خ ر ج

KÖK HARFLER:  خ ر ج

ANLAM: 

خَرَجَ : (Bir kişi veya şey) gitmek ya da ayrılmak; çıkmak, doğmak, ileri gelmek, gitmek ya da terketmek.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

خَرَجَ (geniş zamanlı يَخْرُجُ mastar ismi  خُرُوجٌ ve مَخْرَجٌ): O kişi veya şey gitti ya da ayrıldı; çıktı, doğdu, ileri geldi, gitti ya da terketti.

خَرَجَ مَخْرَجًا حَسَنًا : İyi şekilde sonuçlandı; doğru bir şekilde ortaya çıktı.

خَرَجَ مِنْ اَمْرٍ : İşten kurtuldu ya da sıyrıldı.

خَرَجَ مِنْ دِينِهِ : Dinini bıraktı.

خَرَجَ عَلَى السُّلْطَانِ : Hükümdara karşı isyan etti.

خَارِجٌ (ismi fail) : Dışarı çıkmak veya gitmek; çıkma, terketme; giden ya da çıkan ya da ayrılan kişi.

خَارِجٌ herhangi bir şeyin dış yüzü veya dışı manasına da gelmektedir.

كُنْتُ خَارِجَ الدَّارِ : Evin dışındaydım.

خَارِجِىٌّ (çoğul hali خَوَارِجُ): Bir isyankar.

اَخْرَجَ (mastar ismi  اِخْرَاجًا ve مُخْرَجًا ) :

اَخْرَجَهُ Onun gitmesini ya da çıkmasını sağladı ya da neden oldu, o kişiyi veya şeyi dışarı attı, kovdu ya da dışarı itti; o kişiyi veya şeyi defetti, kovdu; o kişiyi veya şeyi çıkardı, dışarı çıkardı, çekip çıkardı ya da yerinden çıkardı; o şeyi ortaya koydu. اَخْرَجَ şu manalara da gelmektedir: çekip çıkardı ya da öne çekti; ayırıp çıkardı; ortaya koydu; gerçeği ortaya çıkardı.

اَخْرَجَ مَا فِى صَدْرِهِ : Yüreğindekini açığa vurdu.

اَخْرَجَهُ مِنَ الْاَمْرِ : Onu işe dahil olmaktan men etti. مُخْرِجٌ (ismi fail) ve مُخْرَجٌ (ismi meful).

خَرَاجٌ : İnsanların mülklerinden alınan bir haraç veya vergi; bir toprak vergisi; Müslüman bir devletin gayri müslim tebaası tarafından ödenen kelle vergisi; karşılık.

خَرْجٌ aynı anlamına gelmektedir. Veyahut خَرَاجٌ özellikle bir toprak vergisini ifade etmektedir.

اسْتَخْرَجَ (geniş zamanlı يَسْتَخْرِجُ): Çıkarmak, çıkarmaya çalışmak, çözmek, istinbat etmek, çıkarmayı arzu etmek.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnekAçıklama
خَرَجَfiil-I53Çıktı28/79Meçhulü: أُخْرِجَ Meçhul Muzari: يُخْرَجُ
أَخْرَجَfiil-IV99Çıkardı87/4
اِسْتَخْرَجَfiil-X4Çıkarmaya çalıştı, çözdü, çıkarmayı arzu etti12/76
خَارِجٌisim3Çıkan5/37
مَخْرَجٌisim1Çıkılan yer65/2
مُخْرِجٌisim3Çıkaran9/64
مُخْرَجٌisim5Çıkarılan26/167
خَرَاجٌisim1Haraç, vergi, ücret, hasılat23/72
خَرْجٌisim2Ücret23/72
خُرُوجٌisim5Çıkmak9/46
إِخْرَاجٌisim6Çıkarmak71/18

Toplam182


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

  • خَرَجَ (a)
    • بَرَزَ > bak: ب ر ز
    • طَلَعَ > bak: ط ل ع
    • اِنْفَجَرَ > bak: ف ج ر
    • اِنْبَجَسَ > bak: ب ج س
    • اِنْبَثَقَ
    • نَتَأَ
    • جَحَظَ
  • خَرَجَ (b)
    • فَسَقَ > bak: ف س ق
    • قَلَسَ
    • تَمَلَّصَ
  • خُرُوجٌ

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Harc خَرْج Gider, sarfiyat, bir iş için kullanılan madde. Harcıâlem, harcırah
Harcamak ——— 1: Bir iş görmek veya bir şey satın almak için parayı elden çıkarmak, sarf etmek.  2: Bir şey yapmak için kullanmak, tüketmek. 3: Manevi yönden kötü duruma düşürmek, feda etmek.
Hurûc خُرُوج Çıkma. Dışarı çıkma, çıkış.
Harâc خَرَاج Vaktiyle müslüman olmayan vatandaşlardan alınan vergiye denirdi.
Hâric خَارِج 1: Günahkar, günah işlemiş. Allahın emrini dinlememiş olan. 2: Bir şeyin veya mahallin veya memleketin dışında kalan. Hâriciyye
Hurc خُرْج 1: Genellikle yelken bezinden veya meşinden yapılmış büyük heybe. 2: Çeşitli kumaşlardan yapılan, içerisine battaniye, yorgan vb. eşya konulan özel çanta.
Tahrîc تَخْرِيج Çıkartma. Meydana koyma.
İhrâc إِخْرَاج Çıkarma. Çoğul: İhrâcât
Mahrec مَخْرَج Çıkacak yer.
Tehârüc تَخَارُج Çıkışmak.
İstihrâc اِسْتِخْرَاج Bir şeyin içinden bir şey çıkarmak. Bir manayı istidlal etmek. Meydana ve harice çıkarmak. Bazı emareleri beliren şeylerden ileriye ait olacak şeyleri çıkarmak. İstidlal etmek.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

خَرَجَ : Fiil-I.

2:74وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ
Diyanet Meali:Taş vardır ki yarılır da içinden sular çıkar.
2:149وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِنَّهُ لَلْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Nereden yola çıkarsan çık, (namazda) Mescid-i Haram’a doğru dön. Bu, elbette Rabbinden gelen gerçek bir emirdir.
2:150وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Nereden yola çıkarsan çık, yüzünü Mescid-i Haram’a doğru çevir.
2:240فَإِنْ خَرَجْنَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِي مَا فَعَلْنَ فِي أَنْفُسِهِنَّ مِنْ مَعْرُوفٍ
Diyanet Meali:Ama onlar (kendiliklerinden) çıkarlarsa, artık onların meşru biçimde kendileri ile ilgili olarak işlediklerinden dolayı size bir günah yoktur.
2:243أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَهُمْ أُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ
Diyanet Meali:Binlerce kişi oldukları hâlde, ölüm korkusuyla yurtlarını terk edenleri görmedin mi?
4:66وَلَوْ أَنَّا كَتَبْنَا عَلَيْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِيَارِكُمْ مَا فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِيلٌ مِنْهُمْ
Diyanet Meali:Eğer biz onlara, “Hayatlarınızı feda edin veya yurtlarınızdan çıkın” diye yazmış olsaydık, içlerinden pek azı hariç, bunu yapmazlardı.
4:100وَمَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ
Diyanet Meali:Kim Allah’a ve Peygamberine hicret etmek amacıyla evinden çıkar da sonra kendisine ölüm yetişirse, şüphesiz onun mükâfatı Allah’a düşer.
5:22وَإِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا حَتَّىٰ يَخْرُجُوا مِنْهَا
Diyanet Meali:“Onlar oradan çıkmadıkça, biz oraya asla giremeyiz.”
5:22فَإِنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا فَإِنَّا دَاخِلُونَ
Diyanet Meali:“Eğer oradan çıkarlarsa, biz de gireriz.”
5:37يُرِيدُونَ أَنْ يَخْرُجُوا مِنَ النَّارِ وَمَا هُمْ بِخَارِجِينَ مِنْهَا
Diyanet Meali:Ateşten çıkmak isterler ama ondan çıkabilecek değillerdir.
5:61وَإِذَا جَاءُوكُمْ قَالُوا آمَنَّا وَقَدْ دَخَلُوا بِالْكُفْرِ وَهُمْ قَدْ خَرَجُوا بِهِ
Diyanet Meali:(Yanınıza) küfürle girip yine (yanınızdan) küfürle çıktıkları hâlde, size geldiklerinde “İnandık” dediler.
7:13فَمَا يَكُونُ لَكَ أَنْ تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَاخْرُجْ إِنَّكَ مِنَ الصَّاغِرِينَ
Diyanet Meali:“(Şimdi in aşağı oradan). Çünkü senin orada büyüklük taslamak haddine değil! Hemen çık! Çünkü sen aşağılıklardansın.”
7:18قَالَ اخْرُجْ مِنْهَا مَذْءُومًا مَدْحُورًا
Diyanet Meali:Allah, dedi ki: “Yerilmiş ve kovulmuş olarak çık oradan.”
7:58وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ
Diyanet Meali:(Toprağı) iyi ve elverişli beldenin bitkisi, Rabbinin izniyle bol ve bereketli çıkar.
7:58وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا
Diyanet Meali:(Toprağı) kötü ve elverişsiz olandan ise, faydasız bitkiden başkası çıkmaz.
8:47وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بَطَرًا وَرِئَاءَ النَّاسِ
Diyanet Meali:Şımarıp böbürlenmek, insanlara gösteriş yapmak (ve halkı Allah yolundan alıkoymak) için yurtlarından çıkanlar (Mekke müşrikleri) gibi olmayın.
9:42وَسَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْ
Diyanet Meali:Gerçi onlar, “Eğer gücümüz yetseydi, elbette sizinle beraber çıkardık” diye Allah’a yemin edeceklerdir.
9:47لَوْ خَرَجُوا فِيكُمْ مَا زَادُوكُمْ إِلَّا خَبَالًا
Diyanet Meali:Eğer onlar da sizin içinizde (sefere) çıksalardı, size bozgunculuktan başka bir katkıları olmayacaktı.
9:83فَقُلْ لَنْ تَخْرُجُوا مَعِيَ أَبَدًا وَلَنْ تُقَاتِلُوا مَعِيَ عَدُوًّا
Diyanet Meali:De ki: “Artık siz benimle birlikte ebediyyen çıkmayacak ve benimle birlikte hiçbir düşmanla asla savaşmayacaksınız.”
12:31وَآتَتْ كُلَّ وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ سِكِّينًا وَقَالَتِ اخْرُجْ عَلَيْهِنَّ
Diyanet Meali:Her birine birer de bıçak verdi ve Yûsuf’a, “Çık karşılarına” dedi.
15:34قَالَ فَاخْرُجْ مِنْهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٌ
Diyanet Meali:Allah, “Öyleyse çık oradan, çünkü sen kovuldun.” dedi. *
16:69يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِهَا شَرَابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِيهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ
Diyanet Meali:Onların karınlarından çeşitli renklerde bal çıkar. Onda insanlar için şifa vardır.
18:5كَبُرَتْ كَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ إِنْ يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبًا
Diyanet Meali:Ne büyük bir söz (bu) ağızlarından çıkan! Onlar ancak yalan söylüyorlar.
19:11فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرَابِ فَأَوْحَىٰ إِلَيْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُكْرَةً وَعَشِيًّا
Diyanet Meali:Derken Zekeriya ibadet yerinden halkının karşısına çıktı. (Konuşmak istedi, konuşamadı) ve onlara “Sabah akşam Allah’ı tespih edin” diye işaret etti. *
20:22وَاضْمُمْ يَدَكَ إِلَىٰ جَنَاحِكَ تَخْرُجْ بَيْضَاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ آيَةً أُخْرَىٰ
Diyanet Meali:“Elini koynuna sok ki bir başka mucize olarak, (alaca hastalığı gibi) bir hastalık sebebiyle olmaksızın bembeyaz bir hâlde çıksın.” *
22:22كُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا مِنْ غَمٍّ أُعِيدُوا فِيهَا
Diyanet Meali:Her ne zaman cehennemden, o ızdıraptan çıkmak isteseler, oraya geri döndürülürler.
23:20وَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْنَاءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَصِبْغٍ لِلْآكِلِينَ
Diyanet Meali:Yine o su ile Sîna dağında biten bir ağaç (zeytin ağacı) yarattık ki hem yağ, hem de yiyenlere katık verir. *
24:43ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ
Diyanet Meali:Sonra, onları kaynaştırıp üst üste yığar. Nihayet yağmurun, onların arasından yağdığını görürsün.
24:53وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ
Diyanet Meali:Münâfıklar, sen kendilerine emrettiğin takdirde mutlaka savaşa çıkacaklarına dair en ağır bir şekilde Allah’a yemin ettiler.
27:12وَأَدْخِلْ يَدَكَ فِي جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضَاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ
Diyanet Meali:“Elini koynuna sok; kusursuz bembeyaz olarak çıksın.”
28:20إِنَّ الْمَلَأَ يَأْتَمِرُونَ بِكَ لِيَقْتُلُوكَ فَاخْرُجْ إِنِّي لَكَ مِنَ النَّاصِحِينَ
Diyanet Meali:“İleri gelenler seni öldürmek için aralarında senin durumunu görüşüyorlar. Şehirden hemen çık. Şüphesiz ben sana öğüt verenlerdenim.”
28:21فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Mûsâ, korku içinde etrafı gözetleyerek şehirden çıktı ve “Ey Rabbim! Beni bu zalim kavimden kurtar” dedi. *
28:32اسْلُكْ يَدَكَ فِي جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضَاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ
Diyanet Meali:“Elini koynuna sok. (Alaca hastalığı gibi) bir hastalık sebebiyle olmaksızın bembeyaz bir hâlde çıksın.”
28:79فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوْمِهِ فِي زِينَتِهِ
Diyanet Meali:Kârûn, zineti ve görkemi içerisinde kavminin karşısına çıktı.
30:25ثُمَّ إِذَا دَعَاكُمْ دَعْوَةً مِنَ الْأَرْضِ إِذَا أَنْتُمْ تَخْرُجُونَ
Diyanet Meali:Sonra sizi yerden (kalkmaya) bir çağırdı mı, bir de bakarsınız ki (dirilmiş olarak) çıkıyorsunuz.
30:48وَيَجْعَلُهُ كِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ
Diyanet Meali:(Allah, rüzgârları gönderendir. Onlar da bulutları harekete geçirir. Allah, onları dilediği gibi, bazen yayar ve bazen) yoğunlaştırır. Nihayet yağmurun onların arasından çıktığını görürsün.
32:20كُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِيدُوا فِيهَا
Diyanet Meali:Oradan her çıkmak istediklerinde, oraya döndürülürler.
34:2يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا
Diyanet Meali:Allah, yere gireni, yerden çıkanı bilir.
37:64إِنَّهَا شَجَرَةٌ تَخْرُجُ فِي أَصْلِ الْجَحِيمِ
Diyanet Meali:O, cehennemin dibinde biten bir ağaçtır. *
38:77قَالَ فَاخْرُجْ مِنْهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٌ
Diyanet Meali:Allah, şöyle dedi: “Öyle ise çık oradan (cennetten), çünkü sen kovuldun.” *
41:47وَمَا تَخْرُجُ مِنْ ثَمَرَاتٍ مِنْ أَكْمَامِهَا وَمَا تَحْمِلُ مِنْ أُنْثَىٰ وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ
Diyanet Meali:Meyveler tomurcuklarından ancak O’nun bilgisi altında çıkar, dişi ancak O’nun bilgisi altında hamile kalır ve doğurur.
47:16حَتَّىٰ إِذَا خَرَجُوا مِنْ عِنْدِكَ قَالُوا لِلَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ مَاذَا قَالَ آنِفًا
Diyanet Meali:Fakat senin yanından çıktıkları zaman (alay ederek), kendilerine bilgi verilmiş olanlara, “Az önce ne söyledi?” derler.
49:5وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّىٰ تَخْرُجَ إِلَيْهِمْ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ
Diyanet Meali:Onlar, sen yanlarına çıkıncaya kadar sabretselerdi, elbette kendileri için daha iyi olurdu.
54:7خُشَّعًا أَبْصَارُهُمْ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ
Diyanet Meali:Gözleri düşmüş bir hâlde (dağılmış çekirgeler gibi) kabirlerden çıkarlar.
55:22يَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ
Diyanet Meali:O denizlerin her ikisinden de inci ve mercan çıkar. *
57:4يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَمَا يَعْرُجُ فِيهَا
Diyanet Meali:Yere gireni, ondan çıkanı, gökten ineni, oraya yükseleni bilir.
59:2مَا ظَنَنْتُمْ أَنْ يَخْرُجُوا وَظَنُّوا أَنَّهُمْ مَانِعَتُهُمْ حُصُونُهُمْ مِنَ اللَّهِ
Diyanet Meali:Siz onların çıkacaklarını sanmamıştınız. Onlar da kalelerinin, kendilerini Allah’tan koruyacağını sanmışlardı
59:11لَئِنْ أُخْرِجْتُمْ لَنَخْرُجَنَّ مَعَكُمْ وَلَا نُطِيعُ فِيكُمْ أَحَدًا أَبَدًا
Diyanet Meali:“Yemin ederiz ki, siz (Medine’den) çıkarılırsanız, muhakkak biz de sizinle beraber çıkarız. Sizin hakkınızda asla kimseye boyun eğmeyiz.”
59:12لَئِنْ أُخْرِجُوا لَا يَخْرُجُونَ مَعَهُمْ وَلَئِنْ قُوتِلُوا لَا يَنْصُرُونَهُمْ
Diyanet Meali:Andolsun, eğer (kardeşleri Medine’den) çıkarılırsa, onlarla beraber çıkmazlar. Kendilerine karşı savaşılırsa, onlara yardım etmezler.
60:1إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِي سَبِيلِي وَابْتِغَاءَ مَرْضَاتِي
Diyanet Meali:Eğer rızamı kazanmak üzere benim yolumda cihad etmek için çıktıysanız (böyle yapmayın).
65:1وَلَا يَخْرُجْنَ إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ
Diyanet Meali:Apaçık bir hayâsızlık yapmaları dışında (onları bekleme süresince evlerinden çıkarmayın), kendileri de çıkmasınlar.
70:43يَوْمَ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ سِرَاعًا كَأَنَّهُمْ إِلَىٰ نُصُبٍ يُوفِضُونَ
Diyanet Meali:Dikili putlara akın akın gidercesine mezarlarından süratle çıkacakları o günü hatırla! *
86:7يَخْرُجُ مِنْ بَيْنِ الصُّلْبِ وَالتَّرَائِبِ
Diyanet Meali:Bu su, bel ile kaburga kemikleri arasından çıkar. *

أَخْرَجَ : Fiil-IV. Meçhulü: أُخْرِجَ Meçhul Muzari: يُخْرَجُ

2:22وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ
Diyanet Meali:O, … gökten su indirip onunla size rızık olarak çeşitli ürünler çıkarandır.
2:36فَأَزَلَّهُمَا الشَّيْطَانُ عَنْهَا فَأَخْرَجَهُمَا مِمَّا كَانَا فِيهِ
Diyanet Meali:Derken, şeytan ayaklarını oradan kaydırdı. Onları içinde bulundukları konumdan çıkardı.
2:61فَادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُخْرِجْ لَنَا مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ مِنْ بَقْلِهَا
Diyanet Meali:O hâlde, bizim için Rabbine yalvar da, o bize yerden biten sebze … versin.”
2:84وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ لَا تَسْفِكُونَ دِمَاءَكُمْ وَلَا تُخْرِجُونَ أَنْفُسَكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ
Diyanet Meali:Hani, “Birbirinizin kanını dökmeyeceksiniz, birbirinizi yurtlarınızdan çıkarmayacaksınız” diye de sizden kesin söz almıştık.
2:85ثُمَّ أَنْتُمْ هَٰؤُلَاءِ تَقْتُلُونَ أَنْفُسَكُمْ وَتُخْرِجُونَ فَرِيقًا مِنْكُمْ مِنْ دِيَارِهِمْ
Diyanet Meali:Ama siz, birbirinizi öldüren, içinizden bir kesimi yurtlarından çıkaran kimselersiniz.
2:191وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ
Diyanet Meali:Sizi çıkardıkları yerden (Mekke’den) siz de onları çıkarın.
2:191وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ
Diyanet Meali:Sizi çıkardıkları yerden (Mekke’den) siz de onları çıkarın.
2:246وَمَا لَنَا أَلَّا نُقَاتِلَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَقَدْ أُخْرِجْنَا مِنْ دِيَارِنَا
Diyanet Meali:“Yurdumuzdan çıkarılmış olduğumuz hâlde Allah yolunda niye savaşmayalım.”
2:257اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ
Diyanet Meali:Allah, iman edenlerin dostudur. Onları karanlıklardan aydınlığa çıkarır.
2:257وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ
Diyanet Meali:Kâfirlerin velileri ise tâğûttur. (O da) onları aydınlıktan karanlıklara (sürükleyip) çıkarır.
2:267أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ
Diyanet Meali:Kazandıklarınızın iyilerinden ve yerden sizin için çıkardıklarımızdan Allah yolunda harcayın.
3:27تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَتُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ
Diyanet Meali:“Geceyi gündüze sokarsın, gündüzü geceye sokarsın. Ölüden diriyi çıkarırsın…”
3:27وَتُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَتَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ
Diyanet Meali:“Diriden ölüyü çıkarırsın. Dilediğine de hesapsız rızık verirsin.”
3:110كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ
Diyanet Meali:Siz, insanlar için çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz. İyiliği emredersiniz…
3:195فَالَّذِينَ هَاجَرُوا وَأُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ
Diyanet Meali:Hicret edenler, yurtlarından çıkarılanlar…
4:75رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَٰذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Bizleri halkı zalim olan şu memleketten çıkar.”
5:16وَيُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ
Diyanet Meali:ve onları izniyle, karanlıklardan aydınlığa çıkarır.
5:110وَتُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَالْأَبْرَصَ بِإِذْنِي وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَىٰ بِإِذْنِي
Diyanet Meali:Yine benim iznimle doğuştan körü ve alacalıyı iyileştiriyordun. Hani benim iznimle ölüleri de (hayata) çıkarıyordun.
6:93وَالْمَلَائِكَةُ بَاسِطُو أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَكُمُ
Diyanet Meali:Meleklerin, ellerini uzatmış, “Haydi canlarınızı kurtarın!” (diyecekleri zaman hâllerini bir görsen)!
6:95إِنَّ اللَّهَ فَالِقُ الْحَبِّ وَالنَّوَىٰ يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ
Diyanet Meali:Şüphesiz Allah, taneyi ve çekirdeği yarıp filizlendirendir. Ölüden diriyi çıkarır.
6:99وَهُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ
Diyanet Meali:O, gökten su indirendir. İşte biz onunla her türlü bitkiyi çıkarırız.
6:99فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَرَاكِبًا
Diyanet Meali:(İşte biz onunla her türlü bitkiyi çıkarıp) onlardan yeşillik meydana getirir ve o yeşil bitkilerden, üst üste binmiş taneler çıkarırız.
6:99فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَرَاكِبًا
Diyanet Meali:İşte biz onunla her türlü bitkiyi çıkarıp onlardan yeşillik meydana getirir ve o yeşil bitkilerden, üst üste binmiş taneler çıkarırız.
6:148قُلْ هَلْ عِنْدَكُمْ مِنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا
Diyanet Meali:De ki: “Sizin (iddialarınızı ispat edecek) bir bilginiz var mı ki onu bize gösteresiniz?”
7:25قَالَ فِيهَا تَحْيَوْنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ
Diyanet Meali:Allah, dedi ki: “Orada yaşayacaksınız, orada öleceksiniz ve oradan (mahşere) çıkarılacaksınız.” *
7:27يَا بَنِي آدَمَ لَا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ
Diyanet Meali:Ey Âdemoğulları! Ana babanızı cennetten çıkardığı gibi, şeytan sizi de saptırmasın.
7:32قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ
Diyanet Meali:De ki: “Allah’ın, kulları için yarattığı zîneti (ve temiz rızkı) kim haram kılmış?”
7:57سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَنْزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ
Diyanet Meali:Onları ölü bir belde(yi diriltmek) için sevk ederiz de oraya suyu indiririz. Derken onunla türlü türlü meyveleri çıkarırız. 
7:57كَذَٰلِكَ نُخْرِجُ الْمَوْتَىٰ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ
Diyanet Meali:İşte ölüleri de öyle çıkaracağız. Ola ki ibretle düşünürsünüz.
7:82وَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا أَخْرِجُوهُمْ مِنْ قَرْيَتِكُمْ
Diyanet Meali:Kavminin cevabı ise sadece, “Çıkarın bunları memleketinizden!” demek oldu.
7:88لَنُخْرِجَنَّكَ يَا شُعَيْبُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَكَ مِنْ قَرْيَتِنَا
Diyanet Meali:“Ey Şu’ayb! Andolsun, (ya kesinlikle bizim dinimize dönersiniz) ya da mutlaka seni ve seninle birlikte inananları memleketimizden çıkarırız.”
7:110يُرِيدُ أَنْ يُخْرِجَكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ فَمَاذَا تَأْمُرُونَ
Diyanet Meali:“Sizi yerinizden çıkarmak istiyor.” Firavun, ileri gelenlere, “Öyle ise siz ne düşünüyorsunuz?” dedi. *
7:123إِنَّ هَٰذَا لَمَكْرٌ مَكَرْتُمُوهُ فِي الْمَدِينَةِ لِتُخْرِجُوا مِنْهَا أَهْلَهَا
Diyanet Meali:“Şüphesiz bu halkını oradan çıkarmak için şehirde kurduğunuz bir tuzaktır.”
8:5كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ
Diyanet Meali:Nasıl ki, Rabbin seni hak uğruna (savaşmak üzere) evinden çıkarmıştı.
8:30وَإِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ
Diyanet Meali:Hani kâfirler seni tutuklamak veya öldürmek, ya da (Mekke’den) çıkarmak için tuzak kuruyorlardı.
9:40إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا
Diyanet Meali:Eğer siz ona (Peygamber’e) yardım etmezseniz, (biliyorsunuz ki) inkâr edenler onu (Mekke’den) çıkardıkları zaman, ona bizzat Allah yardım etmişti.
10:31أَمَّنْ يَمْلِكُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَمَنْ يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ
Diyanet Meali:“Ya da işitme ve görme yetisi üzerinde kim mutlak hâkimdir? Ölüden diriyi, (diriden ölüyü) kim çıkarıyor?”
10:31وَيُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَمَنْ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ فَسَيَقُولُونَ اللَّهُ
Diyanet Meali:“(Ölüden diriyi), diriden ölüyü kim çıkarıyor? İşleri kim yürütüyor?” “Allah” diyecekler.
12:100وَقَدْ أَحْسَنَ بِي إِذْ أَخْرَجَنِي مِنَ السِّجْنِ
Diyanet Meali:“Rabbim beni zindandan çıkararak (ve sizi çölden getirerek) bana çok iyilikte bulundu.”
14:1كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ
Diyanet Meali:Bu Kur’an, insanları karanlıklardan aydınlığa çıkarman için sana indirdiğimiz bir kitaptır.
14:5أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ
Diyanet Meali:“Kavmini karanlıklardan aydınlığa çıkar” diye…
14:13وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِرُسُلِهِمْ لَنُخْرِجَنَّكُمْ مِنْ أَرْضِنَا
Diyanet Meali:İnkâr edenler, peygamberlerine; “Andolsun, ya sizi yurdumuzdan çıkaracağız, (ya da bizim dinimize dönersiniz)” dediler.
14:32وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ
Diyanet Meali:(Allah, gökleri ve yeri yaratan), gökten yağmur indiren ve onunla size rızık olarak türlü meyveler çıkarandır.
16:78وَاللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئًا
Diyanet Meali:Allah, sizi analarınızın karnından, siz hiçbir şey bilmez durumda iken çıkardı.
17:13وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنْشُورًا
Diyanet Meali:Kıyamet günü kendisine, açılmış olarak karşılaşacağı bir kitap çıkaracağız.
17:76وَإِنْ كَادُوا لَيَسْتَفِزُّونَكَ مِنَ الْأَرْضِ لِيُخْرِجُوكَ مِنْهَا
Diyanet Meali:Seni o yerden (Mekke’den) sürüp çıkarmak için neredeyse seni sıkıştıracaklardı.
17:80وَقُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ
Diyanet Meali:De ki: “Rabbim! (Gireceğim yere) doğruluk ve esenlik içinde girmemi sağla.  (Çıkacağım yerden de) beni doğruluk ve esenlik içinde çıkar.”
19:66وَيَقُولُ الْإِنْسَانُ أَإِذَا مَا مِتُّ لَسَوْفَ أُخْرَجُ حَيًّا
Diyanet Meali:İnsan, “Öldüğümde gerçekten diri olarak (topraktan) çıkarılacak mıyım?” der. *
20:53وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْ نَبَاتٍ شَتَّىٰ
Diyanet Meali:“(Rabbim) … size gökten yağmur indirendir.” Böylece onunla sizin için yerden türlü türlü bitkileri çift çift çıkardık.
20:55مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَىٰ
Diyanet Meali:(Ey insanlar!) Sizi topraktan yarattık, (ölümünüzle) sizi oraya döndüreceğiz ve sizi bir kere daha oradan çıkaracağız. *
20:57قَالَ أَجِئْتَنَا لِتُخْرِجَنَا مِنْ أَرْضِنَا بِسِحْرِكَ يَا مُوسَىٰ
Diyanet Meali:Şöyle dedi: “Ey Mûsâ! Sihrin ile bizi yurdumuzdan çıkarmak için mi geldin?” *
20:63يُرِيدَانِ أَنْ يُخْرِجَاكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ بِسِحْرِهِمَا
Diyanet Meali:“(Şüphesiz bu ikisi), sihirleri ile sizi yurdunuzdan çıkarmak isteyen (birer sihirbazdırlar).”
20:88فَأَخْرَجَ لَهُمْ عِجْلًا جَسَدًا لَهُ خُوَارٌ فَقَالُوا هَٰذَا إِلَٰهُكُمْ
Diyanet Meali:Böylece (Sâmirî) onlar için böğürmesi olan bir buzağı heykeli ortaya çıkardı. (Sâmirî ve adamları) “Bu sizin de ilâhınızdır, (Mûsâ’nın da ilâhıdır…)” dediler.
20:117فَلَا يُخْرِجَنَّكُمَا مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقَىٰ
Diyanet Meali:“(Ey Âdem! Şüphesiz bu İblis, sen ve eşin için bir düşmandır.) Sakın sizi cennetten çıkarmasın; sonra mutsuz olursun.”
22:5وَنُقِرُّ فِي الْأَرْحَامِ مَا نَشَاءُ إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا
Diyanet Meali:Dilediğimizi belli bir süreye kadar rahimlerde durduruyoruz. Sonra sizi bir çocuk olarak çıkarıyoruz.
22:40الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ
Diyanet Meali:Onlar, haksız yere, sırf, “Rabbimiz Allah’tır” demelerinden dolayı yurtlarından çıkarılmış kimselerdir.
23:107رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْهَا فَإِنْ عُدْنَا فَإِنَّا ظَالِمُونَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Bizi buradan çıkar. Eğer (tekrar günaha) dönersek şüphesiz kendimize zulmetmiş oluruz.” *
24:40ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ إِذَا أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَرَاهَا
Diyanet Meali:Karanlıklar üstüne karanlıklar. İnsan, elini çıkarsa neredeyse onu bile göremez.
26:35يُرِيدُ أَنْ يُخْرِجَكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ بِسِحْرِهِ فَمَاذَا تَأْمُرُونَ
Diyanet Meali:“Sizi, yaptığı sihirle, yurdunuzdan çıkarmak istiyor. Ne dersiniz?” *
26:57فَأَخْرَجْنَاهُمْ مِنْ جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ
Diyanet Meali:Biz de (Firavun’un kavmini) bahçelerden, pınar başlarından … çıkardık. *
27:25أَلَّا يَسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي يُخْرِجُ الْخَبْءَ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ
Diyanet Meali:“Göklerde ve yerde gizli olanı ortaya çıkaran Allah’a secde etmesinler diye (şeytan onları yoldan çıkarmış.)”
27:37فَلَنَأْتِيَنَّهُمْ بِجُنُودٍ لَا قِبَلَ لَهُمْ بِهَا وَلَنُخْرِجَنَّهُمْ مِنْهَا أَذِلَّةً
Diyanet Meali:“Andolsun, biz onlara, karşı koyamayacakları ordularla gelir ve onları oradan aşağılanmış (ve küçük düşürülmüş) olarak çıkarırız.”
27:56فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا أَخْرِجُوا آلَ لُوطٍ مِنْ قَرْيَتِكُمْ
Diyanet Meali:Bunun üzerine kavminin cevabı ancak şöyle demek oldu: “Lût’un ailesini memleketinizden çıkarın.”
27:82وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ
Diyanet Meali: (Kıyametin kopacağına dair) o söz başlarına gelince, onlar için yerden kendilerine bir dâbbe (canlı bir yaratık) çıkarırız. O, onlara (insanların âyetlerimize kesin olarak inanmadıklarını) söyler.
30:19يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ
Diyanet Meali:Allah, diriyi ölüden çıkarır…
30:19وَيُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَيُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا
Diyanet Meali:Ölüyü de diriden çıkarır. Ölümünden sonra yeryüzünü diriltir.
30:19وَيُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَكَذَٰلِكَ تُخْرَجُونَ
Diyanet Meali:Ölümünden sonra yeryüzünü diriltir. Siz de (mezarlarınızdan) işte böyle çıkarılacaksınız.
32:27أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا
Diyanet Meali:Görmediler mi ki, biz yağmuru kupkuru yere gönderip onunla (hayvanlarının ve kendilerinin yiyeceği) ekinler çıkarırız.
33:43هُوَ الَّذِي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَمَلَائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ
Diyanet Meali:O, sizi karanlıklardan aydınlığa çıkarmak için size merhamet eden; melekleri de sizin için bağışlanma dileyendir.
35:27أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ ثَمَرَاتٍ مُخْتَلِفًا أَلْوَانُهَا
Diyanet Meali:(Görmüyor musun ki, Allah) gökten su indirdi. Biz onunla türlü türlü renkte ürünler çıkardık.
35:37رَبَّنَا أَخْرِجْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا غَيْرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Bizi buradan çıkar ki dünyada iken işlemekte olduğumuzdan başka ameller, salih ameller işleyelim.”
36:33وَآيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْنَاهَا وَأَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبًّا
Diyanet Meali:Ölü toprak onlar için bir delildir. Biz, onu diriltir ve ondan taneler çıkarırız.
39:21ثُمَّ يُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا مُخْتَلِفًا أَلْوَانُهُ
Diyanet Meali:Sonra onunla renkleri çeşit çeşit ekinler çıkarıyor.
40:67ثُمَّ يُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ ثُمَّ لِتَكُونُوا شُيُوخًا
Diyanet Meali:(O), … sonra sizi (ana rahminden) çocuk olarak çıkaran, sonra olgunluk çağına ulaşmanız, sonra da ihtiyarlamanız için sizi yaşatandır.
43:11فَأَنْشَرْنَا بِهِ بَلْدَةً مَيْتًا كَذَٰلِكَ تُخْرَجُونَ
Diyanet Meali:Biz onunla ölü araziyi canlandırdık. İşte siz de, böyle diriltileceksiniz.
45:35فَالْيَوْمَ لَا يُخْرَجُونَ مِنْهَا وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ
Diyanet Meali:Artık bugün ateşten çıkarılmazlar ve Allah’ın rızasını kazandıracak amelleri işleme istekleri kabul edilmez.
46:17أَتَعِدَانِنِي أَنْ أُخْرَجَ وَقَدْ خَلَتِ الْقُرُونُ مِنْ قَبْلِي
Diyanet Meali:“Benden önce nice nesiller gelip geçmiş iken, beni tekrar diriltilecek olmakla mı tehdit ediyorsunuz?”
47:13وَكَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ هِيَ أَشَدُّ قُوَّةً مِنْ قَرْيَتِكَ الَّتِي أَخْرَجَتْكَ أَهْلَكْنَاهُمْ فَلَا نَاصِرَ لَهُمْ
Diyanet Meali:(Ey Muhammed!) Seni çıkaran kendi memleket halkından daha güçlü nice memleket halkları vardı ki, biz onları helâk ettik. Onların hiçbir yardımcısı da olmadı.*
47:29أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَنْ لَنْ يُخْرِجَ اللَّهُ أَضْغَانَهُمْ
Diyanet Meali:Yoksa, kalplerinde hastalık olanlar Allah’ın, kinlerini ortaya çıkarmayacağını mı sandılar? *
47:37إِنْ يَسْأَلْكُمُوهَا فَيُحْفِكُمْ تَبْخَلُوا وَيُخْرِجْ أَضْغَانَكُمْ
Diyanet Meali:Eğer onları sizden isteyip de sizi zorlasaydı, cimrilik ederdiniz, O da kinlerinizi ortaya çıkarırdı. *
48:29وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ
Diyanet Meali:İşte bu, onların (Tevrat’ta) ve İncil’de anlatılan durumlarıdır: Onlar filizini çıkarmış, onu kuvvetlendirmiş, kalınlaşmış … bir ekin gibidirler.
51:35فَأَخْرَجْنَا مَنْ كَانَ فِيهَا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
Diyanet Meali:Orada (Lût’un yöresinde) bulunan mü’minleri çıkardık. *
57:9هُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ عَلَىٰ عَبْدِهِ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ
Diyanet Meali:O, sizi karanlıklardan aydınlığa çıkarmak için kulu Muhammed’e apaçık âyetler indirendir.
59:2هُوَ الَّذِي أَخْرَجَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ
Diyanet Meali:O, kitap ehlinden inkâr edenleri (ilk toplu sürgünde yurtlarından) çıkarandır.
59:8لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِينَ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ
Diyanet Meali:(Bu mallar özellikle, Allah’tan bir lütuf ve hoşnudluk ararken ve Allah’ın dinine ve peygamberine  yardım ederken) yurtlarından ve mallarından uzaklaştırılan fakir muhacirlerindir. 
59:11لَئِنْ أُخْرِجْتُمْ لَنَخْرُجَنَّ مَعَكُمْ وَلَا نُطِيعُ فِيكُمْ أَحَدًا أَبَدًا
Diyanet Meali:“Yemin ederiz ki, siz (Medine’den) çıkarılırsanız, muhakkak biz de sizinle beraber çıkarız. Sizin hakkınızda asla kimseye boyun eğmeyiz.”
59:12لَئِنْ أُخْرِجُوا لَا يَخْرُجُونَ مَعَهُمْ وَلَئِنْ قُوتِلُوا لَا يَنْصُرُونَهُمْ
Diyanet Meali:Andolsun, eğer (kardeşleri Medine’den) çıkarılırsa, onlarla beraber çıkmazlar. Kendilerine karşı savaşılırsa, onlara yardım etmezler.
60:1يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِيَّاكُمْ أَنْ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ
Diyanet Meali:Rabbiniz olan Allah’a inandınız diye Resûlü ve sizi yurdunuzdan çıkarıyorlar.
60:8لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ
Diyanet Meali:Allah, sizi, din konusunda sizinle savaşmamış, sizi yurtlarınızdan da çıkarmamış kimselere iyilik etmekten men etmez.
60:9إِنَّمَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ قَاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَأَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ
Diyanet Meali:Allah, sizi ancak, sizinle din konusunda savaşan, sizi yurtlarınızdan çıkaranları dost edinmekten men eder.
63:8لَئِنْ رَجَعْنَا إِلَى الْمَدِينَةِ لَيُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ
Diyanet Meali:“Andolsun, eğer Medine’ye dönersek, üstün olan, zayıf olanı oradan mutlaka çıkaracaktır.”
65:1لَا تُخْرِجُوهُنَّ مِنْ بُيُوتِهِنَّ
Diyanet Meali:(Apaçık bir hayâsızlık yapmaları dışında) onları (bekleme süresince) evlerinden çıkarmayın.
65:11لِيُخْرِجَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ
Diyanet Meali:İman edip salih amel işleyenleri, karanlıklardan aydınlığa çıkarmak için (size Allah’ın apaçık âyetlerini okuyan bir peygamber gönderdi).
71:18ثُمَّ يُعِيدُكُمْ فِيهَا وَيُخْرِجُكُمْ إِخْرَاجًا
Diyanet Meali:Sonra sizi yine oraya döndürecek ve kesinlikle sizi (yeniden) çıkaracaktır. *
78:15لِنُخْرِجَ بِهِ حَبًّا وَنَبَاتًا
Diyanet Meali:Taneler, bitkiler çıkaralım diye…*
79:29وَأَغْطَشَ لَيْلَهَا وَأَخْرَجَ ضُحَاهَا
Diyanet Meali:O göğün gecesini karanlık yaptı, ışığını da çıkardı. *
79:31أَخْرَجَ مِنْهَا مَاءَهَا وَمَرْعَاهَا
Diyanet Meali:Ondan suyunu ve merasını çıkardı. *
87:4وَالَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعَىٰ
Diyanet Meali:O, yeşil bitki örtüsünü çıkarandır. *
99:2وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا
Diyanet Meali:Yeryüzü içindekileri dışarıya çıkarıp attığı zaman…*

اِسْتَخْرَجَ : Fiil-X.

12:76ثُمَّ اسْتَخْرَجَهَا مِنْ وِعَاءِ أَخِيهِ
Diyanet Meali:Sonra su kabını kardeşinin yükünden çıkardı.
16:14وَتَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا
Diyanet Meali:(O, taze et yemeniz) ve takınacağınız süs eşyası çıkarmanız için (denizi sizin hizmetinize verendir).
18:82فَأَرَادَ رَبُّكَ أَنْ يَبْلُغَا أَشُدَّهُمَا وَيَسْتَخْرِجَا كَنْزَهُمَا
Diyanet Meali:“Rabbin, onların olgunluk çağına ulaşmalarını ve Rabbinden bir rahmet olarak definelerini çıkarmalarını istedi.”
35:12وَمِنْ كُلٍّ تَأْكُلُونَ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُونَ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا
Diyanet Meali:Bununla beraber her birinden taze et yersiniz ve takınacağınız süs eşyası çıkarırsınız.

خَارِجٌ : İsim. İsm-i Fâil. 

2:167وَمَا هُمْ بِخَارِجِينَ مِنَ النَّارِ
Diyanet Meali:Onlar ateşten çıkacak da değillerdir.
5:37يُرِيدُونَ أَنْ يَخْرُجُوا مِنَ النَّارِ وَمَا هُمْ بِخَارِجِينَ مِنْهَا
Diyanet Meali:Ateşten çıkmak isterler ama ondan çıkabilecek değillerdir.
6:122كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا
Diyanet Meali:(Ölü iken dirilttiğimiz ve kendisine, insanlar arasında yürüyeceği bir nur verdiğimiz kimsenin durumu), hiç, karanlıklar içinde kalmış, bir türlü ondan çıkamamış kimsenin durumu gibi olur mu?

مَخْرَجٌ : İsim.

65:2وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا
Diyanet Meali:Kim Allah’a karşı gelmekten sakınırsa, Allah ona bir çıkış yolu açar.

مُخْرِجٌ : İsim. İsm-i Fâil. İf’âl Bâbı (IV. Bâb). 

2:72وَاللَّهُ مُخْرِجٌ مَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ
Diyanet Meali:Hâlbuki Allah, gizlemekte olduğunuzu ortaya çıkaracaktı.
6:95يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَمُخْرِجُ الْمَيِّتِ مِنَ الْحَيِّ ذَٰلِكُمُ اللَّهُ
Diyanet Meali:Ölüden diriyi çıkarır. Diriden de ölüyü çıkarandır. İşte budur Allah!
9:64قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ مَا تَحْذَرُونَ
Diyanet Meali:De ki: “Siz alay ede durun! Allah, çekindiğiniz o şeyi ortaya çıkaracaktır.”

مُخْرَجٌ : İsim. İsm-i Mef’ûl. İf’âl Bâbı (IV. Bâb). 

15:48لَا يَمَسُّهُمْ فِيهَا نَصَبٌ وَمَا هُمْ مِنْهَا بِمُخْرَجِينَ
Diyanet Meali:Onlara orada hiçbir yorgunluk dokunmaz, onlar oradan çıkarılacak da değillerdir. *
17:80وَقُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ
Diyanet Meali:De ki: “Rabbim! (Gireceğim yere) doğruluk ve esenlik içinde girmemi sağla.  (Çıkacağım yerden de) beni doğruluk ve esenlik içinde çıkar.”
23:35أَيَعِدُكُمْ أَنَّكُمْ إِذَا مِتُّمْ وَكُنْتُمْ تُرَابًا وَعِظَامًا أَنَّكُمْ مُخْرَجُونَ
Diyanet Meali:“O, öldüğünüz, toprak ve kemik hâline geldiğiniz zaman sizin tekrar mutlaka (diriltilip) çıkarılacağınızı mı vaad ediyor?” *
26:167قَالُوا لَئِنْ لَمْ تَنْتَهِ يَا لُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْمُخْرَجِينَ
Diyanet Meali:Dediler ki: “Ey Lût! (İşimize karışmaktan) vazgeçmezsen mutlaka (şehirden) çıkarılanlardan olacaksın!” *
27:67وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَإِذَا كُنَّا تُرَابًا وَآبَاؤُنَا أَئِنَّا لَمُخْرَجُونَ
Diyanet Meali:İnkâr edenler dediler ki: “Biz ve babalarımız toprak olmuş iken mi, gerçekten bizler mi (diriltilip) çıkarılacağız?” *

خَرَاجٌ : İsim.

23:72أَمْ تَسْأَلُهُمْ خَرْجًا فَخَرَاجُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ
Diyanet Meali:Ey Muhammed! Yoksa sen onlardan bir vergi mi istiyorsun (da inanmıyorlar)? Rabbinin vergisi daha hayırlıdır. O, rızık verenlerin en hayırlısıdır. *

خَرْجٌ : İsim.

18:94فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلَىٰ أَنْ تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَدًّا
Diyanet Meali:“Onlarla bizim aramıza bir engel yapman karşılığında sana bir vergi verelim mi?”
23:72أَمْ تَسْأَلُهُمْ خَرْجًا فَخَرَاجُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ
Diyanet Meali:Ey Muhammed! Yoksa sen onlardan bir vergi mi istiyorsun (da inanmıyorlar)? Rabbinin vergisi daha hayırlıdır. O, rızık verenlerin en hayırlısıdır. *

خُرُوجٌ : İsim.

9:46وَلَوْ أَرَادُوا الْخُرُوجَ لَأَعَدُّوا لَهُ عُدَّةً
Diyanet Meali:Onlar eğer savaşa çıkmak isteselerdi, elbette bunun için bir hazırlık yaparlardı.
9:83فَاسْتَأْذَنُوكَ لِلْخُرُوجِ فَقُلْ لَنْ تَخْرُجُوا مَعِيَ أَبَدًا
Diyanet Meali:Eğer onlar (sefere) çıkmak için senden izin isterlerse, de ki: “Artık siz benimle birlikte ebediyyen çıkmayacaksınız.”
40:11فَاعْتَرَفْنَا بِذُنُوبِنَا فَهَلْ إِلَىٰ خُرُوجٍ مِنْ سَبِيلٍ
Diyanet Meali:“Günahlarımızı kabulleniyoruz. Şimdi (bu ateşten) bir çıkış yolu var mı?”
50:11رِزْقًا لِلْعِبَادِ وَأَحْيَيْنَا بِهِ بَلْدَةً مَيْتًا كَذَٰلِكَ الْخُرُوجُ
Diyanet Meali:Kullar için rızık olarak… Ve böylece onunla ölü bir beldeye hayat verdik. İşte (dirilip kabirlerden) çıkış da böyledir.
50:42يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذَٰلِكَ يَوْمُ الْخُرُوجِ
Diyanet Meali:O gün insanlar hakka çağıran o korkunç sesi işiteceklerdir. İşte bu, (kabirlerden) çıkış günüdür. *

إِخْرَاجٌ : İsim. Mastar. İf’âl Bâbı (IV. Bâb). 

2:85وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلَيْكُمْ إِخْرَاجُهُمْ
Diyanet Meali:Onları çıkarmak size haramken…
2:217وَإِخْرَاجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ
Diyanet Meali:Ve halkını oradan çıkarmak, Allah katında daha büyük günahtır.
2:240وَصِيَّةً لِأَزْوَاجِهِمْ مَتَاعًا إِلَى الْحَوْلِ غَيْرَ إِخْرَاجٍ
Diyanet Meali:(İçinizden ölüp geriye dul eşler bırakan erkekler), eşleri için, evden çıkarılmaksızın bir yıla kadar geçimlerinin sağlanmasını vasiyet etsinler.
9:13أَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ
Diyanet Meali:Yeminlerini bozan, peygamberi yurdundan çıkarmaya kalkışan bir kavimle savaşmaz mısınız?
60:9وَأَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ وَظَاهَرُوا عَلَىٰ إِخْرَاجِكُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ
Diyanet Meali:(Allah, sizi ancak, sizinle din konusunda savaşan), sizi yurtlarınızdan çıkaran ve çıkarılmanız için destek verenleri dost edinmekten (men eder).
71:18ثُمَّ يُعِيدُكُمْ فِيهَا وَيُخْرِجُكُمْ إِخْرَاجًا
Diyanet Meali:Sonra sizi yine oraya döndürecek ve kesinlikle sizi (yeniden) çıkaracaktır.’ *