ص ب غ

KÖK HARFLER: ص ب غ

ANLAM: 

صَبَغَ : Elbiseyi boyamak ya da renklendirmek.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

صَبَغَ (geniş zaman يَصْبُغُ ve يَصْبَغُ ve يَصْبِغُ mastar isim صَبْغٌ ve صِبْغٌ):

صَبَغَ الثَّوْبَ : Elbiseyi boyadı ya da renklendirdi. Arapların dilinde, اَلصَّبْغُ kelimesinin temel anlamı “bir şeyi değiştirmek”tir.

صُبِغَ الثَّوْبُ : Elbisenin rengi değiştirilmişti.

صَبَغَ يَدَهُ فِى الْمَاءِ : Elini suya daldırdı. صَبْغٌ ifadesi, Hıristiyanlar tarafından, çocuklarını suya daldırma veya batırma, yani onları vaftiz etme, manasında kullanılmaktadır.

صَبَغَ وَلَدَهُ فِى النَّصْرَانِيَّةِ : Oğlunu Hristiyanlıkta vaftiz etti.

يَصْبِغُونَ الْحَدِيثَ : Onlar hadisi çarpıtır ve değiştirir.

اَصْبَغَ اللّٰهُ عَلَيْهِ نِعْمَتَهُ : Allah (c.c.), onun üzerindeki nimetini tamamladı (اَسْبَغَ eşanlamlıdır).

تَصَبَّغَ فِى الدِّينِ : Dinde sabit veya yerleşmiş hale geldi.

صِبْغٌ : Bir boya; lezzetli kılmak için ekmeğin yanına konan bir katık veya baharat.

صِبْغَةٌ : Bir boya; din (eşanlamlı دِينٌ) ve dini hukuk (eşanlamlı شَرِيعَةٌ); bir kimsenin sayesinde Allah (c.c.) yolunda ilerlediği herhangi bir şey; bir cins veya tür.

صِبْغَةَ اللّٰهِ : Allah’ın boyası. (2:138)

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek
صِبْغٌ isim 1 Katık 23/20
صِبْغَةٌ isim 2 Boya, şeriat, yaratılış. 2/138

Toplam 3

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

  • صَبَغَ
    • لَوَّنَ > bak: ل و ن
    • طَلَى
    • خَضَّبَ
    • ضَمَّخَ
  • صِبْغَةٌ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Sıbg صِبْغ Boya, renk, levn.
Sıbga صِبْغَة Boya, renk, levn.
Sabg صَبْغ Boyama.
Sıbâg صِبَاغ Boya.
İnsibâg اِنْصِبَاغ Boyalanma. 
Münsabig مُنْصَبِغ Boyanan.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

صِبْغٌ : İsim.

23:20 وَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْنَاءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَصِبْغٍ لِلْآكِلِينَ
Diyanet Meali: Yine o su ile Sîna dağında biten bir ağaç (zeytin ağacı) yarattık ki hem yağ, hem de yiyenlere katık verir. *

صِبْغَةٌ : İsim.

2:138 صِبْغَةَ اللَّهِ
Diyanet Meali: “Biz, Allah’ın boyasıyla boyanmışızdır.”
2:138 وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَنَحْنُ لَهُ عَابِدُونَ
Diyanet Meali: “Boyası Allah’ınkinden daha güzel olan kimdir? Biz ona ibadet edenleriz.”