KÖK HARFLER: ق ص و
ANLAM:
قَصَا : (Bir yer) uzaklaşmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| أَقْصَا | isim | 3 | Daha uzak, en uzak | 28/20 |
| قُصْوَى | isim | 1 | Daha uzak, en uzak (Müennes). | 8/42 |
| قَصِيٌّ | isim | 1 | Uzak | 19/22 |
|
| Toplam | 5 |
|
|
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Mahreci Benzeyen Kökler
Benzer Manada Kelimeler
- أَقْصَى
- قَصِيٌّ
Zıt Manada Kelimeler
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Kusvâ | قُصْوَى | 1: Son derece bulunan. 2: Nihayet, son. 3: Erişilecek son nokta, son sınır. 4: Peygamber (s.a.s)’in devesinin adı. |
| Aksâ | أَقْصَى | En uzak. En son. Kusva. Nihayet. Irak. |
| Ekâsî | أَقَاصِى | En uzaklar, pek uzaklar. |
| Takassî | تَقَصِّى | Bir şeyin aslını esasını araştırma. |
| İstiksâ | اِسْتِسْقَى | Bir şeyi inceden inceye araştırma, künhüne varmaya çalışma. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
أَقْصَا : İsim.
| 28:20 | وَجَاءَ رَجُلٌ مِنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ يَسْعَىٰ قَالَ يَا مُوسَىٰ |
| Diyanet Meali: | Şehrin öbür ucundan koşarak bir adam geldi. “Ey Mûsâ!” dedi. |
| 36:20 | وَجَاءَ مِنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ رَجُلٌ يَسْعَىٰ قَالَ يَا قَوْمِ |
| Diyanet Meali: | Şehrin öbür ucundan bir adam koşarak geldi ve şöyle dedi: “Ey kavmim!” |
| 17:1 | سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى |
| Diyanet Meali: | Kulunu (Muhammed’i) bir gece Mescid-i Haram’dan Mescid-i Aksa’ya götüren Allah’ın şanı yücedir. |
قُصْوَى : İsim.
| 8:42 | إِذْ أَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيَا وَهُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَىٰ |
| Diyanet Meali: | Hani siz vadinin (Medine’ye) yakın tarafında idiniz; onlar uzak tarafında… |
قَصِيٌّ : İsim. Sıfat.
| 19:22 | فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهِ مَكَانًا قَصِيًّا |
| Diyanet Meali: | Böylece Meryem, çocuğa gebe kaldı ve onunla uzak bir yere çekildi. * |