ج ر ر

KÖK HARFLER:  ج ر ر

ANLAM: 

جَرَّ : Sürüklemek, asılmak, çekmek, çekiştirmek, uzanmak.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

جَرَّ (geniş zamanlı يَجُرُّ mastar isim جَرٌّ): Sürükledi, asıldı, çekti, çekiştirdi ya da uzandı.

مَا جَرَّكَ اِلَى هٰذَا الْاَمْرِ : Bu şeyi yapmaya seni iten.

هَلُمَّ جَرًّا : Müsterih ol; devam edecek.

جَرَّتِ اللَّيْلَةُ : Gece uzundu ya da uzadı.

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


Tür Adet Anlam Örnek
جَرَّ fiil-I 1 Cezbetti, çekti 7/150

Toplam 1

BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

  • جَرَّ
  • جَرِيرَةٌ
    • بَرَاءَةٌ > bak: ب ر أ 
    • عَفَافٌ > bak: ع ف ف 
    • طُهْرٌ > bak: ط ه ر
    • طَهَارَةٌ > bak: ط ه ر
    • تَأَدُّبٌ
    • نَزَاهَةٌ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Cerr جَرّ Çekme, sürükleyerek götürme. Para almak. Uçurum. Cerre çıkma
Cârr جَارّ Çeken, çekici. Sürükleyici.
Cerîre جَرِيرَة Kabahat, suç.
Ceraskal جَرُّ الأَثْقَال Yük kaldırma fenni ve sanatı. Cerru’l eskâl
Mecrûr مَجْرُور Çekilmiş, sürüklenmiş.
Tecrîr تَجْرِير Çekmek.
Mücterr (Mücterîr) مُجْتَرّ Geviş getiren. İctirar eden.
İctirâr اِجْتِرَار İleri ve geri çekme, çekilme.
Mücterre مُجْتَرَّة Geviş getiren.
Müncer مُنْجَر Bir yana doğru çekilip sürüklenen.

Ceraskal, cerr-i eskâl (جَرُّ الْأَثْقَال), iki Arapça kelimeden oluşan bir terimdir. “Yük kaldırma fenni ve sanatı, mekanik” anlamındadır. Cerr: “çekmek”, eskâl: “ağırlıklar, yükler” demektir. (Nişanyan Sözlük)

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

جَرَّ : Fiil-I. 

7:150 وَأَلْقَى الْأَلْوَاحَ وَأَخَذَ بِرَأْسِ أَخِيهِ يَجُرُّهُ إِلَيْهِ
Diyanet Meali: (Öfkesinden) levhaları attı ve kardeşinin saçından tuttu, onu kendine doğru çekmeye başladı.