KÖK HARFLER: ل ق ح
ANLAM:
لَقَحَ : (Deve) gebe kalmak ya da hamile kalmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
لَقَحَ (geniş zaman يَلْقَحُ mastar isim لَقْحٌ):
لَقِحَتْ : O (bir deve) gebe kaldı ya da hamile kaldı.
اَلْقَحَتِ الرِّيَاحُ الشَّجَرَ : Rüzgar ağaçları aşıladı ya da dölledi.
رِيحٌ لَاقِحٌ : Aşılayıcı veya dölleyici rüzgar. (çoğul hali لَوَاقِحُ). Rüzgârlar aşılama vazifesi görürler. Teşbih (benzetme) yoluyla rüzgârlar erlik durumunda olanlara benzetilmiştir. Rüzgârlar bu aşılamayı bitkilerin üzerinden erlik tohumlarını alarak dişi tohumların üzerine götürmek suretiyle yaparlar. Ayrıca rüzgârlar, su damlalarını taşıdıkları için gebelere benzetilmiş ve لَوَاقِح (su ile yüklüler) diye tavsif edilmişlerdir. Şöyle de denmiştir: Bu, ذُو لَقَاحِ : Erlik tohumu taşıyan manasındaki لَاقِح’un çoğuludur.
حَرْبٌ لَاقِحٌ : Hadiseler ile dolu savaş.
لَاقِحٌ : Çocuğa hamile kalan, gebe olan (çoğulu: لَوَاقِحُ)
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | Açıklama |
لَوَاقِحُ | isim | 1 | Çocuğa hamile kalan, gebe olan (çoğul). | 15/22 | Tekili: لَاقِحٌ |
| Toplam | 1 |
|
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
İlkâh | إِلْقَاح | Aşı vurma, dölleme. |
|
Telkîh | تَلْقِيح | Aşılama. | Çoğulu: Telkîhât |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
لَوَاقِحُ : İsim. Çoğul. Tekili: لَاقِحٌ
15:22 | وَأَرْسَلْنَا الرِّيَاحَ لَوَاقِحَ فَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَسْقَيْنَاكُمُوهُ |
Diyanet Meali: | Rüzgârları da aşılayıcı olarak gönderip yukarıdan su indirerek sizi onunla suladık. |