KÖK HARFLER: ق م ل
ANLAM:
قُمَّلٌ: Haşerat. (Çekirge dışındaki ekinlere musallat olan ve taze başakları yiyen bütün) haşerât. Kene cinsinden ufak böcekler. Büyük keneler. Kanatları henüz çıkmamış çekirge yavruları. Küçük sinekler. Küçük karıncalar. Pireler. Bitler.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| قُمَّلٌ | isim | 1 | Haşerat. | 7/133 |
|
| Toplam | 1 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Kaml | قَمْل | Bit. |
|
| Kımıl | قِمِل | Bit. Böcek. | Kımıldamak, kımıl kımıl |
| Takammül | تَقَمُّل | Bitlenme. Bitli olma. |
|
Kımıl kelimesi, “bit” anlamındaki kaml (قمل) sözcüğünden gelmektedir. Türkiye Türkçesinin geç dönemlerinde ortaya çıkan “kımıl kımıl” ve “kımıldamak” ifadeleri bu kökle alakalı olabilir. (Nişanyan Sözlük)
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
قُمَّلٌ : İsim.
| 7:133 | فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمُ الطُّوفَانَ وَالْجَرَادَ وَالْقُمَّلَ وَالضَّفَادِعَ |
| Diyanet Meali: | Biz de, başlarına tufan, çekirge, ürün güvesi (haşarat), kurbağalar gönderdik. |