KÖK HARFLER: أ ل ل
ANLAM:
اَلَّ : Yürüyüşte süratli olmak. Çabuk çabuk yürümek.
AÇIKLAMA:
الإِلّ kelimesi, yemin sözleşmesinden ve akrabalıktan meydana gelen her türlü bağlılık durumuna denir. تَئِلُّ apaçık ortada olup parladığı için inkârı mümkün olmayan şey anlamına gelir. Allah buyurur ki: لاَ يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ إِلاَّ وَلاَ ذِمَّةً Bir mü’min hakkında ne akrabalık/yakınlık ne de sözleşme/antlaşma tanırlar (9/Tevbe 10).
أَلَّ الفَرَس At hızlandı manasına gelir ki, doğrusu, parladı demektir. Bu, بَرِقَ ve وَطَارَ “şimşek gibi geçti” ve “uçtu gitti” fiillerinde olduğu gibi, hızlı gitmek konusunda bir istiâredir. الأَلَّة parlak hançerdir.
أَلَّ بِهَا ise, “mızrak ile vurmak veya dövmek” anlamına gelir.
إِلٌ ve إِيلٌ Yüce Allah’ın birer ismidir de denmiştir, ama bu doğru değildir.
أُذُنٌ مُؤَلَّلَة, duymak veya dinlemek için kabartılmış kulaklar demektir.
DİĞER BAZI TÜREVLER:
اَلَّ: (geniş zaman يَؤُلُّ mastar isim اَلٌّ): Yürüyüşte süratli oldu. Çabuk çabuk yürüdü.
اَلَّ: (geniş zaman يَئِلُّ mastar isim اَلٌّ): Gamlı gamlı inledi. Yüksek sesle, avaz avaz dua etti.
اَلَّ الْفَرَسُ : At kulaklarını kalem gibi dikti.
اَلِلَ : (geniş zaman يَاْلَلُ mastar isim اَلَلٌ): Dişler çürüyüp bozuldu.
اَلَّلَ : Sivriltti, keskin yaptı.
تَاَلَّلَ : Sivrildi.
اِلٌّ : Anlamları: (1) İlişki veya yakın akrabalık. Ahd (2) özü iyi; (3) bir yerin veya kişinin soyunun geldiği yer ya da kişi; (4) sözleşme veya yemin; (5) birlik veya ittifak; her iki tarafın da birbirini korumakla yükümlü olduğu bir antlaşma; (6) söz, emniyet veya güvenlik ya da teminat vaadi.
اَلْاَلَلُ : Bıçak ve hançerlerin iki yüzü.
اَلِيلٌ : Çocuğu vefat etmiş kadın. Taşların birbirine tokuşması. Su şırıltısı. İnleme.