KÖK HARFLER: س ح ب
ANLAM:
سَحَبَ : Bir şeyi yerde sürüklemek, çekmek. (Rüzgar) yerdeki tozu sürüklemek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
سَحَبَ (geniş zaman يَسْحَبُ mastar isim سَحْبٌ):
سَحَبَهُ : O şeyi yerde sürükledi ya da çekti.
سَحَبَتِ الرِّيحُ التُّرَابَ : Rüzgar, yerdeki tozu sürükledi.
جَاءَ يَسْحَبُ ذَيْلَهُ : Mağrur bir halde yürüyerek geldi.
سَحَبَ الرَّجُلُ : Adam hararetli bir biçimde yedi ve içti.
سَحَابٌ (tekil hali سَحَابَةٌ ) : Bulutlar. Bu kelime böyle anılmaktadır çünkü rüzgarlar onları sürükler.
مَطَرَتْهُمُ السَّحَابَةُ : Bulut üzerlerine yağmur bıraktı.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | Açıklama | |
| سَحَبَ | fiil-I | 2 | Sürükledi | 40/71 | Meçhul muzari: يُسْحَبُ |
| سَحَابٌ | isim | 9 | Bulut | 7/57 | |
| Toplam | 11 |
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Kök Harflerinin Yer Değişimi
Mahreci Benzeyen Kökler
Benzer Manada Kelimeler
- سَحَبَ
- سَحَابٌ
- غَمَامَةٌ > bak: غ م م
- غَيْمَةٌ
- مُزْنَةٌ
Zıt Manada Kelimeler
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Sehâb | سَحَاب | Bulut. | Çoğul: Sehâib |
| Sehâbet | سَحَابَة | Tek bulut. |
|
| Sehâbiyyet | سَحَابِيَّة | Bulutlu oluş. |
|
| Tesahhüb | تَسَحُّب | Bulutlanma. |
|
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
سَحَبَ : Fiil-I. Meçhul muzari: يُسْحَبُ
| 40:71 | إِذِ الْأَغْلَالُ فِي أَعْنَاقِهِمْ وَالسَّلَاسِلُ يُسْحَبُونَ |
| Diyanet Meali: | O zaman onlar, boyunlarında demir halkalar ve zincirler olduğu hâlde kaynar suda sürüklenecekler. * |
| 54:48 | يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلَىٰ وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ |
| Diyanet Meali: | Yüzüstü ateşe sürüklendikleri gün kendilerine, “Cehennemin dokunuşunu tadın!” denecek. * |
سَحَابٌ : İsim.
| 2:164 | وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ |
| Diyanet Meali: | Rüzgârları ve gökle yer arasındaki emre amade bulutları evirip çevirmesinde elbette düşünen bir topluluk için deliller vardır. |
| 7:57 | حَتَّىٰ إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَنْزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ |
| Diyanet Meali: | Nihayet rüzgârlar ağır bulutları yüklendiği vakit, onları ölü bir belde(yi diriltmek) için sevk ederiz de oraya suyu indiririz. |
| 13:12 | هُوَ الَّذِي يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَيُنْشِئُ السَّحَابَ الثِّقَالَ |
| Diyanet Meali: | O, korku ve ümit vermek için size şimşeği gösterendir, yağmur yüklü bulutları meydana getirendir. * |
| 24:40 | يَغْشَاهُ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ سَحَابٌ |
| Diyanet Meali: | (Bir deniz ki) onu dalga üstüne dalga kaplıyor, üstünde de bulutlar var. |
| 24:43 | أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا |
| Diyanet Meali: | Görmez misin ki Allah, bulutları sevk eder. Sonra, onları kaynaştırıp üst üste yığar. |
| 27:88 | وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِيَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ |
| Diyanet Meali: | Dağları görürsün, onları hareketsiz sanırsın. Hâlbuki onlar bulutların geçişi gibi hareket ederler. |
| 30:48 | اللَّهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَيَبْسُطُهُ فِي السَّمَاءِ كَيْفَ يَشَاءُ وَيَجْعَلُهُ كِسَفاََ |
| Diyanet Meali: | Allah, rüzgârları gönderendir. Onlar da bulutları harekete geçirir. Allah, onları dilediği gibi, (bazen) yayar ve (bazen) yoğunlaştırır. |
| 35:9 | وَاللَّهُ الَّذِي أَرْسَلَ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَسُقْنَاهُ إِلَىٰ بَلَدٍ مَيِّتٍ |
| Diyanet Meali: | Allah, rüzgârları gönderendir. Onlar da bulutları hareket ettirir. Biz de bulutları ölü bir toprağa sürer(iz). |
| 52:44 | وَإِنْ يَرَوْا كِسْفًا مِنَ السَّمَاءِ سَاقِطًا يَقُولُوا سَحَابٌ مَرْكُومٌ |
| Diyanet Meali: | Gökten düşmekte olan parçalar görseler, “Bunlar, üst üste yığılmış bulutlardır” derler. * |