ب ت ل

KÖK HARFLER:  ب ت ل

ANLAM: 

بَتَلَ : Koparmak, ayırmak.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

بَتَلَ (geniş zamanlı يَبْتِلُ veya يَبْتُلُ mastar isim بَتْلًا):

بَتَلَه aynı zamanda şu şekilde: بَتَّلَهُ : Onu kopardı; onu ayırdı.

بَتَّلَ : Yalnızdı veya yalnızlaştı.

تَبَتَّلَ اِلَى اللّٰهِ (mastar isim تَبَتُّلٌ) ve بَتَّلَ (mastar isim تَبْتِيلٌ) : Dünyevi şeylerden kendini çekti ve kendini Allah’a (c.c.) adadı; kendini sadece Allah’a (c.c.) adadı ve bunu gönülden yaptı; cinsel münasebetten kaçındı.

تَبَتَّلَ اِلَى الْعِبَادَةِ : Kendisini sadece ibadet etmeye adadı.

بَتُولٌ : Palmiye /hurma ağacı fidanı, bulunduğu ağacın dalından koparılmış, bu nedenle ayrı; bir bakire; kendisini erkeklerden sakınan bir kadın; dünyevi şeylerden arınmış ve kendini tüm varlığıyla Allah’a (c.c.) adamış bir kadın.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek Âyet
تَبَتَّلَ fiil-V 1 Masivadan uzaklaşıp ibadete dalarak kendini Allah’a verdi 73/8
تَبْتِيلٌ isim 1 Masivadan uzaklaşıp ibadete dalarak kendini Allah’a vermek 73/8

Toplam: 2

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

  • تَبَتُّلٌ
    • اِسْتِكْبَارٌ > bak: ك ب ر
    • عُجْبٌ > bak: ع ج ب
    • خُيَلَاءٌ > bak: خ ي ل 
    • تَبَخْتُرٌ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Betûl (Betâl) بَتُول Erkekten kaçınan namuslu kadın. 
Betîl بَتِيل 1: Temiz, iffetli. 2: Hz. İsa’nın (a.s.) anası olan Hz. Meryem’in lakabı. 3: Ana kökten ayrılan başka yerde biten hurma.
Tebtîl تَبْتِيل Tamamen hakka yönelmek. İyice ve tamamıyla kesmek.
Tebettel تَبَتَّل *Ayrılma.
Mütebettil مُتَبَتِّل Tebettül eden, fani şeyleri bırakıp Allah’a yönelen.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

تَبَتَّلَ : Fiil-V. 

73:8 وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ وَتَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلًا
Diyanet Meali Rabbinin adını an ve bütün benliğinle O’na yönel. *

تَبْتِيلٌ : İsim. Masdar. Tef’îl Bâbı (II. Bâb). 

73:8 وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ وَتَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلًا
Diyanet Meali: Rabbinin adını an ve bütün benliğinle O’na yönel. *