KÖK HARFLER: ر س س
ANLAM:
رَسٌّ : Ress halkı, Ressliler. Ress sözlükte “bir şeyin evveli, başlangıcı, kuyu, maden, alâmet, eser, kalıntı” anlamlarına gelir. “Ashâb-ı Ress”, Kur’ân’da tarihte yaşamış bir halkın adı olarak iki yerde geçmektedir. Furkân sûresinin 38. âyetinde Âd ve Semûd kavimleriyle birlikte Ress halkının da helâk edildiği, Kaf sûresinin 12-15. âyetlerinde ise, Nuh’un kavmi, Semud, Ad, Firavun, Lut’un kavmi Eyke halkı ve Tubba’ kavmi gibi Ress halkının da peygamberleri yalanladığı bildirilmiş; ancak peygamberlerinin ve kendilerinin kim olduğu, nerede yaşadıkları ve nasıl helâk edildikleri beyan edilmemiştir.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
الرَّسُّ : Defnetme, gömme, kazış. İçi doldurulmuş, kapatılmış eski kuyu.
الرَّسّ kelimesi hakkında çok sözler söylenmiştir. Mesela Yemame’de Felc adı verilen bir köydür, ahalisi peygamberlerini diri olarak kuyuya atmışlardır ve peygamberleri orada ölmüştür. Yahut bunun, الاُخْدُودُ = (Uzun çukur) olduğu yahut ta bunun, Necran’dan Yemene ve Hadramevt’e kadar uzanan muhitin adı olduğu söylemiştir..
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| رَسٌّ | isim | 2 | Defnetme, gömme, kazış. İçi doldurulmuş, kapatılmış eski kuyu. | 25/38 |
|
| Toplam | 2 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Ress | رَسّ | Taşla yapılmış, taşla örülmüş kuyu. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
رَسٌّ : İsim.
| 25:38 | وَعَادًا وَثَمُودَ وَأَصْحَابَ الرَّسِّ وَقُرُونًا بَيْنَ ذَٰلِكَ كَثِيرًا |
| Diyanet Meali: | Âd ve Semûd kavimlerini, Ress halkını[393] ve bunların arasında pek çok nesilleri de helâk ettik.* |
| 50:12 | كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَأَصْحَابُ الرَّسِّ وَثَمُودُ |
| Diyanet Meali: | Onlardan önce Nuh kavmi, Res halkı ve Semûd da yalanlamıştı.* |