س و ق

KÖK HARFLER: س و ق

ANLAM: 

سَاقَ : Hayvanları gütmek ya da gitmeye zorlamak. Anlatımı sürdürmek. (Rüzgar) bulutları sevk etmek. 

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnekAçıklama
سَاقَfiil-I7Sürdü, sevk etti32/27Meçhulü: سِيقَ Meçhul muzari: يُسَاقُ
سَائِقٌisim1Süren, sevk eden50/21
مَسَاقٌisim1Sürme, sürüş, sürülme, sevkiyat75/30
سَاقٌisim4Ayak ile dizkapağı arasındaki kısım, bacak yahut baldır75/29
سُوقٌisim4Çarşı38/33Çoğul: أَسْوَاقٌ 

Toplam17


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

  • سَاقَ
    • قَادَ
    • اِقْتَادَ
  • مُتَسَاوِقٌ
    • مُتَّسِقٌ > bak: و س ق
    • مُتَنَاسِقٌ
    • مُتَنَاغِمٌ
    • مُتَجَانِسٌ

Zıt Manada Kelimeler

  • سَاقَ
    • أُخِذَ > bak: أ خ ذ
    • سِيقَ > bu kök
    • قِيدَ
  • مُتَسَاوِقٌ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Sevk سَوْق Sürme, gönderme, götürme. Sevkıyât
Sâik سَائِق Dürten, sevk eden, sürükleyen.
Sâika سَائِقَة Yöneten. Sevk eden.
Siyâk سِيَاق Sözün gelişi, anlatım biçimi.
Sûk سُوق Çarşı, pazar.. Çoğul: Esvâk
Sâk سَاق Baldır. Çoğul: Sîkân
Sûka سُوقَة Çarşı adamı, esnaf.
Esâka أَسَاقَة Üzengi kayışı.
Mesâk مَسَاق 1: Bir şey ileri sürmek. 2: Sevk edilecek yer.
Tesvîk تَسْوِيق Sürme, ileri gütme.
İnsiyâk اِنْسِيَاق İçgüdü.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

سَاقَ : Fiil-I. Meçhulü: سِيقَ Meçhul muzari: يُسَاقُ

7:57حَتَّىٰ إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَنْزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ
Diyanet Meali:Nihayet rüzgârlar ağır bulutları yüklendiği vakit, onları ölü bir belde(yi diriltmek) için sevk ederiz de oraya suyu indiririz.
8:6يُجَادِلُونَكَ فِى الْحَقِّ بَعْدَ مَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ يَنْظُرُونَ
Diyanet Meali:Gerçek apaçık ortaya çıktıktan sonra, sanki göz göre göre ölüme sürülüyorlarmış gibi seninle o konuda tartışıyorlardı.*
19:86وَنَسُوقُ الْمُجْرِمِينَ إِلَىٰ جَهَنَّمَ وِرْدًا
Diyanet Meali:Suçluları da suya koşan susuz develer gibi cehenneme sevk edeceğimiz günü düşün! *
32:27أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا
Diyanet Meali:Görmediler mi ki, biz yağmuru kupkuru yere gönderip … ekinler çıkarırız.
35:9وَاللَّهُ الَّذِي أَرْسَلَ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَسُقْنَاهُ إِلَىٰ بَلَدٍ مَيِّتٍ
Diyanet Meali:Allah, rüzgârları gönderendir. Onlar da bulutları hareket ettirir. Biz de bulutları ölü bir toprağa sürer(iz).
39:71وَسِيقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَىٰ جَهَنَّمَ زُمَرًا
Diyanet Meali: İnkâr edenler grup grup cehenneme sevk edilirler.
39:73وَسِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَرًا
Diyanet Meali:Rablerine karşı gelmekten sakınanlar da grup grup cennete sevk edilirler.

سَائِقٌ : İsim. İsm-i Fâil.

50:21وَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ
Diyanet Meali:Herkes beraberinde bir sevk edici, bir de şahitlik edici (melek) ile gelir. *

مَسَاقٌ : İsim.

75:30إِلَىٰ رَبِّكَ يَوْمَئِذٍ الْمَسَاقُ
Diyanet Meali:İşte o gün sevk ediliş, Rabbinedir.*

سَاقٌ : İsim.

27:44فَلَمَّا رَأَتْهُ حَسِبَتْهُ لُجَّةً وَكَشَفَتْ عَنْ سَاقَيْهَا
Diyanet Meali:Köşkü görünce onu (zeminini) derin bir su sandı ve eteklerini topladı.
68:42يَوْمَ يُكْشَفُ عَنْ سَاقٍ وَيُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلَا يَسْتَطِيعُونَ
Diyanet Meali:Baldırların açılacağı (işlerin zorlaşacağı) ve kâfirlerin secdeye çağrılıp da buna güç yetiremeyecekleri günü (Kıyamet gününü) düşün.*
75:29وَالْتَفَّتِ السَّاقُ
Diyanet Meali:Bacak(ların birbirine) dolandığı zaman..
75:29بِالسَّاقِ
Diyanet Meali:Bacakların birbirine (dolandığı zaman)..

سُوقٌ : İsim. Çoğulu: أَسْوَاقٌ 

25:7وَقَالُوا مَالِ هَٰذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعَامَ وَيَمْشِي فِي الْأَسْوَاقِ لَوْلَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيرًا
Diyanet Meali:Dediler ki: “Bu ne biçim peygamber ki yemek yer, çarşıda pazarda dolaşır. Ona bir melek indirilseydi de, bu onunla beraber bir uyarıcı olsaydı ya!” *
25:20وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَيَأْكُلُونَ الطَّعَامَ وَيَمْشُونَ فِي الْأَسْوَاقِ
Diyanet Meali:Senden önce gönderdiğimiz bütün peygamberler de şüphesiz yemek yerler, çarşıda pazarda gezerlerdi.
38:33رُدُّوهَا عَلَيَّ فَطَفِقَ مَسْحًا بِالسُّوقِ وَالْأَعْنَاقِ
Diyanet Meali:“Onları bana geri getirin.” (dedi.) (Atlar gelince de) bacaklarını ve boyunlarını okşamaya başladı.
48:29كَزَرْعٍ اَخْرَجَ شَطْئَهُ فَاٰزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ
Diyanet Meali:Onlar filizini çıkarmış, onu kuvvetlendirmiş, kalınlaşmış, gövdesi üzerine dikilmiş, ziraatçıların hoşuna giden bir ekin gibidirler.