ع م د

KÖK HARFLER: ع م د

ANLAM: 

عَمَدَ : Altına kolon, sütun veya payandalar yerleştirerek çatıyı desteklemek ya da destek vermek. Birisine demir bir silahla vurmak. (Hastalık) acı vermek. Bir şeyi kastetmek; o şeyi kasten veya bilerek yapmak. Bir şeye doğru yönlenmek; o şeyi hedef almak; o şeyi amaçlamak; o şeyi hedeflemek. 

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


Tür Adet Anlam Örnek Açıklama
تَعَمَّدَ fiil-V 1 Kasdetti 33/5
عِمَادٌ isim 4 Direk, bina 31/10 Çoğul: عَمَدٌ
مُتَعَمِّدٌ isim 2 Kasteden 4/93

Toplam 7


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Amd عَمْد Niyet, kasıt, istek, arzu.
Amed عَمَد 1: Sütunlar. 2: Bir şeye devam üzere olma.
Umde عُمْدَة İlke, prensip.
Amûd عَمُود Dik, dikine. Sütun, direk. Amûda kalkmak
Amûdî عَمُودِى Dikey, dikine, dik.
İmâd عِمَاد Direk dikme.
Taammüd تَعَمُّد Bilerek ve isteyerek suç işlemek. Kasıt ve niyet etme, bilerek ve isteyerek bir iş yapma. Taammüden
Müteammid مُتَعَمِّد Kasteden, kasden yapan. Tasarlıyarak yapan.
İ’timâd اِعْتِمَاد Güvenerek bağlanmak. Emniyet etmek. Bir şeye kalben güvenip dayanmak.
Mu’temed مُعْتَمَد Kendine güvenilen. İtimad edilen kimse. 

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

تَعَمَّدَ : Fiil-V 

33:5وَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ فِيمَا أَخْطَأْتُمْ بِهِ وَلَٰكِنْ مَا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُكُمْ
Diyanet Meali:Hata ile yaptığınız bir işte size hiçbir günah yoktur. Fakat kasten yaptığınız şeylerde size günah vardır.

عِمَادٌ : İsim. Çoğulu: عَمَدٌ

89:7إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ
Diyanet Meali:Sütunlarla dolu İrem’e…

عَمَدٌ : İsim. Çoğul. Tekili: عِمَادٌ

13:2اللَّهُ الَّذِي رَفَعَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا
Diyanet Meali:Allah, gökleri gördüğünüz herhangi bir direk olmadan yükselten …dir.
31:10خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا وَأَلْقَىٰ فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ
Diyanet Meali:Allah, gökleri görebileceğiniz direkler olmaksızın yarattı. Yeryüzüne de, (sizi sarsmasın diye) sabit dağlar yerleştirdi.
104:9فِي عَمَدٍ مُمَدَّدَةٍ
Diyanet Meali:Uzatılmış direkler arasında…*

مُتَعَمِّدٌ : İsim. İsm-i Fâil. Tefa’ul Bâbı (V. Bâb).

4:93وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا
Diyanet Meali:Kim bir mü’mini kasten öldürürse, cezası, içinde ebedî kalacağı cehennemdir.
5:95وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّدًا فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ
Diyanet Meali:(İhramlı iken, karada av hayvanı öldürmeyin). Kim (ihramlı iken) onu kasten öldürürse (kendisine) bir ceza vardır. (Bu ceza), Kâ’be’ye ulaştırılmak üzere, öldürdüğünün dengi olup, içinizden iki âdil kimsenin takdir edeceği bir kurbanlık hayvan…