KÖK HARFLER: غ ث و
(غ ث أ – غ ث و)
ANLAM:
غَثَى / غَثَا : (Vadi) çer çöp ile dolmak. (Mide) kusacak gibi alt üst olmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
غَثَا (geniş zaman يَغْثُو mastar isim غَثْوٌ) ve غَثَى (geniş zaman يَغْثِى mastar isim غَثْىٌ):
غَثَا الْوَادِى : Vadi çer çöp ile doldu.
غَثَتِ الْمِعْدَةُ (geniş zaman تَغْثِى mastar isim. غَثْىٌ ): Mide kusacak gibi alt üst oldu, o kimse, midenin ağzına taşan bir karışımdan ötürü neredeyse kusuyordu.
غَثَى الْكَلَامَ : Karışık konuşmayı toparladı.
غُثَاءٌ : Bir selin yüzeyinde taşınan çer çöp, bir şeylerin kalıntıları, döküntü, köpük ve köpükle karışmış çürümüş veya bozulmuş yapraklar.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| غُثَاءٌ | isim | 2 | Çör çöp, süprüntü. | 23/41 |
|
| Toplam | 2 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Gaseyân (Kus, Kusma) | غَثَيَان | İç bulantısı. Kusmak. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
غُثَاءٌ : İsim.
| 23:41 | فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنَاهُمْ غُثَاءً |
| Diyanet Meali: | Derken onları o korkunç ses, kaçınılmaz olarak kıskıvrak yakalayıverdi de kendilerini çör çöp yığını hâline getirdik. |
| 87:5 | فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَىٰ |
| Diyanet Meali: | Sonra da onları çürüyüp kararmış çör çöpe çevirendir. * |