KÖK HARFLER: ج ف أ
ANLAM:
جَفَأَ : (Su akan vadiden; köpük, çöp parçaları ya da atıklar) dökülmek.
AÇIKLAMA:
Cüfâ’ kelimesi, bir vadi veya kazanın etrafına bıraktığı çer çöp ve köpük demektir. (Müfredât)
DİĞER BAZI TÜREVLER:
جَفَأَ (geniş zamanlı يَجْفَأُ mastar isim جَفْءٌ): (Su akan vadiden) köpük, çöp parçaları ya da atıklar döküldü.
جَفَأَتِ الْقِدْرُ veya جَفَأَتْ بِزَبَدِهَا : Tencere kaynarken köpükleri dışarı taştı.
جَفَأَهُ : Onu yere yatırdı.
جُفَاءٌ : Bir sel ile taşınan ya da tencereden taşan köpük, ve çöp veya atıklar. Kelime, mecazi olarak değersiz, kullanışsız ya da faydasız şey anlamına gelmektedir.
جُفَاءٌ مِنَ النَّاسِ : İlk insanlar ya da insanların ilk ataları.
جَفَاءٌ : Boş bir gemi anlamına da gelmektedir.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| جُفَاءٌ | isim | 1 | Köpük, çör çöp. | 13/17 |
|
| Toplam | 1 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Cüfâ’ | جُفَاء | *Köpük. |
| Cüfâen | جُفَاءً | Beyhude, boşuboşuna, faydasız yere. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
جُفَآءٌ : İsim.
| 13:17 | فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءً |
| Diyanet Meali: | Köpüğe gelince sönüp gider. |