و ق ت

KÖK HARFLER:  و ق ت

ANLAM: 

وَقَتَ : Vaktini tayin etmek, vakitlendirmek. Belirlemek. Süre koymak.

AÇIKLAMA:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


Tür Adet Anlam Örnek Âyet Açıklama
أَقَّتَ fiil-II 1 Vaktini tayin etti 77/11 Aslı: وَقَّتَ  Meçhulü: أُقِّتَ
مَوْقُوتٌ isim 1 Vakitlenmiş, vakitli 4/103
وَقْتٌ isim 3 Vakit 15/38
مِيقَاتٌ isim 8 Kararlaştırılmış, muayyen vakit 78/17
Çoğulu: مَوَاقِيتُ

Toplam 13


AÇIKLAMA:

Bu kök altında incelediğimiz أَقَّتَ fiili, Mu’cemu’l Mufehres kitabında farklı bir kök olarak أ ق ت maddesinde ele alınmıştır. O yüzden و ق ت maddesinde geçen kelimelerin sayısı orada 12 olarak tespit edilmiştir.

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Benzer Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Vakt (Vakit) وَقْت Zaman. Saat. Çağ. Mevsim. Boş zaman. Çoğulu: Evkât
Mîkât مِيقَات 1: Tesbit edilen yer ve zaman.  2: Mekke yolu üzerinde hacıların ihrama girdikleri yer. Çoğulu: Mevâkıt
Mevkıt مَوْقِت Tayin ve tesbit edilip kararlaştırılan yer veya zaman. 
Mevkût مَوْقُوت Vakitli. Vakti belli olan. Mahdud ve muayyen olmuş vakit.
Mevkûte مَوْقُوتَة Belli zaman aralıkları ile çıkan yayın, süreli yayın, periyodik.
Tevkît تَوْقِيت Vakit tayin etmek.
Muvakkıt مُوَقِّت Vakit hesablayan.
Muvakkat مُوَقَّت Belirli zaman.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

أَقَّتَ :  Fiil-II. Aslı: وَقَّتَ  Meçhulü: أُقِّتَ

77:11 وَإِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَتْ
Diyanet Meali: Peygamberler için (ümmetlerine şahitlik etmek üzere) vakit belirlendiği zaman (kıyamet gerçekleşir). *

مَوْقُوتٌ :  İsim. İsm-i Mef’ûl. 

4:103 إِنَّ الصَّلَاةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَوْقُوتًا
Diyanet Meali: Çünkü namaz, mü’minlere belirli vakitlere bağlı olarak farz kılınmıştır.

وَقْتٌ : İsim. 

7:187 قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ رَبِّي لَا يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلَّا هُوَ
Diyanet Meali: De ki: “Onun bilgisi ancak Rabbimin katındadır. Onu vaktinde ancak O (Allah) ortaya çıkaracaktır.”
15:38 إِلَىٰ يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ
Diyanet Meali: Vakti (yalnızca benim tarafımdan) bilinen güne (kıyamete) kadar..*
38:81 إِلَىٰ يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ
Diyanet Meali:  O bilinen vakte (kıyamet gününe) kadar..*

مِيقَاتٌ : İsim. Çoğulu: مَوَاقِيتُ

2:189 يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ
Diyanet Meali: Sana, hilâlleri soruyorlar. De ki: “Onlar, insanlar ve hac için vakit ölçüleridir.”
7:142 وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً
Diyanet Meali: Buna on (gece) daha kattık. Böylece Rabbinin belirlediği vakit kırk geceye tamamlandı.
7:143 وَلَمَّا جَاءَ مُوسَىٰ لِمِيقَاتِنَا وَكَلَّمَهُ رَبُّهُ قَالَ رَبِّ أَرِنِي أَنْظُرْ إِلَيْكَ
Diyanet Meali: Mûsâ, belirlediğimiz yere (Tûr’a) gelip Rabbi de ona konuşunca, “Rabbim! Bana (kendini) göster, sana bakayım” dedi.
7:155 وَاخْتَارَ مُوسَىٰ قَوْمَهُ سَبْعِينَ رَجُلًا لِمِيقَاتِنَا
Diyanet Meali: Mûsâ, kavminden, belirlediğimiz yere gitmek için yetmiş adam seçti.
26:38 فَجُمِعَ السَّحَرَةُ لِمِيقَاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ
Diyanet Meali: Böylece sihirbazlar, belli bir günün belirlenen bir vaktinde bir araya getirildiler. *
44:40 إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ مِيقَاتُهُمْ أَجْمَعِينَ
Diyanet Meali: Şüphesiz, hüküm günü, hepsinin bir arada buluşacağı zamandır. *
56:50 لَمَجْمُوعُونَ إِلَىٰ مِيقَاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ
Diyanet Meali: Mutlaka belli bir günün belli bir vaktinde toplanacaklardır. *
78:17 إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ كَانَ مِيقَاتًا
Diyanet Meali: Şüphesiz hüküm ve ayırma günü belirlenmiş bir vakittir. *