KÖK HARFLER: ل ي ت
ANLAM:
لَاتَ : Birisini alıkoymak, onu engellemek; onu yönünden, amacından veya gayesinden döndürmek veya çevirmek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | Açıklama | |
| لَاتَ – لَيْتَ | fiil-I | 15 | 1. Eksiltti, kıstı. 2. Keşke. | 49/14 | 15 fiilin 14 tanesi tam câmid mâzi fiil, nâkıs fiil: 69/27 |
| Toplam | 1 |
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Yok.
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
لَاتَ : Fiil-I.
| 49:14 | وَإِنْ تُطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَا يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمَالِكُمْ شَيْئًا |
| Diyanet Meali: | “Eğer Allah’a ve Peygamberine itaat ederseniz, yaptıklarınızdan hiçbir şeyi eksiltmez.” |
لَاتَ : Fiil-I (Tam câmid mâzi fiil, nâkıs fiil).
| 4:73 | يَا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزًا عَظِيمًا |
| Diyanet Meali: | “Keşke ben de onlarla beraber olsaydım da büyük bir başarıya (ganimete) ulaşsaydım.” |
| 6:27 | فَقَالُوا يَا لَيْتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِآيَاتِ رَبِّنَا |
| Diyanet Meali: | “Keşke dünyaya geri döndürülsek de Rabbimizin âyetlerini yalanlamasak…” derler. |
| 18:42 | وَيَقُولُ يَا لَيْتَنِي لَمْ أُشْرِكْ بِرَبِّي أَحَدًا |
| Diyanet Meali: | “Keşke Rabbime hiçbir kimseyi ortak koşmasaydım” diyordu. |
| 19:23 | قَالَتْ يَا لَيْتَنِي مِتُّ قَبْلَ هَٰذَا وَكُنْتُ نَسْيًا مَنْسِيًّا |
| Diyanet Meali: | “Keşke bundan önce ölseydim de unutulup gitmiş olsaydım” dedi. |
| 25:27 | يَقُولُ يَا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا |
| Diyanet Meali: | “Ne olurdu ben de peygamberle beraber aynı yolu tutsaydım!” diyecektir. |
| 25:28 | يَا وَيْلَتَىٰ لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا |
| Diyanet Meali: | “Yazıklar olsun bana, keşke falanı dost edinmeseydim!” |
| 28:79 | يَا لَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِيَ قَارُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٍ |
| Diyanet Meali: | “Ne olurdu, bize de Karun’a verilen verilseydi, şüphe yok ki o, dünya malından büyük bir nasibe sahip.” |
| 33:66 | يَقُولُونَ يَا لَيْتَنَا أَطَعْنَا اللَّهَ وَأَطَعْنَا الرَّسُولَا |
| Diyanet Meali: | “Keşke Allah’a ve Resûl’e itaat edeydik” diyecekler. |
| 36:26 | قَالَ يَا لَيْتَ قَوْمِي يَعْلَمُونَ |
| Diyanet Meali: | “Keşke kavmim, … bilseydi!” dedi. |
| 43:38 | قَالَ يَا لَيْتَ بَيْنِي وَبَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِينُ |
| Diyanet Meali: | “Keşke benimle senin aranda doğu ile batı arası kadar uzaklık olsaydı! Ne kötü arkadaşmışsın!” der. |
| 69:25 | وَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَيَقُولُ يَا لَيْتَنِي لَمْ أُوتَ كِتَابِيَهْ |
| Diyanet Meali: | Kitabı kendisine sol tarafından verilen ise şöyle der: “Keşke kitabım bana verilmeseydi.” |
| 69:27 | يَا لَيْتَهَا كَانَتِ الْقَاضِيَةَ |
| Diyanet Meali: | “Keşke ölüm her şeyi bitirseydi.” |
| 78:40 | وَيَقُولُ الْكَافِرُ يَا لَيْتَنِي كُنْتُ تُرَابًا |
| Diyanet Meali: | Ve inkârcı, “Keşke toprak olaydım!” diyecektir. |
| 89:24 | يَقُولُ يَا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَيَاتِي |
| Diyanet Meali: | “Keşke bu hayatım için önceden bir şey yapsaydım” der. |