KÖK HARFLER: ب ه م
ANLAM:
بَهَّمَ : (Kuzular, çocuklar) kendi başlarına otlayacak şekilde annelerinden ayırmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
بَهَّمَ الْبَهْمَ : Annelerinden kuzuları, çocukları veya her ikisini (بَهَمٌ) ayırdı böylece kendi başlarına otladılar.
اَلْاِبْهَامُ : Karışıklık; başparmak.
مُبْهَمٌ : Kafası karışmış; açık olmayan.
كَلَامٌ مُبْهَمٌ : Karmakarışık bir konuşma.
حَائِطٌ مُبْهَمٌ : Kapısı olmayan duvar.
بَهِيمَةٌ : Hayvan; canavar; kara veya denizde yaşayan dört ayaklılar; kuşlar ile yırtıcılar dışındaki tüm hayvanlar; aynı zamanda herhangi bir hayvan anlamına da gelebilir.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek Âyet |
| بَهِيمَةٌ | isim | 3 | Dört ayaklı bütün hayvanlar; istisnasız her canlı | 5/1 |
|
| Toplam: | 3 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Behme | بَهْمَة | Kuzu. Oğlak. Buzağı. |
|
| Behîm | بَهِيم | Düz siyah şey. Alacasız hayvan. |
|
| Behîmî | بَهِيمِي | Hayvanca, hayvana yakışır biçimde olan (duygu). |
|
| Behimiyyet | بَهِيمِيَّة | Hayvanlık, canlı olmakla beraber akılsız oluş. |
|
| Behîme | بَهِيمَة | Dört ayaklı hayvan. | Çoğul: Behâim |
| Ebhem | أَبْهَم | Söz söylemeye muktedir olmayan. Konuşmaya iktidarı bulunmayan adam. |
|
| İbhâm | إِبْهَام | Mübhem, kapalı bırakmak. Belirsiz olmak. Muayyen olmayan. Sözün kolayca anlaşılmayacak şekilde kapalı olması, vazıh olmayışı. Baş parmak. | Çoğul: İbhâmât |
| Mübhem | مُبْهَم | İyice belli olmayan. Mutlak aşikar olmayan. Belirsiz. Gizli. | Çoğul: Mübhemât |
| Mübhemiyyet | مُبْهَمِيَّة | *Belirsizlik, anlaşılmazlık. |
|
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
بَهِيمَةٌ : İsim.
| 5:1 | أُحِلَّتْ لَكُمْ بَهِيمَةُ الْأَنْعَامِ |
| Diyanet Meali: | … hayvanlar size helâl kılındı. |
| 22:28 | وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَعْلُومَاتٍ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ |
| Diyanet Meali: | Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği (kurbanlık) hayvanlar üzerine belli günlerde (onları kurban ederken) Allah’ın adını ansınlar. |
| 22:34 | وَلِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا لِيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ |
| Diyanet Meali: | Her ümmet için, Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık. |