خ و ر

KÖK HARFLER:  خ و ر

ANLAM: 

خَارَ : Boğa sesi çıkarmak, böğürmek.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

خَا

 (geniş zamanlı يَخُورُ mastar ismi  خُوَارٌ):

خَارَ الثَّوْرُ : Boğa sesini çıkardı, yani böğürdü ya da ünledi.

خُوَارٌ : Yüksek sesle bağırma; bir inek veya buzağının böğürmesi veya ünlemesi; koyun veya keçilerin melemesi ve ceylanların ve her tür hayvanın ve okların cızırtısı.

جَسَدًا لَهُ خُوَارٌ : Böğüren bir (buzağı) heykeli (20:88)

لَهُ صَوْتٌ كَخُوَارِ الثَّوْرِ : Boğanın böğürmesi gibi bir sesi vardı.

خَارَ aynı zamanda, o kişi veya şey çelimsiz, zayıf veya halsiz idi ya da o hale geldi, manasına da gelmektedir.

خَارَ الْحَرُّ : Sıcaklık azaldı.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek
خُوَارٌ isim 2 Böğürtü, böğürme. 7/148

Toplam 2

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Havâr (Huvâr) خُوَار Yaygara, çığlık, yardım, imdat. Sayha. Avaz.
Havrâ خَاوْرَا 1: Sinagog. 2: Çok gürültülü yer. 3: Yahudi tapınağı.

Nişanyan Sözlük havra kelimesinin bu kökten gelmesi bilgisini desteklememektedir.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

خُوَارٌ : İsim. Masdar.

7:148 وَاتَّخَذَ قَوْمُ مُوسَىٰ مِنْ بَعْدِهِ مِنْ حُلِيِّهِمْ عِجْلًا جَسَدًا لَهُ خُوَارٌ
Diyanet Meali: Mûsâ’nın kavmi onun (Tur’a gitmesinin) ardından, ziynet eşyalarından, böğürmesi olan bir buzağı heykeli (yaparak ilâh) edindiler. 
20:88 فَأَخْرَجَ لَهُمْ عِجْلًا جَسَدًا لَهُ خُوَارٌ فَقَالُوا هَٰذَا إِلَٰهُكُمْ وَإِلَٰهُ مُوسَىٰ
Diyanet Meali: Böylece (Sâmirî) onlar için böğürmesi olan bir buzağı heykeli ortaya çıkardı. (Sâmirî ve adamları) “Bu sizin de ilâhınızdır, Mûsâ’nın da ilâhıdır.” dediler.