ر ذ ل

KÖK HARFLER: ر ذ ل

ANLAM: 

رَذُلَ – رَذِلَ : Hal veya ahval olarak bayağı, aşağılık, aşağılanmış, adi olmak. (Bir şey) kötü, bayağı, berbat olmak, kabul görmemek.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

رَذُلَ (geniş zaman يَرْذُلُ) ve رَذِلَ (geniş zaman يَرْذَلُ mastar ismi رَذَالَةٌ):

رَذُلَ ve رَذِلَ : Hal veya ahval olarak bayağı, aşağılık, aşağılanmış, adi idi veya o hale geldi ya da o (şey) kötü, bayağı, berbat, kabul görülmez idi ya da o hale geldi.

اَرْذَلَ : Kötü bir şey yaptı.

اَرْذَلَهُ : Onu bayağı, alçak veya aşağılanmış hale getirdi ya da onun böyle olduğunu söyledi.

رَذِيلٌ ve رَذْلٌ ve رُذَالٌ : Alçak, bayağı, aşağılanmış, berbat.

اَرْذَلُ : Daha kötü veya en kötü manasına gelen, üstünlük belirten isim (çoğul hali اَرَاذِلُ ve اَرْذَلُونَ).

اَرْذَل العُمر : En düşük ihtiyarlık, kocalık hali, ömrün yaşlılık, âcizlik ve bunama halindeki son devresi: 16/70, 22/5..

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek Açıklama
أَرْذَلُ isim 4 En aşağı, en hasis, en kıymetsiz, en zayıf, en aciz 11/27 Kırık Çoğulu: أَرَاذِلُ

Toplam 4


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Benzer Manada Kelimeler

  • رَذُلَ
    • دَنُؤَ > bak: د ن و
    • لَؤُمَ
    • نَذُلَ
    • أَسَفَّ
  • رَذِيلَةٌ

Zıt Manada Kelimeler

  • رَذُلَ
  • رَذِيلَةٌ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Rezîl رَذِيل Alçak, aşağılık.
Rezâlet رَذَالَة Utanılacak olay veya durum.
Erzel أَرْذَل Daha rezil. Çoğul: Erâzil
Terzîl تَرْذِيل Rezil etme.
İstirzâl اِسْتِرْذَال Rezil sayma. Kepaze, bayağı ve aşağılık görme.
Müsterzil مُسْتَرْذِل Rezil sayan, kepaze kabul eden.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

أَرْذَلُ : İsim. Kırık Çoğulu: أَرَاذِلُ

11:27 وَمَا نَرَاكَ اتَّبَعَكَ إِلَّا الَّذِينَ هُمْ أَرَاذِلُنَا بَادِيَ الرَّأْيِ
Diyanet Meali: İlk bakışta sana uyanların da ancak en aşağılıklarımızdan ibaret olduğunu görüyoruz. 
16:70 وَمِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلَىٰ أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْ لَا يَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَيْئًا
Diyanet Meali: İçinizden kimileri de, bilgili olduktan sonra hiçbir şeyi bilmesin diye ömrünün en düşkün çağına ulaştırılır. 
22:5 وَمِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلَىٰ أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئًا
Diyanet Meali: Yine içinizden bir kısmı da ömrün en düşkün çağına ulaştırılır ki, bilirken hiçbir şey bilmez hâle gelsin.
26:111 قَالُوا أَنُؤْمِنُ لَكَ وَاتَّبَعَكَ الْأَرْذَلُونَ
Diyanet Meali: Dediler ki: “Sana hep aşağılık kimseler uymuş iken, biz hiç sana inanır mıyız?”*