ع و م

KÖK HARFLER: ع و م

ANLAM: 

عَامَ: Suda yüzmek.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek
عَامٌ isim 9 Sene, yıl. 2/259

Toplam 9

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

AÇIKLAMA:

Yüzmek anlamına gelen عَامَ ile سَبَحَ kelimeleri arasındaki fark

( س ب ح – ع و م )

عَامَ kelimesi, birisinin batmış halde suda ilerlemesi anlamındadır.

سَبَحَ ise batmadan suyun üzerinde ilerlemek anlamına gelmektedir. Bknz: ( س ب ح )

ÂM (YIL) ile SENE kelimeleri arasındaki fark

( ع و م – س ن و )

سَنَةٌ kelimesi, عَامٌ kelimesinden daha uzun bir zaman dilimini ifade etmektedir. عَامٌ kelimesi bütünüyle on iki Arap ayına istinaden kullanılmaktadır; fakat سَنَةٌ ayın on iki devrine istinaden de kullanılmaktadır. Nitekim her bir سَنَةٌ bir عَامٌ fakat her bir عَامٌ bir سَنَةٌ değildir. 

سَنَةٌ شَمْسِيَّةٌ (güneş yılı) üç yüz altmış beş gün ve bir çeyrek gündür ve سَنَةٌ قَمَرِيَّةٌ (kameri yıl) üç yüz elli dört gün ve bir günün üçte biridir. (Hasenat Uygulaması)

İmam Ragıb’a göre, سَنَةٌ içerisinde zorluk, kıtlık, çoraklık veya yokluk olan bir yılı ifade etmek için kullanılmaktadır; عَامٌ ise yaşama dair imkanların çok olduğu; otlar veya benzerinin bol olduğu bir yılı ifade etmek için kullanılmaktadır. سَنَةٌ kıtlık veya çoraklık, ya da şiddetli veya aşırı kıtlık, manasına da gelmektedir. (Müfredât)

Âm, “günlerin toplamı”, sene ise, “ayların toplamı”dır. 

Âm, “bir şeyin vakti olma” anlamını ifade eder. Sene kelimesi bu manayı ifade etmez. Âmu’l fîl (fil yılı) dendiği halde, senetu’l fîl (fil senesi) denmez. 

Tarih konusunda da, senete mietin (yüz senesinde) veya senete hamsîne (elli senesinde) denildiği halde, bu anlamda âmu mietin (yüz senesinde) veya âmu hamsîne (elli senesinde) denilmemektedir. Çünkü belirtilen bu sayılar, herhangi bir şeyin vakti değildirler. (Farklar Sözlüğü 401) Bknz: ( س ن و )

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Âm عَام Sene.
A’vâm اَعْوَام Yıllar. Seneler.  Âm’ın çoğulu

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

عَامٌ : İsim. İkilisi, Nasb / Cerr Hali: عَامَيْنِ

2:259فَأَمَاتَهُ اللَّهُ مِائَةَ عَامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ
Diyanet Meali:Bunun üzerine, Allah onu öldürüp yüzyıl ölü bıraktı, sonra diriltti…
2:259قَالَ بَلْ لَبِثْتَ مِائَةَ عَامٍ فَانْظُرْ إِلَىٰ طَعَامِكَ وَشَرَابِكَ لَمْ يَتَسَنَّهْ
Diyanet Meali:Allah, şöyle dedi: “Hayır, yüz sene kaldın. Böyle iken yiyeceğine ve içeceğine bak, henüz bozulmamış.”
9:28فَلَا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هَٰذَا
Diyanet Meali:Artık bu yıllarından sonra, Mescid-i Haram’a yaklaşmasınlar.
9:37يُضَلُّ بِهِ الَّذِينَ كَفَرُوا يُحِلُّونَهُ عَامًا
Diyanet Meali:Bununla inkâr edenler saptırılır. (Allah’ın haram kıldığı ayların sayısına uygun getirip böylece Allah’ın haram kıldığını helâl kılmak için haram ayı) bir yıl helâl, (bir yıl haram) sayıyorlar.
9:37وَيُحَرِّمُونَهُ عَامًا لِيُوَاطِئُوا عِدَّةَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ
Diyanet Meali:Allah’ın haram kıldığı ayların sayısına uygun getirip (böylece Allah’ın haram kıldığını helâl kılmak için haram ayı bir yıl helâl), bir yıl haram sayıyorlar.
9:126أَوَلَا يَرَوْنَ أَنَّهُمْ يُفْتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٍ مَرَّةً أَوْ مَرَّتَيْنِ
Diyanet Meali:Görmüyorlar mı ki, onlar her yıl bir veya iki kere belâya çarptırılıp imtihan ediliyorlar.
12:49ثُمَّ يَأْتِي مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ عَامٌ فِيهِ يُغَاثُ النَّاسُ
Diyanet Meali:“Sonra bunun ardından insanların yağmura kavuşacağı bir yıl gelecek.
29:14فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَامًا
Diyanet Meali:O da aralarında bin seneden elli yıl eksik kaldı.
31:14حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَىٰ وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ
Diyanet Meali:Annesi, onu her gün biraz daha güçsüz düşerek  karnında taşımıştır. Onun sütten kesilmesi de iki yıl içinde olur.