaklardır.*
30:25وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ تَقُومَ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ بِأَمْرِهِ
Diyanet Meali:Emriyle göğün ve yerin (kendi düzenlerinde) durması da O’nun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir.
30:55وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَيْرَ سَاعَةٍ
Diyanet Meali:Kıyametin kopacağı gün suçlular, (dünyada) bir andan fazla kalmadıklarına yemin ederler.
34:46قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَىٰ وَفُرَادَىٰ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) De ki: “Ben size ancak bir tek şeyi, Allah için ikişer ikişer, teker teker kalkıp düşünmenizi öğütlüyorum.”
40:46وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ
Diyanet Meali:Kıyametin kopacağı günde de, “Firavun ailesini azabın en şiddetlisine sokun” denilecektir.
40:51إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهَادُ
Diyanet Meali:Şüphesiz ki, peygamberlerimize ve iman edenlere dünya hayatında ve şahitlerin şahitlik edecekleri günde yardım ederiz.*
45:27وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ
Diyanet Meali:Kıyamet kopacağı gün, işte o gün batıla sapanlar hüsrana uğrayacaklardır.
52:48وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ حِينَ تَقُومُ
Diyanet Meali:Kalktığında Rabbini hamd ile tespih et.
57:25وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ
Diyanet Meali:(Andolsun, biz elçilerimizi açık mucizelerle gönderdik) ve beraberlerinde kitabı ve mizanı (ölçüyü) indirdik ki, insanlar adaleti yerine getirsinler.
72:19وَأَنَّهُ لَمَّا قَامَ عَبْدُ اللَّهِ يَدْعُوهُ كَادُوا يَكُونُونَ عَلَيْهِ لِبَدًا
Diyanet Meali:Allah’ın kulu (Muhammed), O’na ibadet etmek için kalktığında cinler nerede ise (Kur’an’ı dinlemek için kalabalıktan) onun etrafında birbirlerine geçiyorlardı.*
73:2قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا
Diyanet Meali:Kalk, birazı hariç olmak üzere geceyi; (yarısını) ibadetle geçir.*
73:20إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنَىٰ مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Şüphesiz Rabbin, senin, gecenin üçte ikisine yakın kısmını, yarısını ve üçte birini ibadetle geçirdiğini biliyor.
74:2قُمْ فَأَنْذِرْ
Diyanet Meali:Kalk da uyar.*
78:38يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِكَةُ صَفًّا
Diyanet Meali:Ruh’un (Cebrail’in) ve meleklerin saf duracakları gün…
83:6يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ
Diyanet Meali:İnsanların, âlemlerin Rabbinin huzurunda duracakları gün…*

أَقَامَ : Fiil-IV.

2:3الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:Onlar gaybe inanırlar, namazı dosdoğru kılarlar…
2:43وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ
Diyanet Meali:Namazı kılın, zekâtı verin. Rükû edenlerle birlikte siz de rükû edin.*
2:83وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ
Diyanet Meali:“Herkese güzel sözler söyleyeceksiniz, namazı kılacaksınız, zekâtı vereceksiniz.”
2:110وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ
Diyanet Meali:Namazı dosdoğru kılın, zekâtı verin.
2:177وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا
Diyanet Meali:(Asıl iyilik), … namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren, antlaşma yaptıklarında sözlerini yerine getirenlerin … (tutum ve davranışlarıdır).
2:229إِلَّا أَنْ يَخَافَا أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ اللَّهِ
Diyanet Meali:(Evlilikte) tarafların Allah’ın belirlediği ölçüleri koruyamama endişeleri dışında (kadınlara verdiklerinizden boşanma esnasında bir şeyi geri almanız, sizin için helâl olmaz).
2:229فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ اللَّهِ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَا
Diyanet Meali:Eğer onlar Allah’ın belirlediği ölçüleri gözetmeyecekler diye endişe ederseniz, (o zaman kadının boşanmak için bedel vermesinde) ikisine de günah yoktur.
2:230فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَا أَنْ يَتَرَاجَعَا إِنْ ظَنَّا أَنْ يُقِيمَا حُدُودَ اللَّهِ
Diyanet Meali:(Bu koca da onu boşadığı takdirde), onlar (kadın ile ilk kocası) Allah’ın koyduğu ölçüleri gözetebileceklerine inanıyorlarsa tekrar birbirlerine dönüp evlenmelerinde bir günah yoktur.
2:277وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ
Diyanet Meali:(Şüphesiz iman edip salih ameller işleyen), namazı dosdoğru kılan ve zekâtı verenlerin mükâfatları Rableri katındadır.
4:77كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ
Diyanet Meali:“(Savaşmaktan) ellerinizi çekin, namazı kılın, zekâtı verin.”
4:102وَإِذَا كُنْتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلَاةَ فَلْتَقُمْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَكَ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Cephede sen de onların (mü’minlerin) arasında bulunup da onlara namaz kıldırdığın vakit, içlerinden bir kısmı seninle beraber namaza dursun.
4:103فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:Güvene kavuştunuz mu namazı tam olarak kılın.
5:12لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلَاةَ وَآتَيْتُمُ الزَّكَاةَ وَآمَنْتُمْ بِرُسُلِي
Diyanet Meali:“Andolsun eğer namazı kılar, zekâtı verir ve elçilerime inanırsanız…”
5:55الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ
Diyanet Meali:(Sizin dostunuz ancak Allah’tır, Resûlüdür) ve Allah’ın emirlerine boyun eğerek namazı kılan, zekâtı veren (mü’minlerdir).
5:66وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ
Diyanet Meali:Eğer onlar Tevrat’ı, İncil’i ve Rableri tarafından kendilerine indirileni (Kur’an’ı) gereğince uygulasalardı, elbette üstlerinden ve ayaklarının altından (bol bol rızık) yiyeceklerdi.
5:68لَسْتُمْ عَلَىٰ شَيْءٍ حَتَّىٰ تُقِيمُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ
Diyanet Meali:(De ki: “Ey Kitap ehli!) Tevrat’ı, İncil’i (ve Rabbinizden size indirileni, Kur’an’ı) uygulamadıkça hiçbir şey üzere değilsiniz.”
6:72وَأَنْ أَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَاتَّقُوهُ وَهُوَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
Diyanet Meali:Bir de, bize, “Namazı dosdoğru kılın ve Allah’a karşı gelmekten sakının” diye emrolundu. O, huzurunda toplanacağınız Allah’tır.*
7:29وَأَقِيمُوا وُجُوهَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ
Diyanet Meali:“Her secde yerinde yüzlerinizi (O’na) doğrultun. Dini Allah’a has kılarak O’na ibadet edin.”
7:170وَالَّذِينَ يُمَسِّكُونَ بِالْكِتَابِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:Kitab’a sımsıkı sarılanlara ve namazı dosdoğru kılanlara gelince…
8:3الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ
Diyanet Meali:Onlar namazı dosdoğru kılan, kendilerine rızık olarak verdiğimiz şeylerden Allah yolunda harcayan kimselerdir.*
9:5فَإِنْ تَابُوا وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ فَخَلُّوا سَبِيلَهُمْ
Diyanet Meali:Eğer tövbe ederler, namazı kılıp zekâtı da verirlerse, kendilerini serbest bırakın.
9:11فَإِنْ تَابُوا وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ
Diyanet Meali:Fakat tövbe edip, namazı kılar ve zekâtı verirlerse, artık onlar sizin din kardeşlerinizdir.
9:18وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَلَمْ يَخْشَ إِلَّا اللَّهَ
Diyanet Meali:Namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren ve Allah’tan başkasından korkmayan (kimseler)…
9:71وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ
Diyanet Meali:Namazı dosdoğru kılar, zekâtı verirler. Allah’a ve Resûlüne itaat ederler.
10:87وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:Ve evlerinizi namaz kılınacak yerler yapın. Namazı dosdoğru kılın.
10:105وَأَنْ أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
Diyanet Meali:“Ve (bana) hanîf (Allah’ın birliğini tanıyıcı) olarak yüzünü dine çevir; sakın müşriklerden olma, diye (emredildi).”
11:114وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِنَ اللَّيْلِ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Gündüzün iki tarafında ve gecenin gündüze yakın vakitlerinde namaz kıl.
13:22وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ
Diyanet Meali:Namazı dosdoğru kılan, kendilerine verdiğimiz rızıklardan (gizli olarak ve açıktan) Allah için harcayanlar…
14:31قُلْ لِعِبَادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا يُقِيمُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:İnanan kullarıma söyle, namazı dosdoğru kılsınlar…
14:37رَبَّنَا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:“Rabbimiz! Ben çocuklarımdan bazısını, senin kutsal evinin (Kâbe’nin) yanında ekin bitmez bir vadiye yerleştirdim. Rabbimiz! Namazı dosdoğru kılmaları için (böyle yaptım).”
17:78أَقِمِ الصَّلَاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَىٰ غَسَقِ اللَّيْلِ
Diyanet Meali:Güneşin zevalinden (öğle vaktinde Batı’ya kaymasından) gecenin karanlığına kadar (belli vakitlerde) namazı kıl.
18:77فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارًا يُرِيدُ أَنْ يَنْقَضَّ فَأَقَامَهُ
Diyanet Meali:Derken orada yıkılmaya yüz tutmuş bir duvar gördüler. Adam hemen o duvarı doğrulttu.
18:105فَحَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَزْنًا
Diyanet Meali:(Onlar, Rab’lerinin âyetlerini ve O’na kavuşacaklarını inkâr eden), böylece amelleri boşa çıkan, o yüzden de kıyamet gününde amelleri için bir terazi kurmayacağımız kimselerdir.
20:14إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِكْرِي
Diyanet Meali:“Şüphe yok ki ben Allah’ım. Benden başka hiçbir ilâh yoktur. O hâlde bana ibadet et ve beni anmak için namaz kıl.”*
22:41الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:Onlar öyle kimselerdir ki, şâyet kendilerine yeryüzünde imkân ve iktidar versek, namazı dosdoğru kılarlar…
22:78فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاكُمْ
Diyanet Meali:Artık namazı dosdoğru kılın, zekâtı verin ve Allah’a sarılın. O, sizin sahibinizdir.
24:56وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ
Diyanet Meali:Namazı dosdoğru kılın, zekâtı verin, Resûle itaat edin (ki size merhamet edilsin).
27:3الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ
Diyanet Meali:Namazı dosdoğru kılan, zekâtı verenler…
29:45اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Kitaptan sana vahyolunanı oku, namazı da dosdoğru kıl.
30:30فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا
Diyanet Meali:Hakka yönelen bir kimse olarak yüzünü dine çevir.
30:31مُنِيبِينَ إِلَيْهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ
Diyanet Meali:Hepiniz O’na yönelerek O’na karşı gelmekten sakının, namazı kılın; müşriklerden olmayın.
30:43فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ الْقَيِّمِ
Diyanet Meali:Yüzünü dosdoğru dine çevir.
31:4الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ
Diyanet Meali:Onlar; namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren kimselerdir.
31:17يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ
Diyanet Meali:“Yavrum! Namazı dosdoğru kıl. İyiliği emret. Kötülükten alıkoy.”
33:33وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ
Diyanet Meali:Namazı kılın, zekâtı verin. Allah’a ve Resûlüne itaat edin.
35:18إِنَّمَا تُنْذِرُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:Sen ancak, görmedikleri hâlde Rablerinden için için korkanları ve namaz kılanları uyarırsın.
35:29إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ
Diyanet Meali:Şüphesiz, Allah’ın kitabını okuyanlar, namazı kılanlar ve kendilerine rızık olarak verdiğimiz şeylerden, gizlice ve açıktan Allah yolunda harcayanlar, asla zarar etmeyecek bir ticaret umabilirler.*
42:13أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ
Diyanet Meali:“Dini dosdoğru tutun ve onda ayrılığa düşmeyin!”
42:38وَالَّذِينَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:Yine onlar, Rablerinin davetine icabet ederler ve namazı kılarlar.
55:9وَأَقِيمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِيزَانَ
Diyanet Meali:Tartıyı adaletle yapın, teraziyi eksik tutmayın.*
58:13فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ
Diyanet Meali:Artık namazı kılın, zekâtı verin, Allah’a ve Resûlüne itaat edin.
65:2وَأَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنْكُمْ وَأَقِيمُوا الشَّهَادَةَ لِلَّهِ
Diyanet Meali:İçinizden iki âdil kimseyi şahit tutun. Şahitliği Allah için dosdoğru yapın.
73:20وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا
Diyanet Meali:Namazı dosdoğru kılın, zekâtı verin, Allah’a güzel bir borç verin.
98:5وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ
Diyanet Meali:Hâlbuki onlara, ancak dini Allah’a has kılarak, hakka yönelen kimseler olarak O’na kulluk etmeleri, namazı kılmaları ve zekâtı vermeleri emredilmişti.

اِسْتَقَامَ : Fiil-X.

9:7فَمَا اسْتَقَامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ
Diyanet Meali:Bunlar size karşı dürüst davrandığı sürece, siz de onlara dürüst davranın. Çünkü Allah, kendine karşı gelmekten sakınanları sever.
9:7فَمَا اسْتَقَامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ
Diyanet Meali:Bunlar size karşı dürüst davrandığı sürece, siz de onlara dürüst davranın.
10:89قَالَ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُمَا فَاسْتَقِيمَا
Diyanet Meali:Allah da, “Her ikinizin de duası kabul edildi. Öyleyse dürüst olmakta devam edin…” dedi.
11:112فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ وَلَا تَطْغَوْا
Diyanet Meali:Öyle ise emrolunduğun gibi dosdoğru ol. Beraberindeki tövbe edenler de dosdoğru olsunlar. Hak ve adalet ölçülerini aşmayın.
41:6أَنَّمَا إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ فَاسْتَقِيمُوا إِلَيْهِ وَاسْتَغْفِرُوهُ
Diyanet Meali:(De ki: “Ben de ancak sizin gibi bir insanım. Fakat bana) ilâhınızın yalnızca bir tek ilâh olduğu (vahyediliyor). Artık O’na yönelin ve O’ndan bağışlanma dileyin.”
41:30إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ
Diyanet Meali:Şüphesiz “Rabbimiz Allah’tır” deyip de, sonra dosdoğru olanlar var ya, onların üzerine akın akın melekler iner…
42:15فَلِذَٰلِكَ فَادْعُ وَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Bundan dolayı sen çağrıya devam et ve emrolunduğun gibi dosdoğru ol.
46:13إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ
Diyanet Meali:“Şüphesiz Rabbimiz Allah’tır” deyip sonra da dosdoğru olanlara hiçbir korku yoktur…
72:16وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا
Diyanet Meali:“Eğer yolda dosdoğru olurlarsa, mutlaka onlara bol yağmur yağdırırız…”*
81:28لِمَنْ شَاءَ مِنْكُمْ أَنْ يَسْتَقِيمَ
Diyanet Meali:İçinizden dürüst olmak isteyenler için…*

قَائِمٌ : İsim. İsm-i Fâil. Kırık Çoğul: قِيَامٌ Müennesi: قَائِمَةٌ

3:18شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِكَةُ وَأُولُو الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ
Diyanet Meali:Allah, melekler ve ilim sahipleri, ondan başka ilâh olmadığına adaletle şâhitlik ettiler.
3:39فَنَادَتْهُ الْمَلَائِكَةُ وَهُوَ قَائِمٌ يُصَلِّي فِي الْمِحْرَابِ
Diyanet Meali:Zekeriya mabedde namaz kılarken melekler ona … diye seslendiler.
3:75وَمِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدِينَارٍ لَا يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلَّا مَا دُمْتَ عَلَيْهِ قَائِمًا
Diyanet Meali:Fakat onlardan öylesi de vardır ki, ona bir dinar emanet etsen, tepesine dikilip durmadıkça onu sana iade etmez.
3:191الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىٰ جُنُوبِهِمْ
Diyanet Meali:Onlar ayaktayken, otururken ve yanları üzerine yatarken Allah’ı anarlar.
4:5وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِيَامًا
Diyanet Meali:Allah’ın, sizin için geçim kaynağı yaptığı mallarınızı aklı ermezlere vermeyin.
4:103فَإِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلَاةَ فَاذْكُرُوا اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىٰ جُنُوبِكُمْ
Diyanet Meali:Namazı kıldınız mı, gerek ayakta, gerek otururken ve gerek yan yatarak hep Allah’ı anın.
5:97جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ
Diyanet Meali:Allah; Ka’be’yi, o saygıdeğer evi … insanlar(ın din ve dünyaları) için ayakta kalma (ve canlanma) sebebi kıldı.
10:12وَإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنْبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَائِمًا
Diyanet Meali:İnsana bir sıkıntı dokundu mu, gerek yan üstü yatarken, gerek otururken, gerekse ayakta iken (her hâlinde bu sıkıntıdan kurtulmak için) bize dua eder.
11:100ذَٰلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْقُرَىٰ نَقُصُّهُ عَلَيْكَ مِنْهَا قَائِمٌ وَحَصِيدٌ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Bunlar o memleketlerin haberlerinden bazılarıdır. Onları sana anlatıyoruz. Onlardan ayakta duranlar da var, yıkılıp gidenler de.*
13:33أَفَمَنْ هُوَ قَائِمٌ عَلَىٰ كُلِّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ
Diyanet Meali:Herkesin kazandığını görüp gözeten Allah inkâr edilir mi?
22:26وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ
Diyanet Meali:“Evimi, tavaf edenler, namaz kılanlar, rükû ve secde edenler için temizle.”
25:64وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِيَامًا
Diyanet Meali:Onlar, Rabblerine secde ederek ve kıyamda durarak geceleyenlerdir.*
39:9أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاءَ اللَّيْلِ سَاجِدًا وَقَائِمًا
Diyanet Meali:(Böyle bir kimse mi Allah katında makbuldür,) yoksa gece vakitlerinde, secde hâlinde ve ayakta, (ahiretten korkarak ve Rabbinin rahmetini umarak) itaat ve kulluk eden mi?
39:68ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرَىٰ فَإِذَا هُمْ قِيَامٌ يَنْظُرُونَ
Diyanet Meali:Sonra ona bir daha üflenir, bir de bakarsın onlar kalkmış bekliyorlar.
51:45فَمَا اسْتَطَاعُوا مِنْ قِيَامٍ وَمَا كَانُوا مُنْتَصِرِينَ
Diyanet Meali:Artık, ne yerlerinden kalkmaya güçleri yetti, ne de başkasından yardım görebildiler.*
62:11وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انْفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِمًا
Diyanet Meali:(Durum böyle iken) onlar bir ticaret veya bir oyun eğlence gördükleri zaman hemen dağılıp ona koştular ve seni ayakta bıraktılar.
70:33وَالَّذِينَ هُمْ بِشَهَادَاتِهِمْ قَائِمُونَ
Diyanet Meali:Onlar, şahitliklerini dosdoğru yapan kimselerdir.*

قَائِمَةٌ : İsim. İsm-i Fâil. Müennes. Müzekkeri: قَائِمٌ 

11:71وَامْرَأَتُهُ قَائِمَةٌ فَضَحِكَتْ فَبَشَّرْنَاهَا بِإِسْحَاقَ
Diyanet Meali:İbrahim’in karısı ayakta idi. (Bu sözleri duyunca) güldü. Ona da İshak’ı müjdeledik.
18:36وَمَا أَظُنُّ السَّاعَةَ قَائِمَةً
Diyanet Meali:“Kıyametin kopacağını da sanmıyorum.”
41:50لَيَقُولَنَّ هَٰذَا لِي وَمَا أَظُنُّ السَّاعَةَ قَائِمَةً
Diyanet Meali:(Andolsun! Başına gelen bir zarardan sonra kendisine tarafımızdan bir rahmet tattırsak) mutlaka “Bu benim hakkımdır, Kıyametin kopacağını da sanmıyorum…” der.
59:5مَا قَطَعْتُمْ مِنْ لِينَةٍ أَوْ تَرَكْتُمُوهَا قَائِمَةً عَلَىٰ أُصُولِهَا فَبِإِذْنِ اللَّهِ
Diyanet Meali:(Savaş gereği,) hurma ağaçlarından her neyi kestiniz, yahut (kesmeyip) kökleri üzerinde dikili bıraktınızsa hep Allah’ın izniyledir.
3:113مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ أُمَّةٌ قَائِمَةٌ يَتْلُونَ آيَاتِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Kitap ehli içinde, (gece saatlerinde) ayakta duran, (secdeye kapanarak) Allah’ın âyetlerini okuyan bir topluluk da vardır.

قَوَّامُونَ : İsim. Kurallı Erkek Çoğul. Tekili: قَوَّامٌ

4:34الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ
Diyanet Meali:Erkekler, kadınların koruyup kollayıcılarıdırlar.
4:135يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ
Diyanet Meali:Ey iman edenler! (Kendiniz, ana babanız ve en yakınlarınızın aleyhine de olsa), Allah için şahitlik yaparak adaleti titizlikle ayakta tutan kimseler olun.
5:8يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ
Diyanet Meali:Ey iman edenler! Allah için hakkı titizlikle ayakta tutan, adalet ile şahitlik eden kimseler olun.

قَيُّومٌ : İsim.

2:255اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ
Diyanet Meali:Allah, kendisinden başka hiçbir ilâh olmayandır. Diridir, kayyumdur.O’nu ne bir uyuklama tutabilir, ne de bir uyku.
3:2اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ
Diyanet Meali:Allah, kendisinden başka hiçbir ilâh bulunmayandır. Diridir, kayyumdur.*
20:111وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ وَقَدْ خَابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْمًا
Diyanet Meali:Bütün yüzler; diri, yaratıklarına hâkim ve onları koruyup gözeten Allah’a boyun eğmiştir. Zulüm yüklenen, mutlaka hüsrana uğramıştır.*

أَقْوَمُ : İsim. 

2:282ذَٰلِكُمْ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ وَأَقْوَمُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَىٰ أَلَّا تَرْتَابُوا
Diyanet Meali:Bu, Allah katında adalete daha uygun, şahitlik için daha sağlam, şüpheye düşmemeniz için daha elverişlidir.
4:46وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانْظُرْنَا لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ وَأَقْوَمَ
Diyanet Meali:Şayet: “İşittik ve itaat ettik, dinle ve bizi gözet” demiş olsalardı, onlar için daha iyi, daha doğru olurdu.
17:9إِنَّ هَٰذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ
Diyanet Meali:Gerçekten bu Kur’an en doğru olan yola götürür.
73:6إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا
Diyanet Meali:Şüphesiz gece ibadetinin etkisi daha fazla, (bu ibadetteki) sözler (Kur’an ve dua okuyuşlar) ise daha düzgün ve açıktır.*

مَقَامٌ : İsim.

2:125وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى
Diyanet Meali:Siz de Makam-ı İbrahim’den kendinize bir namaz yeri edinin.
3:97فِيهِ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ مَقَامُ إِبْرَاهِيمَ وَمَنْ دَخَلَهُ كَانَ آمِنًا
Diyanet Meali:Onda apaçık deliller, Makam-ı İbrahim vardır. Oraya kim girerse, güven içinde olur.
5:107فَآخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا
Diyanet Meali:(Eğer sonradan o iki kişinin günaha girdikleri, yalan söyledikleri anlaşılırsa, o zaman, bu öncelikli şahitlerin zarar verdiği kimselerden olan) başka iki adam, onların yerine geçer…
10:71إِنْ كَانَ كَبُرَ عَلَيْكُمْ مَقَامِي وَتَذْكِيرِي بِآيَاتِ اللَّهِ فَعَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْتُ
Diyanet Meali:“Eğer benim konumum ve Allah’ın âyetleriyle öğüt vermem size ağır geliyorsa, (biliniz ki) ben sadece Allah’a dayanıp güvenmişim.”
14:14ذَٰلِكَ لِمَنْ خَافَ مَقَامِي وَخَافَ وَعِيدِ
Diyanet Meali:“Bu, makamımdan korkan ve tehdidimden sakınan kimseler içindir.”
17:79عَسَىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا
Diyanet Meali:(Böylece) Rabbinin, seni, övgüye değer bir makama göndereceği umulur.
19:73قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا أَيُّ الْفَرِيقَيْنِ خَيْرٌ مَقَامًا وَاَحْسَنُ نَدِيًّا
Diyanet Meali:İnkâr edenler, inananlara, “İki topluluktan hangisinin bulunduğu yer daha hayırlı meclis ve mahfili daha güzeldir?” dediler.
26:58وَكُنُوزٍ وَمَقَامٍ كَرِيمٍ
Diyanet Meali:(Biz de Firavun’un kavmini bahçelerden, pınar başlarından), servetlerden ve iyi bir konumdan (çıkardık).*
27:39أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ مِنْ مَقَامِكَ
Diyanet Meali:“Sen yerinden kalkmadan ben onu sana getiririm”
37:164وَمَا مِنَّا إِلَّا لَهُ مَقَامٌ مَعْلُومٌ
Diyanet Meali:(Melekler derler ki:) “Bizim her birimizin bilinen bir makamı vardır.”*
44:26وَزُرُوعٍ وَمَقَامٍ كَرِيمٍ
Diyanet Meali:Nice ekinler, nice güzel konaklar!*
44:51إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي مَقَامٍ أَمِينٍ
Diyanet Meali:Allah’a karşı gelmekten sakınanlar ise güvenli bir yerdedirler.*
55:46وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ
Diyanet Meali:Rabbinin huzurunda (hesap vermek üzere) duracağından korkan kimseye iki cennet vardır.*
79:40وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَىٰ
Diyanet Meali:Kim de, Rabbinin huzurunda duracağından korkar ve nefsini arzularından alıkoyarsa…*

مُقَامٌ : İsim. İsm-i Mef’ûl. İf’âl Bâbı (IV. Bâb). Müennesi: مُقَامَةٌ

25:66إِنَّهَا سَاءَتْ مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا
Diyanet Meali:“Şüphesiz, ne kötü bir durak ve ne kötü bir konaktır orası.”*
25:76خَالِدِينَ فِيهَا حَسُنَتْ مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا
Diyanet Meali:Orada ebedî kalırlar. Orası ne güzel bir durak ve ne güzel bir konaktır!*
33:13وَإِذْ قَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ يَا أَهْلَ يَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا
Diyanet Meali:Hani onlardan bir grup, “Ey Yesrib (Medine) halkı! Sizin burada durmak imkânınız yok. Haydi geri dönün” demişti.

مُقَامَةٌ : İsim. İsm-i Mef’ûl. İf’âl Bâbı (IV. Bâb). Müennes. Müzekkeri: مُقَامٌ

35:35الَّذِي أَحَلَّنَا دَارَ الْمُقَامَةِ مِنْ فَضْلِهِ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا نَصَبٌ
Diyanet Meali:“O, lütfuyla bizi kalınacak yurda yerleştirendir. Bize orada bir yorgunluk dokunmaz.”

مُقِيمٌ : İsim. İsm-i Fâil. İf’âl Bâbı (IV. Bâb). 

4:162لَٰكِنِ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ مِنْهُمْ وَالْمُؤْمِنُونَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَالْمُقِيمِينَ الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:Fakat onlardan ilimde derinleşmiş olanlar ve mü’minler, sana indirilene ve senden önce indirilene iman ederler. O namazı kılanlar … var ya…
9:21يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَرِضْوَانٍ وَجَنَّاتٍ لَهُمْ فِيهَا نَعِيمٌ مُقِيمٌ
Diyanet Meali:Rableri onlara, kendi katından bir rahmet, bir hoşnutluk ve kendilerine içinde tükenmez nimetler bulunan cennetler müjdelemektedir.*
9:68هِيَ حَسْبُهُمْ وَلَعَنَهُمُ اللَّهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُقِيمٌ
Diyanet Meali:O, onlara yeter. Allah, onlara lânet etmiştir. Onlar için sürekli bir azap vardır.
11:39فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ يَأْتِيهِ عَذَابٌ يُخْزِيهِ وَيَحِلُّ عَلَيْهِ عَذَابٌ مُقِيمٌ
Diyanet Meali:Artık, geldiği kimseyi rezil eden azabın kime geleceğini, kimin üzerine sürekli bir azabın ineceğini ileride anlayacaksınız.*
14:40رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي
Diyanet Meali:“Rabbim! Beni namaza devam eden bir kimse eyle. Soyumdan da böyle kimseler yarat.”
15:76وَإِنَّهَا لَبِسَبِيلٍ مُقِيمٍ
Diyanet Meali:O şehrin kalıntıları hâlâ mevcut olan bir yol üstünde duruyor.*
22:35وَالصَّابِرِينَ عَلَىٰ مَا أَصَابَهُمْ وَالْمُقِيمِي الصَّلَاةِ
Diyanet Meali:(Onlar, Allah anıldığı zaman kalpleri ürperen), başlarına gelen musibetlere sabreden, namazı dosdoğru kılan (ve kendilerine rızık olarak verdiklerimizden Allah yolunda harcayan kimselerdir).
39:40مَنْ يَأْتِيهِ عَذَابٌ يُخْزِيهِ وَيَحِلُّ عَلَيْهِ عَذَابٌ مُقِيمٌ
Diyanet Meali:Kişiyi rezil edici azabın kime geleceğini ve sürekli azabın kimin başına ineceğini (yakında bileceksiniz)!”
5:37وَمَا هُمْ بِخَارِجِينَ مِنْهَا وَلَهُمْ عَذَابٌ مُقِيمٌ
Diyanet Meali:(Ateşten çıkmak isterler) ama ondan çıkabilecek değillerdir. Onlara sürekli bir azap vardır.
42:45أَلَا إِنَّ الظَّالِمِينَ فِي عَذَابٍ مُقِيمٍ
Diyanet Meali:İyi bilin ki zâlimler, sürekli bir azap içindedirler.

قَيِّمٌ : İsim.

9:36ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ فَلَا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ
Diyanet Meali:İşte bu, Allah’ın dosdoğru kanunudur. Öyleyse o aylarda kendinize zulmetmeyin.
12:40أَمَرَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ
Diyanet Meali:“O, kendisinden başka hiçbir şeye tapmamanızı emretmiştir. İşte en doğru din budur.”
18:2قَيِّمًا لِيُنْذِرَ بَأْسًا شَدِيدًا مِنْ لَدُنْهُ
Diyanet Meali:(Allah onu), katından gelecek şiddetli bir azap ile (inanmayanları) uyarmak … (için dosdoğru bir kitap kıldı).
30:30ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:İşte bu dosdoğru dindir. Fakat insanların çoğu bilmezler.
30:43فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ الْقَيِّمِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لَا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ
Diyanet Meali:Allah tarafından, geri çevrilmesi olmayan bir gün gelmeden önce yüzünü dosdoğru dine çevir.

قَيِّمَةٌ : İsim. 

98:3فِيهَا كُتُبٌ قَيِّمَةٌ
Diyanet Meali:O sahifelerde dosdoğru hükümler vardır.*
98:5وَذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ
Diyanet Meali:İşte bu dosdoğru dindir.

قَوَامٌ : İsim. 

25:67وَكَانَ بَيْنَ ذَٰلِكَ قَوَامًا
Diyanet Meali:(Onlar, harcadıklarında ne israf ne de cimrilik edenlerdir.) Onların harcamaları, bu ikisi arası dengeli bir harcamadır.

إِقَامٌ : İsim. Mastar. İf’âl Bâbı (IV. Bâb). 

21:73وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءَ الزَّكَاةِ
Diyanet Meali:Ve kendilerine hayırlar işlemeyi, namazı dosdoğru kılmayı, zekâtı vermeyi vahyettik.
24:37رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ
Diyanet Meali:(Allah’ın, yüceltilmesine ve içlerinde adının anılmasına izin verdiği evlerde) hiçbir ticaretin ve hiçbir alışverişin kendilerini, Allah’ı anmaktan, namazı kılmaktan, (zekâtı vermekten) alıkoymadığı birtakım adamlar, (buralarda sabah akşam O’nu tesbih ederler).

أِقَامَةٌ : İsim. Mastar. İf’âl Bâbı (IV. Bâb). 

16:80تَسْتَخِفُّونَهَا يَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَيَوْمَ إِقَامَتِكُمْ
Diyanet Meali:(Hayvanların derilerinden) gerek göç gününüzde, gerek ikamet gününüzde kolayca taşıyacağınız (evler … meydana getirdi).

تَقْويِمٌ : İsim. Mastar. Tef’îl Bâbı (II. Bâb). 

95:4لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ
Diyanet Meali:Biz, gerçekten insanı en güzel bir biçimde yarattık.*

مُسْتَقِيمٌ : İsim. İsm-i Fâil. İstif’âl Bâbı (X. Bâb).

6:126وَهَٰذَا صِرَاطُ رَبِّكَ مُسْتَقِيمًا
Diyanet Meali:Bu, Rabbinin dosdoğru yoludur.
6:153وَأَنَّ هَٰذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ
Diyanet Meali:İşte bu, benim dosdoğru yolum. Artık ona uyun.
10:25وَيَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Ve dilediğini doğru yola iletir.
11:56مَا مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِهَا إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:“Yeryüzünde bulunan hiçbir canlı yoktur ki, Allah, onun perçeminden tutmuş olmasın. Şüphesiz Rabbim dosdoğru bir yol üzerindedir.”
15:41قَالَ هَٰذَا صِرَاطٌ عَلَيَّ مُسْتَقِيمٌ
Diyanet Meali:Allah, “İşte bu bana ulaştıran dosdoğru yoldur.” dedi.*
16:76هَلْ يَسْتَوِي هُوَ وَمَنْ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَهُوَ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:(Allah, şöyle iki adamı da misal verdi: Onlardan biri dilsizdir, hiçbir şeye gücü yetmez, efendisine sadece bir yüktür. Nereye gönderse olumlu bir sonuç alamaz.) Bu, adaletle emreden ve doğru yol üzere olan kimse ile eşit olur mu?
16:121شَاكِرًا لِأَنْعُمِهِ اجْتَبَاهُ وَهَدَاهُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:O’nun nimetlerine şükreden bir önderdi. Allah, onu seçmiş ve doğru yola iletmişti.*
17:35وَأَوْفُوا الْكَيْلَ إِذَا كِلْتُمْ وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ
Diyanet Meali:Ölçtüğünüzde ölçmeyi tam yapın, doğru terazi ile tartın.
19:36وَإِنَّ اللَّهَ رَبِّي وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ
Diyanet Meali:Şüphesiz, Allah, benim de Rabbim, sizin de Rabbinizdir. Öyleyse (yalnız) O’na kulluk edin. Bu, dosdoğru bir yoldur.*
22:54وَإِنَّ اللَّهَ لَهَادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Hiç şüphe yok ki Allah, iman edenleri doğru yola iletir.
22:67وَادْعُ إِلَىٰ رَبِّكَ إِنَّكَ لَعَلَىٰ هُدًى مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Sen Rabbine davet et. Çünkü sen hiç şüphesiz hakka götüren dosdoğru bir yol üzerindesin.
23:73وَإِنَّكَ لَتَدْعُوهُمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Şüphesiz sen onları doğru bir yola çağırıyorsun.*
24:46وَاللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Allah, dilediği kimseyi doğru yola iletir.
26:182وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ
Diyanet Meali:“Doğru terazi ile tartın.”*
36:4عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Dosdoğru bir yol üzere (peygamber gönderilenlerdensin).*
36:61وَأَنِ اعْبُدُونِي هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ
Diyanet Meali:“Bana kulluk edin. İşte bu dosdoğru yoldur.”*
42:52وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Şüphesiz ki sen doğru bir yola iletiyorsun.
43:43فَاسْتَمْسِكْ بِالَّذِي أُوحِيَ إِلَيْكَ إِنَّكَ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Öyle ise sana vahyedilene sımsıkı sarıl. Şüphesiz sen doğru bir yol üzeresin.*
43:61وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُونِ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ
Diyanet Meali:Şüphesiz o Kıyametin (kopacağının) bir bilgisidir. Artık onun hakkında asla şüphe etmeyin, bana uyun, bu doğru bir yoldur.*
43:64إِنَّ اللَّهَ هُوَ رَبِّي وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ
Diyanet Meali:Şüphesiz Allah, benim de Rabbim, sizin de Rabbinizdir. Öyleyse O’na kulluk edin, işte bu doğru bir yoldur.*
46:30يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ وَإِلَىٰ طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:“Gerçeğe ve doğru yola ileten (bir kitap dinledik).”
48:2وَيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَيَهْدِيَكَ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا
Diyanet Meali:Sana olan nimetini tamamlasın, seni doğru yola iletsin…
48:20وَلِتَكُونَ آيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَيَهْدِيَكُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا
Diyanet Meali:(Allah, böyle yaptı) ki, bunlar mü’minler için bir delil olsun, sizi de doğru bir yola iletsin.
1:6اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ
Diyanet Meali:Bizi doğru yola ilet.*
2:142قُلْ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:De ki: “Doğu da, Batı da Allah’ındır. Allah, dilediği kimseyi doğru yola iletir.”
2:213وَاللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Allah, dilediğini doğru yola iletir.
3:51إِنَّ اللَّهَ رَبِّي وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ
Diyanet Meali:“Şüphesiz Allah, benim de Rabbim, sizin de Rabbinizdir. Öyleyse O’na ibadet edin. İşte bu, doğru yoldur.”*
3:101وَمَنْ يَعْتَصِمْ بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِيَ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Kim Allah’a sımsıkı bağlanırsa, kesinlikle o, doğru yola iletilmiştir.
4:68وَلَهَدَيْنَاهُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا
Diyanet Meali:Onları elbette doğru yola iletirdik.*
4:175وَيَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا
Diyanet Meali:Ve onları kendisine varan doğru bir yola iletecektir.
5:16وَيَهْدِيهِمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Kendilerini dosdoğru bir yola iletir.
6:39مَنْ يَشَإِ اللَّهُ يُضْلِلْهُ وَمَنْ يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Allah, kimi dilerse onu şaşırtır. Kimi de dilerse onu dosdoğru yol üzere kılar.
6:87وَاجْتَبَيْنَاهُمْ وَهَدَيْنَاهُمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Bütün bunları seçtik ve bunları dosdoğru bir yola ilettik.
6:161قُلْ إِنَّنِي هَدَانِي رَبِّي إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:De ki: “Şüphesiz Rabbim beni doğru bir yola iletti.”
7:16قَالَ فَبِمَا أَغْوَيْتَنِي لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِيمَ
Diyanet Meali:Şeytan dedi ki: “(Öyle ise) beni azdırmana karşılık, yemin ederim ki, ben de onları saptırmak için senin dosdoğru yolunun üzerinde elbette oturacağım.”*
37:118وَهَدَيْنَاهُمَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ
Diyanet Meali:Onları doğru yola ilettik.*
67:22أَفَمَنْ يَمْشِي مُكِبًّا عَلَىٰ وَجْهِهِ أَهْدَىٰ أَمَّنْ يَمْشِي سَوِيًّا عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Şimdi, yüzüstü kapanarak düşe kalka yürüyen mi daha doğru gider, yoksa dosdoğru bir yolda dimdik yürüyen mi?*

قِيَمٌ : İsim.

6:161قُلْ إِنَّنِي هَدَانِي رَبِّي إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ دِينًا قِيَمًا
Diyanet Meali:De ki: “Şüphesiz Rabbim beni doğru bir yola, dosdoğru bir dine, (Hakk’a yönelen İbrahim’in dinine) iletti.”

قِيَامَةٌ : İsim.

2:85وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يُرَدُّونَ إِلَىٰ أَشَدِّ الْعَذَابِ
Diyanet Meali:Kıyamet gününde ise onlar azabın en şiddetlisine uğratılırlar.
2:113فَاللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
Diyanet Meali:Artık onların aralarında uyuşamadıkları davada, kıyamet gününde hükmü Allah verecektir.
2:174وَلَا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ
Diyanet Meali:Kıyamet günü Allah, onlarla ne konuşacak, ne de onları arıtacaktır. Onlar için elem dolu bir azap vardır.
2:212وَالَّذِينَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Allah’a karşı gelmekten sakınanlar ise, kıyamet günü bunların üstündedir.
3:55وَجَاعِلُ الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:“Ve sana uyanları kıyamete kadar küfre sapanların üstünde tutacağım.”
3:77وَلَا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَلَا يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Allah, kıyamet günü onlarla konuşmayacak, onlara bakmayacak…
3:161وَمَنْ يَغْلُلْ يَأْتِ بِمَا غَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Kim hıyanet ederse, kıyamet günü, hıyanet ettiği şeyle birlikte gelir.
3:180سَيُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Cimrilik ettikleri şey kıyamet gününde boyunlarına dolanacaktır.
3:185وَإِنَّمَا تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Ancak kıyamet günü yaptıklarınızın karşılığı size tastamam verilecektir.
3:194رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدْتَنَا عَلَىٰ رُسُلِكَ وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:“Rabbimiz! Peygamberlerin aracılığı ile bize va’dettiklerini ver bize. Kıyamet günü bizi rezil etme.”
4:87اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ
Diyanet Meali:Allah, kendisinden başka hiçbir ilâh olmayandır. Andolsun, sizi kıyamet gününde mutlaka bir araya toplayacaktır. Bunda asla şüphe yoktur.
4:109فَمَنْ يُجَادِلُ اللَّهَ عَنْهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَمْ مَنْ يَكُونُ عَلَيْهِمْ وَكِيلًا
Diyanet Meali:Ya kıyamet günü onları Allah’a karşı kim savunacak, yahut kim onlara vekil olacak?
4:141فَاللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Allah, kıyamet günü aranızda hükmünü verecektir.
4:159وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا
Diyanet Meali:Kıyamet günü, o (İsa) onların aleyhine şahit olacaktır.
5:14فَأَغْرَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Bu sebeple, biz de aralarına kıyamet gününe kadar sürecek düşmanlık ve kini salıverdik.
5:36لَوْ أَنَّ لَهُمْ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا وَمِثْلَهُ مَعَهُ لِيَفْتَدُوا بِهِ مِنْ عَذَابِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنْهُمْ
Diyanet Meali:Şüphesiz yeryüzünde olanların hepsi ve yanında bir o kadarı daha kendilerinin (kâfirlerin) olsa da onu kıyamet gününün azabından kurtulmak için fidye verecek olsalar, onlardan yine kabul edilmez.
5:64وَأَلْقَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Biz onların arasına kıyamete kadar düşmanlık ve kin saldık.
6:12لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ
Diyanet Meali:Andolsun sizi mutlaka kıyamet gününe toplayacak. Bunda hiç şüphe yok.
7:32قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:De ki: “Bunlar, dünya hayatında mü’minler içindir. Kıyamet gününde ise yalnız onlara özgüdür.”
7:167وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَنْ يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذَابِ
Diyanet Meali:Hani Rabbin, elbette kıyamet gününe kadar onlara azabın en kötüsünü tattıracak kimseleri göndereceğini bildirmişti.
7:172قَالُوا بَلَىٰ شَهِدْنَا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَٰذَا غَافِلِينَ
Diyanet Meali:Onlar da, “Evet, şahit olduk (ki Rabbimizsin)” demişlerdi. Böyle yapmamız kıyamet günü, “Biz bundan habersizdik” dememeniz içindir.
10:60وَمَا ظَنُّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Allah’a karşı yalan uyduranların, kıyamet günü hakkındaki zanları nedir?
10:93إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz ki, ayrılığa düşmüş oldukları şeyler hakkında Rabbin kıyamet günü aralarında hükmünü verecektir.
11:60وَأُتْبِعُوا فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا لَعْنَةً وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Onlar, hem bu dünyada, hem de kıyamet gününde lânete uğratıldılar.
11:98يَقْدُمُ قَوْمَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأَوْرَدَهُمُ النَّارَ
Diyanet Meali:Firavun, kıyamet gününde kavminin önüne geçecek ve onları ateşe götürecektir.
11:99وَأُتْبِعُوا فِي هَٰذِهِ لَعْنَةً وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Onlar, hem bu dünyada, hem de kıyamet gününde lânete uğratıldılar.
16:25لِيَحْمِلُوا أَوْزَارَهُمْ كَامِلَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Böylece kıyamet gününde kendi günahlarını tam olarak, (bilgisizce saptırdıkları kimselerin günahlarının da bir kısmını) yüklenirler.
16:27ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُخْزِيهِمْ
Diyanet Meali:Sonra kıyamet günü, Allah onları rezil edecek…
16:92وَلَيُبَيِّنَنَّ لَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَا كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ
Diyanet Meali:Hakkında ayrılığa düştüğünüz şeyleri kıyamet günü size elbette açıklayacaktır.
16:124وَإِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz Rabbin, ayrılığa düşmekte oldukları şeyler konusunda kıyamet günü aralarında hüküm verecektir.
17:13وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنْشُورًا
Diyanet Meali:Kıyamet günü kendisine, açılmış olarak karşılaşacağı bir kitap çıkaracağız.
17:58وَإِنْ مِنْ قَرْيَةٍ إِلَّا نَحْنُ مُهْلِكُوهَا قَبْلَ يَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Ne kadar memleket varsa hepsini kıyamet gününden önce ya helâk edeceğiz, (ya da şiddetli bir azapla cezalandıracağız).
17:62لَئِنْ أَخَّرْتَنِ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إِلَّا قَلِيلًا
Diyanet Meali:“Andolsun eğer beni kıyamete kadar ertelersen, onun soyunu, pek azı hariç, (azdırarak) kontrolüm altına alacağım.”
17:97وَنَحْشُرُهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَلَىٰ وُجُوهِهِمْ عُمْيًا وَبُكْمًا وَصُمًّا
Diyanet Meali:Onları kıyamet günü körler, dilsizler ve sağırlar olarak yüzüstü haşredeceğiz.
18:105فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَزْنًا
Diyanet Meali:(Onlar), … o yüzden de kıyamet gününde amelleri için bir terazi kurmayacağımız (kimselerdir).
19:95وَكُلُّهُمْ آتِيهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَرْدًا
Diyanet Meali:Onlar(ın her biri) kıyamet günü O’na tek başına gelecektir.*
20:100مَنْ أَعْرَضَ عَنْهُ فَإِنَّهُ يَحْمِلُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وِزْرًا
Diyanet Meali:Kim ondan yüz çevirirse şüphesiz ki o, kıyamet gününde ağır bir günah yükü yüklenecektir.*
20:101خَالِدِينَ فِيهِ وَسَاءَ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حِمْلًا
Diyanet Meali:Onlar o günahın cezası içinde ebediyen kalacaklardır. Sûra üfürüleceği gün, bu ağır yük onlar için ne kötü bir yüktür!*
20:124وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَىٰ
Diyanet Meali:“Bir de onu kıyamet gününde kör olarak haşrederiz.”
21:47وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Kıyamet günü için adalet terazileri kuracağız.
22:9وَنُذِيقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَذَابَ الْحَرِيقِ
Diyanet Meali:Ona kıyamet gününde de yangın azabını tattıracağız.
22:17إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Allah, kıyamet günü onların aralarında mutlaka hüküm verecektir.
22:69اللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ
Diyanet Meali:Hakkında ayrılığa düşüp durduğunuz şeyler konusunda, kıyamet günü Allah aranızda hüküm verecektir.*
23:16ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ تُبْعَثُونَ
Diyanet Meali:Sonra yine muhakkak siz, kıyamet gününde (tekrar) diriltileceksiniz.*
25:69يُضَاعَفْ لَهُ الْعَذَابُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَيَخْلُدْ فِيهِ مُهَانًا
Diyanet Meali:Kıyamet günü onun azabı kat kat artırılır ve horlanmış olarak orada ebedî kalır.*
28:41وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ لَا يُنْصَرُونَ
Diyanet Meali:Biz onları, ateşe çağıran öncüler kıldık. Kıyamet günü de kendilerine yardım edilmeyecektir.*
28:42وَأَتْبَعْنَاهُمْ فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا لَعْنَةً وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ هُمْ مِنَ الْمَقْبُوحِينَ
Diyanet Meali:Bu dünyada onları lânete uğrattık. Kıyamet gününde de onlar iğrenç kılınmış kimselerden olacaklardır.*
28:61ثُمَّ هُوَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنَ الْمُحْضَرِينَ
Diyanet Meali:(Kendisine güzel bir vaadde bulunduğumuz ve o vaad edilen şeye kavuşacak olan kimse, dünya hayatının geçimliklerinden yararlandırdığımız), sonra da kıyamet günü (hesaba çekilmek için) huzura getirilecek (kimse gibi midir)?
28:71قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ اللَّيْلَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِضِيَاءٍ
Diyanet Meali:De ki: “Ne dersiniz? Allah, üzerinize geceyi kıyamete kadar sürekli kılsaydı, Allah’tan başka hangi ilâh size bir aydınlık getirir?”
28:72قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ النَّهَارَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِلَيْلٍ تَسْكُنُونَ فِيهِ
Diyanet Meali:De ki: “Ne dersiniz? Allah, üzerinize gündüzü kıyamete kadar sürekli kılsaydı, Allah’tan başka hangi ilâh size içinde dinleneceğiniz bir gece getirebilir?”
29:13وَلَيُسْأَلُنَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَمَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ
Diyanet Meali:Uydurmakta oldukları şeylerden de kıyamet günü şüphesiz, sorguya çekileceklerdir.
29:25ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكْفُرُ بَعْضُكُمْ بِبَعْضٍ وَيَلْعَنُ بَعْضُكُمْ بَعْضًا
Diyanet Meali:“Sonra kıyamet gününde kiminiz kiminizi inkâr edip tanımayacak; kiminiz kiminize lânet edecektir.”
32:25إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz Rabbin kıyamet günü, üzerinde ayrılığa düşmekte oldukları şeyler konusunda onlar arasında hüküm verecektir.*
35:14وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكْفُرُونَ بِشِرْكِكُمْ
Diyanet Meali:Kıyamet günü de sizin ortak koştuğunuzu inkâr ederler.
39:15قُلْ إِنَّ الْخَاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَأَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:De ki: “Şüphesiz hüsrana uğrayanlar, kıyamet gününde kendilerini ve ailelerini hüsrana sokanlardır.”
39:24أَفَمَنْ يَتَّقِي بِوَجْهِهِ سُوءَ الْعَذَابِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Kıyamet günü kötü azaba karşı yüzüyle korunan kimse, (o gün azaptan emin olan kimse gibi midir)?
39:31ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عِنْدَ رَبِّكُمْ تَخْتَصِمُونَ
Diyanet Meali:Sonra şüphesiz siz kıyamet günü Rabbinizin huzurunda muhakeme edileceksiniz.*
39:47لَافْتَدَوْا بِهِ مِنْ سُوءِ الْعَذَابِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:(Eğer yeryüzünde bulunan her şey tümüyle ve onlarla beraber bir o kadarı da zulmedenlerin olsa), kıyamet günü kötü azaptan kurtulmak için elbette onları verirlerdi.
39:60وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ تَرَى الَّذِينَ كَذَبُوا عَلَى اللَّهِ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ
Diyanet Meali:Kıyamet günü Allah’a karşı yalan söyleyenleri görürsün, yüzleri kapkara kesilmiştir.
39:67وَالْأَرْضُ جَمِيعًا قَبْضَتُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Yeryüzü kıyamet gününde bütünüyle O’nun elindedir.
41:40أَفَمَنْ يُلْقَىٰ فِي النَّارِ خَيْرٌ أَمْ مَنْ يَأْتِي آمِنًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:O hâlde kıyamet gününde ateşe atılan mı, yoksa güven içinde gelen kimse mi daha iyidir?
42:45إِنَّ الْخَاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَأَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:“İşte asıl ziyana uğrayanlar, kıyamet günü kendilerini ve ailelerini ziyana sokanlardır.”
45:17إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz Rabbin, hakkında ayrılığa düştükleri şeyler konusunda kıyamet günü, aralarında hüküm verecektir.
45:26قُلِ اللَّهُ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:De ki: “Allah sizi yaşatıyor. Sonra sizi öldürecek, sonra da (kendisinde şüphe olmayan) Kıyamet gününde sizi bir araya getirecek.”
46:5وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ يَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ مَنْ لَا يَسْتَجِيبُ لَهُ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Kim, Allah’ı bırakıp da, kıyamet gününe kadar kendisine cevap veremeyecek şeylere tapandan daha sapıktır?
58:7ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Sonra onlara yaptıklarını Kıyamet günü haber verecektir.
60:3يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَفْصِلُ بَيْنَكُمْ
Diyanet Meali:Kıyamet günü Allah aranızı ayıracaktır.
68:39أَمْ لَكُمْ أَيْمَانٌ عَلَيْنَا بَالِغَةٌ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ اِنَّلَكُمْلَمَاتَحْكُمُونَ
Diyanet Meali:Yahut bizden, her ne hükmederseniz mutlaka öyle olacağına dair Kıyamete kadar sürecek kesin sözler mi aldınız?*
75:1لَا أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:Kıyamet gününe yemin ederim.*
75:6يَسْأَلُ أَيَّانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:“O kıyamet günü ne zaman?” diye sorar.*

قَوْمٌ : İsim.

2:54وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ
Diyanet Meali:Mûsâ, kavmine dedi ki: “Ey kavmim! Sizler, (buzağıyı ilâh edinmekle) kendinize yazık ettiniz.”
2:54يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Sizler, buzağıyı ilâh edinmekle kendinize yazık ettiniz.”
2:60وَإِذِ اسْتَسْقَىٰ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ
Diyanet Meali:Hani, Mûsâ kavmi için su dilemişti. Biz de, “Asanı kayaya vur” demiştik.
2:67وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تَذْبَحُوا بَقَرَةً
Diyanet Meali:Hani Mûsâ kavmine, “Allah, size bir sığır kesmenizi emrediyor” demişti.
2:118تَشَابَهَتْ قُلُوبُهُمْ قَدْ بَيَّنَّا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ
Diyanet Meali:Onların kalpleri (anlayışları) birbirine benziyor. Biz âyetleri, kesin olarak inanacak bir toplum için açıkladık.
2:164وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Ve gökle yer arasındaki emre amade bulutları (evirip çevirmesinde) elbette düşünen bir topluluk için deliller vardır.
2:230وَتِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ يُبَيِّنُهَا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:İşte bunlar Allah’ın, anlayan bir toplum için açıkladığı ölçüleridir.
2:250أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ
Diyanet Meali:“Üzerimize sabır yağdır, ayaklarımızı sağlam bastır ve şu kâfir kavme karşı bize yardım et.”
2:258وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Zaten Allah, zalimler topluluğunu hidayete erdirmez.
2:264وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ
Diyanet Meali:Allah, kâfirler topluluğunu hidayete erdirmez.
2:286أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ
Diyanet Meali:“Sen bizim Mevlâmızsın. Kâfirler topluluğuna karşı bize yardım et.”
3:86كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ
Diyanet Meali:İman ettikten sonra inkâr eden bir toplumu Allah nasıl doğru yola eriştirir?
3:86وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Allah, zalim toplumu doğru yola iletmez.
3:117كَمَثَلِ رِيحٍ فِيهَا صِرٌّ أَصَابَتْ حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ
Diyanet Meali:(Onların bu dünya hayatında harcadıkları malların durumu), kendilerine zulmeden bir topluluğun ekinlerini vurup (mahveden) kavurucu ve soğuk bir rüzgârın durumu gibidir.
3:140إِنْ يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ
Diyanet Meali:Eğer siz (Uhud’da) bir yara aldıysanız, şüphesiz o topluluk da (Müşrikler de Bedir’de) benzeri bir yara almıştı.
3:147وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ
Diyanet Meali:Ve (yolunda) ayaklarımızı sağlam tut. Kâfir topluma karşı bize yardım et.”
4:78فَمَالِ هَٰؤُلَاءِ الْقَوْمِ لَا يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثًا
Diyanet Meali:Bu topluma ne oluyor ki, neredeyse hiçbir sözü anlamıyorlar!
4:90إِلَّا الَّذِينَ يَصِلُونَ إِلَىٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ
Diyanet Meali:Ancak sizinle aralarında anlaşma olan bir topluma sığınmış bulunanlar başka.
4:90حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَنْ يُقَاتِلُوكُمْ أَوْ يُقَاتِلُوا قَوْمَهُمْ
Diyanet Meali:(Ancak sizinle aralarında anlaşma olan bir topluma sığınmış bulunanlar), yahut ne sizinle ne de kendi kavimleriyle savaşmayı içlerine sığdıramayıp (tarafsız olarak size gelenler başka).
4:91سَتَجِدُونَ آخَرِينَ يُرِيدُونَ أَنْ يَأْمَنُوكُمْ وَيَأْمَنُوا قَوْمَهُمْ
Diyanet Meali:Diğer birtakım kimselerin de hem sizden emin olmak, hem de kavimlerinden emin olmak istediklerini göreceksin.
4:92فَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَكُمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ
Diyanet Meali:(Öldürülen kimse) mü’min olur ve düşmanınız olan bir topluluktan bulunursa, mü’min bir köle azad etmek gerekir.
4:92وَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ فَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَىٰ أَهْلِهِ
Diyanet Meali:Eğer sizinle kendileri arasında antlaşma bulunan bir topluluktan ise ailesine verilecek bir diyet (ve mü’min bir köle azad etmek) gerekir.
4:104وَلَا تَهِنُوا فِي ابْتِغَاءِ الْقَوْمِ
Diyanet Meali:Düşman topluluğunu izlemekte gevşeklik göstermeyin.
5:2وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَنْ تَعْتَدُوا
Diyanet Meali:Sizi Mescid-i Haram’dan alıkoydular diye birtakımlarına beslediğiniz kin, sakın ha sizi, haddi aşmaya sürüklemesin.
5:8وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَىٰ أَلَّا تَعْدِلُوا
Diyanet Meali:Bir topluma olan kininiz, sakın ha sizi adaletsizliğe itmesin.
5:11إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ يَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ
Diyanet Meali:Hani bir topluluk size el uzatmaya (tecavüze) kalkışmıştı…
5:20وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ
Diyanet Meali:Hani Mûsâ, kavmine demişti ki: “Ey kavmim! Allah’ın, üzerinizdeki nimetini hatırlayın.”
5:20يَا قَوْمِ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَعَلَ فِيكُمْ أَنْبِيَاءَ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Allah’ın, üzerinizdeki nimetini hatırlayın. Hani içinizden peygamberler çıkarmıştı.”
5:21يَا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتِي كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Allah’ın size yazdığı kutsal toprağa girin.”
5:22قَالُوا يَا مُوسَىٰ إِنَّ فِيهَا قَوْمًا جَبَّارِينَ
Diyanet Meali:Dediler ki: “Ey Mûsâ! O (dediğin) topraklarda gayet güçlü, zorba bir millet var.”
5:25فَافْرُقْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ
Diyanet Meali:“Artık bizimle, o yoldan çıkmışların arasını ayır.”
5:26فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ
Diyanet Meali:“Artık böyle yoldan çıkmış kavme üzülme.”
5:41سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ
Diyanet Meali:Onlar (Yahudiler) yalan uydurmak için (seni) dinlerler, sana gelmeyen bir topluluk hesabına dinlerler.
5:50وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُكْمًا لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ
Diyanet Meali:Kesin olarak inanacak bir toplum için, kimin hükmü Allah’ınkinden daha güzeldir?
5:51إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Şüphesiz Allah, zalimler topluluğunu doğruya iletmez.
5:54فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ
Diyanet Meali:(Ey iman edenler! Sizden kim dininden dönerse, bilin ki) Allah onların yerine öyle bir topluluk getirir ki, Allah onları sever, onlar da Allah’ı severler.
5:58ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Bu, şüphesiz onların akılları ermeyen bir toplum olmalarındandır.
5:67إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ
Diyanet Meali:Şüphesiz Allah, kâfirler topluluğunu hidayete erdirmeyecektir.
5:68فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ
Diyanet Meali:Öyle ise o kâfirler toplumu için üzülme.
5:77وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَأَضَلُّوا كَثِيرًا
Diyanet Meali:“Daha önce sapmış, birçoklarını da saptırmış (ve dümdüz yoldan da şaşmış) bir milletin arzu ve keyiflerine uymayın.”
5:84وَنَطْمَعُ أَنْ يُدْخِلَنَا رَبُّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ
Diyanet Meali:“Rabbimizin, bizi salihler topluluğuyla beraber (cennete) koymasını umarken, (Allah’a ve bize gelen gerçeğe ne diye inanmayalım)?”
5:102قَدْ سَأَلَهَا قَوْمٌ مِنْ قَبْلِكُمْ ثُمَّ أَصْبَحُوا بِهَا كَافِرِينَ
Diyanet Meali:Sizden önceki bir millet o tür şeyleri sordu da sonra o yüzden kâfir oldu.*
5:108وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Allah, fasık toplumu doğruya iletmez.
6:45فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
Diyanet Meali:Böylece zulmeden o toplumun kökü kesildi. Hamd, âlemlerin Rabbi Allah’a mahsustur.*
6:47هَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الظَّالِمُونَ
Diyanet Meali:(De ki: “Ne dersiniz, Allah’ın azabı size beklenmedik bir anda veya açıktan açığa gelse), zalimler toplumundan başkası mı helâk edilecek?”
6:66وَكَذَّبَ بِهِ قَوْمُكَ وَهُوَ الْحَقُّ قُلْ لَسْتُ عَلَيْكُمْ بِوَكِيلٍ
Diyanet Meali:O (Kur’an) hak olduğu hâlde, kavmin onu yalanladı. De ki: “Ben size vekil (sizden sorumlu) değilim.”*
6:68وَإِمَّا يُنْسِيَنَّكَ الشَّيْطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَىٰ مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Şayet şeytan sana unutturursa hatırladıktan sonra (kalk), o zalimler grubu ile beraber oturma.
6:74إِنِّي أَرَاكَ وَقَوْمَكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ
Diyanet Meali:“Şüphesiz, ben seni de, kavmini de apaçık bir sapıklık içinde görüyorum.”
6:77فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِنْ لَمْ يَهْدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّينَ
Diyanet Meali:Ay da batınca, “Andolsun ki, Rabbim bana doğru yolu göstermezse, mutlaka ben de sapıklardan olurum” dedi.
6:78فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ يَا قَوْمِ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ
Diyanet Meali:(Güneşi doğarken görünce de, “İşte benim Rabbim! Bu daha büyük” dedi.) O da batınca (kavmine dönüp), “Ey kavmim! Ben sizin Allah’a ortak koştuğunuz şeylerden uzağım” dedi.
6:80وَحَاجَّهُ قَوْمُهُ قَالَ أَتُحَاجُّونِّي فِي اللَّهِ وَقَدْ هَدَانِ
Diyanet Meali:Kavmi onunla tartışmaya girişti. Dedi ki: “Beni doğru yola iletmişken, Allah hakkında benimle tartışmaya mı kalkışıyorsunuz?”
6:83وَتِلْكَ حُجَّتُنَا آتَيْنَاهَا إِبْرَاهِيمَ عَلَىٰ قَوْمِهِ
Diyanet Meali:İşte kavmine karşı İbrahim’e verdiğimiz delillerimiz..
6:89فَإِنْ يَكْفُرْ بِهَا هَٰؤُلَاءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَيْسُوا بِهَا بِكَافِرِينَ
Diyanet Meali:Eğer şunlar (inanmayanlar) bunları tanımayıp inkâr ederlerse, biz onları inkâr etmeyecek olan bir kavmi, onlara vekil kılmışızdır.
6:97قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:Bilen bir toplum için âyetleri ayrı ayrı açıkladık.
6:98قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَفْقَهُونَ
Diyanet Meali:Biz anlayan bir toplum için âyetleri ayrı ayrı açıklamışızdır.
6:99إِنَّ فِي ذَٰلِكُمْ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda inanan bir topluluk için (Allah’ın varlığını gösteren) ibretler vardır.
6:105وَلِنُبَيِّنَهُ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:(Onlar, “Sen iyi ders almışsın” desinler diye ve bir de) bilen bir toplum için onu (Kur’an’ı) açıklayalım diye (âyetleri değişik biçimlerde işte böylece açıklıyoruz).
6:126قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz düşünüp öğüt alacak bir toplum için âyetleri ayrı ayrı açıkladık.
6:133كَمَا أَنْشَأَكُمْ مِنْ ذُرِّيَّةِ قَوْمٍ آخَرِينَ
Diyanet Meali:Sizi başka bir kavmin soyundan getirdiği gibi, (dilerse sizi giderir, yok eder ve sizden sonra da yerinize dilediğini getirir).
6:135قُلْ يَا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلَىٰ مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ
Diyanet Meali:De ki: “Ey kavmim! Elinizden geleni yapın. Ben de (görevimi) yapacağım.”
6:144إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Şüphesiz Allah, zalimler topluluğunu doğru yola iletmez.
6:147وَلَا يُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:“(Bununla beraber) suçlu bir toplumdan O’nun azabı geri çevrilmez.”
7:32كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:“İşte bilen bir topluluk için âyetleri, ayrı ayrı açıklıyoruz.”
7:47قَالُوا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Bizi zalim toplumla beraber kılma” derler.
7:52وَلَقَدْ جِئْنَاهُمْ بِكِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَىٰ عِلْمٍ هُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Andolsun biz onlara, bilerek açıkladığımız bir kitabı, inanan bir toplum için bir yol gösterici ve rahmet olarak getirdik.*
7:58كَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ
Diyanet Meali:Şükredecek bir toplum için biz âyetleri işte böyle değişik biçimlerde açıklıyoruz.
7:59لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ
Diyanet Meali:Andolsun, Nûh’u kendi kavmine peygamber olarak gönderdik de, “Ey kavmim! Allah’a kulluk edin…” dedi.
7:59فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Allah’a kulluk edin. Sizin için O’ndan başka hiçbir ilâh yoktur…” dedi.
7:60قَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ
Diyanet Meali:Kavminin ileri gelenleri, “Biz seni açıkça bir sapıklık içinde görüyoruz” dediler.*
7:61قَالَ يَا قَوْمِ لَيْسَ بِي ضَلَالَةٌ وَلَٰكِنِّي رَسُولٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ
Diyanet Meali:(Nûh onlara) şöyle dedi: “Ey kavmim! Bende herhangi bir sapıklık yok. Aksine ben, âlemlerin Rabbi tarafından gönderilmiş bir peygamberim.”*
7:64وَأَغْرَقْنَا الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا عَمِينَ
Diyanet Meali:Âyetlerimizi yalanlayanları da suda boğduk. Çünkü onlar (vicdanları hakka kapalı) kör bir kavim idiler.
7:65قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Allah’a kulluk edin. Sizin için O’ndan başka hiçbir ilâh yoktur.” dedi.
7:66قَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاكَ فِي سَفَاهَةٍ
Diyanet Meali:Kavminin ileri gelenlerinden inkâr edenler dediler ki: “Şüphesiz, biz seni akıl kıtlığı içinde görüyoruz.”
7:67قَالَ يَا قَوْمِ لَيْسَ بِي سَفَاهَةٌ وَلَٰكِنِّي رَسُولٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ
Diyanet Meali:Hûd, şöyle dedi: “Ey kavmim! Bende akıl kıtlığı yok. Aksine ben âlemlerin Rabbi tarafından gönderilmiş bir peygamberim.”*
7:69وَاذْكُرُوا إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاءَ مِنْ بَعْدِ قَوْمِ نُوحٍ
Diyanet Meali:“Hatırlayın ki, Allah sizi Nûh kavminden sonra onların yerine getirdi…”
7:73قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ
Diyanet Meali:Dedi ki: “Ey kavmim! Allah’a kulluk edin. Sizin için O’ndan başka bir ilâh yoktur.”
7:75قَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لِلَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا لِمَنْ آمَنَ مِنْهُمْ أَتَعْلَمُونَ أَنَّ صَالِحًا مُرْسَلٌ مِنْ رَبِّهِ
Diyanet Meali:Kavminin büyüklük taslayan ileri gelenleri, küçük görülüp ezilen inanmışlara, “Siz, Salih’in, Rabbi tarafından gönderilmiş bir peygamber olduğunu (sahiden) biliyor musunuz?” dediler.
7:79فَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَةَ رَبِّي
Diyanet Meali:Artık, Salih onlardan yüz çevirdi ve “Andolsun, ben size Rabbimin vahyettiklerini tebliğ ettim…” dedi.
7:80وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ
Diyanet Meali:Lût’u da Peygamber olarak gönderdik. Hani o kavmine şöyle demişti: “(Sizden önce âlemlerden hiçbir kimsenin yapmadığı) çirkin işi mi yapıyorsunuz?”
7:81إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِنْ دُونِ النِّسَاءِ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ
Diyanet Meali:“Hakikaten siz kadınları bırakıp, şehvetle erkeklere yaklaşıyorsunuz. Hayır, siz haddi aşan bir toplumsunuz.”*
7:82وَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا أَخْرِجُوهُمْ مِنْ قَرْيَتِكُمْ
Diyanet Meali:Kavminin cevabı ise sadece, “Çıkarın bunları memleketinizden…” demek oldu.
7:85قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ
Diyanet Meali:Dedi ki: “Ey kavmim! Allah’a kulluk edin. Sizin için O’ndan başka hiçbir ilâh yoktur.”
7:88قَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَنُخْرِجَنَّكَ يَا شُعَيْبُ
Diyanet Meali:Şu’ayb’ın kavminden büyüklük taslayan ileri gelenler dediler ki: “Ey Şu’ayb! Andolsun, (ya kesinlikle bizim dinimize dönersiniz ya da) mutlaka seni (ve seninle birlikte inananları memleketimizden) çıkarırız.”
7:89رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Bizimle kavmimiz arasında gerçekle hükmet. Çünkü sen hükmedenlerin en hayırlısısın.”
7:90وَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَئِنِ اتَّبَعْتُمْ شُعَيْبًا
Diyanet Meali:Şu’ayb’ın kavminden inkâr eden ileri gelenler dediler ki: “(Ey ahali!) Andolsun ki eğer Şu’ayb’a uyarsanız, (o takdirde mutlaka siz zarar edenler olursunuz).”
7:93فَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي
Diyanet Meali:(Şu’ayb) onlardan yüz çevirdi ve dedi ki: “Ey kavmim! Andolsun, ben size Rabbimin vahyettiklerini ulaştırdım…”
7:93فَكَيْفَ آسَىٰ عَلَىٰ قَوْمٍ كَافِرِينَ
Diyanet Meali:“Şimdi ben, inkârcı bir topluluğa nasıl üzülürüm?”
7:99أَفَأَمِنُوا مَكْرَ اللَّهِ فَلَا يَأْمَنُ مَكْرَ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخَاسِرُونَ
Diyanet Meali:Yoksa Allah’ın tuzağından emin mi oldular? Ziyana uğrayan kavimden başkası Allah’ın tuzağından emin olamaz.*
7:109قَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِ فِرْعَوْنَ إِنَّ هَٰذَا لَسَاحِرٌ عَلِيمٌ
Diyanet Meali:Firavun’un kavminden ileri gelenler, dediler ki: “Şüphesiz bu adam usta bir sihirbazdır.”*
7:127وَقَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِ فِرْعَوْنَ أَتَذَرُ مُوسَىٰ وَقَوْمَهُ لِيُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَيَذَرَكَ وَآلِهَتَكَ
Diyanet Meali:Firavun’un kavminden ileri gelenler dediler ki: “Sen (sihirbazları cezalandıracaksın da) Mûsâ’yı ve kavmini, bu ülkede fesat çıkarsınlar, seni ve ilâhlarını terk etsinler diye bırakacak mısın?”
7:127أَتَذَرُ مُوسَىٰ وَقَوْمَهُ لِيُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ
Diyanet Meali:“Mûsâ’yı ve kavmini, bu ülkede fesat çıkarsınlar, (seni ve ilâhlarını terk etsinler) diye bırakacak mısın?”
7:128قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا
Diyanet Meali:Mûsâ, kavmine, “Allah’tan yardım isteyin ve sabredin…” dedi.
7:133آيَاتٍ مُفَصَّلَاتٍ فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا مُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:(Biz de), her biri ayrı ayrı birer mucize olmak üzere (başlarına tufan, çekirge, ürün güvesi, kurbağalar ve kan gönderdik. Hiçbirinden ders almadılar.) Büyüklük tasladılar ve suçlu bir kavim oldular.
7:137وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ كَانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا
Diyanet Meali:Hor görülüp ezilmekte olan kavmi (İsrailoğullarını, toprağına bolluk ve bereket verdiğimiz) yerin doğu ve batı taraflarına mirasçı kıldık.
7:137وَدَمَّرْنَا مَا كَانَ يَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَقَوْمُهُ وَمَا كَانُوا يَعْرِشُونَ
Diyanet Meali:Firavun ve kavminin yaptıklarını ve (özenle kurup) yükselttiklerini yerle bir ettik.
7:138فَأَتَوْا عَلَىٰ قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَىٰ أَصْنَامٍ لَهُمْ
Diyanet Meali:Derken, kendilerine ait putlara tapan bir kavme rastladılar.
7:138قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ
Diyanet Meali:Mûsa şöyle dedi: “Şüphesiz siz cahillik eden bir kavimsiniz.”
7:142وَقَالَ مُوسَىٰ لِأَخِيهِ هَارُونَ اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي وَأَصْلِحْ
Diyanet Meali:Mûsâ, kardeşi Hârûn’a, “Kavmim arasında benim yerime geç ve yapıcı ol…” dedi.
7:145فَخُذْهَا بِقُوَّةٍ وَأْمُرْ قَوْمَكَ يَأْخُذُوا بِأَحْسَنِهَا
Diyanet Meali:“Şimdi onları kuvvetle tut, kavmine de emret. Onları en güzeliyle alsınlar (uygulasınlar).”
7:148وَاتَّخَذَ قَوْمُ مُوسَىٰ مِنْ بَعْدِهِ مِنْ حُلِيِّهِمْ عِجْلًا جَسَدًا لَهُ خُوَارٌ
Diyanet Meali:Mûsâ’nın kavmi onun (Tur’a gitmesinin) ardından, ziynet eşyalarından, böğürmesi olan bir buzağı heykeli (yaparak ilâh) edindiler.
7:150وَلَمَّا رَجَعَ مُوسَىٰ إِلَىٰ قَوْمِهِ غَضْبَانَ أَسِفًا قَالَ بِئْسَمَا خَلَفْتُمُونِي مِنْ بَعْدِي
Diyanet Meali:Mûsâ, kavmine kızgın ve üzgün olarak döndüğünde, “Benden sonra arkamdan ne kötü işler yaptınız!” dedi.
7:150قَالَ ابْنَ أُمَّ إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَكَادُوا يَقْتُلُونَنِي
Diyanet Meali:(Kardeşi) “Ey anam oğlu” dedi, “Kavim beni güçsüz buldu. Az kalsın beni öldürüyorlardı…”
7:150فَلَا تُشْمِتْ بِيَ الْأَعْدَاءَ وَلَا تَجْعَلْنِي مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:“Sen de bana böyle davranarak düşmanları sevindirme. Beni o zalimler topluluğu ile bir tutma.”
7:155وَاخْتَارَ مُوسَىٰ قَوْمَهُ سَبْعِينَ رَجُلًا لِمِيقَاتِنَا
Diyanet Meali:Mûsâ, kavminden, belirlediğimiz yere gitmek için yetmiş adam seçti.
7:159وَمِنْ قَوْمِ مُوسَىٰ أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ
Diyanet Meali:Mûsâ’nın kavminden (insanları) hak ile doğru yola ileten ve onunla adaletli davranan bir topluluk da vardı.*
7:160وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ
Diyanet Meali:(Tîh sahrasında susuzluktan sıkılan) kavmi Mûsâ’dan su istediğinde biz ona, (“Asânı taşa vur” diye) vahyettik.
7:164لِمَ تَعِظُونَ قَوْمًا اللَّهُ مُهْلِكُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا
Diyanet Meali:“Siz, Allah’ın helâk edeceği veya şiddetli bir azaba uğratacağı bir kavme ne diye (boş yere) öğüt veriyorsunuz?”
7:176ذَٰلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا
Diyanet Meali:İşte bu, âyetlerimizi yalanlayan toplumun durumudur.
7:177سَاءَ مَثَلًا الْقَوْمُ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا
Diyanet Meali:Âyetlerimizi yalan sayan (ve ancak kendilerine zulmeden) bir kavmin durumu ne kötüdür!
7:188إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:“Ben inanan bir kavim için sadece bir uyarıcı ve bir müjdeciyim.”
7:203هَٰذَا بَصَائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:“Bu (Kur’an âyetleri), Rabbinizden gelen basiretlerdir (Gönül gözlerini aydınlatan nurlardır). İman edecek bir topluluk için bir hidayet kaynağı ve bir rahmettir.”
8:53ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَىٰ قَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ
Diyanet Meali:Bunun sebebi şudur: Bir toplum kendilerinde bulunan (iyi davranışlar)ı değiştirmedikçe, Allah onlara verdiği bir nimeti değiştirmez.
8:58وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِيَانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَىٰ سَوَاءٍ
Diyanet Meali:(Antlaşma yaptığın) bir kavmin hainlik etmesinden korkarsan, sen de antlaşmayı bozduğunu aynı şekilde onlara bildir.
8:65وَاِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ يَغْلِبُوا أَلْفًا مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَفْقَهُونَ
Diyanet Meali:Eğer içinizde (sabırlı) yüz kişi bulunursa, inkâr edenlerden bin kişiye galip gelirler. Çünkü onlar anlamayan bir kavimdir.
8:72فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلَّا عَلَىٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ
Diyanet Meali:(Eğer din konusunda sizden yardım isterlerse), sizinle aralarında sözleşme bulunan bir kavme karşı olmadıkça, yardım etmek üzerinize borçtur.
9:6ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:Bu, onların bilmeyen bir kavim olmaları sebebiyledir.
9:11وَنُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:Bilen bir kavme âyetleri işte böyle ayrı ayrı açıklarız.
9:13أَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ
Diyanet Meali:Yeminlerini bozan, peygamberi yurdundan çıkarmaya kalkışan (ve üstelik size tecavüzü ilk defa kendileri başlatan) bir kavimle savaşmaz mısınız?
9:14وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ
Diyanet Meali:(Onlarla savaşın ki, Allah onlara sizin ellerinizle azap etsin, onları rezil etsin), onlara karşı size yardım etsin, mü’min topluluğun gönüllerini ferahlatsın.
9:19لَا يَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Bunlar Allah katında eşit olmazlar. Allah, zâlim topluluğu doğru yola erdirmez.
9:24وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ
Diyanet Meali:“Allah, fasık topluluğu doğru yola erdirmez.”
9:37زُيِّنَ لَهُمْ سُوءُ أَعْمَالِهِمْ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ
Diyanet Meali:Onların bu çirkin işleri, kendilerine süslenip güzel gösterildi. Allah, inkârcı toplumu doğru yola iletmez.
9:39إِلَّا تَنْفِرُوا يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا وَيَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ
Diyanet Meali:Eğer Allah, yolunda sefere çıkmazsanız, sizi elem dolu bir azap ile cezalandırır ve yerinize sizden başka bir toplum getirir.
9:53إِنَّكُمْ كُنْتُمْ قَوْمًا فَاسِقِينَ
Diyanet Meali:“Çünkü siz fasık bir topluluksunuz.”
9:56وَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنَّهُمْ لَمِنْكُمْ وَمَا هُمْ مِنْكُمْ وَلَٰكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ
Diyanet Meali:Kesinlikle sizden olduklarına dair Allah’a yemin ederler. Oysa onlar sizden değillerdir. Fakat onlar korkudan ödleri patlayan bir topluluktur.*
9:70أَلَمْ يَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ
Diyanet Meali:Onlara kendilerinden öncekilerin; Nûh, Âd ve Semûd kavimlerinin … haberleri ulaşmadı mı?
9:70وَقَوْمِ إِبْرَاهِيمَ وَأَصْحَابِ مَدْيَنَ وَالْمُؤْتَفِكَاتِ
Diyanet Meali:İbrahim’in kavminin; Medyen halkının ve yerle bir olan şehirlerin (haberleri ulaşmadı mı)?
9:80وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Allah, fasık topluluğu doğru yola iletmez.
9:96فَإِنْ تَرْضَوْا عَنْهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يَرْضَىٰ عَنِ الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Siz onlardan razı olsanız bile, Allah o fasıklar topluluğundan asla razı olmaz.
9:109فَانْهَارَ بِهِ فِي نَارِ جَهَنَّمَ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:(Binasını takva ve O’nun rızasını kazanmak temeli üzerine kuran kimse mi daha hayırlıdır, yoksa binasını çökmeye yüz tutmuş bir yarın kenarına kurup), onunla birlikte kendisi de cehennem ateşine yuvarlanan (kimse mi)? Allah, zalimler topluluğunu doğru yola erdirmez.
9:115وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُضِلَّ قَوْمًا بَعْدَ إِذْ هَدَاهُمْ حَتَّىٰ يُبَيِّنَ لَهُمْ مَا يَتَّقُونَ
Diyanet Meali:Doğru yola ilettikten sonra, sakınacakları şeyleri kendilerine apaçık bildirmedikçe, Allah bir toplumu saptıracak değildir.
9:122لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ
Diyanet Meali:(Ne var ki mü’minlerin hepsi toptan seferber olacak değillerdir. Öyleyse onların her kesiminden bir grup da), din konusunda köklü ve derin bilgi sahibi olmak ve (döndükleri zaman) kavimlerini uyarmak için (geri kalsa ya)!
9:127صَرَفَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَفْقَهُونَ
Diyanet Meali:Anlamayan bir toplum olmalarından dolayı, Allah onların kalplerini çevirmiştir.
10:5مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَٰلِكَ إِلَّا بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:Allah, bunları (boş yere değil) ancak gerçek ile (hikmeti gereğince) yaratmıştır. O, âyetlerini, bilen bir topluma ayrı ayrı açıklamaktadır.
10:6وَمَا خَلَقَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَّقُونَ
Diyanet Meali:Allah’ın göklerde ve yeryüzünde yarattığı şeylerde, Allah’a karşı gelmekten sakınan bir toplum için pek çok deliller vardır.
10:13كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْقَوْمَ الْمُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:İşte biz suçlu toplumu böyle cezalandırırız.
10:24كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
Diyanet Meali:İşte düşünen bir toplum için, âyetleri böyle ayrı ayrı açıklıyoruz.
10:67إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda işiten bir toplum için ibretler vardır.
10:71وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ
Diyanet Meali:Nûh’un haberini onlara oku. Hani o, bir vakit kavmine şöyle demişti: “Ey kavmim!…”
10:71يَا قَوْمِ إِنْ كَانَ كَبُرَ عَلَيْكُمْ مَقَامِي وَتَذْكِيرِي بِآيَاتِ اللَّهِ فَعَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْتُ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Eğer benim konumum ve Allah’ın âyetleriyle öğüt vermem size ağır geliyorsa, (biliniz ki) ben sadece Allah’a dayanıp güvenmişim.”
10:74ثُمَّ بَعَثْنَا مِنْ بَعْدِهِ رُسُلًا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ
Diyanet Meali:Sonra, onun ardından birçok peygamberi kendi toplumlarına gönderdik. Onlara apaçık mucizeler getirdiler.
10:75فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا مُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:Ama büyüklük tasladılar ve suçlu bir toplum oldular.
10:83فَمَا آمَنَ لِمُوسَىٰ إِلَّا ذُرِّيَّةٌ مِنْ قَوْمِهِ عَلَىٰ خَوْفٍ مِنْ فِرْعَوْنَ
Diyanet Meali:Firavun (ve ileri gelenlerinin kötülük yapmaları) korkusu ile kavminin küçük bir bölümünden başkası Mûsâ’ya iman etmedi.
10:84وَقَالَ مُوسَىٰ يَا قَوْمِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ فَعَلَيْهِ تَوَكَّلُوا
Diyanet Meali:Mûsâ, “Ey kavmim! Eğer siz gerçekten Allah’a iman etmişseniz, (eğer O’na teslim olmuş kimseler iseniz), artık sadece O’na tevekkül edin” dedi.
10:85فَقَالُوا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Onlar da şöyle dediler: “Biz yalnız Allah’a tevekkül ettik. Ey Rabbimiz, bizi zalimler topluluğunun baskı ve şiddetine maruz bırakma!”*
10:86وَنَجِّنَا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ
Diyanet Meali:Bizi rahmetinle o kâfirler topluluğundan kurtar.*
10:87وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ وَأَخِيهِ أَنْ تَبَوَّآ لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا
Diyanet Meali:Mûsâ’ya ve kardeşine, “Kavminiz için Mısır’da (sığınak olarak) evler hazırlayın…” diye vahyettik.
10:98فَلَوْلَا كَانَتْ قَرْيَةٌ آمَنَتْ فَنَفَعَهَا إِيمَانُهَا إِلَّا قَوْمَ يُونُسَ
Diyanet Meali:Yûnus’un kavminden başka, keşke (azabı görmeden) iman edip, imanı kendisine fayda veren bir tek memleket halkı olsaydı!
10:101وَمَا تُغْنِي الْآيَاتُ وَالنُّذُرُ عَنْ قَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Fakat âyetler ve uyarılar, inanmayan bir topluma hiçbir fayda sağlamaz.
11:25وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ
Diyanet Meali:Andolsun, biz Nûh’u kavmine peygamber olarak gönderdik. Onlara şöyle dedi: “Ben sizin için apaçık bir uyarıcıyım.”*
11:27فَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ مَا نَرَاكَ إِلَّا بَشَرًا مِثْلَنَا
Diyanet Meali:Kavminin inkâr eden ileri gelenleri, “Biz, senin ancak bizim gibi bir insan olduğunu görüyoruz…” dediler.
11:28قَالَ يَا قَوْمِ أَرَأَيْتُمْ إِنْ كُنْتُ عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي
Diyanet Meali:Nûh dedi ki: “Ey Kavmim! Söyleyin bakalım; şâyet ben Rabbimden gelen apaçık bir delil üzerinde isem…”
11:29وَيَا قَوْمِ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مَالًا إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Buna karşı ben sizden herhangi bir mal da istemiyorum. Benim mükâfatım ancak Allah’a âittir.”
11:29إِنَّهُمْ مُلَاقُو رَبِّهِمْ وَلَٰكِنِّي أَرَاكُمْ قَوْمًا تَجْهَلُونَ
Diyanet Meali:“Çünkü onlar Rablerine kavuşacaklardır. Fakat ben sizin bilgisizce davranan bir toplum olduğunuzu görüyorum.”
11:30وَيَا قَوْمِ مَنْ يَنْصُرُنِي مِنَ اللَّهِ إِنْ طَرَدْتُهُمْ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Eğer ben onları kovarsam, beni Allah’tan kim koruyabilir?”
11:36وَأُوحِيَ إِلَىٰ نُوحٍ أَنَّهُ لَنْ يُؤْمِنَ مِنْ قَوْمِكَ إِلَّا مَنْ قَدْ آمَنَ
Diyanet Meali:Nûh’a vahyolundu ki: “Kavminden daha önce iman etmiş olanlardan başka, artık hiç kimse iman etmeyecek.”
11:38وَيَصْنَعُ الْفُلْكَ وَكُلَّمَا مَرَّ عَلَيْهِ مَلَأٌ مِنْ قَوْمِهِ سَخِرُوا مِنْهُ
Diyanet Meali:(Nûh) gemiyi yapıyordu. Kavminden ileri gelenler her ne zaman yanına uğrasalar, onunla alay ediyorlardı.
11:44وَاسْتَوَتْ عَلَى الْجُودِيِّ وَقِيلَ بُعْدًا لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Gemi de Cûdî’ye oturdu ve “Zalimler topluluğu, Allah’ın rahmetinden uzak olsun!” denildi.
11:49مَا كُنْتَ تَعْلَمُهَا أَنْتَ وَلَا قَوْمُكَ مِنْ قَبْلِ هَٰذَا
Diyanet Meali:(İşte bunlar, sana vahyettiğimiz gayb haberlerindendir.) Bundan önce onları ne sen biliyordun, ne de kavmin.
11:50قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ
Diyanet Meali:Hûd, şöyle dedi: “Ey kavmim! Allah’a kulluk edin. O’ndan başka sizin hiçbir ilâhınız yoktur.”
11:51يَا قَوْمِ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى الَّذِي فَطَرَنِي
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Ben buna karşı sizden bir ücret istemiyorum. Benim ücretim, ancak beni yaratana âittir.”
11:52وَيَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Rabbinizden bağışlanma dileyin, sonra O’na tövbe edin…”
11:57وَيَسْتَخْلِفُ رَبِّي قَوْمًا غَيْرَكُمْ وَلَا تَضُرُّونَهُ شَيْئًا
Diyanet Meali:“Rabbim (dilerse) sizden başka bir kavmi sizin yerinize getirir ve siz O’na bir zarar veremezsiniz.”
11:60أَلَا إِنَّ عَادًا كَفَرُوا رَبَّهُمْ أَلَا بُعْدًا لِعَادٍ قَوْمِ هُودٍ
Diyanet Meali:Biliniz ki Âd kavmi, Rablerini inkâr etti. (Yine) biliniz ki Hûd’un kavmi Âd, Allah’ın rahmetinden uzaklaştı.
11:61قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ
Diyanet Meali:Dedi ki: “Ey kavmim! Allah’a kulluk edin. Sizin O’ndan başka hiçbir ilâhınız yok.”
11:63قَالَ يَا قَوْمِ أَرَأَيْتُمْ إِنْ كُنْتُ عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي
Diyanet Meali:Salih, dedi ki: “Ey kavmim! Söyleyin bakayım, eğer ben Rabbim tarafından apaçık bir delil üzerinde isem…”
11:64وَيَا قَوْمِ هَٰذِهِ نَاقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً فَذَرُوهَا تَأْكُلْ فِي أَرْضِ اللَّهِ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! İşte size mucize olarak Allah’ın dişi bir devesi. Bırakın onu, Allah’ın arzında yayılıp otlasın.”
11:70قَالُوا لَا تَخَفْ إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَىٰ قَوْمِ لُوطٍ
Diyanet Meali:Dediler ki: “Korkma, çünkü biz Lût kavmine gönderildik.”
11:74يُجَادِلُنَا فِي قَوْمِ لُوطٍ
Diyanet Meali:(İbrahim’in korkusu gidip, kendisine müjde gelince) Lût kavmi hakkında bizim (elçilerimiz)le tartışmaya başladı.
11:78وَجَاءَهُ قَوْمُهُ يُهْرَعُونَ إِلَيْهِ وَمِنْ قَبْلُ كَانُوا يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ
Diyanet Meali:Kavmi, (konuklarıyla çirkin ilişkide bulunmak üzere) ona doğru koşa koşa geldiler. Zaten onlar önceden de bu tür çirkin işleri yapıyorlardı.
11:78قَالَ يَا قَوْمِ هَٰؤُلَاءِ بَنَاتِي هُنَّ أَطْهَرُ لَكُمْ
Diyanet Meali:Lût, dedi ki: “Ey Kavmim! İşte kızlarım. Onlar(la nikâhlanmanız) sizin için daha temizdir.”
11:84قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ
Diyanet Meali:O, şöyle dedi: “Ey kavmim! Allah’a kulluk edin. Sizin O’ndan başka hiçbir ilâhınız yoktur.”
11:85وَيَا قَوْمِ أَوْفُوا الْمِكْيَالَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Ölçüyü ve tartıyı adaletle tam yapın.”
11:88قَالَ يَا قَوْمِ أَرَأَيْتُمْ إِنْ كُنْتُ عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي
Diyanet Meali:Şu’ayb, şöyle dedi: “Ey kavmim! Söyleyin bakayım, ya ben Rabbimden gelen açık bir delil üzere isem…”
11:89وَيَا قَوْمِ لَا يَجْرِمَنَّكُمْ شِقَاقِي أَنْ يُصِيبَكُمْ مِثْلُ مَا أَصَابَ قَوْمَ نُوحٍ
Diyanet Meali:“Ey Kavmim! Bana karşı olan düşmanlığınız, Nûh kavminin, (veya Hûd kavminin, yahut Salih kavminin) başına gelenin benzeri gibi bir felaketi sakın sizin de başınıza getirmesin.”
11:89وَيَا قَوْمِ لَا يَجْرِمَنَّكُمْ شِقَاقِي أَنْ يُصِيبَكُمْ مِثْلُ مَا أَصَابَ قَوْمَ نُوحٍ
Diyanet Meali:“Ey Kavmim! Bana karşı olan düşmanlığınız, Nûh kavminin, (veya Hûd kavminin, yahut Salih kavminin) başına gelenin benzeri gibi bir felaketi sakın sizin de başınıza getirmesin.”
11:89مِثْلُ مَا أَصَابَ قَوْمَ نُوحٍ أَوْ قَوْمَ هُودٍ
Diyanet Meali:“Nûh kavminin, veya Hûd kavminin, (yahut Salih kavminin) başına gelenin benzeri (gibi bir felaketi sakın sizin de başınıza getirmesin).”
11:89أَوْ قَوْمَ صَالِحٍ
Diyanet Meali:“Yahut Salih kavminin…”
11:89وَمَا قَوْمُ لُوطٍ مِنْكُمْ بِبَعِيدٍ
Diyanet Meali:“(Ve unutmayın ki) Lût kavmi sizden uzak değildir.”
11:92قَالَ يَا قَوْمِ أَرَهْطِي أَعَزُّ عَلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ
Diyanet Meali:Şu’ayb, şöyle dedi: “Ey kavmim! Benim kabilem sizce Allah’tan daha itibarlı mı ki, (O’na sırt çevirdiniz).”
11:93وَيَا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلَىٰ مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ
Diyanet Meali:“Ey Kavmim! Elinizden geleni yapın. Şüphesiz ben de (elimden geleni) yapacağım.”
11:98يَقْدُمُ قَوْمَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأَوْرَدَهُمُ النَّارَ
Diyanet Meali:Firavun, kıyamet gününde kavminin önüne geçecek ve onları ateşe götürecektir.
12:9يَخْلُ لَكُمْ وَجْهُ أَبِيكُمْ وَتَكُونُوا مِنْ بَعْدِهِ قَوْمًا صَالِحِينَ
Diyanet Meali:“(Yûsuf’u öldürün veya onu bir yere atın ki) babanız sadece size yönelsin. Ondan sonra (tövbe edip) salih kimseler olursunuz.”
12:37إِنِّي تَرَكْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كَافِرُونَ
Diyanet Meali:“Ben, Allah’a inanmayan ve ahireti inkâr eden bir milletin dinini bıraktım.”
12:87إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ
Diyanet Meali:“Çünkü kâfirler topluluğundan başkası Allah’ın rahmetinden ümidini kesmez.”
12:110وَلَا يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:Azabımız ise, suçlular topluluğundan geri çevrilemez.
12:111وَتَفْصِيلَ كُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:(Kur’an), … her şeyi ayrı ayrı açıklayan ve inanan bir toplum için de bir yol gösterici ve bir rahmettir.
13:3إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunlarda, düşünen bir kavim için (Allah’ın varlığını gösteren) deliller vardır.
13:4إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda aklını kullanan bir kavim için (Allah’ın varlığını gösteren) deliller vardır.
13:7إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ
Diyanet Meali:Sen ancak bir uyarıcısın. Her kavim için de bir yol gösteren vardır.
13:11إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ
Diyanet Meali:Şüphesiz ki, bir kavim kendi durumunu değiştirmedikçe Allah onların durumunu değiştirmez.
13:11وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ
Diyanet Meali:Allah, bir kavme kötülük diledi mi, artık o geri çevrilemez.
14:4وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ
Diyanet Meali:Biz her peygamberi, ancak kendi kavminin diliyle gönderdik ki, onlara (Allah’ın emirlerini) iyice açıklasın.
14:5أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَذَكِّرْهُمْ بِأَيَّامِ اللَّهِ
Diyanet Meali:“Kavmini karanlıklardan aydınlığa çıkar ve onlara Allah’ın (geçmiş milletleri cezalandırdığı) günlerini hatırlat.”
14:6وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ
Diyanet Meali:Hani Mûsâ kavmine, “Allah’ın size olan nimetini anın.” demişti.
14:9أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَبَأُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ
Diyanet Meali:Sizden önceki Nûh, Âd, ve Semûd kavimlerinin … haberi size gelmedi mi?
14:28وَأَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دَارَ الْبَوَارِ
Diyanet Meali:Ve kavimlerini helâk yurduna sürükleyenleri (görmedin mi)?
15:15لَقَالُوا إِنَّمَا سُكِّرَتْ أَبْصَارُنَا بَلْ نَحْنُ قَوْمٌ مَسْحُورُونَ
Diyanet Meali:“Gözlerimiz döndürüldü, biz herhâlde büyülenmiş bir toplumuz” derlerdi.*
15:58قَالُوا إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَىٰ قَوْمٍ مُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:Şöyle dediler: “Şüphesiz biz suçlu bir millete gönderildik.*
15:62قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ مُنْكَرُونَ
Diyanet Meali:“Gerçekten siz tanınmayan kimselersiniz” dedi.*
16:11إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
Diyanet Meali:Elbette bunda düşünen bir kavim için bir ibret vardır.
16:12وَالنُّجُومُ مُسَخَّرَاتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunlarda aklını kullanan bir millet için ibretler vardır.
16:13إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ
Diyanet Meali:Öğüt alan bir toplum için bunda ibretler vardır.
16:59يَتَوَارَىٰ مِنَ الْقَوْمِ مِنْ سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ
Diyanet Meali:Kendisine verilen kötü müjde (!) yüzünden halktan gizlenir.
16:64إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي اخْتَلَفُوا فِيهِ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:(Sana kitabı, ancak) ayrılığa düştükleri şeyleri onlara açıklaman için ve iman eden bir topluma doğru yolu gösterici ve rahmet (olarak indirdik).
16:65فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ
Diyanet Meali:(Allah, gökten su indirdi de) onunla yeryüzünü ölümünden sonra diriltti. Şüphesiz bunda dinleyecek bir toplum için bir ibret vardır.
16:67تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:(Hurma ağaçlarının meyvelerinden ve üzümlerden) hem içki, hem de güzel bir rızık edinirsiniz. Elbette bunda aklını kullanan bir toplum için bir ibret vardır.
16:69فِيهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
Diyanet Meali:Onda insanlar için şifa vardır. Şüphesiz bunda düşünen bir (toplum) için bir ibret vardır.
16:79مَا يُمْسِكُهُنَّ إِلَّا اللَّهُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Onları gökte ancak Allah tutar. Şüphesiz bunda inanan bir toplum için ibretler vardır.
16:107وَأَنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ
Diyanet Meali:(Bu), … ve Allah’ın kâfirler topluluğunu asla doğru yola iletmeyeceğindendir.
18:15هَٰؤُلَاءِ قَوْمُنَا اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ آلِهَةً
Diyanet Meali:“Şunlar, şu kavmimiz, O’ndan başka tanrılar edindiler.”
18:86وَجَدَهَا تَغْرُبُ فِي عَيْنٍ حَمِئَةٍ وَوَجَدَ عِنْدَهَا قَوْمًا
Diyanet Meali:(Güneşin battığı yere varınca), onu siyah balçıklı bir su gözesinde batar (gibi) buldu. Orada (kâfir) bir kavim gördü.
18:90وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَىٰ قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِهَا سِتْرًا
Diyanet Meali:(Güneşin doğduğu yere ulaşınca), onu kendileriyle güneş arasına örtü koymadığımız bir halk üzerine doğar buldu.
18:93حَتَّىٰ إِذَا بَلَغَ بَيْنَ السَّدَّيْنِ وَجَدَ مِنْ دُونِهِمَا قَوْمًا
Diyanet Meali:İki dağ arasına ulaşınca, bunların önünde, (neredeyse hiçbir sözü anlamayan) bir halk buldu.
19:11فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرَابِ فَأَوْحَىٰ إِلَيْهِمْ
Diyanet Meali:Derken Zekeriya ibadet yerinden halkının karşısına çıktı. (Konuşmak istedi, konuşamadı) ve onlara (“Sabah akşam Allah’ı tespih edin” diye) işaret etti.
19:27فَأَتَتْ بِهِ قَوْمَهَا تَحْمِلُهُ قَالُوا يَا مَرْيَمُ لَقَدْ جِئْتِ شَيْئًا فَرِيًّا
Diyanet Meali:Kucağında çocuğu ile halkının yanına geldi. Onlar şöyle dediler: “Ey Meryem! Çok çirkin bir şey yaptın!”*
19:97فَإِنَّمَا يَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِينَ وَتُنْذِرَ بِهِ قَوْمًا لُدًّا
Diyanet Meali:Ey Muhammed! Biz, Allah’a karşı gelmekten sakınanları Kur’an ile müjdeleyesin, inat eden bir topluluğu da uyarasın diye, onu senin dilin ile (indirip) kolaylaştırdık.*
20:79وَأَضَلَّ فِرْعَوْنُ قَوْمَهُ وَمَا هَدَىٰ
Diyanet Meali:Firavun, halkını saptırdı, onlara doğru yolu göstermedi.*
20:83وَمَا أَعْجَلَكَ عَنْ قَوْمِكَ يَا مُوسَىٰ
Diyanet Meali:(Mûsâ, Tûr’a varınca): “Seni, acele ile kavminden uzaklaştıran nedir, ey Mûsâ?” (dedik.)*
20:85قَالَ فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَكَ مِنْ بَعْدِكَ وَأَضَلَّهُمُ السَّامِرِيُّ
Diyanet Meali:Allah, “Şüphesiz, biz senden sonra halkını sınadık; Sâmirî onları saptırdı” dedi.*
20:86فَرَجَعَ مُوسَىٰ إِلَىٰ قَوْمِهِ غَضْبَانَ أَسِفًا
Diyanet Meali:Bunun üzerine Mûsâ, öfke dolu ve üzgün bir hâlde halkına döndü.
20:86قَالَ يَا قَوْمِ أَلَمْ يَعِدْكُمْ رَبُّكُمْ وَعْدًا حَسَنًا
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Rabbiniz, size güzel bir vaadde bulunmadı mı?” dedi.
20:87وَلَٰكِنَّا حُمِّلْنَا أَوْزَارًا مِنْ زِينَةِ الْقَوْمِ
Diyanet Meali:“Fakat biz Mısır halkının mücevheratından yüklü miktarlarda takınmıştık.”
20:90وَلَقَدْ قَالَ لَهُمْ هَارُونُ مِنْ قَبْلُ يَا قَوْمِ إِنَّمَا فُتِنْتُمْ بِهِ
Diyanet Meali:Andolsun, Hârûn onlara daha önce şöyle demişti: “Ey kavmim! Siz bununla yalnızca imtihan edildiniz.”
21:11وَكَمْ قَصَمْنَا مِنْ قَرْيَةٍ كَانَتْ ظَالِمَةً وَأَنْشَأْنَا بَعْدَهَا قَوْمًا آخَرِينَ
Diyanet Meali:Biz zulmetmekte olan nice memleketleri kırıp geçirdik ve onlardan sonra başka başka toplumlar meydana getirdik.*
21:52إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَا هَٰذِهِ التَّمَاثِيلُ الَّتِي أَنْتُمْ لَهَا عَاكِفُونَ
Diyanet Meali:Hani o, babasına ve kavmine, “Ne bu tapınıp durduğunuz heykeller?” demişti.*
21:74إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Gerçekten onlar kötü bir toplum idiler, fasık (Allah’ın emrinden çıkan kimseler) idiler.
21:77وَنَصَرْنَاهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا
Diyanet Meali:Onu, âyetlerimizi inkâr eden kavimden koruduk.
21:77إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِينَ
Diyanet Meali:Gerçekten onlar, fena bir kavim idi; bu yüzden topunu birden (suya) gömdük.  
21:78إِذْ نَفَشَتْ فِيهِ غَنَمُ الْقَوْمِ وَكُنَّا لِحُكْمِهِمْ شَاهِدِينَ
Diyanet Meali:Çünkü halkın koyunları o ekine girmişti. Biz de hükümlerine şahit olmuştuk.
21:106إِنَّ فِي هَٰذَا لَبَلَاغًا لِقَوْمٍ عَابِدِينَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda Allah’a kulluk eden bir toplum için yeterli bir mesaj vardır.*
22:42وَإِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَعَادٌ وَثَمُودُ
Diyanet Meali:Ey Muhammed! Eğer seni yalanlarlarsa bil ki, onlardan önce Nûh, Âd ve Semûd kavimleri de (peygamberlerini) yalanlamışlardı.*
22:43وَقَوْمُ إِبْرَاهِيمَ
Diyanet Meali:İbrahim’in kavmi…
22:43وَقَوْمُ لُوطٍ
Diyanet Meali:Ve Lût’un kavmi…
23:23وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ
Diyanet Meali:Andolsun biz, Nûh’u kendi kavmine peygamber olarak gönderdik de, “Ey kavmim! Allah’a kulluk edin…” dedi.
23:23وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ
Diyanet Meali:Andolsun biz, Nûh’u kendi kavmine peygamber olarak gönderdik de, “Ey kavmim! Allah’a kulluk edin…” dedi.
23:24فَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ مَا هَٰذَا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ
Diyanet Meali:Bunun üzerine kendi kavminden inkâr eden ileri gelenler şöyle dediler: “Bu ancak sizin gibi bir beşerdir…”
23:28فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي نَجَّانَا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:“Bizi zalim kavmin elinden kurtaran Allah’a hamd olsun” de.
23:33وَقَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ الَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِلِقَاءِ الْآخِرَةِ
Diyanet Meali:O peygamberin kavminden, Allah’ı inkâr eden, ahireti yalanlayan (ve bizim dünya hayatında kendilerine bol bol nimet verdiğimiz) ileri gelenler şöyle dediler…
23:41فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنَاهُمْ غُثَاءً فَبُعْدًا لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Derken onları o korkunç ses, kaçınılmaz olarak kıskıvrak yakalayıverdi de kendilerini çör çöp yığını hâline getirdik. Zalimler topluluğu, Allah’ın rahmetinden uzak olsun!*
23:44وَجَعَلْنَاهُمْ أَحَادِيثَ فَبُعْدًا لِقَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Ve onları birer ibretli hikâye yaptık. Artık inanmayan bir kavim, Allah’ın rahmetinden uzak olsun!
23:46فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا عَالِينَ
Diyanet Meali:(Onlar) büyüklük tasladılar ve kendilerini büyük görüp böbürlenen bir topluluk oldular.
23:47فَقَالُوا أَنُؤْمِنُ لِبَشَرَيْنِ مِثْلِنَا وَقَوْمُهُمَا لَنَا عَابِدُونَ
Diyanet Meali:Bu yüzden, “Kavimleri bize kul köle iken, bizim gibi iki insana mı inanacağız” dediler.*
23:94رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِي فِي الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbim! (Onlara yöneltilen tehditleri bana mutlaka göstereceksen), beni o zalim milletin içinde bulundurma.”
23:106قَالُوا رَبَّنَا غَلَبَتْ عَلَيْنَا شِقْوَتُنَا وَكُنَّا قَوْمًا ضَالِّينَ
Diyanet Meali:Onlar da şöyle derler: “Ey Rabbimiz! Biz azgınlığımıza yenik düştük ve sapık bir toplum olduk.”*
25:4إِنْ هَٰذَا إِلَّا إِفْكٌ افْتَرَاهُ وَأَعَانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ
Diyanet Meali:“Bu Kur’an, Muhammed’in uydurduğu bir yalandan başka bir şey değildir. Başka bir topluluk da bu konuda ona yardım etmiştir.”
25:18وَلَٰكِنْ مَتَّعْتَهُمْ وَآبَاءَهُمْ حَتَّىٰ نَسُوا الذِّكْرَ وَكَانُوا قَوْمًا بُورًا
Diyanet Meali:“Fakat sen onlara ve atalarına o kadar bol nimet verdin ki, sonunda seni anmayı unuttular ve helâke giden bir toplum oldular.”
25:30وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَٰذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا
Diyanet Meali:Peygamber, “Ey Rabbim! Kavmim şu Kur’an’ı terk edilmiş bir şey hâline getirdi” dedi.*
25:36فَقُلْنَا اذْهَبَا إِلَى الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَدَمَّرْنَاهُمْ تَدْمِيرًا
Diyanet Meali:Onlara, “Âyetlerimizi yalanlayan topluluğa gidin” dedik. Nihayet o kavmi yerle bir ettik.*
25:37وَقَوْمَ نُوحٍ لَمَّا كَذَّبُوا الرُّسُلَ أَغْرَقْنَاهُمْ
Diyanet Meali:Nûh kavmini de, Peygamberleri yalanladıkları vakit suda boğduk.
26:10وَإِذْ نَادَىٰ رَبُّكَ مُوسَىٰ أَنِ ائْتِ الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Hani Rabbin, Mûsâ’ya; “Zalimler topluluğuna … git!” diye seslenmişti.*
26:11قَوْمَ فِرْعَوْنَ أَلَا يَتَّقُونَ
Diyanet Meali:“(Zalimler topluluğuna), Firavun’un kavmine (git)! Başlarına geleceklerden hâlâ korkmuyorlar mı?”
26:70إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَا تَعْبُدُونَ
Diyanet Meali:Hani o, babasına ve kavmine, “Neye tapıyorsunuz?” demişti.*
26:105كَذَّبَتْ قَوْمُ نُوحٍ الْمُرْسَلِينَ
Diyanet Meali:Nûh’un kavmi de Peygamberleri yalanladı.*
26:117قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوْمِي كَذَّبُونِ
Diyanet Meali:Nûh, şöyle dedi: “Ey Rabbim! Kavmim beni yalanladı.”*
26:160كَذَّبَتْ قَوْمُ لُوطٍ الْمُرْسَلِينَ
Diyanet Meali:Lût’un kavmi de peygamberleri yalanladı.*
26:166وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ عَادُونَ
Diyanet Meali:“Rabbinizin, sizin için yarattığı eşlerinizi bırakıyor da (insanlar arasından erkeklere mi yanaşıyorsunuz)? Siz gerçekten haddi aşan bir topluluksunuz.”*
27:12فِي تِسْعِ آيَاتٍ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَقَوْمِهِ
Diyanet Meali:“(Elini koynuna sok); Firavun’a ve onun kavmine gönderilen dokuz mucizeden biri olarak, (kusursuz bembeyaz olarak çıksın).”
27:12فِي تِسْعِ آيَاتٍ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَقَوْمِهِ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ
Diyanet Meali:“(Elini koynuna sok); Firavun’a ve onun kavmine gönderilen dokuz mucizeden biri olarak, (kusursuz bembeyaz olarak çıksın). Çünkü onlar fasık bir kavimdir.”
27:24وَجَدْتُهَا وَقَوْمَهَا يَسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِنْ دُونِ اللَّهِ
Diyanet Meali:“Onun ve kavminin, Allah’ı bırakıp güneşe taptıklarını gördüm.”
27:43إِنَّهَا كَانَتْ مِنْ قَوْمٍ كَافِرِينَ
Diyanet Meali:Çünkü o inkâr eden bir kavimden idi.
27:46قَالَ يَا قَوْمِ لِمَ تَسْتَعْجِلُونَ بِالسَّيِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ
Diyanet Meali:Salih, onlara “Ey kavmim! Niçin iyilikten önce kötülüğün acele gelmesini istiyorsunuz?”
27:47قَالَ طَائِرُكُمْ عِنْدَ اللَّهِ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ تُفْتَنُونَ
Diyanet Meali:Salih, “Sizin uğursuzluğunuzun sebebi Allah katında(yazılı)dır. Aslında siz imtihan edilmekte olan bir kavimsiniz” dedi.
27:51فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ مَكْرِهِمْ أَنَّا دَمَّرْنَاهُمْ وَقَوْمَهُمْ أَجْمَعِينَ
Diyanet Meali:Bak, onların tuzaklarının sonucu nasıl oldu: Biz onları ve kavimlerini topyekûn helâk ettik.*
27:52فَتِلْكَ بُيُوتُهُمْ خَاوِيَةً بِمَا ظَلَمُوا إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:İşte zulümleri yüzünden harabeye dönmüş evleri! Şüphesiz bunda bilen bir kavim için bir ibret vardır.*
27:54وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ وَأَنْتُمْ تُبْصِرُونَ
Diyanet Meali:Lût’u da (Peygamber olarak gönderdik.) Hani o, kavmine şöyle demişti: “Göz göre göre, o çirkin işi mi yapıyorsunuz?”*
27:55بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ
Diyanet Meali:“Doğrusu siz ne yaptığını bilmez bir toplumsunuz.”
27:56فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا أَخْرِجُوا آلَ لُوطٍ
Diyanet Meali:Bunun üzerine kavminin cevabı ancak şöyle demek oldu: “Lût’un ailesini memleketinizden çıkarın.”
27:60أَإِلَٰهٌ مَعَ اللَّهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ يَعْدِلُونَ
Diyanet Meali:Allah ile birlikte başka ilâh mı var!? Hayır, onlar (Allah’a) eş tutan bir kavimdir.
27:86إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda inanan bir toplum için elbette (Allah varlığını gösteren) deliller vardır.
28:3نَتْلُو عَلَيْكَ مِنْ نَبَإِ مُوسَىٰ وَفِرْعَوْنَ بِالْحَقِّ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:İman eden bir kavm için Mûsâ ile Firavun’un haberlerinden bir kısmını sana gerçek olarak anlatacağız.*
28:21قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Ve “Ey Rabbim! Beni bu zalim kavimden kurtar” dedi.
28:25قَالَ لَا تَخَفْ نَجَوْتَ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Şu’ayb, “Korkma, o zalim kavimden kurtuldun” dedi.
28:32إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ
Diyanet Meali:“Çünkü onlar fasık bir kavimdirler.”
28:46لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ
Diyanet Meali:Senden önce kendilerine hiçbir uyarıcı gelmeyen bir kavmi, düşünüp öğüt alsınlar diye uyarman için (o haberleri sana bildiriyoruz).
28:50إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Şüphesiz Allah, zalimler toplumunu doğruya iletmez.
28:76إِنَّ قَارُونَ كَانَ مِنْ قَوْمِ مُوسَىٰ فَبَغَىٰ عَلَيْهِمْ
Diyanet Meali:Şüphesiz Kârûn, Mûsâ’nın kavmindendi. Onlara karşı azgınlık etti.
28:76إِذْ قَالَ لَهُ قَوْمُهُ لَا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْفَرِحِينَ
Diyanet Meali:Hani, kavmi kendisine şöyle demişti: “Böbürlenme! Çünkü Allah, böbürlenip şımaranları sevmez.”
28:79فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوْمِهِ فِي زِينَتِهِ
Diyanet Meali:Kârûn, zineti ve görkemi içerisinde kavminin karşısına çıktı.
29:14وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَامًا
Diyanet Meali:Andolsun, biz, Nûh’u kendi kavmine peygamber olarak gönderdik. O da dokuz yüz elli yıl onların arasında kaldı.
29:16وَإِبْرَاهِيمَ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ
Diyanet Meali:İbrahim’i de peygamber olarak gönderdik. Hani o, kavmine şöyle demişti: “Allah’a kulluk edin, O’na karşı gelmekten sakının.”
29:24فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا اقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ
Diyanet Meali:(İbrahim’in) kavminin cevabı, “Onu öldürün veya yakın” demekten ibaret oldu.
29:24فَأَنْجَاهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Allah da onu ateşten kurtardı. Şüphesiz bunda inanan bir toplum için ibretler vardır.
29:28وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ
Diyanet Meali:Lût’u da peygamber olarak gönderdik. Hani o, kavmine şöyle demişti: “Gerçekten siz, (sizden önce dünyada hiçbir toplumun yapmadığı) bir hayâsızlığı işliyorsunuz.”
29:29فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا ائْتِنَا بِعَذَابِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Kavminin cevabı, “(Eğer doğru söyleyenlerden isen), haydi Allah’ın azabını getir bize” demeden ibaret oldu.
29:30قَالَ رَبِّ انْصُرْنِي عَلَى الْقَوْمِ الْمُفْسِدِينَ
Diyanet Meali:(Lût) “Ey Rabbim! Şu bozguncu kavme karşı bana yardım et” dedi.*
29:35وَلَقَدْ تَرَكْنَا مِنْهَا آيَةً بَيِّنَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Andolsun biz, aklını kullanacak bir kavm için o memleketten ibret alınacak apaçık bir delil bıraktık.*
29:36وَإِلَىٰ مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ
Diyanet Meali:Medyen’e de kardeşleri Şu’ayb’ı peygamber olarak gönderdik. Şu’ayb, “Ey kavmim! Allah’a kulluk edin…” dedi.
29:51إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَرَحْمَةً وَذِكْرَىٰ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda inanan bir kavim için bir rahmet ve bir öğüt vardır.
30:21وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
Diyanet Meali:(Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması) ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de (O’nun varlığının ve kudretinin delillerindendir). Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır.
30:23إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda işiten bir toplum için ibretler vardır.
30:24إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda aklını kullanan bir toplum için elbette ibretler vardır.
30:28كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Düşünen bir topluluk için âyetleri böyle ayrı ayrı açıklıyoruz.
30:37إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Bunda inanan bir toplum için elbette ibretler vardır.
30:47وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ رُسُلًا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ
Diyanet Meali:Andolsun, senden önce biz nice peygamberleri kendi kavimlerine gönderdik. Peygamberler onlara apaçık mucizeler getirdiler.
32:3لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ
Diyanet Meali:(Hayır o), kendilerine senden önce hiçbir uyarıcı gelmemiş olan bir kavmi uyarman için, doğru yolu bulsunlar diye (Rabbin tarafından indirilmiş gerçektir).
36:6لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أُنْذِرَ آبَاؤُهُمْ فَهُمْ غَافِلُونَ
Diyanet Meali:(Kur’an), ataları uyarılmamış, bu yüzden de gaflet içinde olan bir kavmi uyarman için (mutlak güç sahibi, çok merhametli Allah tarafından indirilmiştir).
36:19قَالُوا طَائِرُكُمْ مَعَكُمْ أَئِنْ ذُكِّرْتُمْ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ
Diyanet Meali:Elçiler de, “Uğursuzluğunuz kendinizdendir. Size öğüt verildiği için mi (uğursuzluğa uğruyorsunuz?). Hayır, siz aşırı giden bir kavimsiniz” dediler.*
36:20قَالَ يَا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلِينَ
Diyanet Meali:Şöyle dedi: “Ey kavmim! Bu elçilere uyun.”
36:26قِيلَ ادْخُلِ الْجَنَّةَ قَالَ يَا لَيْتَ قَوْمِي يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:(Kavmi onu öldürdüğünde kendisine): “Cennete gir!” denildi. O da, “Keşke kavmim bilseydi!” dedi.*
36:28وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَىٰ قَوْمِهِ مِنْ بَعْدِهِ مِنْ جُنْدٍ مِنَ السَّمَاءِ وَمَا كُنَّا مُنْزِلِينَ
Diyanet Meali:Kendisinden sonra kavmi üzerine (onları cezalandırmak için) gökten hiçbir ordu indirmedik. İndirecek de değildik.*
37:30وَمَا كَانَ لَنَا عَلَيْكُمْ مِنْ سُلْطَانٍ بَلْ كُنْتُمْ قَوْمًا طَاغِينَ
Diyanet Meali:“Bizim, sizin üzerinizde hiçbir hâkimiyetimiz yoktu. Hatta siz azgın bir kavimdiniz.”*
37:85إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَاذَا تَعْبُدُونَ
Diyanet Meali:Hani babasına ve kavmine şöyle demişti: “Siz neye tapıyorsunuz?”*
37:115وَنَجَّيْنَاهُمَا وَقَوْمَهُمَا مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ
Diyanet Meali:Onları ve kavimlerini o büyük sıkıntıdan kurtardık.*
37:124إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَلَا تَتَّقُونَ
Diyanet Meali:Hani kavmine şöyle demişti: “Allah’a karşı gelmekten sakınmaz mısınız?”*
38:12كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَعَادٌ وَفِرْعَوْنُ ذُو الْأَوْتَادِ
Diyanet Meali:Onlardan önce de Nûh kavmi, Âd kavmi, kazıklar sahibi Firavun … da Peygamberleri yalanlamışlardı.*
38:13وَثَمُودُ وَقَوْمُ لُوطٍ وَأَصْحَابُ الْأَيْكَةِ أُولَٰئِكَ الْأَحْزَابُ
Diyanet Meali:Ve Semûd kavmi, Lût kavmi ve Eyke halkı da (Peygamberleri yalanlamışlardı). İşte onlar da (böyle) gruplardı.*
39:39قُلْ يَا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلَىٰ مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ
Diyanet Meali:De ki: “Ey kavmim! Elinizden geleni yapın. Ben de yapacağım.”
39:42إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır.
39:52إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bunda inanan bir toplum için elbette ibretler vardır.
40:5كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَالْأَحْزَابُ مِنْ بَعْدِهِمْ
Diyanet Meali:Onlardan önce Nûh’un kavmi ve onlardan sonra gelen topluluklar da yalanlamıştı.
40:29يَا قَوْمِ لَكُمُ الْمُلْكُ الْيَوْمَ ظَاهِرِينَ فِي الْأَرْضِ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Bugün yeryüzüne hâkim kimseler olarak iktidar ve saltanat sizindir.”
40:30وَقَالَ الَّذِي آمَنَ يَا قَوْمِ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ مِثْلَ يَوْمِ الْأَحْزَابِ
Diyanet Meali:İman etmiş olan adam dedi ki: “Ey kavmim! Şüphesiz ben, … toplulukların başına gelen olayların sizin de başınıza gelmesinden korkuyorum.”*
40:31مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَالَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ
Diyanet Meali:“Nûh kavmi, Âd kavmi, Semûd kavmi ve onlardan sonra gelen (toplulukların başına gelen olayların sizin de başınıza gelmesinden korkuyorum).”
40:32وَيَا قَوْمِ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ يَوْمَ التَّنَادِ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Gerçekten sizin için, o bağrışıp çağrışma gününden korkuyorum.”*
40:38وَقَالَ الَّذِي آمَنَ يَا قَوْمِ اتَّبِعُونِ أَهْدِكُمْ سَبِيلَ الرَّشَادِ
Diyanet Meali:O inanan kimse dedi ki: “Ey kavmim! Bana uyun ki, sizi doğru yola ileteyim.”*
40:39يَا قَوْمِ إِنَّمَا هَٰذِهِ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا مَتَاعٌ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Şüphesiz bu dünya hayatı ancak (geçici) bir yararlanmadır.”
40:41وَيَا قَوْمِ مَا لِي أَدْعُوكُمْ إِلَى النَّجَاةِ وَتَدْعُونَنِي إِلَى النَّارِ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Bu ne hâl? Ben sizi kurtuluşa çağırıyorum, siz ise beni ateşe çağırıyorsunuz.”*
41:3كِتَابٌ فُصِّلَتْ آيَاتُهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:Bu, bilen bir toplum için Arapça bir Kur’an olarak âyetleri genişçe açıklanmış bir kitaptır.*
43:5أَفَنَضْرِبُ عَنْكُمُ الذِّكْرَ صَفْحًا أَنْ كُنْتُمْ قَوْمًا مُسْرِفِينَ
Diyanet Meali:Haddi aşan bir topluluk oldunuz, diye vazgeçip Zikir’le (Kur’an’la) sizi uyarmaktan geri mi duralım?*
43:26وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ إِنَّنِي بَرَاءٌ مِمَّا تَعْبُدُونَ
Diyanet Meali:Hani İbrahim, babasına ve kavmine şöyle demişti: “Şüphesiz ben sizin taptıklarınızdan uzağım.”*
43:44وَإِنَّهُ لَذِكْرٌ لَكَ وَلِقَوْمِكَ وَسَوْفَ تُسْأَلُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz bu Kur’an, sana ve kavmine bir öğüt ve bir şereftir, ondan hesaba çekileceksiniz.*
43:51وَنَادَىٰ فِرْعَوْنُ فِي قَوْمِهِ قَالَ يَا قَوْمِ أَلَيْسَ لِي مُلْكُ مِصْرَ
Diyanet Meali:Firavun, kavmine seslenerek dedi ki: “Ey kavmim! Mısır hükümdarlığı benim değil mi?”
43:51وَنَادَىٰ فِرْعَوْنُ فِي قَوْمِهِ قَالَ يَا قَوْمِ أَلَيْسَ لِي مُلْكُ مِصْرَ
Diyanet Meali:Firavun, kavmine seslenerek dedi ki: “Ey kavmim! Mısır hükümdarlığı benim değil mi?”
43:54فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Firavun, kavmini küçük düşürdü (ezdi). Onlar da kendisine itaat ettiler. Çünkü onlar yoldan çıkmış bir toplumdu.*
43:54فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Firavun, kavmini küçük düşürdü (ezdi). Onlar da kendisine itaat ettiler. Çünkü onlar yoldan çıkmış bir toplumdu.*
43:57وَلَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْيَمَ مَثَلًا إِذَا قَوْمُكَ مِنْهُ يَصِدُّونَ
Diyanet Meali:Meryem oğlu İsa bir örnek olarak anlatılınca bir de ne göresin, senin kavmin (seni susturacak bir delil buldukları zannıyla) hemen şamata etmeye başlar.*
43:58مَا ضَرَبُوهُ لَكَ إِلَّا جَدَلًا بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ
Diyanet Meali:Bunu sadece seninle tartışmak için ortaya attılar. Şüphesiz onlar kavgacı bir toplumdur.
43:88وَقِيلِهِ يَا رَبِّ إِنَّ هَٰؤُلَاءِ قَوْمٌ لَا يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Onun (Muhammed’in), “Ya Rabbi!” demesine andolsun ki, şüphesiz bunlar iman etmeyen bir kavimdir.*
44:17وَلَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَجَاءَهُمْ رَسُولٌ كَرِيمٌ
Diyanet Meali:Andolsun, onlardan önce Firavun kavmini sınamıştık. Onlara değerli bir peygamber (Mûsâ) gelmişti.*
44:22فَدَعَا رَبَّهُ أَنَّ هَٰؤُلَاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ
Diyanet Meali:Sonra Mûsâ, Rabbine, “Bunlar günahkâr bir toplumdur” diye seslendi.*
44:28كَذَٰلِكَ وَأَوْرَثْنَاهَا قَوْمًا آخَرِينَ
Diyanet Meali:İşte böyle! Onları başka bir topluma miras bıraktık.*
44:37أَهُمْ خَيْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ أَهْلَكْنَاهُمْ
Diyanet Meali:Bunlar mı daha hayırlı, yoksa Tübba’ kavmi ile onlardan öncekiler mi? Onları helâk ettik.
45:4وَفِي خَلْقِكُمْ وَمَا يَبُثُّ مِنْ دَابَّةٍ آيَاتٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ
Diyanet Meali:Sizin yaratılışınızda ve Allah’ın (yeryüzüne) yaydığı her bir canlıda da kesin olarak inanan bir toplum için elbette nice deliller vardır.*
45:5وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ آيَاتٌ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Rüzgârları evirip çevirmesinde aklını kullanan bir toplum için deliller vardır.
45:13وَسَخَّرَ لَكُمْ وَمَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مِنْهُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
Diyanet Meali:Göklerdeki ve yerdeki her şeyi kendi katından (bir nimet olarak) sizin hizmetinize verendir. Elbette bunda düşünen bir toplum için deliller vardır.*
45:14لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ
Diyanet Meali:Allah herhangi bir topluma (kendi) kazandığının karşılığını versin.
45:20هَٰذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ
Diyanet Meali:Bu Kur’an, insanlar için kalp gözleri (konumundaki bir nur), kesin olarak inanan bir toplum için de bir hidayet ve bir rahmettir.*
45:31أَفَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ فَاسْتَكْبَرْتُمْ وَكُنْتُمْ قَوْمًا مُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:(İnkâr edenlere gelince), onlara şöyle denir: “Âyetlerim size okunmuştu da sizler büyüklük taslamış ve günahkâr bir kavim olmuş değil miydiniz?”
46:10إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Şüphesiz Allah, zâlimler topluluğunu doğru yola iletmez.”
46:21وَاذْكُرْ أَخَا عَادٍ إِذْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ بِالْأَحْقَافِ
Diyanet Meali:(Kendisinden önce ve sonra uyarıcıların gelip geçmiş olan) Âd kavminin kardeşini (Hûd’u) hatırla. Hani Ahkâf’taki kavmini … uyarmıştı.
46:23وَأُبَلِّغُكُمْ مَا أُرْسِلْتُ بِهِ وَلَٰكِنِّي أَرَاكُمْ قَوْمًا تَجْهَلُونَ
Diyanet Meali:“Ben size, benimle gönderileni tebliğ ediyorum. Fakat ben sizi cahillik eden bir kavim olarak görüyorum.”
46:25فَأَصْبَحُوا لَا يُرَىٰ إِلَّا مَسَاكِنُهُمْ كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْقَوْمَ الْمُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:Derken evlerinden başka hiçbir şeyleri görünmez hâle geldiler. İşte biz, suç işleyen toplumu böyle cezalandırırız.
46:29فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوْا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ مُنْذِرِينَ
Diyanet Meali:Kur’an’ın okunması bitince de uyarıcı olarak kavimlerine döndüler.
46:30قَالُوا يَا قَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا كِتَابًا أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَىٰ
Diyanet Meali:Dediler ki: “Ey kavmimiz! Şüphesiz biz, Mûsâ’dan sonra indirilen … bir kitap dinledik.”
46:31يَا قَوْمَنَا أَجِيبُوا دَاعِيَ اللَّهِ وَآمِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ
Diyanet Meali:“Ey kavmimiz! Allah’ın davetçisine uyun, ona iman edin ki, günahlarınızı bağışlasın…”
46:35بَلَاغٌ فَهَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الْفَاسِقُونَ
Diyanet Meali:Bu bir duyurudur. Ancak yoldan çıkmış olan topluluk helâk edilir.
47:38وَإِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ ثُمَّ لَا يَكُونُوا أَمْثَالَكُمْ
Diyanet Meali:Eğer O’ndan yüz çevirecek olursanız, yerinize başka bir toplum getirir de onlar sizin gibi olmazlar.
48:12وَزُيِّنَ ذَٰلِكَ فِي قُلُوبِكُمْ وَظَنَنْتُمْ ظَنَّ السَّوْءِ وَكُنْتُمْ قَوْمًا بُورًا
Diyanet Meali:Bu, sizin gönüllerinize güzel gösterildi de kötü zanda bulundunuz ve helâki hak eden bir kavim oldunuz.
48:16سَتُدْعَوْنَ إِلَىٰ قَوْمٍ أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ تُقَاتِلُونَهُمْ أَوْ يُسْلِمُونَ
Diyanet Meali:“Siz, güçlü kuvvetli bir kavme karşı teslim oluncaya kadar savaşmaya çağrılacaksınız.”
49:6إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ
Diyanet Meali:Size bir fasık bir haber getirirse, bilmeyerek bir topluluğa zarar verip (yaptığınıza pişman olmamak) için o haberin doğruluğunu araştırın.
49:11يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ
Diyanet Meali:Ey iman edenler! Bir topluluk (bir diğerini) alaya almasın.
49:11مِنْ قَوْمٍ عَسَىٰ أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ
Diyanet Meali:(Ey iman edenler! Bir topluluk) bir diğerini (alaya almasın). Belki onlar kendilerinden daha iyidirler.
50:12كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَأَصْحَابُ الرَّسِّ وَثَمُودُ
Diyanet Meali:Onlardan önce Nûh kavmi, Ress halkı ve Semûd kavmi de yalanlamıştı.*
50:14وَأَصْحَابُ الْأَيْكَةِ وَقَوْمُ تُبَّعٍ كُلٌّ كَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِيدِ
Diyanet Meali:Eykeliler, Tübba’ın kavmi (de yalanlamıştı). Bütün bunlar (kendilerine gönderilen) peygamberleri yalanladılar, böylece kendilerini uyardığım şey gerçekleşti.*
51:25إِذْ دَخَلُوا عَلَيْهِ فَقَالُوا سَلَامًا قَالَ سَلَامٌ قَوْمٌ مُنْكَرُونَ
Diyanet Meali:Hani onlar, İbrahim’in yanına varmışlar ve “Selâm olsun sana!” demişlerdi. O da “Size de selâm olsun.” demiş, “Bunlar tanınmamış (yabancı) kimseler” (diye düşünmüştü).*
51:32قَالُوا إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَىٰ قَوْمٍ مُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:Onlar şöyle dediler: “Biz suçlu bir kavme (Lût’un kavmine) gönderildik.”*
51:46وَقَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Bunlardan önce de Nûh kavmini helâk etmiştik. Çünkü onlar fâsık bir toplum idiler.*
51:46وَقَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Bunlardan önce de Nûh kavmini helâk etmiştik. Çünkü onlar fâsık bir toplum idiler.*
51:53أَتَوَاصَوْا بِهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ طَاغُونَ
Diyanet Meali:Onlar bunu birbirlerine tavsiye mi ettiler (ki hep aynı şeyleri söylüyorlar)? Hayır, onlar azgın bir topluluktur.*
52:32أَمْ تَأْمُرُهُمْ أَحْلَامُهُمْ بِهَٰذَا أَمْ هُمْ قَوْمٌ طَاغُونَ
Diyanet Meali:Bunu kendilerine akılları mı emrediyor, yoksa onlar azgın bir topluluk mudur?*
53:52وَقَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كَانُوا هُمْ أَظْلَمَ وَأَطْغَىٰ
Diyanet Meali:Daha önce de Nûh’un kavmini helâk etmişti. Şüphesiz onlar daha zalim ve daha azgın kimselerdi.*
54:9كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ فَكَذَّبُوا عَبْدَنَا وَقَالُوا مَجْنُونٌ وَازْدُجِرَ
Diyanet Meali:Onlardan önce Nuh’un kavmi de yalanlamıştı. Onlar kulumuzu yalanlayıp “Bu bir delidir” dediler ve kulumuz (tebliğ görevinden) alıkonuldu.*
54:33كَذَّبَتْ قَوْمُ لُوطٍ بِالنُّذُرِ
Diyanet Meali:Lût kavmi de uyarıcıları yalanladı.*
58:14أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ تَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ
Diyanet Meali:Allah’ın kendilerine gazap ettiği bir topluluğu dost edinenleri görmez misin?
58:22لَا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ
Diyanet Meali:Allah’a ve ahiret gününe iman eden hiçbir topluluğun … Allah’a ve peygamberine düşman olan kimselere sevgi beslediğini göremezsin.
59:13ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَفْقَهُونَ
Diyanet Meali:Bu, onların anlamaz bir toplum olmaları sebebiyledir.
59:14تَحْسَبُهُمْ جَمِيعًا وَقُلُوبُهُمْ شَتَّىٰ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Sen onları toplu sanırsın. Hâlbuki kalpleri darmadağınıktır. Bu, onların akılları ermez bir topluluk olmalarındandır.
60:4إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُ مِنْكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Hani onlar kavimlerine, “Biz sizden ve Allah’ı bırakıp taptıklarınızdan uzağız.” demişlerdi.
60:13يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ
Diyanet Meali:Ey iman edenler! Kendilerine Allah’ın gazap ettiği … bir toplumu dost edinmeyin.
61:5وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ لِمَ تُؤْذُونَنِي
Diyanet Meali:Hani Mûsâ kavmine, “Ey kavmim! (Allah’ın size gönderdiği peygamberi olduğumu bilip durduğunuz hâlde), niçin bana eziyet ediyorsunuz?” demişti.
61:5يَا قَوْمِ لِمَ تُؤْذُونَنِي وَقَدْ تَعْلَمُونَ أَنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ
Diyanet Meali:“Ey kavmim! Allah’ın size gönderdiği peygamberi olduğumu bilip durduğunuz hâlde, niçin bana eziyet ediyorsunuz?”
61:5فَلَمَّا زَاغُوا أَزَاغَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Onlar yoldan sapınca, Allah da kalplerini (doğru yoldan) saptırdı. Allah, fasıklar topluluğunu hidayete erdirmez.
61:7وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Allah, zalimler topluluğunu hidayete erdirmez.
62:5بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ
Diyanet Meali:Allah’ın âyetlerini yalanlamış olan kavmin durumu ne kötüdür!
62:5وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Allah, zalimler topluluğunu hidayete erdirmez.
63:6لَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ
Diyanet Meali:Allah, onları asla bağışlamayacaktır. Çünkü Allah, fasıklar topluluğunu doğru yola iletmez.
66:11وَنَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:“Beni Firavun’dan ve onun yaptığı işlerden koru ve beni zalimler topluluğundan kurtar!” 
69:7فَتَرَى الْقَوْمَ فِيهَا صَرْعَىٰ كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ نَخْلٍ خَاوِيَةٍ
Diyanet Meali:Öyle ki (eğer orada olsaydın), o kavmi, içi boş hurma kütükleri gibi oracıkta yere serilmiş hâlde görürdün.
71:1إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ أَنْ أَنْذِرْ قَوْمَكَ
Diyanet Meali:Şüphesiz biz Nûh’u, kavmine, “(Kendilerine elem dolu bir azap gelmeden önce) kavmini uyar” diye peygamber olarak gönderdik.
71:1أَنْ أَنْذِرْ قَوْمَكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ
Diyanet Meali:(Şüphesiz biz Nûh’u, kavmine), “Kendilerine elem dolu bir azap gelmeden önce kavmini uyar” diye (peygamber olarak gönderdik).
71:2قَالَ يَا قَوْمِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ
Diyanet Meali:Nûh, şöyle dedi: “Ey kavmim! Şüphesiz, ben sizin için apaçık bir uyarıcıyım.”*
71:5قَالَ رَبِّ إِنِّي دَعَوْتُ قَوْمِي لَيْلًا وَنَهَارًا
Diyanet Meali:Nûh, şöyle dedi: “Ey Rabbim! Gerçekten ben kavmimi gece gündüz (imana) davet ettim.”*