KÖK HARFLER: غ د ق
ANLAM:
غَدِقَ / غَدَقَ : (Pınar veya şelale) suyla dolup taşmak. (Yağmur) bereketli olmak. (Toprak) otla veya ekinle dolup taşmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
غَدِقَ (geniş zaman يَغْدَقُ mastar isim غَدَقٌ) ve غَدَقَ (geniş zaman يَغْدِقُ mastar isim غَدْقًا):
غَدَقَتِ الْعَيْنُ : Pınar veya şelale suyla dolup taştı.
غَدَقَ الْمَطَرُ : Yağmur bereketli idi ya da o hale geldi.
غَدَقَ الْمَكَانُ وَ غَدِقَ : O yerde bolca yağmur veya çiğ vardı.
غَدِقَتِ الْاَرْضُ : Toprak otla veya ekinle dolup taştı.
غَدَقٌ : Suya istinaden kullanıldığında, bol veya bereketli.
اَللّٰهُمَّ اسْقِنَا غَدَقًا مُغْدِقًا : Ey Allah’ım, bize bolca yağmur ver.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
غَدَقٌ | isim | 1 | Bolluk, bol su. | 72/16 |
| Toplam | 1 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
Gadak | غَدَق | Çok olmak. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
غَدَقٌ : İsim. Sıfat.
72:16 | وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا |
Diyanet Meali: | “Eğer yolda dosdoğru olurlarsa, mutlaka onlara bol yağmur yağdırırız..” * |