KÖK HARFLER: ر ي ن
ANLAM:
رَانَ : Pis ve pasaklı olmak. Galib olmak. Kaplamak. Galip gelmek, istilâ etmek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
رَانَ (geniş zaman يَرِينُ mastar ismi رَيْنٌ):
رَانَ الشَّىْءُ فُلَانًا اَوْ عَلَيْهِ اَوْ بِهِ : O şey onu alt etti.
رَانَ هَوَاهُ عَلَى قَلْبِهِ : Onun kötü isteği kalbini kapladı ya da onu alt etti.
رَانَتْ نَفْسُهُ : Midesi (ruhu) ağırlaştı veya kusma isteği uyandırarak onu altüst etti.
رَانَ بِهِ الْمَوْتُ اَوْ عَلَيْهِ : Ölüm onu alıp götürdü.
رَانَ : Bir şey (bir elbise) paslıydı; pas, toz veya pislikle kaplanmıştı ya da o hale geldi.
بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِمْ : Kalplerini paslandırmıştır; kalplerini kaplamış veya alt etmiştir, ya da kalpleri üzerine bir karanlık, toz, kir kaplamıştır (83:14).
رَيْنٌ : Kir, pas.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| رَانَ | fiil-I | 1 | Kapladı, istilâ etti. | 83/14 |
|
| Toplam | 1 |
|
|
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Yok.
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Reyn | رَيْن | 1: Leke, kir, pas. 2: Günahın artması. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
رَانَ : Fiil-I.
| 83:14 | كَلَّا بَلْ رَانَ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ مَا كَانُوا يَكْسِبُونَ |
| Diyanet Meali: | Hayır, hayır! Doğrusu onların kazanmakta oldukları kalplerini paslandırmıştır. * |