KÖK HARFLER: ر ي ش

ANLAM: 

رَاشَ : Birisini beslemek, onu giydirmek, ona yardımda bulunmak. Tüyleri bir şeyin üzerine yapıştırmak. Tüyleri bir şeyin üzerine koyarak o şeyi onarmak.

AÇIKLAMA:

رِيشُ الطَّائِرِ : Kuşun tüyleri. Bazen kuşun diğer tüyleri arasında yalnızca “kanat tüyleri ile” ilgili kullanılır. Tüylerin kuş için bir giysi gibi olmasından dolayı رِيشٌ kelimesi müstear olarak “giysi” anlamında kullanılmıştır. Yüce Allah şöyle buyurmuştur: يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْءَاتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِكَ خَيْرٌ : Ey Âdem oğulları, size çirkin yerlerinizi örtecek giysi ve tüy (süslenecek elbise) indirdik. Korunma giysisi, en iyisidir (7/26).

Şöyle demiştir: “Ona develeri, üzerlerindeki giysilerle ve aletlerle birlikte verdi” anlamında أَعْطَاهُ إِبِلاً بِرِيشِهَا denmiştir.

رِشْتُ السَّهْمَ-أَرِيشُهُ : Okun üzerine tüylerden taktım. Mastarı رَيْشٌ şeklinde gelir. “Üzerine tüylerden takılmış oka” مَرِيشٌ denir. Müstear olarak “bir işi, meseleyi ıslah etme” anlamında kullanılıp şöyle denmiştir:

رِشْتُ فُلاَنًا فَارْتَاشَ : Filan kişinin halini, durumunu ıslah ettim, düzelttim veya iyileştirdim, onu kuvvetlendirdim, geçimliğini kazanması için ona yardım ettim. Böylece güzel bir hale, duruma geldi.

رُمْحٌ رَاشٌ : Zayıf, yumuşak mızrak. Bunda tüylerin zayıflığının, yumuşaklığının olduğu düşünülerek böyle adlandırılmıştır. (Müfredât)

DİĞER BAZI TÜREVLER:

رَاشَ (geniş zaman يَرِيشُ mastar ismi رِيشٌ):

رَاشَهُ : Onu besledi, onu giydirdi ve ona yardımda bulundu; tüyleri o şeyin üzerine yapıştırdı; tüyleri o şeyin üzerine koyarak o şeyi (bir oku) onardı.

رَاشَهُ اللّٰهُ : Allah (c.c.) onu bir yoksulluk halinden zenginliğe kavuşturdu.

رَاشَ الطَّائِرُ : Kuş çok fazla tüy döktü.

رِيشٌ : Tüy, kuş tüyü; giyim; ziynet ve nefaset, güzel ve zarif elbise; bolluk; güzel hal; ev eşyaları, mobilya ve her tür kap kacak.

اِنَّهُ لَحَسَنُ الرِّيشِ : Şüphesiz, güzel bir esvap içerisindedir.